Χάρη στην εφαρμογή ενός αυστηρού αντισεισμικού κανονισμού δεν είχαμε πολύ μεγαλύτερες απώλειες. Παρά το μέγεθος του σεισμού των 8,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, του πέμπτου μεγαλύτερου που έχει καταγραφεί παγκοσμίως, στη Χιλή θρηνήσαμε μόνο μερικές εκατοντάδες νεκρούς. Στην Αϊτή, ένας σεισμός χαμηλότερης έντασης προκάλεσε εκατοντάδες χιλιάδες θύματα. Η Αϊτή δεν εφαρμόζει ή δεν έχει αντισεισμικό κανονισμό, ενώ το επίπεδο ετοιμότητας είναι πολύ χαμηλό.
Είναι απαραίτητο να διαδοθεί η κουλτούρα της μείωσης του κινδύνου καταστροφών. Έχουμε ήδη κάνει μια αρχή στον τομέα αυτό. Το 2005, 168 κυβερνήσεις ενέκριναν το Πλαίσιο Δράσης του Χιόγκο, ένα δεκαετές σχέδιο με στόχο την προστασία από τις φυσικές καταστροφές. Το Πλαίσιο Δράσης του Χιόγκο προσφέρει στις εθνικές αρχές ένα λεπτομερές σχέδιο για την αξιολόγηση και τη μείωση των κινδύνων, μέσω του προγραμματισμού, της κατάρτισης καθώς και της εκπαίδευσης του κοινού. Για παράδειγμα, διασφαλίζοντας ότι τα σχολεία, τα νοσοκομεία και οι άλλες βασικές δημόσιες υποδομές πληρούν ορισμένες προδιαγραφές ασφαλείας.
Έχουμε σημειώσει πρόοδο. Το 1970, περισσότεροι από 500.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας του κυκλώνα «Μπόλα» στο Μπαγκλαντές. Μετά την καταστροφή κατασκευάστηκαν 2.500 καταφύγια και εκπαιδεύτηκαν περισσότεροι από 32.000 εθελοντές, προκειμένου να προσφέρουν βοήθεια σε κατάσταση ανάγκης.
Όταν το 2007 χτύπησε ο κυκλώνας «Σιντρ», ο αριθμός των νεκρών ήταν λιγότερος από 4.000. Ο κυκλώνας «Ναργκίς». Η Κούβα ξεπέρασε τέσσερις τυφώνες το 2008. Υπέστη υλικές ζημιές ύψους 9 δισ. δολαρίων, αλλά οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές ήταν ελάχιστες.
Τα στοιχεία είναι αδιάσειστα. Δυστυχώς, όμως, ξεχνάμε πολύ γρήγορα όσα μαθαίνουμε από τις καταστροφές. Πολλές κυβερνήσεις δεν εφαρμόζουν τα πρακτικά μέτρα που προτείνει το Πλαίσιο Δράσης του Χιόγκο, ενώ ορισμένες χώρες υποστηρίζουν ότι δεν έχουν τα μέσα να εφαρμόσουν το μοντέλο πρόληψης. Εγώ πιστεύω ότι καμία χώρα δεν έχει την πολυτέλεια να το αγνοήσει.
Για τις περιοχές που κινδυνεύουν από πλημμύρες και σεισμούς, η λύση είναι η υιοθέτηση και εφαρμογή οικοδομικών κανονισμών. Για τις περιοχές που κινδυνεύουν από πλημμύρες, η λύση είναι η μετακίνηση των αυθαίρετων οικισμών, η αφαίρεση των φυσικών παράκτιων εμποδίων, η βελτίωση των υποδομών για τους φτωχούς των αστικών περιοχών και η εγκατάσταση αποτελεσματικών συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης.
Τα μέτρα αυτά θα σώσουν πολλές χιλιάδες ανθρώπους. Τα κράτη-δωρητές πρέπει να χρηματοδοτήσουν τη μείωση της επικινδυνότητας καταστροφών και την αύξηση των μέτρων ετοιμότητας. Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή σημαίνει επένδυση στη μείωση των καταστροφών, στην ετοιμότητα και τη διοίκηση.
Μπαν Kι Mουν
Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών.