Γεωδίφης
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΓΑΙΑ
  • ΚΩΙΑ
  • NEA
  • ΘΕΜΑΤΑ
  • ΦΛΥΑΡΙΕΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΚΩΙΑ

Το «παράδοξο του δολομίτη» της Ψερίμου

17/7/2010

 
Picture
Μόλις 3,20 χιλιόμετρα  χωρίζουν το Τιγκάκι της Κω από το νησί της Ψερίμου. Για όσους δεν γνωρίζουν την περιοχή, η Ψέριμος των 130 κατοίκων βρίσκεται βόρεια της Κω και νοτιοανατολικά της Καλύμνου. Η επιφάνεια του νησιού είναι μόλις 15 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Πρόκειται για το μεγαλύτερο από τα νησιά που ανήκουν διοικητικά στον δήμο Καλύμνου. Το νησί έχει πολλούς χαμηλούς λόφους και μικρές κοιλάδες με άφθονα ελαιόδεντρα ενώ  θεωρείται ο παράδεισος για όσους απεχθάνονται τους δρόμους και τα αυτοκίνητα. Οι ακρογιαλιές του νησιού είναι πανέμορφες  ενώ περιτριγυρίζονται από κρυστάλλινα, καταγάλανα και καθαρά νερά.
Κάποτε ο φίλος μου καθηγητής Γιώργος Μάρκου τότε πρόξενος του ιταλικού κράτους στην Κω επιχείρησε να δημιουργήσει στο νησί ένα περιβαλλοντικό πάρκο με 5-10 κατοικίες για VIP. Ένα πάρκο για πολύ σημαντικές διεθνείς προσωπικότητες, προσπάθησε πολύ για αυτό όμως βρήκε απέναντι του ένα υδροκέφαλο κράτος που αδυνατεί να κατανοήσει πως  μπορείς να αναδείξεις και να διεθνοποιήσεις έναν μικρό και όμορφο τόπο.
Η Ψέριμος είναι ένας από τους πολλούς  παράδεισους της βιοποικιλότητας του Αιγαίου. Η διαφορετική γεωλογική της ιστορία και η απομόνωση έχουν αφήσει τα ίχνη τους στην εξέλιξη των ειδών της περιοχής. Ωστόσο η πανίδα και η χλωρίδα του νησιού εδώ και τουλάχιστον 10.000 χρόνια έχει σταματήσει να «συμπεριφέρεται» ως μια ηπειρωτική-συνεχής μάζα εδάφους. Η κύρια ασχολία των κατοίκων της Ψερίμου είναι η κτηνοτροφία ενώ υπάρχουν και παλαιοχριστιανικές βασιλικές 5ου αι. μ.Χ. σε διάφορες θέσεις του νησιού.
Όμως το νησί που βρίσκεται δίπλα μας έχει την δική του φυσική ιστορία. Γεωλογικά είναι νεώτερο τόσο από το νησί της Κω όσο και της Καλύμνου. Ωστόσο η γεωιστορία και η φύση,  έχουν υπάρξει ιδιαίτερα γενναιόδωρες με την περιοχή. Αποτελείται ως επι το πλείστον από τον δολομίτη, ένα χαρακτηριστικό πέτρωμα με  υψηλό ποσοστό του ορυκτού δολομίτη και το οποίο είναι ανθεκτικό στην διάβρωση ενώ είναι λιγότερο διαλυτό από τον ασβεστόλιθο σε όξινα υπόγεια ύδατα. Ο δολομίτης είναι ένας ιζηματώδες ανθρακικό πέτρωμα  που μοιάζει με τον ασβεστόλιθο, ενώ το ορυκτό από το οποίο αποτελείται, οφείλει το όνομά του στον Γάλλο φυσιοδίφη και γεωλόγο Ντεοντά Ντολομιέ (1750–1801), ο οποίος ήταν από τους πρώτους που το περιέγραψε.
Όμως, οι δολομίτες έχουν κάτι το «εξωπραγματικό» που δεν το συναντάς συχνά. Στις Άλπεις οι Ιταλοί την μοναδικότητά τους, την έχουν αξιοποιήσει, και τους έχουν καταστήσει σαν έναν από τους καλύτερους προορισμούς διακοπών παντός μέσου και καιρού. Οι δολομίτες των Άλπεων είναι μια ορεινή περιοχή με πολλές και ψηλές κορφές που καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο κομμάτι του βορειοανατολικού τμήματος της Ιταλίας, κάτω ακριβώς από την Αυστρία. Εκτός από την  Ιταλία συναντάται και σε άλλες χώρες ενώ στην περιοχή Minas Gerais στη Βραζιλία σχετίζεται και με αυτοφυή χρυσό.
Ωστόσο το βασικότερο πέτρωμα από το οποίο αποτελείται η Ψέριμος κρύβει ένα παράδοξο και το οποίο  αποκαλείται ως «πρόβλημα του δολομίτη»: Ενώ η σήμερα Γη εξακολουθεί να δημιουργεί πετρώματα όπως τους ασβεστολίθους ,ψαμμίτες και σχιστολίθους, οι δολομίτες δεν σχηματίζονται πλέον. Όταν τους συναντάμε ξέρουμε πια ότι αφορούν αποθέσεις προηγουμένων γεωλογικών περιόδων. Αυτό που βλέπουμε στην Ψέριμο είναι πέτρωμα που μέσω της διαγένεσης, μετατράπηκε σε δολομίτες και το οποίο σταμάτησε ο πλανήτης μας να σχηματίζει.
Πως μπορούμε να ξεχωρίσουμε τον ασβεστόλιθο από τον δολομίτη; Χρησιμοποιώντας λίγο  υδροχλωρικό οξύ (HCl), ο ασβεστίτης του ασβεστόλιθου εμφανίζει έντονο αναβρασμό, ενώ ο δολομίτης ασθενέστατο ή καθόλου. Η ύπαρξη του ορυκτού δολομίτη συχνά συνδέεται, με μικτά θειούχα, φθορίτη, βαρύτη, χαλαζία, ορυκτά υδροθερμικής προέλευσης, σιδηρίτη, γύψο και διάφορα άλλα.
Από πού προήλθε ο ασβεστόλιθος που μας έδωσε τον δολομίτη της Ψερίμου; Στο Αιγαίο πριν από 200-100 εκ υπήρχε μια ζώνη που ονομάσαμε «Γαβρόβου– Τρίπολης» και η οποία  αποτελούσε μια τεράστια υποθαλάσσια οροσειρά-ράχη ανάμεσα σε δύο θαλάσσιες αύλακες, την Ιόνια και εκείνη της  Πίνδου (μέχρι 55 εκ.χρόνια πριν). Μέσα σε αυτό το θαλάσσιο περιβάλλον δημιουργούνταν οι ασβεστόλιθοι οι οποίοι με την σειρά τους  θα μας έδιναν τους δολομίτες της Ψερίμου.
Που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο δολομίτης; Χρησιμοποιείται σε λιπάσματα αφού διαλυτοποιείται με βραδύ ρυθμό, ιδιαίτερα στα αλκαλικά εδάφη, χωρίς όμως να μειώνει στο παραμικρό τη θρεπτική ικανότητα και αξία του λιπάσματος. Επιπρόσθετα ο δολομίτης είναι φορέας των θρεπτικών στοιχείων ασβεστίου και μαγνησίου, ιδιαίτερα αναγκαίων στα όξινα εδάφη. Στα αλκαλικά εδάφη (π.χ. ορυζώνες) ο δολομίτης δεν αυξάνει το pΗ. Επιπλέον,  ο δολομίτης χρησιμοποιείται ευρύτατα ως πυρίμαχο τούβλο για την επένδυση καμίνων, στην παρασκευή φυσικού τσιμέντου και ως δομικό υλικό, στα κτήρια ως διακοσμητική πέτρα,  και σε πολλές άλλες εφαρμογές.

Comments are closed.

    Κώια

    ''Η ανθρώπινη ζωή είναι σύντομη, η επιστήμη ατέλειωτη, ο χρόνος λίγος, η πείρα λαθεμένη και η απόφαση γεμάτη ευθύνες'' Ιπποκράτης (460-370 π.Χ)

    Picture
    Σελίδα αφιερωμένη στον εραστή της κωακής φύσης, Ιάκωβο Ζαρράφτη
    (1853-23/4/1933)

    Αρχεία

    April 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    September 2012
    August 2012
    July 2012
    June 2012
    May 2012
    April 2012
    March 2012
    February 2012
    January 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    July 2011
    June 2011
    May 2011
    April 2011
    March 2011
    February 2011
    January 2011
    December 2010
    November 2010
    October 2010
    September 2010
    August 2010
    July 2010
    June 2010
    May 2010
    April 2010
    March 2010
    February 2010

    RSS Feed

Δυναμικός-Βιβλία-Γεωπανόραμα-Χάρτες-Άρθρα-Ορυκτά-Απολιθώματα-Γλωσσάριο-Γεωπαρατηρητήριο-Παλαιογεωγραφία
Youtube-Panoramio-Noaa-Usgs-Nasa-Geowhen 
Ορισμένα από τα θέματα που εκτίθενται, προέρχονται από θεωρητικά μοντέλα και επιστημονικές μελέτες ενώ άλλα αποτελούν προσωπικές σκέψεις & απόψεις, πάντοτε θα περιέχουν κάποια αβεβαιότητα και διαφορά γνώμης. Κάποιες από τις απόψεις και αναλύσεις που εκφράζονται στον ιστοχώρο δεν αντιπροσωπεύουν εκείνες του Γεωδίφη και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες. Η λειτουργία του ιστοχώρου στοχεύει αποκλειστικά και μόνο στην ενημέρωση & ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα θέματα γεωπεριβάλλοντος και τις δράσεις του, ενώ σε καμία περίπτωση δεν αποσκοπεί στην επίτευξη κέρδους. Οι εργασίες, ταινίες, κινούμενα σχέδια, έγγραφα, βιβλία και τόσα άλλα που δημοσιεύονται σε αυτό τον χώρο, χρησιμοποιούνται μόνο για εκπαίδευση. Οι κάτοχοι μπορούν να ζητήσουν την αφαίρεση του περιεχομένου. Οι προσωπικές εργασίες και φωτογραφίες δεν υπόκεινται σε δικαιώματα και άλλα μέτρα προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο ιστοχώρος αφιερώνεται στον αναγνώστη που αναζητά απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα που σχετίζονται με τον άγνωστο κόσμο που τον περιβάλλει
Picture

   Γεωδίφης,2009