Γεωδίφης
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΓΑΙΑ
  • ΚΩΙΑ
  • NEA
  • ΘΕΜΑΤΑ
  • ΦΛΥΑΡΙΕΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΚΩΙΑ

Η μεγαλύτερη ηφαιστειακή έκρηξη που έγινε στο Αιγαίο,τα τελευταία 1000 χρόνια.

7/8/2010

 
Picture
Το 1649 δεν ήταν μια καλή χρονιά για το Αιγαίο. Στον βορειανατολικό υποθαλάσσιο χώρο μεταξύ Σαντορίνης και της νήσου Ίου καταγράφεται μια έντονη  ηφαιστειακή δραστηριότητα η οποία ξεκίνησε με πολλούς και συχνούς σεισμούς. Δυστυχώς,όπως συνήθως συμβαίνει με αυτά τα φυσικά φαινόμενα  τα πράγματα εξελίχτηκαν κατά τον χειρότερο τρόπο.
Ήταν νύχτα της 27 Σεπτεμβρίου 1650, όταν έγινε μια μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη  έξω από  την γνωστή σε όλους μας καλδέρα της Σαντορίνης. Από τη λάβα σχηματίστηκε μια μικρή νησίδα, η οποία, όμως, εξαιτίας των θαλασσίων κυμάτων, γρήγορα κατέρρευσε σε ύφαλο. Από την κατάρρευση αυτή προκλήθηκε τσουνάμι, ύψους περίπου 10 μέτρων, το οποίο έγινε ιδιαίτερα αισθητό στην γειτονική  Ίο και  την Σύκινο ενώ προκάλεσε ζημιές μέχρι την Κρήτη και σε απόσταση 150 χιλιομέτρων. Η έκρηξη του ηφαιστείου ήταν  η μεγαλύτερη που έγινε όχι μόνο στο Αιγαίο αλλά και στην  Ανατολική Μεσόγειο κατά την τελευταία χιλιετία.
Η έκρηξη προήλθε από το υποθαλάσσιο ενεργό ηφαίστειο Κολούμπο,που βρίσκεται λίγο, πριν την νήσο Άνυδρο. Για την προέλευση της λέξης λέγεται ότι προέρχεται από την ιταλική «colombo» (περιστέρι), επειδή κατά την περιγραφή της έκρηξης του 1650 στην επιφάνεια της θάλασσας φαίνονταν αφροί λευκοί όπως το περιστέρι.
Η περίοδος αυτή  κατόπιν ονομάστηκε από τους ντόπιους ως  «ο καιρός του Κακού». Από εκείνη την δραστηριότητα  περίπου 70 άνθρωποι και  πολλά ζώα έχασαν της ζωή τους κυρίως λόγω των δηλητηριωδών αερίων που εκλύονταν επί μήνες από το ηφαίστειο, ενώ καταγράφηκαν και τεράστιες απώλειες σε καλλιέργειες. Μετά την έκρηξη  χτίστηκε ο ναός  «Παναγία του Καλού», ως μια προσπάθεια ευχαρίστησης των ανθρώπων για το τέλος της δυσάρεστης αυτής κατάστασης. Για το γεγονός αυτό υπάρχουν διηγήσεις από τον Καισάριο Δαπόντε και από τον Γάλλο ιερωμένο Francois Richard, ο οποίος δημοσίευσε τις περιγραφές του για το δραματικό αυτό περιστατικό λίγα χρόνια μετά.
Σήμερα το Κολούμπο έχει ύψος 280 μέτρων σε σχέση με τον τριγύρω θαλάσσιο πυθμένα και βρίσκεται περίπου 18 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο κρατήρας του έχει διάμετρο περίπου 3 χιλιομέτρων και βάθος 512 μέτρων. Σε μεγάλη έκταση γύρω από το ηφαίστειο έχουν εντοπιστεί υδροθερμικά φρέατα από τα οποία αναβλύζει καυτό νερό, έως και 220 βαθμούς Κελσίου, με διαλυμένα μεταλλικά στοιχεία και τα οποία φιλοξενούν ένα σπάνιο οικοσύστημα από βακτήρια. Η μεγάλη θερμοκρασία που καταγράφεται στα υδροθερμικά φρέατα αποδεικνύει ότι το ηφαίστειο Κολούμπο είναι ενεργό και ότι υπάρχει μάγμα κάτω από την επιφάνεια. Κάτω από το Κολούμπο, σε βάθος περίπου 5 χιλιόμετρα στο εσωτερικό της Γης, μεγάλες ποσότητες μάγματος ακολουθούν ανοδική πορεία προσπαθώντας να βρουν διέξοδο προς τον θαλάσσιο πυθμένα. Καθώς το μάγμα και τα υδροθερμικά ρευστά ανέρχονται από τον μαγματικό θάλαμο, συναντά τα πετρώματα κάτω από τον ηφαιστειακό κώνο και τα συμπιέζει, σπάζοντάς τα και δημιουργώντας σεισμο-ηφαιστειακούς σεισμούς. Την ίδια στιγμή, μέσα από τις ρωγμές των πετρωμάτων, αναζητούν διέξοδο προς τα πάνω, υδροθερμικά αέρια όπως το υδρόθειο και το διοξείδιο του άνθρακα. Στον βυθό γύρω από το ηφαίστειο Κολούμπο αυτές οι περιβόητες καμινάδες έχουν ύψος περίπου 4 μέτρα. Από μέσα τους, εκτοξεύονται με δύναμη υδροθερμικά αέρια, σε ύψος 10 μέτρα από τον πυθμένα. Αντιθέτως στο εσωτερικό της καλντέρας στη Σαντορίνη, τα αέρια που διαχέονται από τον πυθμένα έχουν θερμοκρασίες που κυμαίνονται από 15-17 βαθμούς Κελσίου. Το φαινόμενο αυτό είναι σε συμφωνία με το γεγονός ότι κάτω από την καλντέρα δεν καταγράφονται σεισμοί, σε αντίθεση με το Κολούμπο όπου η εκδήλωσή τους είναι ιδιαίτερα έντονη.
Το υποθαλάσσιο ηφαίστειο  Κολούμπο , φαίνεται πως σιγά σιγά παραμορφώνεται προκαλώντας σειρά από ασθενείς σεισμικές δονήσεις βαθιά κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας. Μετρήσεις που έγιναν από επιστήμονες με  ειδικούς αισθητήρες και όργανα, που λέγονται κλισιόμετρα διαπίστωσαν ότι η παραμόρφωση του κώνου του ηφαιστείου και του πυθμένα περιμετρικά του αποτελεί μια διαδικασία που εκτυλίσσεται με πολύ αργούς ρυθμούς και έχει πολύ μεγάλη διάρκεια. Οι   περισσότεροι σεισμοί κάτω από το ηφαίστειο συμβαίνουν σε βάθος από 6 έως 9 χιλιόμετρα, κατά μήκος μιας κατακόρυφης στήλης η οποία  συμπίπτει με τον δρόμο ανόδου του μάγματος.
Το Κολούμπο ανήκει στο ηφαιστειακό κέντρο της Σαντορίνης όπου μαζί με το Σουσάκι, τα Μέθανα, τη Μήλο και τη Νίσυρο αποτελούν το ενεργό ηφαιστειακό τόξο του Νότιου Αιγαίου. Η διαδικασία δημιουργίας του τόξου ξεκίνησε πριν απο 13 εκατομμύρια χρόνια όταν το βορειότερο τμήμα της Αφρικανικής πλάκας άρχισε να υποβυθίζεται κάτω από μικροπλάκα του Αιγαίου με ρυθμό περίπου 3,5 έως 4 εκατοστών τον χρόνο.

Γεωδίφης με πληροφορίες από την Βικιπαίδεια

Comments are closed.

    Κώια

    ''Η ανθρώπινη ζωή είναι σύντομη, η επιστήμη ατέλειωτη, ο χρόνος λίγος, η πείρα λαθεμένη και η απόφαση γεμάτη ευθύνες'' Ιπποκράτης (460-370 π.Χ)

    Picture
    Σελίδα αφιερωμένη στον εραστή της κωακής φύσης, Ιάκωβο Ζαρράφτη
    (1853-23/4/1933)

    Αρχεία

    April 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    September 2012
    August 2012
    July 2012
    June 2012
    May 2012
    April 2012
    March 2012
    February 2012
    January 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    July 2011
    June 2011
    May 2011
    April 2011
    March 2011
    February 2011
    January 2011
    December 2010
    November 2010
    October 2010
    September 2010
    August 2010
    July 2010
    June 2010
    May 2010
    April 2010
    March 2010
    February 2010

    RSS Feed

Δυναμικός-Βιβλία-Γεωπανόραμα-Χάρτες-Άρθρα-Ορυκτά-Απολιθώματα-Γλωσσάριο-Γεωπαρατηρητήριο-Παλαιογεωγραφία
Youtube-Panoramio-Noaa-Usgs-Nasa-Geowhen 
Ορισμένα από τα θέματα που εκτίθενται, προέρχονται από θεωρητικά μοντέλα και επιστημονικές μελέτες ενώ άλλα αποτελούν προσωπικές σκέψεις & απόψεις, πάντοτε θα περιέχουν κάποια αβεβαιότητα και διαφορά γνώμης. Κάποιες από τις απόψεις και αναλύσεις που εκφράζονται στον ιστοχώρο δεν αντιπροσωπεύουν εκείνες του Γεωδίφη και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες. Η λειτουργία του ιστοχώρου στοχεύει αποκλειστικά και μόνο στην ενημέρωση & ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα θέματα γεωπεριβάλλοντος και τις δράσεις του, ενώ σε καμία περίπτωση δεν αποσκοπεί στην επίτευξη κέρδους. Οι εργασίες, ταινίες, κινούμενα σχέδια, έγγραφα, βιβλία και τόσα άλλα που δημοσιεύονται σε αυτό τον χώρο, χρησιμοποιούνται μόνο για εκπαίδευση. Οι κάτοχοι μπορούν να ζητήσουν την αφαίρεση του περιεχομένου. Οι προσωπικές εργασίες και φωτογραφίες δεν υπόκεινται σε δικαιώματα και άλλα μέτρα προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο ιστοχώρος αφιερώνεται στον αναγνώστη που αναζητά απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα που σχετίζονται με τον άγνωστο κόσμο που τον περιβάλλει
Picture

   Γεωδίφης,2009