''Κυρά Μονοβασιά μου, πέτρινο καράβι μου. Χιλιάδες οι φλόκοι σου και τα πανιά σου. Κι όλο ασάλευτη μένεις να με αρμενίζεις μες στην οικουμένη'' αναφέρει για τον τόπο γέννησης του, ο '' πολιορκημένος από στεριά και θάλασσα'' ποιητής Γιάννης Ρίτσος(1909-1990).


Η Μονεμβασιά μοιάζει με το μονόλιθο του Γιβραλτάρ, είναι ένα βραχώδες νησί στα ανοικτά της ανατολικής ακτής της Πελοποννήσου και συνδέεται με τη στεριά με ένα υπερυψωμένο μονοπάτι. Το νησί έχει περίπου 300 μέτρα πλάτος και ένα χιλιόμετρο σε μήκος, και υψώνεται σε ένα οροπέδιο, εκατό μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Στην πλαγιά του οροπεδίου, στην πλευρά της θάλασσας σε κρυφό σημείο από την ηπειρωτική χώρα, βρίσκεται μια μικρή πόλη. Αυτή η εξαιρετικά ρομαντική περιτειχισμένη πόλη, η οποία βρίσκεται κάτω από τη σκιά του πανύψηλου βράχου είναι ένα ζωντανό μουσείο.Η ιδιόρρυθμη μορφή της ''Μινώας Άκρας'' και η λεπτή λωρίδα γης έκανε τους κατοίκους της αρχαίας Λακωνίας να καταφύγουν στο νησί για να προφυλαχθούν από τους Σλάβους επιδρομείς που κυριάρχησαν σχεδόν σε ολόκληρη την Ελλάδα μεταξύ 500-700 μ.Χ.. Κατά τη διάρκεια των επόμενων αιώνων, άλλαζε χέρια μεταξύ των Βενετών και των Τούρκων, μέχρι την απελευθέρωσή της κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης στις αρχές του 19ου αιώνα.
Ήταν Νοέμβριος του 375μ.Χ, όταν η κίνηση της Αφρικανικής πλάκας προς την Ευρασιατική για άλλη μια φορά έδωσε έναν ισχυρότατο σεισμό που χτύπησε τις ακτές της Λακωνικής, βύθισε βραχονησίδες και χωριά, καθίζησε χερσαία τμήματα γης και σύμφωνα με ιστορικές αναφορές δημιούργησε τεράστια κύματα τσουνάμι.
Ο Ζώσιμος (περίπου 490-510) ένας Βυζαντινός ιστορικός που έζησε στην Κωνσταντινούπολη, έγραψε ότι ήταν ένας ''παγκόσμιος'' σεισμός που έπληξε την Πελοπόννησο και τις χώρες γύρω από τη Μεσόγειο.
Το σεισμικό συμβάν άλλαξε τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά της ευρύτερης περιοχής. Η Μάνη και το Γύθειο επλήγησαν περισσότερο.Η περιοχή της Επιδαύρου Λιμηράς και πόλεις της όπως το Έλος, οι Βοιές, η Πλύτρα και η Επίδαυρος Λιμηρά καταστράφηκαν ενώ χερσόνησοι βυθίστηκαν μερικώς ή ολικώς και μετατράπηκαν σε νησιά όπως η Όνου Γνάθος σε Ελαφόνησο.
Στην αρχαία πόλη της Λεύκης, ένα ποτάμι που έρεε στη μέση του κάμπου Ασωπού, εξαιτίας του σεισμού εξαφανίστηκε υπόγεια και δημιουργήθηκε μία φυσική καταβόθρα στο βόρειο ανατολικό άκρο της πεδιάδας.
Ο σεισμός μετατρέπει την Μινώα Άκρα στο σημερινό νησί της Μονεμβασιάς. H καθίζηση στο νησί προκλήθηκε στα κράσπεδα του βράχου και μόνο προς τη δυτική πλευρά του, οπότε και τα νερά της θάλασσας κάλυψαν την πατρίδα του Ρίτσου. Σύμφωνα με τον Παυσανία η στενόμακρη χερσόνησος θα αποκοπεί από τη λακωνική ακτή και θα πάρει την μορφή νησίδας.
Ο ασβεστο-δολομιτικός βράχος της Μονεμβασιάς ηλικίας τουλάχιστον 250-210 εκ. ετών είναι παρόμοιος σε σύσταση και ηλικία με τα βράχια που απαρτίζουν τα απέναντι βουνά. Τα πετρώματα της βραχώδους άκρας δημιουργήθηκαν στην θάλασσα, ήταν κάποτε τμήματα της αρχαίας υποθαλάσσιας οροσειράς της Γαβρόβου η οποία τότε κυριαρχούσε στις θάλασσες της χώρας μας.
Η περιοχή περιβάλλεται από ενεργά, χερσαία όσο και υποθαλάσσια ρήγματα. Το τσουνάμι που συνόδευσε το σεισμικό γεγονός του 375 μ.Χ πιθανόν να προήλθε από υποθαλάσσιο ρήγμα, με μήκος τουλάχιστον 50 χιλιομέτρων, που συναντάται απέναντι από το Ακρωτήριο Κρεμμύδι, στην Λεκάνη του Αργολικού. Ίσως, να οφείλεται σε υποθαλάσσια κατολίσθηση. Κατ' εκτίμηση πρέπει να είχε μέγεθος μεταξύ 6,5-7,2R ενώ το σπάσιμο του φλοιού ενδεχομένως να εκδηλώθηκε επιφανειακά μόλις λίγα χιλιόμετρα κάτω από τον βυθό της θάλασσας.

Γεωδίφης

Πηγές

1.Σεισμοτεκτονικός χάρτης της Ελλάδας- ΙΓΜΕ
2.Βικιπαίδεια
3.Geological Companion to Greece and the Aegean-Higgins MD,Higgins R
4.Ιστοσελίδες 
monemvasia.gr/history-of-monemvasia,
amusingplanet.com, 
vizantinaistorika.blogspot

Στον ποταμό Gediz ή 'Ερμο, επιστήμονες ανακάλυψαν το παλαιότερο πέτρινο εργαλείο που έχει βρεθεί ποτέ στην Τουρκία. Το εργαλείο αποκαλύπτει ότι οι άνθρωποι πιθανόν να πέρασαν από την Ασία προς την Ευρώπη πολύ νωρίτερα από ότι πιστεύαμε μέχρι σήμερα, περίπου πριν από 1,2 εκατομμύρια χρόνια.
Ο Έρμος στην μυθολογία ήταν ποτάμιος θεός, πατέρας των ''Λυδίων Νυμφών'', γιος της Τηθύος και του Ωκεανού και αντιστοιχούσε στον ομώνυμο ποταμό της Λυδίας, τον σημερινό Gediz(Γκεντίζ).
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα η εύρεση ενός εργαλείου(λεπίδα) από χαλαζίτη στις αρχαίες αποθέσεις του ποταμού Γκεντίζ, στη δυτική Τουρκία παρέχει μια σημαντική νέα εικόνα για το πότε και πώς οι πρώτοι άνθρωποι εξαπλώθηκαν από την Αφρική και την Ασία.
Ερευνητές από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Τουρκία και την Ολλανδία, χρησιμοποίησαν εξοπλισμό υψηλής ακρίβειας για την γεωχρονολόγηση των ιζημάτων των αρχαίων μαιάνδρων του ποταμού, δίνοντας το πρώτο ακριβές χρονοδιάγραμμα για το πότε οι άνθρωποι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή.
Ο χαλαζίτης είναι πολύ σκληρό μεταμορφωμένο πέτρωμα ο οποίος αρχικά ήταν ψαμμίτης. Αποτελείται από κόκκους χαλαζία με πυριτικό συνδετικό υλικό. Ο ψαμμίτης μετατράπηκε σε χαλαζίτη μέσω θέρμανσης και πίεσης που συνήθως σχετίζονται με την τεκτονική συμπίεση μέσα σε ορογενετικές ζώνες(διαδικασία γέννησης των βουνών). Κατά τη διάρκεια της Λίθινης Εποχής τον χρησιμοποιούσαν για την κατασκευή λίθινων εργαλείων.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν υψηλής ακρίβειας ραδιοϊσοτοπική χρονολόγηση και παλαιομαγνητικές μετρήσεις από τις ροές λάβας, που χρονολογούνται πριν και μετά την ηλικία του μαιάνδρου, για να αποδείξουν ότι οι πρώτοι άνθρωποι ήταν παρόντες στην περιοχή μεταξύ περίπου 1.240.000 και 1.170.000 χρόνια πριν. Προηγουμένως, τα αρχαιότερα απολιθώματα ανθρωποειδών στη δυτική Τουρκία είχαν βρεθεί το 2007 στο Kocabas, αλλά η χρονολόγηση αυτών και άλλων ευρημάτων πέτρινων εργαλείων δεν ήταν τόσο ακριβής.
Ο 2ος μεγαλύτερος ποταμός της Δυτικής Τουρκίας από τα όρη Μουράτ της Κιουτάχειας, εκβάλλει στον κόλπο της Σμύρνης, στο Αιγαίο- μετά από διαδρομή 401 χλμ.
Ο Έρμος ποταμός ήταν διάσημος κατά την αρχαιότητα, χώριζε την αρχαία Αιολίδα από την Ιωνία. Στις όχθες του ήταν χτισμένη η αρχαία Μαγνησία του Σιπύλου(σημερινή πόλη Μανίσα), ενώ στα νότια της κοιλάδας του Έρμου, στους πρόποδες του όρους Τμώλος βρίσκονταν οι Σάρδεις, η πρωτεύουσα των Λυδών.
Παραπόταμος του Ερμού είναι ο Πακτωλός στα τουρκικά(Sart Çayı σημαίνει ''ποταμός των Σάρδεων''). Σύμφωνα με ιστορικές αναφορές ο Πακτωλός (Χρυσορρόας για τον Πλούταρχο, επειδή έρεε σ’αυτόν χρυσάφι)ήταν γεμάτος με ψήγματα χρυσού και σ’ αυτόν οφειλόταν ο μυθικός πλούτος του βασιλιά των Λυδών, του Κροίσου. Από το όνομα του Πακτωλού προέρχεται η λέξη που σημαίνει πληθώρα, μεγάλη ποσότητα.
Στο 'Ερμο ποταμό διεξήχθη η μάχη του Γκεντίζ- μεταξύ 24 Οκτώβρη έως 12 Νοέμβρη,1920-ανάμεσα στην Ανεξάρτητη Μεραρχία που έδρασε κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία και των τουρκικών δυνάμεων,μία μάχη που σταμάτησε προσωρινά την ελληνική προέλαση προς την Άγκυρα.

Γεωδίφης

Πηγές
1.Βικιπαίδεια
2. Ιστοσελίδα,royalholloway.ac.uk