Γεωδίφης
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΓΑΙΑ
  • ΚΩΙΑ
  • NEA
  • ΘΕΜΑΤΑ
  • ΦΛΥΑΡΙΕΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΚΩΙΑ

Το «νησί της εξορίας» και ο σεισμός του 1968 

12/1/2013

 
«Χωρίς αυτόν τα ερείπια της Ελλάδας θα ήταν ένας λαβύρινθος δίχως ενδείξεις, ένα αίνιγμα χωρίς απάντηση» έγραψε για τον Παυσανία κάποτε ο Τζέημς Φρέιζερ(1854-1941)Σκωτσέζος ανθρωπολόγος και συγγραφέας πολλών έργων. Το νησί του Αη Στράτη ή Αλόννησος, σύμφωνα με τον αρχαίο Έλληνα γεωγράφο και περιηγητή του 2ου αιώνα, γεννήθηκε  ξαφνικά μέσα στα καταγάλανα νερά του Αιγαίου . Επειδή ήταν ένα καινούργιο νησί στο βόρειο Αιγαίο, το ονόμασε «Νέα» . Κατά τον Παυσανία, το νησί δημιουργήθηκε περίπου το 197 π.Χ. την εποχή που καταποντίστηκε η Χρυσή( όνομα που αποδίδεται σε διάφορες πόλεις που είχαν σχέση με μεταλλεία χρυσού) του Ομήρου , ένα  νησί που ίσως  βρισκόταν κοντά στο βόρειο τμήμα της Λήμνου. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι  ο Ηρακλής ίδρυσε βωμό στη νήσο Χρύση, που πιθανώς ταυτίζεται με τον Άγιο Ευστράτιο. 
Υπάρχουν ενδείξεις ότι το νησί κατοικήθηκε στους μυκηναϊκούς χρόνους. Σύμφωνα με  την παράδοση πήρε το όνομα από τον όσιο Ευστράτιο, ο οποίος μόνασε μέσα σε ένα σπήλαιο του νησιού, τον 9ο αιώνα. Ένα μεγάλο μέρος της γης του νησιού ανήκε και εξακολουθεί να ανήκει, σε μοναστήρια του Αγίου Όρους.
Ο Αης Στρατής είναι ηφαιστειογενές νησάκι, με σχήμα σχεδόν ορθογωνίου τριγώνου. Το νησί  απέχει περίπου 56 χιλιόμετρα από το δυτικό άκρο του ρήγματος της Βόρειας Ανατολίας, που διασχίζει εγκάρσια την Μικρά Ασία και χάνεται κοντά στις Β. Σποράδες. Ανάμεσα στους λόφους της δυτικής πλευράς του νησιού σχηματίζονται μικρές κοιλάδες που τελειώνουν σε πανέμορφες αμμουδερές ακρογιαλιές. Οι βραχώδεις και απότομες νοτιοανατολικές ακτές ίσως να οφείλονται στη δράση υποθαλάσσιου ρήγματος .Αντίθετα οι δυτικές ακτές είναι πιο ομαλές. Το νησί αποτελείται από τόφφους ηλικίας τουλάχιστον 18 - 23 εκατομμυρίων χρόνων που πιθανόν να  προήλθαν από κάποιο υποθαλάσσιο ηφαίστειο της περιοχής. Τα ιζηματογενή πετρώματα που συναντώνται στο ΒΔ άκρο του νησιού  είναι νεώτερης ηλικίας , δημιουργήθηκαν σε θαλάσσιο ρηχό περιβάλλον μέσα στα οποία βρέθηκαν θαλάσσια απολιθώματα. Τα αργιλομαργαϊκά υλικά στο ΒΑ  τμήμα του νησιού, μας λένε ότι κάποτε κυριαρχούσαν στην περιοχή αρχαίες λίμνες, ενώ στα βαθύτερα τμήματά του υπάρχουν και  λιγνίτες. Μετά ακολούθησαν τα νεώτερα υλικά από προσχώσεις των τελευταίων 10.000 χρόνων .
Το νησί επειδή είναι απομονωμένο και δυσπρόσιτο, χωρίς ασφαλές φυσικό λιμάνι , για αυτό επιλέχτηκε ως τόπος κράτησης  πολιτικών εξόριστων και ζωοκλεφτών από το 1928, δηλαδή από την εποχή του Ελευθερίου Βενιζέλου. Μία δεύτερη περίοδος εξοριών άρχισε  την περίοδο του Μεταξά (1936-1940. Η τρίτη και τελευταία περίοδος της ιστορίας των εκτοπίσεων στο νησί άρχισε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου το 1948 και τελείωσε το 1963. Μεγάλος αριθμός πολιτικών κρατουμένων, μέχρι και 6.000, διέμεναν σε σκηνές και σε πλίνθινα κτίσματα. Μέσα στους πνευματικούς ανθρώπους  που εκτοπίστηκαν στο νησί, ήταν ο Γ. Ρίτσος ,Κ. Βάρναλης ,Τ.Λειβαδίτης και ο ηθοποιός Μ. Κατράκης. Η χρήση του νησιού από το κράτος ως τόπος εξορίας, όπως και η μετανάστευση των ντόπιων, καθόρισαν για δεκαετίες την τοπική κοινωνία, μέχρι  το 1968  . Τότε συνέβη το γεγονός που άλλαξε δραματικά το οικιστικό και το ιστορικό περιβάλλον του νησιού.
Ένας προσεισμός μεγέθους 4R στις 6/2/1968  προανήγγειλε τον φονικό σεισμό της 19ης  Φλεβάρη. Η ώρα ήταν  περίπου  22.45 όταν μία  σεισμική δόνηση – αρχικά μεγέθους 7,1R  για κάποιους επιστήμονες ενώ πρόσφατα αναθεωρήθηκε από  6,7 έως 6,9 R - με εστιακό βάθος 7 χιλιομέτρων χτύπησε το νησί . Τον κύριο σεισμό που είχε επίκεντρο  κοντά στο ακρωτήριο Τρυπητή συνόδευσε ένα τσουνάμι με ύψος 1,2 μέτρα το οποίο εισχώρησε στην ξηρά  έως και 20 μέτρα. Από τον σεισμό σκοτώθηκαν 20 άνθρωποι ,τραυματίστηκαν 39 ενώ στην Πέργαμο της Τουρκίας σκοτώθηκε ένα άτομο. Κατέρρευσαν 175 κτίρια ενώ 2348 επέστησαν βλάβες. Μικρότερης έκτασης ήταν οι ζημιές στη Βόρεια Εύβοια , Λήμνο, και την Λέσβο . Ο σεισμός έγινε αισθητός στην Σόφια ,Κωνσταντινούπολη και την Κρήτη. Μετά τον κύριο σεισμό ακολούθησαν αρκετοί μετασεισμοί ο μεγαλύτερος των οποίων ήταν 5,5R  ( στις 24 Απριλίου).
Το σπάσιμο(διάρρηξη) στο φλοιό της Γης, κατά μήκος της οποίου έγινε η ολίσθηση των τεμαχών πιθανόν να προήλθε από ένα υποθαλάσσιο ρήγμα οριζόντιας μετατόπισης που βρίσκεται στην λεκάνη της Βόρειας Σκύρου. Το σεισμικό γεγονός συνέτριψε το παραθαλάσσιο χωριό, του λόφου Μπούμπουνα στην βορειοδυτική ακτή, το οποίο το 1950 είχε περίπου 1.000 κατοίκους. Το χωριό εκείνο επλήγη περισσότερο από τον σεισμό του  1968 (σκοτώθηκαν 20 άνθρωποι) και ανάγκασε  τους κατοίκους να μείνουν σε σκηνές για 2 χρόνια .Κατεδαφίστηκε σχεδόν ολοκληρωτικά από το στρατό, ενώ ο νεοσύστατος οικισμός των σεισμόπληκτων αποτελούμενος από μικρά τσιμεντένια σπιτάκια, στον οποίο σήμερα ζουν λιγότεροι από 300 μόνιμοι κάτοικοι, χτίστηκε κοντά στην παραλία.

Γεωδίφης

Πηγές :
1.Οι σεισμοί της Ελλάδας- Παπαζάχου Β. & Παπαζάχου Κ.
2. Πολιτιστικός χώρος Ηλιοτρόπιο
3.Βικιπαίδεια
4.Ιστοσελίδες http://gym-ag-efstr.les.sch.gr, http://iek-sidir.ser.sch.gr/
5.Ο.Α.Σ.Π
6.Σεισμοτεκτονικός χάρτης Ελλάδας-ΙΓΜΕ
7.Γεωδυναμικό Ινστιτούτο Αθηνών


Comments are closed.

    Κώια

    ''Η ανθρώπινη ζωή είναι σύντομη, η επιστήμη ατέλειωτη, ο χρόνος λίγος, η πείρα λαθεμένη και η απόφαση γεμάτη ευθύνες'' Ιπποκράτης (460-370 π.Χ)

    Picture
    Σελίδα αφιερωμένη στον εραστή της κωακής φύσης, Ιάκωβο Ζαρράφτη
    (1853-23/4/1933)

    Αρχεία

    April 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    September 2012
    August 2012
    July 2012
    June 2012
    May 2012
    April 2012
    March 2012
    February 2012
    January 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    July 2011
    June 2011
    May 2011
    April 2011
    March 2011
    February 2011
    January 2011
    December 2010
    November 2010
    October 2010
    September 2010
    August 2010
    July 2010
    June 2010
    May 2010
    April 2010
    March 2010
    February 2010

    RSS Feed

Δυναμικός-Βιβλία-Γεωπανόραμα-Χάρτες-Άρθρα-Ορυκτά-Απολιθώματα-Γλωσσάριο-Γεωπαρατηρητήριο-Παλαιογεωγραφία
Youtube-Panoramio-Noaa-Usgs-Nasa-Geowhen 
Ορισμένα από τα θέματα που εκτίθενται, προέρχονται από θεωρητικά μοντέλα και επιστημονικές μελέτες ενώ άλλα αποτελούν προσωπικές σκέψεις & απόψεις, πάντοτε θα περιέχουν κάποια αβεβαιότητα και διαφορά γνώμης. Κάποιες από τις απόψεις και αναλύσεις που εκφράζονται στον ιστοχώρο δεν αντιπροσωπεύουν εκείνες του Γεωδίφη και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες. Η λειτουργία του ιστοχώρου στοχεύει αποκλειστικά και μόνο στην ενημέρωση & ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα θέματα γεωπεριβάλλοντος και τις δράσεις του, ενώ σε καμία περίπτωση δεν αποσκοπεί στην επίτευξη κέρδους. Οι εργασίες, ταινίες, κινούμενα σχέδια, έγγραφα, βιβλία και τόσα άλλα που δημοσιεύονται σε αυτό τον χώρο, χρησιμοποιούνται μόνο για εκπαίδευση. Οι κάτοχοι μπορούν να ζητήσουν την αφαίρεση του περιεχομένου. Οι προσωπικές εργασίες και φωτογραφίες δεν υπόκεινται σε δικαιώματα και άλλα μέτρα προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο ιστοχώρος αφιερώνεται στον αναγνώστη που αναζητά απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα που σχετίζονται με τον άγνωστο κόσμο που τον περιβάλλει
Picture

   Γεωδίφης,2009