Γεωδίφης
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΓΑΙΑ
  • ΚΩΙΑ
  • NEA
  • ΘΕΜΑΤΑ
  • ΦΛΥΑΡΙΕΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Το στενό των Θερμοπυλών

29/1/2010

 
Οι Θερμοπύλες  έχουν  πάρει το όνομά τους  από τις πηγές θερμού νερού που βρίσκονται κοντά στην περιοχή. Οι Θερμοπύλες είναι κυρίως γνωστές εξαιτίας της Μάχης των Θερμοπυλών, το 480 π.Χ. μεταξύ των ελληνικών και περσικών στρατευμάτων. Το στενό των Θερμοπυλών είχε τότε 9 χιλιόμετρα μήκος και 12 μέτρα πλάτος. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι ήταν τόσο στενό που πέρναγε μια άμαξα προς μια κατεύθυνση τη φορά.
Σήμερα το τοπίο έχει αλλάξει κατά πολύ λόγω των προσχώσεων του Σπερχειού. Σε αυτό το στενό οι Φωκείς είχανε χτίσει, πριν ακόμη συμβεί η μάχη, ένα τείχος για τη προστασία τους από τους Θεσσαλούς ιππείς επιδρομείς. Αυτό το τείχος το αναστήλωσαν οι Έλληνες του Λεωνίδα. Ο δρόμος που αναφέρεται ως στενά των Θερμοπυλών αποτελείτο απο τρία στενά στη σειρά. Συγκεκριμένα το πρώτο στενό (από βορρά προς νότο) ήταν το δυτικότερο στενό της Ανθήλης, τόπος συνάντησης του Αμφικτυονικού συνεδρίου, το δεύτερο στενό ήταν στο σημείο που οι Φωκείς χτίσανε το τείχος και το τρίτο και ανατολικότερο στενό ήταν το στενό των Αλπήνων. Τον καιρό του Λεωνίδα, το 480 π.Χ., το πέρασμα ήταν ένα στενό μονοπάτι κάτω από το λόφο, το οποίο επιχείρησαν να εκμεταλλευτούν στρατηγικά οι Έλληνες στρατιώτες για να εμποδίσουν τον υπεράριθμο περσικό στρατό. Σήμερα το πέρασμα των Θερμοπυλών φτάνει από 1.5 έως και 3 χιλιόμετρα πλάτος, εξαιτίας των αποθέσεων στις εκβολές του Σπερχειού.
Από την περιοχή διέρχεται ο Σπερχειός ποταμός, που παλαιότερα ονομαζόταν Αλαμάνα, ονομασία γνωστή σήμερα κυρίως από τη Μάχη της Αλαμάνας. Ο Σπερχειός έχει μήκος 82 χιλιόμετρα. Πηγάζει από το βουνό Τυμφρηστός της Ευρυτανίας και, με γενική κατεύθυνση προς τα ανατολικά, εισέρχεται στη Φθιώτιδα, διασχίζει την ομώνυμη κοιλάδα (Κοιλάδα του Σπερχειού), ανάμεσα στην Οίτη και στη δυτική προέκταση του όρους Όθρυς, και χύνεται στον Μαλιακό Κόλπο. Κυριότεροι παραπόταμοι είναι ο Ρουστανίτης και η Βίστριτσα, που είναι δεξιοί παραπόταμοι, όπως και οι μικρότεροι Μαυρονέρι Φθιώτιδας, Γοργοπόταμος (πολύ γνωστός από την ομώνυμη γέφυρα) και ο φθιωτικός Ασωπός. Στην αρχαιότητα οι τρεις τελευταίοι χύνονταν στη θάλασσα, αλλά με τις προσχώσεις του Σπερχειού, που μετέθεσαν τον μυχό του Μαλιακού κατά 8 και πλέον χιλιόμετρα προς τα ανατολικά, εκβάλλουν σήμερα στον Σπερχειό. Οι ίδιες αυτές προσχώσεις εξαφάνισαν τα στενά των Θερμοπυλών με τη στρατηγική τους σημασία και σε λιγότερο από χίλια χρόνια θα εξαφανίσουν και ολόκληρο τον Μαλιακό Κόλπο.

Φωτογραφίες :Το στενό των Θερμοπυλών όπως είναι σήμερα. Τον καιρό που έγινε η Μάχη των Θερμοπυλών, η ακτή ήταν πολύ πιο κοντά στο βουνό. Οι προσχώσεις του Σπερχειού έχουν αλλάξει σημαντικά το τοπίο τα τελευταία χρόνια.

Υψηλός ο σεισμικός κίνδυνος στην Λατινική Αμερική.

27/1/2010

 
Ο σεισμός στην Αϊτή σήμανε συναγερμό στις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της επικινδυνότητας για σεισμούς.
Ο παγκόσμιος χάρτης των σεισμικών κινδύνων είναι σαφής: μία κόκκινη γραμμή διατρέχει τον νότο της αμερικανικής ηπείρου από τις ακτές του Ειρηνικού Ωκεανού και φθάνει μέχρι την Καραϊβική. Στη γραμμή μιας εν δυνάμει καταστροφής βρίσκονται το Σαντιάγο, η Λα Πας, η Λίμα, το Κίτο, η Μπογκοτά, το Καράκας και το σύνολο των χωρών της κεντρικής Αμερικής.
Η καταστροφή της Αϊτής ξύπνησε οδυνηρές μνήμες, της τραγωδίας της 31ης Μαΐου 1970 στο Περού, όπου 70.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν από σεισμό το βόρειο τμήμα της χώρας, της καταστροφής του 1976 στη Γουατεμάλα (25.000 νεκροί) και του σεισμού του 1985 στο Μεξικό (10.000 νεκροί).Η νότια Αμερική έχει επίσης το ρεκόρ της ισχυρότερης σεισμικής δόνησης που έχει ποτέ καταγραφεί, στις 22 Μαΐου 1960 στη Βαλντίβια (νότια Χιλή), 9,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, με 3.000 νεκρούς.
Γεωλογικά τα συχνά σεισμικά φαινόμενα δικαιολογούνται λόγω της παρουσίας των ωκεάνιων τεκτονικών πλακών που συναντώνται με την ηπειρωτική πλάκα, στην οποία υπάρχουν επίσης πολλά ρήγματα. Η περιοχή που συγκεντρώνει σήμερα τις μεγαλύτερες πιθανότητες ξεκινά από τον νότο του Περού και φθάνει μέχρι τη βόρεια Χιλή εξαιτίας της απουσίας έντονης σεισμικής δραστηριότητας εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα. Η ενέργεια συσσωρεύεται όλο και περισσότερο και τελικά εκρήγνυται. Τι μπορεί να γίνει; Μετά τον σεισμό στην Αϊτή, το ερώτημα της προετοιμασίας απέναντι στον κίνδυνο τέθηκε και πάλι. Στις περισσότερες χώρες, ειδικοί και αξιωματούχοι τονίζουν ότι οργανώνονται προσομοιώσεις και εγκαθίσταται μεγάλος αριθμός κέντρων παρατήρησης της σεισμικής δραστηριότητας.
Αλλά πολλά μένει να γίνουν για την προστασία των 586 εκατομμυρίων κατοίκων της περιοχής, το 75% των οποίων ζει σε πόλεις και το εν τρίτον σε οικισμούς. Στη Χιλή, στην Κολομβία, στο Περού, υπάρχει νομοθεσία που έχει ως στόχο να εξασφαλίσει ότι οι κατοικίες κτίζονται σύμφωνα με αντισεισμικούς κανονισμούς, αλλά στη Βολιβία δεν υπάρχει έλεγχος για την τήρηση της νομοθεσίας.
Στην Μπογκοτά, πόλη 7 εκατομμυρίων κατοίκων, όπου υπάρχουν πολλές προσωρινές κατασκευές στις πλαγιές υψωμάτων, το 80% των κατοικιών δεν πληροί τον αντισεισμικό κανονισμό, σύμφωνα με στοιχεία ειδικών που επικαλείται ο τοπικός τύπος. Βορειότερα, στη Βενεζουέλα, περισσότερο από το ήμισυ του πληθυσμού ζει σε πρόχειρες κατοικίες που δεν μπορούν να αντέξουν έναν σεισμό και περισσότεροι από το 60% των κατοίκων ζουν σε ζώνες υψηλού σεισμικού κινδύνου.
Όλο και περισσότεροι ειδικοί θεωρούν ότι το μόνο αποτελεσματικό προληπτικό μέτρο είναι η μικροζωνική μελέτη, που συνίσταται στη σύνδεση των τοπικών γεωλογικών συνθηκών με τους όρους δόμησης σε συγκεκριμένο χώρο, μέθοδος που είναι πολύ αποτελεσματικότερη από τον καθορισμό αντισεισμικού κανονισμού δόμησης σε εθνικό επίπεδο.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Γαλλικό Πρακτορείο

Φωτογραφία από τον μεγάλο σεισμό της Χιλής(1960)
Picture

Ανακάλυψη, μιας δεύτερης Γης μέσα στο 2010.

26/1/2010

 
 «Μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, οι επιστήμονες θα έχουν εντοπίσει ένα δεύτερο πλανήτη, έξω από το ηλιακό μας σύστημα, ο οποίος θα είναι ο πρώτος που θα μοιάζει πραγματικά με τη Γη», δήλωσε ένας από τους κορυφαίους αστρονόμους του κόσμου, ο καθηγητής Μισέλ Μαγιόρ του πανεπιστημίου της Γενεύης.
Ο Μαγιόρ ήταν ο επικεφαλής της ομάδας ερευνητών που ανακάλυψαν τον πρώτο εξωπλανήτη το 1995. Μιλώντας σε συνέδριο στο Λονδίνο, για την επέτειο των 50 ετών από την έναρξη του προγράμματος αναζήτησης εξωγήινης ζωής (SETI), δήλωσε βέβαιος ότι θα ανακαλυφθεί σύντομα ένας πλανήτης που θα έχει το μέγεθος και τη σύνθεση της Γης.
Μέχρι σήμερα έχουν ανακαλυφθεί πάνω από 400 εξωπλανήτες, αλλά κανένας δεν φαίνεται να μοιάζει με τη Γη και να διαθέτει συνθήκες κατάλληλες για ζωή. Οι περισσότεροι έχουν πολύ υψηλή θερμοκρασία και είναι πολλοί μεγάλοι, συνεπώς έχουν πολύ ενεργές τεκτονικές πλάκες, άρα ασταθή γεωλογία. Μέχρι τώρα ο μικρότερος εξωπλανήτης που έχει βρεθεί, είναι περίπου 1,7 φορές μεγαλύτερος από το δικό μας.
Αναγκαία προϋπόθεση θα είναι ο εξωπλανήτης να βρίσκεται σε κατάλληλη απόσταση από το άστρο-ήλιο του, ώστε να μην είναι ούτε καυτός, ούτε παγωμένος και παράλληλα να διαθέτει υγρό νερό. Σύμφωνα με τον ελβετό αστρονόμο, το αμερικανικό τηλεσκόπιο Κέπλερ, το μεγαλύτερο που έχει ποτέ σταλεί πέρα από την τροχιά της Γης, θα είναι το πρώτο που σύντομα θα βρει τον «σωστό» εξωπλανήτη.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ 

Βρέθηκε ο Λαβύρινθος;

26/1/2010

 
Ο μυθικός Λαβύρινθος ταυτίζεται στα αλήθεια με ένα αρχαίο λατομείο σε αχρηστία στη Γόρτυνα της Κρήτης, το οποίο περιέχει ένα περίτεχνο δίκτυο με αινιγματικά δαιδαλώδεις υπόγειες σήραγγες;
Ελληνοαγγλική αποστολή που επισκέφτηκε την τοποθεσία το καλοκαίρι απαντά καταφατικά στο ερώτημα και ξανανοίγει την συζήτηση για το άλυτο βασανιστικό δίλημμα αιώνων: Υπάρχει πράγματι ο Λαβύρινθος της μυθολογίας; Είναι αυτός στη Γόρτυνα που οι ντόπιοι αποκαλούν εδώ και αιώνες «η Λαβύρινθος» ή βρίσκεται στην Κνωσό; Και ποια ήταν η χρήση της κατασκευής του Δαιδάλου όπου ζούσε ο Μινώταυρος κι όπου ο Θησέας βοήθησε την Αριάδνη να ξετυλίξει τον μίτο; Πριν απαντήσουμε στα ερωτήματα, το σίγουρο είναι ότι θα πρέπει να αρχίσει η σοβαρή αναζήτηση και ανασκαφή που δεν έχει γίνει μέχρι τώρα. 
Οι ερευνητές της Οξφόρδης επισημαίνουν ότι υπάρχει κίνδυνος να χαθεί η Γόρτυνα από την ιστορία του Λαβυρίνθου λόγω της υπερισχύουσας θέσης που κατέλαβε η Κνωσός στον θρύλο, τον οποίο ανακατασκεύασε ο πλούσιος Άγγλος αρχαιολόγος Αρθουρ Εβανς (πραγματοποίησε ανασκαφή στην περιοχή από το 1900 έως το 1935), λέγοντας ότι ο μινωικός Λαβύρινθος είναι το πολυδαίδαλο και αχανές παλάτι της Κνωσού. Έτσι, οι άνθρωποι πηγαίνουν εκεί όχι μόνο για να δουν τα επίμαχα ερείπια ανασκαμμένα και ανακατασκευασμένα από τον Εβανς, αλλά παράλληλα αναζητούν τη σύνδεση με το μυθικό παρελθόν της Εποχής των Ηρώων. Είναι ντροπή που σχεδόν η πλειονότητα των επισκεπτών δεν έχει ακούσει ποτέ για τις άλλες πιθανές «τοποθεσίες» του μυθικού Λαβυρίνθου. Μπαίνοντας «στην» τεραστίων διαστάσεων «Λαβύρινθο» της Γόρτυνας στη Μεσαρά, οι ερευνητές της Οξφόρδης μαζί με μελετητές της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας ανακάλυψαν ότι αρχαιοκάπηλοι πρόσφατα είχαν επισκεφθεί το σύμπλεγμα σπηλαίων κι ετοιμάζονταν να βάλουν δυναμίτη σε κάποια από τις εσωτερικές αίθουσες ελπίζοντας ότι θα ανακαλύψουν έναν κρυμμένο θησαυρό. Επίσης, το φθινόπωρο του 1944 οι Γερμανοί ανατίναξαν την είσοδο του σπηλαίου, με καταστροφικό αποτέλεσμα. 
Μπαίνοντας στα Σπήλαια του Λαβύρινθου είναι εύκολο να νιώσεις ότι πρόκειται για ένα σκοτεινό και επικίνδυνο μέρος όπου μπορείς εύκολα να χαθείς. Σύμφωνα με τους ερευνητές η υπόθεση του Εβανς ότι το παλάτι της Κνωσού είναι ο Λαβύρινθος, πρέπει να αντιμετωπιστεί με σκεπτικισμό. Όμως το επιχείρημα αντικρούεται από τον Αντριου Σέπλαντ, επιμελητή του τμήματος Ελληνικής Εποχής του Χαλκού στο Βρετανικό Μουσείο: «Πιστεύω ότι η Κνωσός έχει μεγαλύτερες αξιώσεις γιατί βασίζεται περισσότερο στην κλασική παράδοση παρά στη μεταγενέστερη παράδοση των περιηγητών. Η Κνωσός αναφέρεται στον Όμηρο. Αν ο Λαβύρινθος υπήρξε στην πραγματικότητα, ήταν με τον τρόπο που μια τοποθεσία σαν την Κνωσό μεταβιβάστηκε αργότερα στον ελληνικό μύθο». Για να αποφανθούν οι επιστήμονες  για τον Λαβύρινθο της Γόρτυνας, αν ήταν ή δεν ήταν ο  γνωστός Λαβύρινθος, πρέπει να προηγηθεί ανασκαφή. Όσο κι αν φαίνεται περίεργο, δεν έχει πραγματοποιηθεί ποτέ ως τώρα επισταμένη αρχαιολογική ανασκαφή στο σπήλαιο. Όσο για την αρχαιολογική ανακοίνωση, θεωρεί ότι έχει γίνει «πολύ πρόχειρα -με μια απλή επίσκεψη, χωρίς έρευνα και κυρίως για λόγους εντυπωσιασμού. To σημαντικότερο είναι ότι ο λαβύρινθος καταρρέει και κανείς δεν ενδιαφέρεται να λάβει τα απαραίτητα μέτρα».

Πηγή,Independent

Έρευνες στον Λαβύρινθο της Γόρτυνας. Ίσως εκεί να κρύβεται το αρχαίο μυστικό του Μινώταυρου;
Picture

Βραβείο Crafoord

26/1/2010

 
Το  βραβείο Crafoord είναι ένα ετήσιο επιστημονικό βραβείο. Η πρωτοβουλία ξεκίνησε το 1980 από τον Holger Crafoord, Σουηδό βιομήχανο και την σύζυγό του Άννα-Greta Crafoord. Σήμερα το διαχειρίζεται η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών  και  "έχει ως στόχο να προωθήσει τη διεθνή γνώση και έρευνα στα γνωστικά αντικείμενα: Αστρονομίας ,Μαθηματικά, Γεωεπιστήμες, Βιολογία και με ιδιαίτερη έμφαση στην οικολογία. Το Βραβείο Crafoord απονέμεται σε επιστήμονες οι οποίοι έχουν προσφέρει σημαντικό έργο σε τομείς τους οποίους δεν βραβεύει το Βραβείο Νόμπελ. Το χρηματικό έπαθλο είναι 500.000 δολάρια. Το φετινό βραβείο απονεμήθηκε  στον γεωεπιστήμονα  Walter Munk για τις πρωτοποριακές και θεμελιώδεις συνεισφορές του στην κατανόησή της κυκλοφορίας των ωκεανών, των  παλιρροιών και κυμάτων, και  του ρόλου τους στη δυναμική της Γης

HOLGER CRAFOORD.
Picture

Οι πρώτοι Κρητικοί

25/1/2010

 
Οι πρώτοι κάτοικοι της Κρήτης δεν ήρθαν από τις Κυκλάδες, όπως όλοι πίστευαν μέχρι τώρα, ούτε έφτασαν πριν από λίγες χιλιάδες χρόνια. Μάλιστα, μπορεί να μην ανήκαν, καν, στην κατηγορία του HomoSapiens. Όπως δείχνει έρευνα Αμερικανών στην Κρήτη πρώτοι ίσως και να έφτασαν άνθρωποι της κατηγορίας Χόμο Χαϊντελμπεργκένσις (του Ανθρώπου της Χαϊδελβέργης, που αποτελούσε ένα σκαλοπάτι ανάμεσα στον HomoErectus και στον HomoSapiens). Ήρθαν από τη Λιβύη, επομένως χρησιμοποίησαν πλοίο και μάλιστα ανοιχτής θαλάσσης, γύρω στα 130.000 χρόνια πριν. Επιφανειακή έρευνα στην περιοχή Πρέβελης έδειξε πως σε τουλάχιστον οκτώ θέσεις υπήρχαν εγκαταστάσεις που ανάγονται τουλάχιστον στο 130.000 π.Χ. Αψευδείς μάρτυρες είναι τα ίδια τα αντικείμενα που εντοπίσθηκαν και είναι λίθινα εργαλεία: μικρά τσεκούρια, εργαλεία κοπής και ξέστρα που χρονολογήθηκαν στην Κατώτερη Παλαιολιθική Εποχή. Θα μελετηθούν σε συνδυασμό με παλαιολιθικά ευρήματα στη νήσο Γαύδο, τα οποία αποκτούν τώρα ακόμα μεγαλύτερη σημασία.

Περίπου δύο χιλιάδες αντικείμενα εντοπίσθηκαν στην Κρήτη και τα 300 από αυτά μπροστά ή κοντά σε σπήλαια και σε πηγές νερού. Μερικά βρέθηκαν σε γεωλογικά άνδηρα σε ύψος 92 μέτρων από τη σημερινή επιφάνεια της θαλάσσης, αν και οι επιστήμονες πιστεύουν πως όταν τα σπήλαια κατοικούνταν θα πρέπει να ήταν πολύ κοντά στη θάλασσα. Η χρονολόγηση έγινε και με βάση τα γεωλογικά δεδομένα σε πέντε από τις 28 συνολικά θέσεις και έδωσε ως όριο το 130.000 π.Χ. και πίσω. Δηλαδή, κάποια μπορεί να είναι και παλαιότερα. Πάντως δεν έχουν εντοπιστεί ακόμη σκελετικά κατάλοιπα που θα καθόριζαν τις εξελίξεις. Μέχρι τώρα η πρώτη βεβαιωμένη περίπτωση ναυσιπλοΐας ήταν πριν από 60.000 χρόνια ανάμεσα σε Ταϊλάνδη και Αυστραλία. Επίσης, ανατρέπει στερεότυπα σύμφωνα με τα οποία οι άνθρωποι που πέρασαν από την Αφρική στην Ευρώπη το έκαναν μέσω Γιβραλτάρ.
Πηγή-Εθνος
Picture
Τοπίο της Πρέβελης στην οποία βρέθηκαν εγκαταστάσεις που ανάγονται τουλάχιστον στο 130.000 π.Χ.

Πρόδρομα μακροσκοπικά προσεισμικά φαινόμενα

24/1/2010

 
Το έτος 550 π.X ,στη Σπάρτη , μια αλεπού μπαίνει μεσημέρι μέσα σε ένα γυμναστήριο  γεμάτο κόσμο. Ο Αναξίμανδρος που βρισκόταν στην Σπάρτη , σύμφωνα με τον Στράβωνα, εξήγησε το γεγονός και προέβλεψε μεγάλο σεισμό. Λίγο καιρό αργότερα η πόλη ισοπεδώνεται από μια ισχυρή δόνηση. Τα σεισμικά φαινόμενα μπορούν να ανιχνευθούν με φυσικές παρατηρήσεις είτε με επιστημονικά όργανα. Σε όλες τις σεισμογόνες περιοχές του πλανήτη υπάρχουν παρατηρητήρια παρακολούθησης πρόδρομων φαινομένων.  Οι πρόδρομες μεταβολές των φυσικών ιδιοτήτων του σεισμογόνου χώρου ενός επερχόμενου σεισμικού γεγονότος στην περιοχή μας  είναι δυνατή με τις παρακάτω μεθόδους:
1) Μεταβολές στην στάθμη και θερμοκρασία του  υπόγειου νερού .Πριν από τον καταστροφικό σεισμό του 1933 τα νερά στις πηγές του νησιού, εξαφανίστηκαν πριν τη σεισμική  δόνηση. Πολλές φορές έχει αναφερθεί σαφής αύξηση της θερμοκρασίας , της παροχής του νερού καθώς και της ποσότητας των εξερχόμενων αερίων σε Θερμά λουτρά. Στοιχειώδης παρακολούθηση των Θερμών πηγών(Μπάνια) όσο και των άλλων πηγών μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια για τους μιας περιοχής. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται ευρέως στην Ισλανδία.
2) Μεταβολές στο θαλάσσιο νερό όπως η απόσυρση ή εφόρμηση του, που παρατηρήθηκαν σε παράκτιες περιοχές πριν από μερικούς σεισμούς μπορεί να σώσει ζωές. Όταν ο σεισμογόνος χώρος είναι παραθαλάσσιος όπως π.χ ο δικός μας Δίαυλος Κω-Νισύρου  θα έχουμε σίγουρα παραμόρφωση του σεισμογόνου χώρου πριν από την γένεση ενός σεισμού.
3) Φαινόμενα Θορύβων , θεωρούνται από τα πλέον αξιόπιστα σήματα. Μπορούν να παρατηρηθούν λίγες ώρες μέχρι αρκετές μέρες πριν από τους σεισμούς. Το ακουστικό φαινόμενο οφείλεται σε πολύ μικρούς σεισμούς που θέτουν σε ταλάντωση τον αέρα στην εστία τους. Πολλές φορές είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν φορητοί σεισμογράφοι για τον εντοπισμό της πηγής των θορύβων.
4) Μεταβολή στην ένταση του ηλεκτρικού πεδίου πριν από την γένεση σεισμών που οφείλονται στην αύξηση της περιεκτικότητας σε νερό των πετρωμάτων.
5) Ελάττωση της ταχύτητας των P κυμάτων λόγω της αύξησης της περιεκτικότητας σε νερό των πετρωμάτων.
6) Αύξηση του αριθμού των προσεισμών λόγω μικροδιαρρήξεων
7) Αύξηση της εκπομπής του ραδονίου δια μέσου των διαρρήξεων που συντελούνται στον φλοιό της Γης.
8) Αλλαγές κλίσεων επιφάνειας της γης λόγω της διαστολής που προκαλείται  γύρω από την εστία.
9) Συμπεριφορά των ζώων η οποία χαρακτηρίζεται  σαν ασυνήθιστη. Οφείλεται κυρίως στα τοξικά αέρια τα οποία απελευθερώνονται στο σεισμογόνο χώρο   κατά το πρώιμο στάδιο γένεσης ενός σεισμού.                                                                                              
Οι Κινέζοι πρόσφατα συνδύασαν το ζωικό ένστικτο με την υψηλή τεχνολογία για να προβλέψουν τους μεγάλους σεισμούς. Γνωρίζουν ότι από όλα τα πλάσματα της Γης, τα φίδια είναι πιθανότατα τα πλέον ευαίσθητα στους σεισμούς. Τα φίδια αντιλαμβάνονται σεισμούς που θα συμβούν έως και 120 χιλιόμετρα μακριά, δύο με τρεις ημέρες πριν εκδηλωθούν και αντιδρούν με ασυνήθιστες συμπεριφορές: «Όταν επίκειται σεισμός, τα φίδια βγαίνουν από τις φωλιές τους, ακόμα και μέσα στο κρύο του χειμώνα, μπορεί ακόμα και να χτυπιούνται στους τοίχους προσπαθώντας να αποδράσουν». Το γεωδυναμικό ινστιτούτο της Νανίνγκ,  στα νότια της χώρας, έχει εγκαταστήσει βιντεοκάμερες στα εκτροφεία φιδιών της περιοχής. Η εικόνα μεταδίδεται ζωντανά στο εργαστήριο μέσω ευρυζωνικής διαδικτυακής σύνδεσης, ώστε σε κάθε περίπτωση αν αντιληφθούν κάτι το ασύνηθες να πάρουν τα μέτρα τους.
Οι αλλαγές τις συμπεριφοράς των ζώων όταν έρχεται σεισμός, παρατηρούνται λίγα λεπτά πριν από τον σεισμό (από 2 έως και 5 λεπτά νωρίτερα) με εξαίρεση τα κουνούπια και τα έντομα που μπορεί να παρατηρηθεί η αλλαγή πολλές ώρες νωρίτερα.

- Τα Τζιτζίκια (όταν είναι καλοκαίρι) σταματούν ξαφνικά να τραγουδούν.

- Τα Κουνούπια (όταν είναι καλοκαίρι) δεν τσιμπούν.

 - Όλα τα έντομα που ζουν κάτω από την γη καθώς και τα φίδια, βγαίνουν ξαφνικά και ξέφρενα στην επιφάνεια της γης.

- Η Γάτα τινάζεται ξαφνικά από την θέση της και τρέχει αλαφιασμένη να κρυφτεί.

- Οι Σκύλοι ουρλιάζουν όλοι μαζί και ξαφνικά.

- Τα Πουλιά τινάζονται ξαφνικά όλα μαζί από εκεί που κάθονται και πετούν ψηλά αλαφιασμένα αλλά χωρίς θόρυβο.

- Τα Ψάρια κολυμπούν κοντά στην επιφάνεια και μερικά πηδούν συνέχεια πάνω από αυτή.

- Μέλισσες & Σφήκες βγαίνουν ξαφνικά όλες μαζί έξω από την φωλιά τους.

Σε περίπτωση που ακολουθεί μετασεισμός, όλα τα ζώα παραμένουν έξω από τις φωλιές τους ή μέσα στις κρυψώνες τους. Οι Σκύλοι και οι γάτες, αν τύχει και βγουν από τις κρυψώνες τους τότε περπατούν αργά, προσεχτικά και σχεδόν «έρπουν».

 

Πως γεννιέται ένα ηλιακό σύστημα;

20/1/2010

 
Picture
Σχεδόν 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, μέσα σε ένα τεράστιο σύννεφο στον διαστρικό χώρο, μια μικρή ποσότητα  αερίου και σκόνης καταρρέει κάτω από τη βαρύτητά της. Στο κέντρο αυτού του νεφελώματος, γεννιέται ένα αστέρι, ο  Ήλιος μας. Από τότε η Γη και το ηλιακό σύστημα μας έχουν κοινή πορεία εξέλιξης για 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Στο παρακάτω  χρονοδιάγραμμα, μπορείτε να δείτε πώς εντάσσονται τα βασικά γεγονότα μιας τέτοιας διαδικασίας μέσα στον χρόνο. Σημειώστε ότι πολλά από τα καθοριστικά γεγονότα έλαβαν μέρος κατά τα πρώτα 100 εκατομμύρια χρόνια.

4.600 δισεκατομμύρια χρόνια πριν

Γεννιέται το ηλιακό μας σύστημα

4.600-4.500 δισεκατομμύρια χρόνια πριν

Μέσα στα πρώτα 100 εκατομμύρια χρόνια, η Γη, η Σελήνη και οι άλλοι πλανήτες και τα φεγγάρια των αρχίζουν να υπάρχουν.

4.000-3.800 δισεκατομμύρια χρόνια πριν

Ένας  κατακλυσμικός βομβαρδισμός εμφανίζεται σε όλα τα ουράνια σώματα του ηλιακού μας συστήματος..

2.000 δισεκατομμύρια χρόνια πριν

Η γήινη ατμόσφαιρα γίνεται εμφανώς πλούσια σε οξυγόνο καθώς ο αριθμός φωτοσυνθετικών οργανισμών αυξάνεται.

540 εκατομμύρια χρόνια πριν

Η ζωή στη Γη υποβάλλεται στην εξέλιξη και τη διαφοροποίηση.

200 εκατομμύριο χρόνια πριν

Η υπερήπειρος  Πανγαία αρχίζει να διασπάται και να διαχωρίζεται στις σημερινές ηπείρους.

65 εκατομμύριο χρόνια  πριν

Ο αστεροειδής κτυπά την Γη και  οδηγεί στην εξάλειψη πολλών ειδών, συμπεριλαμβανομένων των δεινοσαύρων.

1.8 εκατομμύριο χρόνια πριν

Ο homoerectus, oπιό στενός πρόγονος των σύγχρονων ανθρώπων, εμφανίζεται.
Picture
Picture

Πως ανακαλύφτηκε το σεξ;

19/1/2010

 
Picture
Τα προκαρυωτικά και τα ευκαριωτικά μικρόβια

Πριν από 1,2 δισεκατομμύρια χρόνια, εμφανίστηκαν τα πρώτα μικρόβια στα οποία το γενετικό υλικό ήταν κλεισμένο σ´ έναν πυρήνα. Ως μικρόβια νοούνται εκείνοι οι οργανισμοί από τους οποίους οι περισσότεροι είναι μονοκύτταροι, αόρατοι με γυμνό οφθαλμό και ορατοί μόνον με μικροσκόπιο. Γιατί εμφανίστηκαν; Η εμφάνιση πιο πολύπλοκων μικροβίων οφειλόταν σύμφωνα με την  άποψη των βιολόγων, στη συμβίωση. Τα προκαρυωτικά μικρόβια άρχισαν να ζουν κολλημένα το ένα στο άλλο. Κατόπιν με το πέρασμα του χρόνου ξαφνικά, ένα δισεκατομμύριο χρόνια πριν, άρχισαν τα προκαρυωτικά μικρόβια να αλλάζουν τις συνήθειες τους. Σιγά-σιγά κατέκτησαν την σεξουαλική αναπαραγωγή. Από τότε, τα νέα ευκαρυωτικά μικρόβια δεν πολλαπλασιάζονταν πια με απλό αναδιπλασιασμό του γενετικού τους υλικού, αλλά με ανταλλαγή γενετικού υλικού ανάμεσα σε δύο ανεξάρτητους οργανισμούς. Ο πιο απλός τρόπος ήταν με ανταλλαγή του 50% του υλικού, μέσω ενός μικροσκοπικού σωλήνα που ενώνει τα δύο βακτήρια, όταν ήταν έτοιμα για διαίρεση. Τα μικρόβια διαφοροποιόντουσαν όλο και περισσότερο, αποκτώντας μεγαλύτερες διαστάσεις.
Όλα αυτά βέβαια έγιναν μετά το σχηματισμό του στερεού φλοιού της Γης. Τότε πρωτόγονα μικρόβια, πολύ διαφορετικά από τα σημερινά, άρχισαν να επεξεργάζονται τα βασικά στοιχεία της ζωής όπως ο άνθρακας, το θείο και το άζωτο, δημιουργώντας τις συνθήκες για την εμφάνιση ανώτερων μορφών ζωής, που τελικά κατέληξαν μετά από δισεκατομμύρια χρόνια στην εμφάνιση του ανθρώπου. Από τότε μέχρι σήμερα, τα βακτήρια παραμένουν ο βασικότερος παράγοντας της βιόσφαιρας.

Ρήγματα και σεισμοί

18/1/2010

 
Picture
Τύποι ρηγμάτων

Οι περισσότεροι απο τους πιο καταστροφικούς σεισμούς που τόσο μας ταλαιπωρούν σχετίζονται με τα ρήγματα. Τι είναι όμως το ρήγμα; Το ρήγμα αποτελεί ένα σπάσιμο στο φλοιό της Γης, κατά μήκος του οποίου απελευθερώνεται η ενέργεια που προέρχεται από ένα σεισμό.. Υπάρχουν 3 είδη ρηγμάτων: (1) κανονικά ρήγματα, (2) ανάστροφα ρήγματα και (3) ρήγματα οριζόντιας μετατόπισης. Στα κανονικά και στα ανάστροφα ρήγματα, το σπάσιμο των πετρωμάτων μετακινείται προς τα πάνω ή προς τα κάτω κατά μήκος της επιφάνειας διάρρηξης. Στο κανονικό ρήγμα, το τμήμα της ανώτερης πλευράς της διάρρηξης ολισθαίνει προς τα κάτω. Στο ανάστροφο ρήγμα, το πέτρωμα και στις δύο πλευρές του ρήγματος συμπιέζεται ισχυρά. Οι συμπιεστικές δυνάμεις ωθούν το πάνω τμήμα να ολισθήσει προς τα πάνω και το κατώτερο τμήμα να κατευθυνθεί προς τα κάτω. Στο οριζόντιας μετατόπισης ρήγμα, το σπάσιμο γίνεται  κατακόρυφα μέσα στο πέτρωμα και τα τεμάχη του σπασμένου πετρώματος  κατά μήκος του ρήγματος ολισθαίνουν το ένα ως προς το άλλο οριζόντια.
Τα ρήγματα μπορεί να είναι  ενεργά ή μη. Τα ενεργά ρήγματα είναι εκείνα το οποία έχουν προκαλέσει τουλάχιστον ένα σεισμό κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 10.000 χρόνων (Ολόκαινο). Η ιστορική και η παλαιοσεισμολογική έρευνα βοηθούν στο χρονικό καθορισμό του τελευταίου μεγάλου σεισμού σε ένα ρήγμα. Στις σεισμολογικές μελέτες πολύ μεγάλο ρόλο παίζει η χαρτογράφηση των ζωνών όπου τα ρήγματα σπάνε. Αυτές είναι οι  θέσεις όπου οι μελλοντικοί μεγάλοι σεισμοί θα συμβούν. Κατά συνέπεια η χαρτογράφησή τους είναι μία εργασία πρώτης προτεραιότητας κατά τις μελέτες της σεισμικής επικινδυνότητας ενός χώρου. Το μέγεθος του σεισμού φανερώνει το πόσο μεγάλος είναι ένας σεισμός, υπολογισμένο με βάση την κλίμακα Richter.Η κλίμακα Richter είναι λογαριθμική, που σημαίνει ότι ένας σεισμός με μέγεθος 6 είναι 10 φορές περισσότερο καταστροφικός από ότι ένας σεισμός με μέγεθος 5.
Οι μεγάλοι σεισμοί λαμβάνουν μέρος σε βαθιές ζώνες διάρρηξης . Η μελέτη των ενεργών σεισμικών ρηγμάτων είναι πολύ σημαντική γιατί μας δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για τη δυναμική τους και μας βοηθούν να εκτιμήσουμε τον σεισμικό τους κίνδυνο. Γνωρίζοντας δηλαδή ορισμένα στοιχεία για την ταυτότητα του ρήγματος, μπορούμε να προσδιορίσουμε το ανώτατο μέγεθος του σεισμού που μπορεί να προκαλέσει και την επιτάχυνση που αυτός θα έχει ή τη φορά με την οποία θα διαχυθεί η ενέργειά του. Τα ρήγματα τα συναντά κανείς είτε στην ξηρά είτε στην θάλασσα. Τα υποθαλάσσια ρήγματα με μήκος που φθάνουν έως 15 χιλιόμετρα δεν μπορούν να προκαλέσουν, σε γενικές γραμμές, σεισμό μεγαλύτερο από 6,5 Ρίχτερ. Δύσκολα συναντώνται μόνα τους, συνήθως εμφανίζονται σε ομάδες ρηγμάτων.
Στα ανατολικά της Κρήτης υπάρχει μια ομάδα ρηγμάτων που ποτέ δεν έχει δει κανείς από κοντά και που προκάλεσε το 365 μ.Χ. σφοδρό σεισμό, ίσως τον μεγαλύτερο σεισμό που έγινε στη διάρκεια των ιστορικών χρόνων στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο σεισμός αυτός προκάλεσε την απότομη ανύψωση της Δυτικής Κρήτης κατά 8 με 10 μέτρα.
Χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους όπως η γεωφυσική διασκόπηση με την οποία αποστέλλονται ηχητικά κύματα στον πυθμένα και ανακλούν το ανάγλυφο του βυθού μπορούμε να τα εξερευνήσουμε. Η ηλικία των ρηγμάτων ανέρχεται σε εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια ή και σε εκατομμύρια χρόνια. Σχηματίστηκαν δηλαδή πολύ πριν εμφανιστεί ο άνθρωπος στη Γη, από την σύγκλιση και σύγκρουση της Ευρασιατικής με την Αφρικανική πλάκα σε συνδυασμό με τη μετακίνηση της Μικράς Ασίας προς Δυτικά, δηλαδή το Αιγαίο. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο, τα ρήγματα με τη συνεχή τους δράση στην πορεία του χρόνου στάθηκαν η αιτία για να αποκτήσουν τη μορφή που έχει σήμερα τόσο η θάλασσα όσο και η ξηρά στη χώρα μας.
Στον Κεραμικό όσο και στον δίαυλο Κω-Νισύρου, τα ρήγματα τα οποία μας περιβάλλουν και που κινούνται κατακόρυφα (το ένα κομμάτι ανυψώνεται, το άλλο καταβυθίζεται) έχουν δημιουργήσει τον κόλπο με βάθος 750 μέτρων (από τη μία πλευρά της καταβύθισης) και ταυτόχρονα τα βουνά της Κω με ύψος που υπερβαίνει τα 840 μέτρα (από την πλευρά της ανύψωσης). Η περιοχή του Κεραμικού αποτελείται από βαθιές λεκάνες που περιβάλλονται από απότομες υποθαλάσσιες πλαγιές που  έχουν δημιουργηθεί από τη δράση των ρηγμάτων. Πολλά ρήγματα έχουν προκαλέσει συνολικές μετατοπίσεις, κατακόρυφες ή οριζόντιες, πολλών εκατοντάδων ή και χιλιάδων μέτρων. Με αυτό τον τρόπο αποτελούν τον κυριότερο παράγοντα διαμόρφωσης του ανάγλυφου του θαλάσσιου βυθού.

Τι μπορεί να μας διδάξει, ο σεισμός της Αιτής;

15/1/2010

 
Picture
Το διπλό σύστημα ρηγμάτων της Hispaniola(USGS)

Πρόκειται για την ισχυρότερη σεισμική δόνηση που έχει καταγραφεί στην Αϊτή, τα τελευταία 200 χρόνια. Η Αϊτή, στάθηκε διπλά άτυχη καθώς λόγω της μακράς περιοδικότητας που παρουσιάζει το σεισμικό της ρήγμα, η σεισμικότητα της περιοχής είχε σχεδόν «ξεχαστεί» από τους επιστήμονες όσο και απο τους κυβερνητικούς παράγοντες . Λόγω της έλλειψης του απαραίτητου εξοπλισμού οι σεισμολόγοι δεν είχαν μέχρι χθες καμία ένδειξη για το επερχόμενο «ξύπνημα» των δύο τεκτονικών πλακών, της Καραϊβικής και της βόρειας Αμερικής που τέμνουν οριζόντια τη χώρα. Είναι ένα ρήγμα μήκους 500 χιλιομέτρων που περνά νοτίως της πρωτεύουσας. Η σύγκρουση των τεκτονικών πλακών πραγματοποιήθηκε κατά μήκος 50 χιλιομέτρων χωρίς όμως να έχουν καταγραφεί «προειδοποιητικές» σεισμικές δονήσεις μικρότερης ισχύος όπως στην περίπτωση του ισχυρού σεισμού που έπληξε το νησί της Κω, κατά τον σεισμό του 1933. Όμως και αυτό το ρήγμα ήταν έτοιμο από καιρό για να δώσει ένα μεγάλο σεισμό. Το ζητούμενο ήταν πότε θα μπορούσε να συμβεί αυτό. Οι γεωεπιστήμονες γνωρίζουν πολύ καλά ότι όταν μία πλάκα ολισθαίνει προς την άλλη με μια σχετική ταχύτητα κάποιων εκατοστών το χρόνο κάποια στιγμή θα δώσει ένα μεγάλο σεισμό. Στην περίπτωση της Αιτής είχε συσσωρευτεί ενέργεια που αντιστοιχούσε σε τεκτονική μετακίνηση 5 μέτρων.

Το μέγεθος της καταστροφής στην Αϊτή οφείλεται σε δύο επιπλέον παράγοντες πέρα από τα 7 Ρίχτερ και το ρήγμα. Ο ένας είναι η κοντινή απόσταση της πρωτεύουσας από το επίκεντρο (περίπου 16 χλμ.) και ο δεύτερος το μικρό εστιακό βάθος (10 χλμ.). O χρόνος εκδήλωσης των μετασεισμών είναι εύκολο να προβλεφθεί - οι περισσότεροι μετασεισμοί σημειώνονται την πρώτη ημέρα, λιγότεροι τη δεύτερη, ακόμη λιγότεροι την τρίτη έως ότου εξασθενήσει το φαινόμενο. Αυτό που είναι πιο δύσκολο και πρακτικά πιο σημαντικό σχετίζεται με το μέγεθος των μετασεισμών. Στατιστικά, εκδηλώνονται πολλοί μικροί σεισμοί και λίγοι μεγάλοι. Γι΄ αυτόν τον λόγο, οι μετασεισμοί είναι συνήθως μικρότερου μεγέθους από τον κύριο. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις η πίεση που ασκείται στο ρήγμα προκαλεί τον κίνδυνο ακόμη μεγαλύτερων σεισμών. Ακριβώς αυτό το ενδεχόμενο θα ήθελαν να αποκλείσουν οι επιστήμονες. Αλλά για να μπορέσουν να απαντήσουν σε τέτοια ερωτήματα πρέπει να έχουν και πρόσβαση σε δεδομένα. Στην Αιτή αυτό είναι πολύ δύσκολο.

Ο σεισμός μεγέθους 7,3R ισοπέδωσε ένα μεγάλο μέρος της Αϊτής. Όμως ο σεισμός  μπορεί να αυξήσει την πίεση που ασκούσε σε ένα τμήμα του ίδιου ρήγματος που βρίσκεται στα σύνορα με τη Δομινικανή Δημοκρατία. Από τα μέσα της δεκαετίας του '80 με την εμφάνιση των δορυφορικών μετρήσεων ακρίβειας της επίγειας μετακίνησης και με άλλες προόδους υψηλής τεχνολογίας, οι Γεωεπιστήμονες έχουν αναπτύξει συστήματα που τους δίνουν την δυνατότητα να αντιλαμβάνονται  την ολίσθηση ενός ρήγματος που αυξάνει  την πίεση του σε ένα  άλλο, κοντινό  ρήγμα, ή σε ένα διαφορετικό τμήμα του αρχικού ρήγματος.

Σήμερα οι επιστήμονες που ασχολούνται με τον φονικό σεισμό της Αιτής εστιάζουν την προσοχή τους στην ανατολική πλευρά του ρήγματος προς τη Δομινικανή Δημοκρατία. Ο λόγος: Η ρήξη που δημιούργησε ο σεισμός εξακολουθεί να ολισθαίνει προς τα ανατολικά. Ενώ η πίεση θα μπορούσε να δώσει και στις δύο άκρες του σπασμένου ήδη τμήματος, μια άλλη ρήξη. Το νησί Hispaniola κάθεται ακριβώς επάνω σε ένα όριο μεταξύ δύο λιθοσφαιρικών πλακών της γήινης κρούστας( Η βορειοαμερικανική και η καραϊβική πλάκα). Η Καραϊβική πλάκα προσπαθεί να γλιστρήσει κάτω από τις Μπαχάμες. Ο σεισμός της Δευτέρας εμφανίστηκε κατά μήκος του ρήγματος GardenEnriquilla-Plantain. Όμως στο νησί της  Hispaniola  υπάρχει και ένα άλλο σημαντικό ρήγμα, το οποίο κόβει το βόρειο μέρος του προς την Κούβα.

Αυτά τα δύο συστήματα ρηγμάτων επισημαίνουν την αλληλεπίδραση  που ασκούν μεταξύ τους η βορειοαμερικανική πλάκα με εκείνη της Καραϊβικής. Η βορειοαμερικανική πλάκα βυθίζεται κάτω από το Καραϊβική βόρεια της Hispaniola και του Πουέρτο Ρίκο. Αλλά ένα μέρος  της πλάκας Βόρειας Αμερικής συναντά την πλατφόρμα των Μπαχαμών η οποία όμως εμποδίζει αυτή την κίνηση και για τον λόγο αυτό, η  γιγαντιαία σύγκρουση των πλακών  επηρεάζει το νησί της Hispaniola. Στην πραγματικότητα, η περιοχή έχει δύο παράλληλα όρια πλακών. Αυτό είναι αρκετά ασυνήθιστο και αυτό πληρώνει σήμερα η Αιτή.

Σταλαγμίτες

13/1/2010

 
 
Picture
Φωτογραφία ενός σταλαγμίτη που έχει κοπεί για να αποκαλύψει την εσωτερική δομή αύξησής του μας επιτρέπει τη συνθετική δειγματοληψία. Εικόνα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας .Η Καλιφόρνια δοκίμασε πολλές ξηρασίες στα προηγούμενα 20.000 έτη που οφείλονταν στο λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής. Η ανάλυση των σταλαγμιτών από ένα σπήλαιο που βρίσκεται στην κεντρική οροσειρά της Νεβάδας, μας έδειξε ότι οι σταλαγμίτες είναι εξαιρετικά όργανα καταγραφής του κλίματος. Οι θεαματικοί ορυκτοί σχηματισμοί στις σπηλιές όπως στο σπήλαιο της Νεβάδας δημιουργήθηκαν από την πτώση του νερού, το οποίο παγίδευσε τις χημικές ουσίες ιχνών του αέρα, του χώματος και των βράχων, και απέθεσε τις ουσίες  αυτές στο σταλαγμίτη. Είναι όπως τα δαχτυλίδια δέντρων με την διαφορά ότι γίνονται  από το βράχο. Πριν περίπου 15.000 έτη όταν έλειωναν οι παγετώνες της Γης, τα αρχεία κλίματος από τη Γροιλανδία κατέγραψαν αυτή την θερμή περίοδο. Τα αποτελέσματα των σταλαγμιτών της Νεβάδας δείχνουν ότι ταυτόχρονα και η Καλιφόρνια έγινε πολύ ξηρότερη. Τα επεισόδια αυτά παρουσιάσθηκαν και σε νεώτερη περίοδο πριν από 13.000 χρόνια. Οι σταλαγμίτες καταγράφουν τα πάντα από το κλίμα της Γης.

Πανεπιστήμιο Καλιφόρνιας

Μεγάλος σεισμός στην Αϊτή

13/1/2010

 
Picture
Το επίκεντρο του σεισμού(απο USGS)

Στις 12 Ιανουαρίου 2010,  σεισμός 7,3R κτύπησε το νησί της  Αϊτής. Η Αιτή βρίσκεται στην Καραϊβική και θεωρείται ως ένα από τα πιο φτωχά κράτη του κόσμου. Η Αϊτή καταλαμβάνει το δυτικό μέρος του νησιού Hispaniola, ένα από τα μεγαλύτερα νησιά των Αντιλλών, που τοποθετείται μεταξύ του Πουέρτο Ρίκο και της Κούβας.Η χώρα αντιμετώπισε  σοβαρές πολιτικές ταραχές τον Απρίλιο του 2008, όταν είχαν ξεσπάσει εξεγέρσεις λόγω των απλησίαστων για την φτωχή πλειοψηφία-- τιμών των τροφίμων.  Το 70% των Αϊτινών ζουν με λιγότερα από δύο δολάρια την ημέρα,σχεδόν οι μισοί από τους 8,5 εκατ. κατοίκους της είναι άνεργοι. Η διατροφική "ανασφάλεια" πλήττει το 25% του πληθυσμού, περίπου 1,9 εκατ. ανθρώπους, και οι γυναίκες και τα παιδιά είναι τα πιο ευάλωτα στρώματα του πληθυσμού. Ο σεισμός  εμφανίστηκε στην περιοχή του ορίου που χωρίζει την πλάκα της Καραϊβικής  με την πλάκα της Βόρειας Αμερικής. Αυτό το όριο πλακών κινείται πλάγια και συμπιέζεσαι, 20 mm τον χρόνο, με αποτέλεσμα η Καραϊβική πλάκα να κινείται ανατολικά σε σχέση με  την πλάκα  της Βόρειας Αμερικής. Ο σεισμός έγινε σε βάθος 10 χιλιόμετρα. Όμως το γεγονός ότι έγινε στην ξηρά προξένησε τεράστιες ζημιές και πιθανόν πολλά θύματα. Η θέση και ο εστιακός μηχανισμός του σεισμού δείχνουν ότι ο σεισμός προέρχεται από το σύστημα ρηγμάτων της Enriquillo-Plaintain Garden. Σε αυτό το σύστημα ρηγμάτων παρατηρείται κίνηση με  περίπου 7 mm/χρόνο.
Παρακολουθείστε βίντεο σχετικά
http://www.youtube.com/watch?v=Ca1eW4jXox8

http://www.youtube.com/watch?v=ZE53lmiQFKA

Τα μυστικά των κοραλιών

12/1/2010

 
To  2004, ένας σεισμός της τάξεως των 9,3R , όπως όλοι θυμόμαστε αναστάτωσε τις  χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Το γεγονός οφειλόταν στην κίνηση των πλακών,  της Αυστραλο-ινδικής και της Ευρασιατικής, που βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Μελέτες που έγιναν στα κοράλλια της Ινδονησίας  έδειξαν  ότι κάθε 200 χρόνια  απανωτοί σεισμοί πλήττουν  την περιοχή κατά τους τελευταίους επτά αιώνες.

Το πρώτο σεισμικό κύμα συνέβη τον 14ο αιώνα, το δεύτερο στα τέλη του 16ου και το τρίτο από το 1797 ως το 1833. Τα συμπεράσματα των μελετών έδειξαν ότι οι τελευταίοι ισχυροί σεισμοί  στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένου και εκείνου που έγινε τον Σεπτέμβριο του 2007, σηματοδοτούν την αρχή μιας νέας δραστήριας περιόδου, που θα μπορούσε να συνεχιστεί και τις επόμενες δεκαετίες. Είναι πολύ πιθανό τουλάχιστον ένας ακόμη πιο  ισχυρός σεισμός να πλήξει την περιοχή τα επόμενα χρόνια.

Η μελέτη βασίστηκε  στα αρχαία κοράλλια που βρίσκονται γύρω από τα νησιά Μενταουάι στη Σουμάτρα. Οι υποθαλάσσιοι σεισμοί προκαλούν απότομες αλλαγές στα κοράλλια που αποτυπώνονται στους δακτυλίους ανάπτυξής τους. Οι ειδικοί διαπίστωσαν μια περιοδικότητα σε αυτές τις αλλαγές η οποία συμπίπτει με τις σεισμικές εξάρσεις των τελευταίων ετών στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας. Το τμήμα του ρήγματος προς τα Μενταουάι ήταν σχεδόν ανενεργό μετά τους σεισμούς του 1797 και του 1833, ώσπου ξύπνησε με τον σεισμό του 2007. Σύμφωνα με τις μελέτες  ξεκίνησε νέα περίοδος σεισμικής έξαρσης που θα κρατήσει αρκετές δεκαετίες.

Science
Picture


Σε ποιον ανήκει ο Αρκτικός Ωκεανός και οι τυχόν φυσικοί πόροι που θα μπορούσαν να βρεθούν κάτω από τα νερά του;

9/1/2010

 
Picture
Το ζήτημα αυτό έχει τεράστια οικονομική σημασία. Η United States Geological Survey εκτιμά ότι το 25% της υπόλοιπης ποσότητας πετρελαίου στον κόσμο και σε φυσικό αέριο θα μπορούσε να βρίσκεται στον βυθό της Αρκτικής. Σημαντικές ποσότητες άλλων ορυκτών πόρων μπορεί επίσης να κρύβονται εκεί. Οι πόροι αυτοί γίνονται πιο προσιτοί, όσο η υπερθέρμανση του πλανήτη λιώνει τον  πάγο στη θάλασσα και διευκολύνει την διέλευση πλοίων προς την  περιοχή. Από τον 17ο  αιώνα το δόγμα " της ελευθερίας των θαλασσών" είχε γίνει δεκτό από τα περισσότερα έθνη. Αυτό το δόγμα περιόριζε τα δικαιώματα ενός έθνους και τη δικαιοδοσία του στο στενό χώρο της θάλασσας κατά μήκος των ακτών της χώρας. Το υπόλοιπο μέρος των ωκεανών θεωρείτο ως μια κοινή περιουσία που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε. Αυτό έδινε την δυνατότητα σε κάποιους να εκμεταλλεύονται τους  υπεράκτιους πόρους.

Στη συνέχεια, στα μέσα της δεκαετίας του 1900 οι ανησυχίες ότι οι  αλιευτικοί στόλοι καταστρέφουν  τα  παράκτια αλιευτικά  αποθέματα πυροδότησε την επιθυμία σε ορισμένα έθνη να έχουν μεγαλύτερο έλεγχο επί των παράκτιων χωρικών υδάτων τους. Στη συνέχεια, οι εταιρείες πετρελαίου άρχισαν να κάνουν  να γεωτρήσεις  σε βαθιά ύδατα και σιγά –σιγά άρχισε στο βυθό η εξόρυξη του μαγγανίου, διαμαντιών  και κασσιτέρου. Τα έθνη με το πέρασμα του καιρού άρχισαν να επιδιώκουν μεγαλύτερη απόσταση από την ακτή, ώστε να έχουν την δυνατότητα να έχουν πρόσβαση σε περισσότερους φυσικούς  πόρους. Το 1945, πρώτες οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι θα αναλάβουν  τη δικαιοδοσία του συνόλου των φυσικών πόρων από την άκρη της υφαλοκρηπίδας της παράκτιας περιοχής. Αυτή ήταν η πρώτη χώρα που απόκλινε από την ελευθερία του δόγματος των ελεύθερων  θαλασσών και σύντομα άλλα κράτη την ακολούθησαν. Έτσι τα έθνη άρχισαν να κάνουν μονομερείς διεκδικήσεις στο θαλάσσιο πυθμένα για περισσότερους πόρους.

Picture
Γρανίτης και κιμπερλίτης από πυρήνα σε ένα ορυχείο διαμαντιών της Αρκτικής
Τα Ηνωμένα Έθνη επιδίωξαν να εξισορροπήσουν τα προβλήματα φέρνοντας  τη δικαιοσύνη στην ποικιλομορφία των αξιώσεων από τα διάφορα κράτη σε όλο τον κόσμο. Το 1982 ,παρουσιάστηκε μια νέα συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών , η οποία έγινε γνωστή  ως «νόμος της θάλασσας». Αυτή η συνθήκη εξέτασε τα δικαιώματα ναυσιπλοίας, τα όρια χωρικών υδάτων, τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες, την αλιεία, τη ρύπανση, τη διάτρηση, τα  μεταλλεύματα , τη συντήρηση και πολλές άλλες πτυχές της θαλάσσιας δραστηριότητας. Έτσι πάνω από  150 έθνη που συμμετείχαν σε αυτή τότε  έκαναν την πρώτη προσπάθεια για να συναφθεί από τη διεθνή κοινότητα μια επίσημη συμφωνία για τον τρόπο με τον οποίο οι θάλασσες μπορούν να χρησιμοποιηθούν , προτείνοντας  μια λογική κατανομή των ωκεάνιων πόρων.

Βάσει του νόμου της θάλασσας, κάθε χώρα λαμβάνει τα αποκλειστικά οικονομικά δικαιώματα σε οποιοδήποτε φυσικό πόρο του πυθμένα θάλασσας που βρίσκεται  σε μια απόσταση 200 ναυτικών μιλίων (230 μίλια/371 χιλιόμετρα) πέρα από τις φυσικές ακτές τους. Στην Αρκτική με αυτό τον νόμο δόθηκε η δυνατότητα στον Καναδά, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, τη Νορβηγία και τη Δανία μια νομική αξίωση να εκμεταλλευτούν τους  πυθμένες θάλασσας που περιέχουν τους πολύτιμους πόρους. (Μέχρι τον  Νοέμβριο, του 2007, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είχαν επικυρώσει ακόμα ταυτόν τον νόμο. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι έχουν αντιταχτεί σε αυτό τον νόμο  διότι  θα περιόριζε την κυριαρχία  των ΗΠΑ. Εκτός από τη οικονομική ζώνη των 200 ναυτικών μιλίων, κάθε χώρα μπορεί να επεκτείνει την αξίωσή της μέχρι 350 ναυτικά μίλια από την ακτή της για εκείνες τις περιοχές που μπορεί να αποδειχθεί ότι είναι μια επέκταση της υφαλοκρηπίδας της χώρας αυτής. Για να έχει αυτήν την αξίωση, ένα έθνος πρέπει να αποκτήσει τα γεωλογικά  δεδομένα  που να τεκμηριώνουν αυτή  τη γεωγραφική έκταση της υφαλοκρηπίδας και να τα υποβάλλει σε μια επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών ,για εκτίμηση. Οι περισσότερες χώρες που έχουν σοβαρές  αξιώσεις  στην Αρκτική χαρτογραφούν αυτήν την περίοδο το θαλάσσιο πυθμένα για να τεκμηριώσουν την αξιώσεις τους.

 Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα του αρκτικού ωκεανού που είναι ειδικής σημείωσης είναι η κορυφογραμμή Lomonosov, μια υποβρύχια κορυφογραμμή που διασχίζει τον Αρκτικό ωκεανό μεταξύ των νέων σιβηρικών νησιών και του νησιού του Ελεσμήρ. Η Ρωσία προσπαθεί να τεκμηριώσει ότι η κορυφογραμμή Lomonosov είναι μια επέκταση της Ευρασιατικής υφαλοκρηπίδας, ενώ ο Καναδάς και η Δανία (λόγω της Γροιλανδίας) προσπαθούν να τεκμηριώσουν ότι είναι μια επέκταση του βορειοαμερικανικής  ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας. Οποιαδήποτε χώρα Θα μπορέσει επιτυχώς να καθιερώσει μια τέτοια αξίωση θα κερδίσει τον έλεγχο ενός απέραντου ποσού πόρων θαλάσσιου πυθμένα στην κεντρική μερίδα του αρκτικού ωκεανού.

Στο μέλλον, καθώς οι στάθμες της θάλασσας θα αυξάνονται και οι ακτές θα μεταναστεύουν εσωτερικά η οικονομική ζώνη των 200 ναυτικών μιλίων θα έχει περισσότερο ενδιαφέρον αλλά ίσως δημιουργήσουν και πρόσθετα προβλήματα στις σχέσεις μεταξύ των διάφορων κρατών.
Geology.com

<<Previous

    Γαία

    ''Ο Ουρανός είναι ο πατέρας και η Γη η μητέρα μου κι όσο μικρός και αν είμαι, βρίσκω τη θέση μου ανάμεσά τους''- Τσαγκ Ζάι
    Picture
    Σελίδα αφιερωμένη στην μοναδική Γαία ,ηλικίας 4.5 δις.ετών. Στην Κοσμογονία, συμβολίζει την υλική πλευρά του κόσμου ενώ το Χάος συμβολίζει τον χώρο του Σύμπαντος

    Αρχεία

    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    February 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    September 2012
    August 2012
    July 2012
    June 2012
    May 2012
    April 2012
    March 2012
    February 2012
    January 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    July 2011
    June 2011
    May 2011
    April 2011
    March 2011
    February 2011
    January 2011
    December 2010
    November 2010
    October 2010
    September 2010
    August 2010
    July 2010
    June 2010
    May 2010
    April 2010
    March 2010
    February 2010
    January 2010
    December 2009

    RSS Feed

Δυναμικός-Βιβλία-Γεωπανόραμα-Χάρτες-Άρθρα-Ορυκτά-Απολιθώματα-Γλωσσάριο-Γεωπαρατηρητήριο-Παλαιογεωγραφία
Youtube-Panoramio-Noaa-Usgs-Nasa-Geowhen 
Ορισμένα από τα θέματα που εκτίθενται, προέρχονται από θεωρητικά μοντέλα και επιστημονικές μελέτες ενώ άλλα αποτελούν προσωπικές σκέψεις & απόψεις, πάντοτε θα περιέχουν κάποια αβεβαιότητα και διαφορά γνώμης. Κάποιες από τις απόψεις και αναλύσεις που εκφράζονται στον ιστοχώρο δεν αντιπροσωπεύουν εκείνες του Γεωδίφη και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες. Η λειτουργία του ιστοχώρου στοχεύει αποκλειστικά και μόνο στην ενημέρωση & ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα θέματα γεωπεριβάλλοντος και τις δράσεις του, ενώ σε καμία περίπτωση δεν αποσκοπεί στην επίτευξη κέρδους. Οι εργασίες, ταινίες, κινούμενα σχέδια, έγγραφα, βιβλία και τόσα άλλα που δημοσιεύονται σε αυτό τον χώρο, χρησιμοποιούνται μόνο για εκπαίδευση. Οι κάτοχοι μπορούν να ζητήσουν την αφαίρεση του περιεχομένου. Οι προσωπικές εργασίες και φωτογραφίες δεν υπόκεινται σε δικαιώματα και άλλα μέτρα προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο ιστοχώρος αφιερώνεται στον αναγνώστη που αναζητά απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα που σχετίζονται με τον άγνωστο κόσμο που τον περιβάλλει
Picture

   Γεωδίφης,2009