Φαίνεται περίεργο ότι δύο κλάδοι που βρίσκονται συχνά να κονταροχτυπιούνται μεταξύ τους- θρησκεία και επιστήμη - πάντοτε καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα. Όμως  όταν πρόκειται για φυσικές καταστροφές, τότε τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά.
Από τη θρησκευτική σκοπιά αυτό μπορεί να ακούγεται αυτονόητο, αλλά και οι θρησκευτικοί ηγέτες εδώ και χρόνια ισχυρίζονται ότι οι αμαρτίες της ανθρωπότητας είναι ο βασικός λόγος πίσω από σχεδόν κάθε αρνητικό γεγονός που συμβαίνει πάνω στη Γη, όπως οι σεισμοί, οι εκρήξεις ηφαιστείων, και τυφώνες.
Είναι μια ιδέα ίσως τόσο παλιά όσο και η ίδια η θρησκεία. Όμως, παρά την αρχαιότητα της, η ιδέα ότι οι φυσικές καταστροφές οφείλονται στην  τιμωρία του Θεού είναι ζωντανή και καλά κρατεί, ειδικά στις ΗΠΑ. Γενικά, αυτό το ζήτημα αντιμετωπίζεται με ελάχιστη ή με περισσή πνευματική ειλικρίνεια – αφού δεν είναι μόνο θεολογικό θέμα.
Ως ένα ακραίο παράδειγμα, ο Pat Robertson θέτει με μια απίστευτα επιθετική απεικόνιση τον θρησκευτικό  εξτρεμισμό του προηγούμενου Ιανουάριου, κατηγορώντας τους Αϊτινούς για «ότι έκαναν συμφωνία με το διάβολο», και αυτός ήταν ο βασικός λόγος που έγινε ο σεισμός.
Ομοίως, το 2005,τα νέα του CBS News παρουσίασαν ένα άρθρο με τίτλο "Μήπως  ο τρελάθηκε Θεός μαζί μας;" Επικαλούμενο τον τυφώνα Κατρίνα, το τσουνάμι του Ινδικού Ωκεανού, καθώς και τις πλημμύρες στις βορειοανατολικές ΗΠΑ (τι;;) .Αυτή η προσέγγιση  της τιμωρίας του Θεού δεν είναι κάτι καινούργιο στις ΗΠΑ αλλά τονίζεται κάθε φορά σε δεκάδες φυσικές καταστροφές που έχουν συμβεί σε όλο τον κόσμο από το 1900.
Υπάρχουν σίγουρα άλλες, πιο μετριοπαθείς θρησκευτικές απόψεις, οι περισσότερες εκ των οποίων έχουν παρουσιασθεί κυρίως από χριστιανούς , από τον 18ο αιώνα. Την εποχή του Διαφωτισμού, πολλοί ελεύθερα σκεπτόμενοι χριστιανοί στην Ευρώπη, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο σεισμός του 1755 και το τσουνάμι που ισοπέδωσε ένα μεγάλο μέρος της Λισσαβώνας δεν ήταν το αποτέλεσμα των αμαρτιών τους. Ήταν μια κρίσιμη στιγμή για τη θρησκευτική σκέψη.
Πιο πρόσφατα, αυτή η μορφή της θρησκευτικής αντίληψης έχει οδηγήσει στη συγκρότηση μια ομάδας που εργάζεται με μια διαφορετική προσέγγιση  και η οποία προτείνει: ότι, ο κόσμος διέπεται από φυσικούς νόμους και είναι ο καλύτερος κόσμος που θα μπορούσε να είχε δημιουργηθεί. Ένας κόσμος δίχως πόνο θα ήταν ένας κόσμος που θα εργαζόταν σύμφωνα με ειδικούς νόμους παρά τους γενικούς νόμους της φυσικής.  Το καλό μπορεί να βγει από το κακό και τη δυστυχία.  Η δυστυχία και η ταλαιπωρία είναι αναγκαία για κάτι καλύτερο. Δίχως τους σεισμούς, δεν θα υπήρχαν βουνά, δεν θα υπήρχαν ηφαιστειακές εκρήξεις  ούτε  η ατμόσφαιρα του πλανήτη μας.  Ο κόσμος μας  διευκολύνεται από αυτά αφού  μέσα από αυτά περνά και η  ανθρώπινη πνευματική και ηθική ανάπτυξη.
Περιέργως, η επιστημονική αξιολόγηση των κινδύνων και η πρόβλεψη αυτών των φαινομένων έχουν καταλήξει σε ένα συμπέρασμα ότι είναι περίπου ένα μίγμα αυτών των δύο τρόπων σκέψης (πλην το όλο θέμα του Θεού). Βασικά η ιδέα είναι η εξής: σεισμός, ηφαίστεια, και όλα τα άλλα συμβαίνουν ως ακραίες εκφράσεις των φυσικών διεργασιών Γης. Αλλά οι καταστροφές προκαλούνται όταν οι άνθρωποι έχουν με κάποιο τρόπο αποτύχει να  προετοιμαστούν για αυτά τα αναπόφευκτα γεγονότα.
Μια καλή περιπτωσιολογική μελέτη συγκρίνει το πρόσφατο σεισμό μεγέθους 8,8 R στη Χιλή, με το σεισμό μεγέθους 7,0R στην Αϊτή. Εξαιτίας της φτώχειας της Αϊτής, των πολιτικών αντιπαραθέσεων καθώς και η έλλειψη αντισεισμικών κανονισμών, έφερε την χώρα σε αυτή την οδύνη. Με άλλα λόγια, τα ανθρώπινα λάθη ήταν υπεύθυνα για την καταστροφή με αυτό τον τρόπο. Η Χιλή από την άλλη πλευρά, ξόδεψε  πολύ περισσότερο χρόνο και χρήμα για να προετοιμαστεί για έναν επερχόμενο σεισμό. Η Χιλή υπέστη ένα σεισμό  που ήταν 500 φορές πιο ισχυρός από εκείνο της Αϊτής  αλλά με λιγότερες  καταστροφές ενώ  θρηνεί λιγότερα θύματα.
Ποιο είναι το αποτέλεσμα όλων αυτών; Χωρίς να το γνωρίζουν, η επιστήμη και η θρησκεία έχουν έρθει σε μεγάλο βαθμό τόσο κοντά ώστε να βλέπουν τις φυσικές καταστροφές  με  παρόμοιο φως. Όπως έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, αυτή η ιδεολογική στροφή απελευθερώνει οργανώσεις θρησκευόμενων και μηχανισμούς και τους φέρνει πιο κοντά στην βοήθεια των θυμάτων των φυσικών καταστροφών χωρίς πια να εκφράζουν αρνητική γνώμη σχετικά με το αν η αμαρτωλή φύση των φαινομένων φταίει για τα προβλήματά τους (αυτό  βέβαια δεν ισχύει παντού αφού στην Αϊτή μια ομάδα ιεραποστόλων βαπτιστών  προσπάθησαν να φέρουν  33 παιδιά από τη χώρα υποστηρίζοντας ότι ήταν «ορφανά»).
Με λίγα λόγια, τόσο η επιστήμη όσο και η θρησκεία μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους απο τις επερχόμενες φυσικές καταστροφές, να επικεντρωθούν σε μελλοντικές προσπάθειες και στην προσπάθεια συνεργασίας  όπου αυτό είναι δυνατόν, και να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο, όπου αυτός συμβαίνει. Οι δύο κλάδοι θα μπορούσαν ακόμη να είναι σε θέση να συγκροτούν ομάδες ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι εκκλησίες, τα θρησκευτικά σχολεία, και άλλα ιδρύματα θεολογικά  να είναι σε θέση να  προστατεύουν τον κόσμο από τα ακραία φυσικά φαινόμενα. Τα εν λόγω κτίρια, που  χτίστηκαν στο όνομα του Θεού θα μπορούσαν να σώσουν ζωές  σε ένα πολύ δυσάρεστο γεγονός.

Ανάλυση του Michael Reilly ,Discovery Earth

Οι Λειψοί είναι συστάδα νησίδων του ανατολικού Αιγαίου με  περίπου  μόνιμους  700 κατοίκους. Πρόκειται για νησάκια της άγονης γραμμής που όμως βρίσκονται μόλις 60 χιλιόμετρα μακρυά από το νησί της Κω. Στην ομάδα αυτών των μικρών νησιών συμπεριλαμβάνονται οι νησίδες Ασπρονήσια, Καλαπόδια, Φράγκο, Πλάβι και άλλα μικρότερα νησιά συνολικής έκτασης 23 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η ιστορία αυτών των νησιών είναι αναπόσπαστα συνδεμένη με την ιστορία των γειτονικών της νησιών και ιδιαίτερα της Πάτμου.  Το όνομα είναι πανάρχαιο και συναντιέται με τη μορφή "Λειψία" σε πανάρχαιες επιγραφές.
Οι Λειψοί κατοικήθηκαν από τα προϊστορικά χρόνια συνεχώς μέχρι σήμερα.  Σε διάφορα σημεία του νησιού βρέθηκαν επιγραφές και αγγεία χρονολογούμενα στους κλασσικούς χρόνους. Το 1370 π. Χ. περνούν από το νησί οι Κάρες και μετά από 170 χρόνια έρχονται οι Δωριείς που κυριεύουν το νησί γύρω στο 1200 π. Χ. Οι Ίωνες διαδέχτηκαν τους Δωριείς και ήταν κυρίαρχοι του νησιού για αρκετές δεκαετίες μετέπειτα. Απομεινάρια από διάφορα ευρήματα που βρέθηκαν πάνω σε λόφο, μαρτυρούν ότι γύρω στον 4ο αιώνα π.Χ. πρέπει να υπήρχε μία μικρή πόλη πάνω εκεί που ήταν από φυσικής πλευράς ένα οχυρό. Το 730 μ.Χ. οι Λειψοί γίνονται κομμάτι του τότε Βυζαντινού κράτους - μετέπειτα και ως τον 11ο αιώνα μ.Χ. η ιστορία των νησιών χάνεται γιατί όπως και πολλά άλλα νησιά του Αιγαίου ερημώθηκε. Τον 11ο αιώνα μ.Χ. μεταβιβάζεται στον Όσιο Χριστόδουλο το γειτονικό νησί της Πάτμου (όπου χτίζει και το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου ) καθώς και τα νησιά των Λειψών. Για 566 χρόνια, αυτά τα νησάκια, βρίσκονται στην απόλυτη κυριότητα της Μονής Πάτμου.
Η κατοίκηση των Λειψών μπορεί να ξεκίνησε πριν από 3800 χρόνια όμως η γεωλογική ιστορία του νησιού έχει  αρχίσει πριν από πολλά εκατομμύρια χρόνια. Το νησί αποτελείται από Τριαδικούς έως Ιουρασικούς ασβεστόλιθους της Πελαγονικής ζώνης δηλαδή ηλικίας 200 εκατομμυρίων χρόνων. Αν και αυτά τα  νησιά βρίσκονται κατά ένα μεγάλο μέρος μεταξύ των ηφαιστειακών νησιών της Πάτμου στο βορρά και της Κω στο νότο εν τούτοις  δεν περιέχουν κανέναν ηφαιστειακό βράχο.
Οι ασβεστόλιθοι δημιουργήθηκαν σε μια τεράστια χαμένη θάλασσα που οι γεωεπιστήμονες ονόμασαν Τηθύ και τότε κάλυπτε όλο τον ελληνικό χώρο. Σε αυτή την θάλασσα τότε υπήρχε μια υποθαλάσσια οροσειρά  η Πελαγονική που βρισκόταν ανάμεσα σε δύο ωκεανούς,  του Αξιού και εκείνο  της Πίνδου που τότε και αυτός δεν είχε γίνει ακόμη οροσειρά.  Το βάθρο στο οποίο αυτοί οι ασβεστόλιθοι εκτίθενται βρίσκεται στην Λέρο, και αποτελείται από σχιστόλιθους που συνθέτουν το μεγαλύτερο τμήμα του εσωτερικού μέρους  του νησιού. Αυτοί οι βράχοι αποσαθρώνονται ευκολότερα από τους ασβεστόλιθους και παράγουν ένα καλύτερο χώμα και σε αυτό οφείλεται η γονιμότητα της Λέρου.
Ο μεγαλύτερος σεισμός(5,7R) που έχει καταγραφεί στην περιοχή των Λειψών ήταν το 1906 με επίκεντρο τον υποθαλάσσιο χώρο μεταξύ Πάτμου και των νήσων Αρκών που βρίσκονται βορειανατολικά του νησιού. Οι Λειψοί δεν παρουσιάζουν έντονη σεισμική δραστηριότητα αφού δεν έχουν καταγραφεί σεισμογόνα ρήγματα στην περιοχή. Ωστόσο το νησί επηρεάζεται από τα γειτονικά σεισμοτεκτονικά κέντρα  της Αμοργού και της Χίου. Το 1956 το τσουνάμι της Αμοργού επονομαζόμενο και ως τσουνάμι του Αιγαίου έγινε ιδιαίτερα αισθητό με κύματα ύψους έως 3 μέτρων.

Γεωδίφης

Ένα άτομο στέκεται στο τέλος μιας αποβάθρας που κάποτε οδηγούσε  στα νερά της λίμνης Mead, της μεγαλύτερης τεχνητής λίμνης στις ΗΠΑ, σε μια φωτογραφία του 2008. Κατωτέρω, μια εικόνα που πάρθηκε κοντά στο φράγμα Hoover και  παρουσιάζει τη λίμνη το 2006. (Δείτε μια άλλη εικόνα από την λίμνη που εξαφανίστηκε Mead)
Μια δεξαμενή νερού κατά μήκος του ποταμού του Κολοράντο, ήταν κάποτε αυτή η λίμνη και προοριζόταν να χρησιμεύσει ως  ταμιευτήρας που τροφοδοτεί με νερό  30 εκατομμύρια ανθρώπους στις ξηρές νοτιοδυτικές περιοχές των ΗΠΑ, σύμφωνα με το φωτογράφο Jonathan, ο οποίος τράβηξε την φωτογραφία το 2008. Αλλά η λίμνη έχει πια εξαφανιστεί γρήγορα λόγω της ξηρασίας και της αυξανόμενης ζήτησης.
Συνολικά, η εξαφάνιση της λίμνης  μπορεί να είναι ακριβώς σαν μια σταγόνα στον κάδο όταν ελαττωθεί σε  παγκόσμια κλίμακα το  γλυκό νερό.
Οι επιστήμονες και οι ερευνητές των Ηνωμένων Εθνών που ασχολούνται με το νερό προειδοποιούν ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα-ειδικά η πληθυσμιακή αύξηση, η βιομηχανική ρύπανση, και οι κλιματικές αλλαγές -περιορίζουν τα αποθέματα γλυκού νερού στον πλανήτη μας.
Η λίμνη Mead μπορεί να εξαφανίστηκε αλλά το πρόβλημα με το νερό θα εξακολουθήσει να μας απασχολεί .Στο νησί μας οι ταμιευτήρες των ΔΕΥΑΚ βρίσκονται στο «κόκκινο», χωρίς  να μελετώνται στρατηγικές και έκτακτα μέτρα για τη κατανάλωση νερού. Η ανάπτυξη του νησιού, η αλόγιστη χρήση και η κλιματική αλλαγή θα επιδεινώσουν το πρόβλημα της έλλειψης υδάτινων πόρων.

Γεωδίφης

 Πηγή-Jon Waterman and Laura Rauch, τροποποιημένο

Μεγάλα ενεργά ρήγματα υπάρχουν σχεδόν σε όλο τον αιγαιακό χώρο. Αρκετά από αυτά  έχουν χαρτογραφηθεί στην ευρύτερη περιοχή μας. Όπως είναι ήδη γνωστό, τα ενεργά ρήγματα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη όχι μόνο στον αντισεισμικό σχεδιασμό αλλά και στα σχέδια του Ξενοκράτη.
Στην Κω, ο σεισμικός κίνδυνος παραμένει μεγάλος. Το εστιακό βάθος των σεισμών της περιοχής είναι επιφανειακό(3-5 χιλιόμετρα) και αυτό κάνει τους ισχυρούς σεισμούς πιο καταστροφικούς τουλάχιστον σε τοπικό επίπεδο.
Σύμφωνα με το νέο αντισεισμικό κανονισμό, η ευρύτερη περιοχή της Κω χαρακτηρίζεται ως ζώνη μεσαίας σεισμικότητας. Ωστόσο η ζώνη γειτνιάζει με ζώνες υψηλής σεισμικότητας σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες.Τα ρήγματα τα συναντά κανείς είτε στην ξηρά είτε στην θάλασσα.
Ενεργά ρήγματα θεωρούνται εκείνα τα οποία έχουν προκαλέσει τουλάχιστον ένα σεισμό κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 10.000 χρόνων(Ολόκαινο). Η ιστορική και η παλαιοσεισμολογική έρευνα βοηθούν στο χρονικό καθορισμό του τελευταίου μεγάλου σεισμού σε ένα ρήγμα. Στις σεισμολογικές μελέτες πολύ μεγάλο ρόλο παίζει η χαρτογράφηση των ζωνών όπου τα ρήγματα σπάνε. Αυτές είναι οι  θέσεις όπου οι μελλοντικοί μεγάλοι σεισμοί μπορεί να συμβούν. Κατά συνέπεια η χαρτογράφησή τους είναι μία εργασία πρώτης προτεραιότητας κατά τις μελέτες της σεισμικής επικινδυνότητας ενός χώρου. Το μέγεθος του σεισμού φανερώνει το πόσο μεγάλος είναι ένας σεισμός, υπολογισμένο με βάση την κλίμακα Richter[τελευταία χρησιμοποιείται η κλίμακα σεισμικής ροπής]. Η κλίμακα Richter είναι λογαριθμική, που σημαίνει ότι ένας σεισμός με μέγεθος 6 είναι 10 φορές περισσότερο καταστροφικός από ότι ένας σεισμός με μέγεθος 5.
Τα ενεργά συστήματα ρηγμάτων τα οποία θα έπρεπε να μας προβληματίζουν ,είναι τα εξής.
1.Ζώνη Αμοργού-Αστυπάλαιας. Πρόκειται για ένα σύστημα υποθαλάσσιων ρηγμάτων που μπορεί να δώσει σεισμό μέχρι 8R και πολλές φορές συνοδεύεται από τσουνάμι όπως έκανε για τελευταία φορά το 1956.
2.Ρήγματα περιοχής Κεραμικού. Η σεισμική ακολουθία του 2004 έδειξε ότι το ρήγμα είναι ενεργό. Το συγκεκριμένο έχει δώσει ισχυρότατους σεισμούς κυρίως κατά τους προϊστορικούς χρόνους.
3.Υποθαλάσσιο ρήγμα δίαυλου Κω-Νισύρου.Έχει δώσει όλους τους καταστροφικούς και φονικούς σεισμούς κατά τους ιστορικούς  χρόνους και μπορεί να δώσει σεισμικά φαινόμενα μέχρι 7R ίσως και κάτι περισσότερο.Απο τη συγκεκριμένη περιοχή προήλθε ο τελευταίος μεγάλος σεισμός του 1933.Πρόκειται για ένα ρήγμα που έχει μήκος τουλάχιστον 60 χιλιομέτρων.
4.Χερσαία ρήγματα περιοχής Δίκαιου. Βρίσκονται στους πρόποδες του Δίκαιου και έχουν δώσει πολλούς μικροσεισμούς. Μπορούν να δώσουν σεισμό μέχρι 6-6,5R
5.Χερσαία Ρήγματα περιοχής Κεφάλου. Πρόκειται για ρήγματα που διασταυρώνονται ανατολικά της πόλης της Κεφάλου και δεν παρουσιάζουν σοβαρές ενδείξεις για ενεργό δράση.
6.Κρυφό  χερσαίο ρήγμα του οικισμού, Ηρακλής-Κω.Πρόκειται για ένα ύπουλο ρήγμα που χάνεται μέσα στον οικισμό.
7.Ρήγματα ζώνης Νισύρου-Κνίδου-Τήλου.Από εκεί προήλθε ο σεισμός του 1968(6R). Από τότε σιώπησαν και σταμάτησαν να εκτωνόνται τα μεγάλα ρήγματα της περιοχής μας.
Ωστόσο, κάθε ρήγμα έχει την δική του ιστορία και τον δικό του ρυθμό επανάληψης και συμπεριφέρεται διαφορετικά. Όμως οι μεγάλοι σεισμοί λαμβάνουν μέρος σε αυτές τις ζώνες διάρρηξης. Η μελέτη των ενεργών σεισμικών ρηγμάτων είναι πολύ σημαντική γιατί μας δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για τη δυναμική τους και μας βοηθούν να εκτιμήσουμε τον σεισμικό κίνδυνο. Γνωρίζοντας δηλαδή ορισμένα στοιχεία για την ταυτότητα του ρήγματος, μπορούμε να προσδιορίσουμε το ανώτατο μέγεθος του σεισμού που μπορεί να προκαλέσει και την επιτάχυνση που αυτός θα έχει ή τη φορά με την οποία θα διαχυθεί η ενέργειά του.
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι πρωτεύοντα ρόλο για την ευρύτερη περιοχή της Κω κατέχουν οι σεισμοί και ο κίνδυνος που προκύπτει από αυτούς.
Οι επικίνδυνες γεωδομές, όπως είναι τα ρήγματα και τα χαλαρά εδάφη, δεν αποτελούν αποτρεπτικούς ή απαγορευτικούς παράγοντες δόμησης. Απεναντίας, η ασφαλής δόμηση συντελείται εκεί όπου είναι καλά γνωστές οι εδαφικές συνθήκες θεμελίωσης και οι πιθανότητες εκδήλωσης ενός ακραίου φυσικού φαινομένου. Ωστόσο απαιτούνται εξειδικευμένες μικροζωνικές -γεωλογικές - εδαφολογικές μελέτες με βάση τις προδιαγραφές που προκύπτουν από τη διεθνή και ελληνική εμπειρία.
​Οι μεγάλοι σεισμοί τόσο της Αιτής όσο και της Χιλής μας έδειξαν για άλλη μια φορά πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζεις αυτό που πρόκειται να αντιμετωπίσεις στο μέλλον. Οι τοπικές συνθήκες αλλά και ο παράγων έδαφος παίζει σημαντικότατο λόγο στην αντισεισμική προστασία της κατασκευής αλλά στην περιοχή μας παραμένουν ακόμη λέξεις άγνωστες. Συνήθως μαθαίνουμε από τα παθήματα μας, ας ελπίσουμε να μην επιβεβαιωθεί άλλη μια φορά αυτός ο κανόνας.

Γεωδίφης

Υ.Σ-Η ομαδοποίηση των ρηγμάτων έγινε αποκλειστικά και μόνο για πρακτικούς λόγους

Χάρτης –με τα ενεργά σεισμικά ρήγματα της ευρύτερης περιοχής της Κω

Με αφορμή την συζήτηση που ξεκίνησε τελευταία σχετικά με την περιβαλλοντική μελέτη της Αλυκής στο Τιγκάκι, Κω, οφείλω να σας παρουσιάσω τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλές παράκτιες περιοχές του πλανήτη μας.
Μερικά ξενοδοχεία στο Κανκούν δεν έχουν σχεδόν καμιά παραλία μετά από τις διαδικασίες παράκτιας διάβρωσης. Ένα σχέδιο αποκατάστασης παραλίας ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2009 και  το κόστος της ανέρχεται σε πολλά μα πολλά  εκατομμύρια δολάρια. Εκτός από το Κανκούν, πολλά άλλα μέρη υποφέρουν από το πρόβλημα της παράκτιας διάβρωσης που οφείλεται κυρίως στις κλιματικές αλλαγές, στις καταιγίδες αλλά και στις αστοχίες πολλών τεχνικών έργων με αποτέλεσμα πολλή άμμος να παρασύρεται μακρυά από πολλές παραλίες.
Όσον αφορά τις ΜΠΕ (μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων) έχω να σας αναφέρω ότι μια καλή περιβαλλοντική μελέτη για να επιτύχει τον στόχο της χρειάζεται καλή έρευνα με όσο το δυνατό πληρέστερα πρωτογενή στοιχεία. Από προσωπική εμπειρία, γνωρίζω ότι οι περισσότερες ΜΠΕ χρησιμοποιούν ΠΡΟΚΑΤ στοιχεία ενώ ελάχιστες από  αυτές ερευνούν σε βάθος τις τοπικές συνθήκες και το ιστορικό της περιοχής προς εξέταση.
Πριν από την περιβαλλοντική μελέτη πρέπει να έχουν γίνει σοβαρές γεωλογικές, γεωτεχνικές, βιολογικές και λοιπές έρευνες(εξαρτάται απο την φύση του έργου) και όχι αόριστες εκθέσεις ιδεών μαζί με τις απαραίτητες τοπογραφικές αποτυπώσεις. Οι έρευνες αυτές αποσκοπούν αφενός να καταγράψουν  και αφετέρου να αναδείξουν τα προβλήματα και το ιστορικό της περιοχής και όλα αυτά να αποτυπωθούν στο τοπογραφικό υπόβαθρο της περιοχής. Απο αυτές τις προκαταρκτικές διαδικασίες  εξαρτάται και το αναπτυξιακό μοντέλο που θα ακολουθήσει η προς εξέταση περιοχή.
Μετά από την επεξεργασία των αρχικών στοιχείων και δεδομένων ξεκινά το κύριο μέρος της περιβαλλοντικής μελέτης. Η ΜΠΕ προσπαθεί να εντάξει τα δεδομένα που προέκυψαν από τις αρχικές έρευνες σε ένα νέο πλαίσιο πάνω στο οποίο θα σχεδιαστεί και θα χαραχτεί το  υποψήφιο έργο. Η έκδοση των όρων περιβαλλοντικών επιπτώσεων εξαρτάται από τα δεδομένα των αρχικών ερευνών. Όπως γίνεται κατανοητό, αν οι προκαταρκτικές έρευνες δεν έχουν γίνει σωστά το αποτέλεσμα μπορεί να είναι λανθασμένο. Αυτό συμβαίνει σε πολλές περιβαλλοντικές μελέτες που γίνονται στην περιοχή μας και συνήθως κοστίζουν αρκετά χρήματα στον έλληνα φορολογούμενο. Έχει παρατηρηθεί να συντάσσονται ερωτηματολόγια για τις προμελέτες των ΜΠΕ από άσχετους με το γεω-περιβάλλον επιστήμονες.
Δυστυχώς οι περισσότερες ΜΠΕ απο μελέτες έχουν καταντήσει  αποκλειστικά και μόνο σε υπηρεσιακά έγγραφα που καταλήγουν σε κάποια ράφια γραφείων και τίποτα περισσότερο. Όμως, στο θέμα  των ΜΠΕ  θα   επανέλθω  μελλοντικά. 
Θα ήθελα να κλείσω αυτό το σύντομο σχόλιο τονίζοντας κάτι πολύ βασικό για όλους εμάς που ασχολούμεθα με την ιστορία της Γης: έχει παρατηρηθεί ότι στη φύση δεν αρέσει να συντονίζεται με τις δικές μας καθημερινές ασχολίες. Βλέπετε, είναι κάπως βιτσιόζα σε αυτό. Αδιαφορεί για την περιουσία μας, αφού πολλές φορές δεν σέβεται ούτε τους κτηματολογικούς μας χάρτες. Δείτε τι έγινε στο ακρωτήριο Αμμουδιά της Κω. Εκεί περιουσίες καταγεγραμμένες στο Κτηματολόγιο μας βρίσκονται πια στον βυθό της θάλασσας. Δυστυχώς έχει την δικιά της λογική που μόλις τα τελευταία χρόνια αρχίσαμε να κατανοούμε. Ας προσπαθήσουμε να συντονιστούμε και να σεβαστούμε τις διαθέσεις της. Ας αντιληφτούμε επιτέλους ότι ζούμε σε ένα δυναμικό πλανήτη όπου τα πάντα μεταβάλλονται. Και κάτι ακόμη: δεν το κάνουμε για να την σώσουμε και για να τιμήσουμε την μέρα της. Το κάνουμε για το δικό μας καλό.

Γεωδίφης

 Φωτογραφία-Πρόγραμμα αποκατάστασης παραλίας

Εδώ θα δείτε βίντεο που αφορούν τα προγράμματα αποκατάστασης παραλιών. Πρόκειται για διαδικασία επίπονη ,με υψηλό κόστος και πολλές φορές αναποτελεσματική.

Η έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης το 1613 ή 1614 π.Χ ήταν από τις πιο καταστροφικές που συνέβησαν στο Αιγαίο. Στάχτη της έκρηξης δεν ταξίδεψε μόνο προς τα μέρη  μας αλλά ακόμη μακρύτερα. Ίχνη από τη μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης ανακάλυψαν Έλληνες επιστήμονες στην άβυσσο του Ιονίου Πελάγους, σε βάθος 4.000 μέτρων. Ήταν ηφαιστειακή τέφρα που παρέμενε ασάλευτη στο σκοτάδι του πυθμένα για περίπου 3.600 χρόνια και για να φτάσει εκεί κάλυψε μια απόσταση 360 χιλιομέτρων σε ευθεία.
Το πρώτο γερό «ταρακούνημα» το δέχτηκε ο πυθμένας του Ιονίου στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν στη θαλάσσια περιοχή νοτιοδυτικά της Πύλου άρχισαν οι εργασίες για την εγκατάσταση του μεγάλου υποθαλάσσιου τηλεσκοπίου «Νέστωρ». Το «Νέστωρ» θα ανίχνευε τα αόρατα μικροσωματίδια νετρίνα που προέρχονται από το απώτατο Διάστημα και διαπερνούν λεπτό προς λεπτό τον πλανήτη μας και εμάς τους ίδιους. Εκείνη την εποχή οι επιστήμονες είχαν λάβει διάφορα δείγματα από τα ιζήματα του βυθού πάνω στα οποία θα «καθόταν» το τηλεσκόπιο και κάποια στιγμή ύστερα από πολλά χρόνια, παραχώρησαν μια μικρή ποσότητα στο Τμήμα Αρχαιομετρίας του Ινστιτούτου Πολιτιστικής και Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» που εδρεύει στην Ξάνθη. 
 Ο σκοπός της έρευνάς ήταν να εφαρμόσουν  δύο σύγχρονες μεθόδους χρονολόγησης για να διαπιστώσουν πριν από πόσες χιλιάδες χρόνια δημιουργήθηκαν τα ανώτατα στρώματα του πυθμένα σ΄ αυτήν τη γωνιά του Ιονίου Πελάγους. Στο Τμήμα Αρχαιομετρίας οι ειδικοί εφάρμοσαν τη μέθοδο της θερμοφωταύγειας και της οπτικά προτρεπόμενης φωταύγειας. Οι μέθοδοι αυτές μπορούν να ξετρυπώσουν την ηλικία διαφόρων υλικών εκμεταλλευόμενες το φως που κρύβουν μέσα τους. Ορισμένα υλικά, όπως εκείνα που έχουν άμεση γεωλογική προέλευση, κρύβουν μέσα στο κρυσταλλικό τους πλέγμα ποσότητες ενέργειας τις οποίες αποθηκεύουν από τον χώρο στον οποίο βρίσκονται.
Οι επιστήμονες είναι σε θέση να αναγκάσουν τα υλικά αυτά να απελευθερώσουν την αποθηκευμένη τους ενέργεια, δηλαδή το φως. Κάθε υλικό αποθηκεύει ανά τακτά χρονικά διαστήματα ποσότητες ενέργειας και όταν αυτή απελευθερώνεται, οι ειδικοί είναι σε θέση να προσδιορίσουν την ηλικία του ξέροντας το πότε άρχισε για πρώτη φορά να συσσωρεύει ενέργεια.
Η ηφαιστειακή στάχτη από την έκρηξη στη Σαντορίνη «κλείδωσε» μέσα της αυτά τα μυστικά πριν από 3.600 χρόνια. Τότε ήταν η στιγμή που το ηφαιστειακό υλικό το οποίο διασκορπίστηκε σε μια τεράστια απόσταση, άρχισε σιγά σιγά να καθιζάνει στον βυθό της θάλασσας και να σκεπάζει τον πυθμένα σε βάθος τεσσάρων χιλιομέτρων. Καθώς στη συνέχεια η αποξηραμένη λάσπη του βυθού φανέρωσε στους ειδικούς ότι πριν φτάσει στη θάλασσα είχε περάσει διά πυρός και σιδήρου, οι επιστήμονες κατάλαβαν ότι επρόκειτο για υλικό ηφαιστειακής προέλευσης. Όταν ανάλυσαν τη σύστασή του βρήκαν ότι αποτελείται από χημικά στοιχεία που είναι παρόντα σε κάθε υλικό που ξεπηδά από τα βάθη ενός ηφαιστείου, όπως είναι τα οξείδια του πυριτίου, του αλουμινίου, του σιδήρου.
Η στάχτη από την έκρηξη της Σαντορίνης διατηρήθηκε ανέπαφη στον βυθό σαν ένα ζωντανό απολίθωμα. Τέσσερα χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, σε ένα από τα βαθύτερα σημεία της Μεσογείου, το φως δεν φτάνει ποτέ. Η θερμοκρασία είναι σχεδόν σταθερή στους 14 βαθμούς Κελσίου και ο πυθμένας δεν διαταράσσεται από εξωγενείς παράγοντες. Η αναπάντεχη αυτή ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Quaternary Geochronology», επέτρεψε στους ειδικούς να δοκιμάσουν την αξιοπιστία της μεθόδου χρονολόγησης που χρησιμοποίησαν και να πιστοποιήσουν ότι η συγκλονιστική έκρηξη της Σαντορίνης συνέβη πράγματι λίγο μετά το 1600 π.Χ.

Γεωδίφης

Πηγές-QUATERNARY GEOCHRONOLOGY,ΤΑ ΝΕΑ

Ένας απόκοσμος τύπος, αγανακτισμένος από την κοινωνική αδικία και αποφασισμένος να ζήσει σ' ένα δικό του κόσμο, κατασκευάζει ένα περίεργο πλοίο, που ήταν σε θέση να πλέει κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Σύντομα ο τρόμος καταλαμβάνει τους ναυτιλόμενους από την εμφάνιση του θαλασσινού αυτού τέρατος, που το νόμιζαν όλοι σαν μία μεγάλη και πρωτοφανή φάλαινα. Και αποφασίζεται η οργάνωση ειδικής αποστολής για το κυνήγι του τέρατος. Στην αποστολή αυτή παίρνουν μέρος διάσημες προσωπικότητες. Ένας ειδικός σύμβουλος του Ναυτικού, ένας  καθηγητής  και  ένας περίφημος φαλαινοθήρας . Για την αναζήτηση του τέρατος ξεκινά έρευνα των θαλασσών. Φτάνουν έως τις νοτιοαμερικανικές ακτές, χωρίς όμως να αντικρύσουν πουθενά το θαλασσινό τέρας. Ταξιδεύουν έως τον Ειρηνικό χωρίς ούτε ίχνος από τη λεία τους να φανεί πουθενά. Όσο περνούν οι μήνες, τόσο οι ναύτες γίνονται ανήσυχοι. Θέλουν πια να γυρίσουν στην πατρίδα τους, γιατί είναι βέβαιοι ότι ματαιοπονούν. Κι όταν πια είναι έτοιμοι για την επιστροφή, ακούγεται, ξαφνικά, η κραυγή του φαλαινοθήρα που φώναζε ότι το τέρας έρχεται κατά πάνω τους. Κι έτσι αρχίζει ένα τρελό κυνήγι εναντίον του.
Το τέρας δεν είναι άλλο από τον θρυλικό Ναυτίλο του πλοίαρχου Νέμου στο πρωτοφανές  ταξίδι του Ιουλίου Βερν. Ο Ιούλιος  Βερν αγάπησε τη θάλασσα και τις ζωές και περιπέτειες των ναυτικών όσο κανένας άλλος. Μα ο αρχικός του πόθος να μπει στη θάλασσα, δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, παρά μονάχα στις σελίδες των μυθιστορημάτων του. Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που ο Βερν έγραψε το "Είκοσι Χιλιάδες Λεύγες Υπό Την Θάλασσα" και πολλά πράγματα έχουν αλλάξει .Ο σύγχρονος άνθρωπος  με την βοήθεια της επιστήμης και της  τεχνολογίας έχει την δυνατότητα πια να επισκέπτεται τους μυστηριώδεις βυθούς. Άρχισε να εξοικειώνεται με τον υποβρύχιο κόσμο.
Ο υποθαλάσσιος κόσμος πάντα πάθιαζε δεκάδες, εκατοντάδες χιλιάδες άνδρες και γυναίκες σε ολόκληρο τον κόσμο. Η μαγεία του κόσμου που βρίσκεται κάτω από την θάλασσα μαγεύει όλο και περισσότερο κόσμο τα τελευταία χρόνια. Έχετε φανταστεί να βρίσκεστε σε ένα μικρό υποβρύχιο και να παρατηρείτε την απεραντοσύνη του κόσμου  που βρίσκεται κάτω απο την επιφάνεια της θάλασσας μας και την απίστευτη προσαρμοστικότητα της στις επιπολαιότητες του σύγχρονου ανθρώπου. Να ταξιδεύετε τον δίαυλο Κω-Νισύρου και να βλέπετε εκτός από την θαλάσσια ζωή ηφαίστεια εν τη γενέσει τους, υποθαλάσσια φαράγγια και κοιλάδες .Όλα αυτά που σας διηγούμαι δεν προέρχονται από κάποιο βιβλίο του Ιούλιου Βερν άλλα πρόκειται για τις δυνατότητες που μας δίνει ο κόσμος στον οποίο ζούμε.  
Την δυνατότητα υποθαλάσσιας περιήγησης την δίνουν σήμερα πολλοί τουριστικοί προορισμοί. Οι άνθρωποι του τουρισμού γνωρίζουν ότι ο κόσμος των βυθών παραμένει ένα απο τα ελάχιστα πράγματα που μπορεί  να κάνει τους πελάτες τους να νιώθουν μοναδικά.  Για τον λόγο αυτό υπάρχουν σήμερα αρκετοί προορισμοί που εξειδικεύονται στον υποθαλάσσιο τουρισμό. Ένας από αυτούς είναι τα νησιά Barbados της Καραϊβικής. Εκεί οι τουρίστες έχουν την δυνατότητα να ζήσουν την εμπειρία και την περιπέτεια ενός υποθαλάσσιου ταξιδιού με το υποβρύχιο Atlantis! Πρώτα το υποβρύχιο κατεβαίνει  για να δει τους ύφαλους και την θαλάσσια ζωή, συμπεριλαμβανομένου, των σφουγγαριών, και των ζωηρόχρωμων ψαριών από τα μικρά παράθυρα του σκάφους. Το μικρό υποβρύχιο ταξίδι καθοδηγείται από έναν πεπειραμένο κυβερνήτη και από συγκυβερνήτη που περιγράφει και εξηγεί την καταπληκτική ζωή της θάλασσας καθώς  και το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Πριν επιστρέψει στην επιφάνεια, το υποβρύχιο κατεβαίνει στα βάθη έως 50 μέτρα. Όλα αυτά περιλαμβάνουν και ένα ποτό. Το υποβρύχιο Atlantis αποτελεί τον κύριο πόλο έλξης στις θάλασσες της Καραϊβικής  και έχει  πάρει διεθνή  βραβεία . Εκτός από τον Ατλαντίς και άλλα μικρά υποβρύχια στην Αίγυπτο, την Χαβάη, την Αμερική και σε τόσους άλλους τουριστικούς προορισμούς εκτελούν σε καθημερινή βάση ανάλογα προγράμματα. Και όλα αυτά στην τιμή των 40-70 Ευρώ.
Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να γίνει και στο νησί μας. Συνδυάζοντας την ίδρυση του γεωπάρκου της ανατολικής Κω με διαδρομές υποθαλάσσιες μπορεί ο καθένας μας να αγαπήσει την φύση και μέσα απο το υποβρύχιο ταξίδι να την γνωρίσει και να την προστατέψει, τουλάχιστον απο τον ίδιο του τον εαυτό.  Η παρατήρηση συσσωρεύει γνώσεις και η βαθιά γνώση οδηγεί στην αγάπη, άρα στην προστασία της φύσης. Αυτός θα  είναι και ο βασικός  σκοπός αυτής της υποθαλάσσιας αναζήτησης. Υπάρχουν τρόποι να εμπλουτίσουμε το τουριστικό μας προϊόν και να το συνδυάσουμε με το μοναδικό φυσικό περιβάλλον της περιοχής μας.

Γεωδίφης

Φωτογραφίες-Από το υποβρύχιο Atlantis
Δείτε βίντεο σχετικό με το θέμα

Ο Γενάρχης των Κώων ήταν παγκόσμιος γεωλόγος και μηχανικός. Το ιστορικό πρόσωπο που έφτασε ώς τον Καναδά ήταν ο Ηρακλής της ελληνικής μυθολογίας, σύμφωνα με τον καθηγητή Γεωλογίας Ηλία Μαριολάκο. Έφτασε χίλια χρόνια πριν από τον Μεγάλο Αλέξανδρο στον Ινδό ποταμό. Πέρασε από την Αιθιοπία, έφτασε ώς τη Γροιλανδία και ίσως να πάτησε πρώτος το πόδι του στην Αμερική. Ένας από τους πιο γνωστούς ήρωες της παγκόσμιας μυθολογίας- ο Ηρακλής- δεν ήταν μόνο ένας σπουδαίος υδραυλικός, μηχανικός και υδρογεωλόγος, όπως μαρτυρούν πολλοί από τους δώδεκα άθλους του, αλλά και ο πρώτος που έκανε πράξη την παγκοσμιοποίηση και ο αρχιτέκτονας της μυκηναϊκής κοσμοκρατορίας, όπως υποστήριξε ο ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας και μέλος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου Ηλίας Μαριολάκος.
«Ο Ηρακλής δεν είναι ένα πρόσωπο για να διασκεδάζουν τα παιδιά. Ούτε η ελληνική μυθολογία ένα παραμύθι για έναν φανταστικό κόσμο», λέει ο Ηλίας Μαριολάκος.  «Ο Ηρακλής είναι ένα ιστορικό- και όχι μυθικό- πρόσωπο, ένας άγνωστος μεγάλος κατακτητής, ήρωας- ιδρυτής πόλεων, πρώτος συνδετικός κρίκος του κοινού πολιτισμικού υποστρώματος των Ευρωπαίων, του μυκηναϊκού και κατά συνέπεια του ελληνικού πολιτισμού. Και η μυθολογία είναι η ιστορία του απώτερου παρελθόντος των κατοίκων αυτού του τόπου, που πολύ αργότερα θα ονομαστεί Ελλάς». Πρώτος στο μικροσκόπιο του καθηγητή μπήκε ο άθλος με την αρπαγή των βοδιών του Γηρυόνη, του τρικέφαλου και τρισώματου γίγαντα που ζούσε στα Γάδειρα, το σημερινό Κάντιθ της Ισπανίας, κοντά στο στενό του Γιβραλτάρ.
«Οι περισσότεροι πιστεύουν πως ο Ηρακλής ταξίδεψε ώς την Ιβηρική Χερσόνησο για να φέρει μια καλή ράτσα βοδιών στην Πελοπόννησο», εξηγεί ο κ. Μαριολάκος. «Αν διαβάσουμε με προσοχή τον Στράβωνα, που έζησε τον 1ο αι. π.Χ. όμως, θα διαπιστώσουμε πως σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου δεν έχει βρεθεί τόσος πολύς χρυσός, άργυρος, χαλκός και σίδηρος. Και τα βόδια δικαιολογούνται διότι υπήρχαν μαρτυρίες ότι το “κοσκίνισμα” του χρυσού από την άμμο γινόταν πάνω σε δέρματα βοδιών». Η ίδρυση δε της πόλης από τον Ηρακλή μνημονεύεται στον θυρεό της πόλης και σήμερα. Ο Ηρακλής ολοκληρώνει τον άθλο του και συνεχίζει βόρεια προς την Κελτική και ιδρύει την Αλέσια (γνωστή και ως πόλη του Αστερίξ), το όνομα της οποίας προέρχεται από τη λέξη άλυς (= περιπλάνηση). Πόλη με στρατηγική σημασία, καθώς συνδέεται μέσω πλωτών ποταμών προς τη Μεσόγειο, τον Ατλαντικό, τη Μάγχη και τη Βόρεια Θάλασσα, όπου ο Ιούλιος Καίσαρας κατατρόπωσε τους Γαλάτες. Ακόμη ιδρύει το Μονακό και την Αλικάντε - η ποδοσφαιρική της ομάδα ονομάζεται Ηρακλής.
Τι γύρευε στη Γαλατία ο Ηρακλής; «Χρυσό», απαντά ο κ. Μαριολάκος, «αφού ο Διόδωρος μας λέει πως στη Γαλατία υπάρχουν πλούσια χρυσοφόρα κοιτάσματα».     Ο Ηρακλής όμως φέρεται- σύμφωνα με τον Πλούταρχο- να έφτασε και ώς την Ωγυγία που απέχει πέντε ημέρες δυτικά της Βρετανίας. «Πέντε ημέρες ισοδυναμούν με 120 ώρες. Αν η μέση ταχύτητα ενός πλεούμενου της εποχής ήταν 4 μίλια την ώρα, τότε η απόσταση είναι 890 χλμ., άρα πρόκειται για τη σημερινή Ισλανδία και συνέχισε ώς τη Γροιλανδία, ενώ το Κρόνιο Πέλαγος, που αναφέρεται, σύμφωνα με τους υπολογισμούς ταυτίζεται με τον Βόρειο Ατλαντικό»
«Για να φέρει τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων (ήτοι τον χρυσό) ο Ηρακλής από την Αίγυπτο έφτασε ώς την Αιθιοπία κι έπειτα στον Καύκασο- για να ζητήσει τη βοήθεια του Προμηθέα- και στη Λιβύη προτού επιστρέψει στις Μυκήνες»
Ο Ηρακλής έφτασε, σύμφωνα με τον καθηγητή Ηλία Μαριολάκο, ώς την Αμερική. «Στις πηγές διαβάζουμε πως εγκατέστησε ακολούθους του “ώς τον κόλπο που το στόμιό του βρίσκεται στην ίδια ευθεία με το στόμιο της Κασπίας”. Ένας κόλπος μόνον καλύπτει αυτές τις προϋποθέσεις: του Αγίου Λαυρεντίου στο Τορόντο του Καναδά». Μαρτυράται δε πως έμειναν «σε νησιά που βλέπουν τον ήλιο να κρύβεται για λιγότερο από μία ώρα για 30 ημέρες»- δηλαδή στον πολικό κύκλο.
Τι γύρευε εκεί; Η απάντηση βρίσκεται στα ευρήματα των ανασκαφών που γίνονται γύρω από τη λίμνη Σουπίριορ στο Μίτσιγκαν. Αρκεί να σκεφτείτε πως έχουν εξορυχθεί πάνω από 500.000 τόνοι χαλκού στην περιοχή, όταν στην κατ΄ εξοχήν πηγή χαλκού- την Κύπρο- εξορύχθηκαν 200.000 τόνοι. Η εξόρυξη έγινε την περίοδο 2.450 π.Χ.- 1050 π.Χ., σταματάει ξαφνικά, όταν καταρρέει ο μυκηναϊκός πολιτισμός. Και όλα αυτά σε μια περιοχή όπου οι γηγενείς βρίσκονταν στη λίθινη εποχή!

Γεωδίφης

Πηγή-TA NEA

Το μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Σικάγο (ή FMNH) βρίσκεται δίπλα στη λίμνη Μίσιγκαν, στο Ιλινόις, των ΗΠΑ. Αποτελεί μέρος των μουσείων της πανεπιστημιούπολης  του Σικάγο. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα σε ότι αφορά την έρευνα ,τη χρηματοδότηση και έχει την φήμη ότι είναι το καλύτερο στην εκπαίδευση του κοινού. Εξειδικεύεται στα εκθέματα δεινοσαύρων αφού εκεί υπάρχουν οι μεγαλύτεροι και πληρέστεροι Τυραννόσαυροι Rex και για τον λόγο αυτό προσελκύει συνεχώς το κοινό όλων των ηλικιών, από διάφορα μέρη του κόσμου. Το ίδρυμα έχει συμβάλει στην πρόοδο και εξέλιξη των μουσείων με διάφορους τρόπους. Η έρευνα που διεξάγεται από το μουσείο παρέχει δημοσιεύσεις, ενώ συμμετέχει σε όλες τις εγκυκλοπαίδειες της ζωής που δημοσιεύονται. Επιπλέον δίνει ελεύθερη πρόσβαση στην μοναδική βάση δεδομένων της που είναι ανοικτή στο κοινό. Τελευταία το μουσείο απέκτησε ένα απολίθωμα Τυραννόσαυρου στην τιμή των 7 εκ. δολαρίων.
Το  μουσείο εστιάζει την έρευνα του, στην αλληλοεξάρτηση της ανθρωπότητας και του φυσικού κόσμου και συμβάλει στην κατανόηση με το πώς οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον. Το μουσείο, με τις επιδείξεις του αποκαλύπτει στους νέους αρχαίους πολιτισμούς που έζησαν πολύ διαφορετικά από μας, και αναδεικνύουν  περιβαλλοντολογικά θέματα που οι άνθρωποι θα αντιμετωπίσουν. Είναι ένα ανεκτίμητο εργαστήριο στην εκπαίδευση όλων και έχει σαν βασικό στόχο οι επισκέπτες του να αγαπήσουν ακόμη περισσότερο την Γη και όλα τα πλάσματά της.
Με αφορμή την παρουσίαση του μουσείου του Σικάγο επανέρχομαι στην αναγκαιότητα διαφύλαξης της περιβαλλοντικής μας κληρονομιάς. Ο πλούτος της Κω αλλά και των γύρω νησιών είναι δεδομένος και ανεκτίμητος. Ένα  Μουσείο Φυσικής Ιστορίας μπορεί να  ιδρυθεί στην Κω, με σκοπό την προώθηση των Φυσικών Επιστημών και την ταυτόχρονη ευαισθητοποίηση του συνανθρώπου μας για το σεβασμό της φύσης και να θέσει τα θεμέλια της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στο νησί μας.
Με βασικό στόχο τη συλλογή, καταγραφή και μελέτη της χλωρίδας και της πανίδας της περιοχής μας, μπορεί να επεκταθεί στους τομείς της οικολογίας, ζωολογίας, παλαιογεωγραφίας, ηφαιστειολογίας, παλαιοντολογίας, γεωλογίας και τόσων άλλων επιστημών.
Η προσπάθεια μπορεί να ξεκινήσει από ένα μικρό εκθεσιακό χώρο-δωμάτιο συγκέντρωσης υλικού και ανάπτυξης ιδεών. Ταυτόχρονα μπορεί σιγά-σιγά να γίνεται η συλλογή και η καταγραφή του υπάρχοντος υλικού σε πρώτη φάση. Υπάρχουν αρκετοί χώροι του Δημοσίου που είναι αναξιοποίητοι. Αρχικά πρέπει να ιδρυθεί ο φορέας και να αποκτήσει την νομική μορφή του. Το μεράκι και οι άνθρωποι υπάρχουν. Ας ξεκινήσουμε από κάτι πολύ μικρό. Μην ξεχνάτε ότι και το μουσείο φυσικής ιστορίας της Νέας Υόρκης το ΑΜΝΗ που ήδη σας παρουσίασα με προηγούμενο άρθρο μου ξεκίνησε από ένα δωματιάκι 4Χ4 τετραγωνικών μέτρων για να μεταμορφωθεί μετά από 100 χρόνια στο μεγαλύτερο περιβαλλοντικό ίδρυμα του κόσμου.

Φωτογραφίες από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Σικάγο

ΔΕΙΤΕ ΒΙΝΤΕΟ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ

Το 2004, η περιοχή μας ταλαιπωρήθηκε έντονα από αλλεπάλληλες σεισμικές δονήσεις. Τα αποτελέσματα της σεισμικής διέγερσης του 2004 δόθηκαν πρόσφατα από το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο Αθηνών.
Στις 2 Αυγούστου 2004 μια ακολουθία μέτριων σεισμών μεγέθους εμφανίστηκε στο Κόλπο της περιοχής Κεραμικού (ανατολικά της Κω). Ο κύριος σεισμός πραγματοποιήθηκε στις 4 Αυγούστου 2004, 03:01 GMT και παρουσιάστηκε 40km ανατολικά της πόλης της Κω σε εστιακό βάθος 20km και με το μέγεθος Mw=5.5 R. Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι η ακολουθία άρχισε στις 2 Αυγούστου 2004, 20:29 GMT με έναν σεισμό του μεγέθους ML=3.6 στην κλίμακα Richter και ακολουθήθηκε από διάφορα γεγονότα δεδομένου ότι μπορούν να παρατηρηθούν στα αρχεία του εθνικού σεισμικού δικτύου της Αθήνας. Οι μεγαλύτερες μετασεισμικές δονήσεις εμφανίστηκαν στις 4 Αυγούστου 2004, στις 04:19 GMT και 14:18 GMT με τα μεγέθη ήταν 4.8 και 5.0 αντίστοιχα της κλίμακας Ρίχτερ.
Μια σύνθεση των παραπάνω αποτελεσμάτων και η σύγκριση με τις εκτιμήσεις των άλλων Διεθνών Σεισμολογικών Ινστιτούτων, δείχνουν ότι η σειρά των σεισμών σημειώθηκε σε μια ζώνη που βρίσκεται το ρήγμα διεύθυνσης  ΑΔ. Αυτή η ζώνη ξεκινά δυτικά της Κω και ακολουθεί την ακτή της χερσονήσου του Bodrum. Οι σεισμοί του 2004 οφείλονται στην διάρρηξη που υπέστη το συγκεκριμένο ρήγμα. Πρόκειται για ένα ρήγμα που κατά το παρελθόν είχε δώσει σημαντικούς σεισμούς ενώ κατά τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε ότι κάπως είχε σωπάσει.
Ωστόσο η σεισμική ακολουθία μας δείχνει ότι το ρήγμα είναι ακόμη ενεργό.

Εικόνα-Χάρτης σεισμικής δραστηριότητας(2004)περιοχής, Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών 

http://bbnet.gein.noa.gr
 

Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ σύμφωνα με την θρησκευτική μας παράδοση, εμφανίζεται προφητικά να ηγείται στρατιάς αγγέλων σε πόλεμο στον ουρανό, κατά «του μεγάλου Δράκοντα, του αρχαίου φιδιού, του Σατανά» και των αγγέλων του, όπου υπερισχύει ο Μιχαήλ και τους ρίχνει στη γη. (Αποκάλυψη 12:7-9)
Ωστόσο τα αποτελέσματα μιας διεπιστημονικής μελέτης για την ενεργό τεκτονική της Ιεράπολης (Hierapolis) και στις Κολοσσές της Μικράς Ασίας φέρνουν στο φώς νέα στοιχεία. Η τεκτονική ανάλυση σε συνδυασμό με την ιστορική σεισμικότητα, αλλά και η χρήση των ιστορικών πηγών από την προφορική παράδοση (μύθοι) μπορεί να μας δώσει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τον θρύλο του Ντενισλί.
Που βρίσκεται το Ντενισλί; Περίπου 150 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Κω. Στο Ντενισλί, ο συσχετισμός μεταξύ τεκτονικών, ιστορικών και μυθολογικών στοιχείων δείχνει  ότι ο θρύλος είναι βασισμένος σε πραγματικά γεωλογικά γεγονότα. Αυτό μας επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα την ενεργό τεκτονική και την σεισμική ιστορία της περιοχής. Αποδεικτικά στοιχεία των γεγονότων βρίσκονται στην Ιεράπολη της Τουρκίας, όπου είναι δυνατό να αναγνωριστεί η επιφάνεια του ρήγματος που ευθύνεται για τον μεγάλο σεισμό του 60 Μ.Χ. Επίσης στις Κολοσσές της Τουρκίας, οι επιστήμονες είναι πλέον σε θέση να αναπαράγουν την γεωμορφολογική εξέλιξη της περιοχής και να παρουσιάσουν την σχέση της με τον σεισμό που συνέβη το 60 Μ.Χ. 
Οι θρυλικές αφηγήσεις από τη λεκάνη Ντενιζλί μας παρέχουν χρήσιμες γεωλογικές και παλαιοσεισμολογικές πληροφορίες. Οι παραδόσεις της περιοχής αφορούσαν έναν διάσημο σεισμό που έγινε το 60Μ.Χ, σε δύο διάσημα μέρη αυτής της περιοχής. Τις Κολοσσές, που βρίσκονται στο νότιο περιθώριο της λεκάνης και της Ιεράπολης, περίπου 15 χλμ,νοτιοανατολικά. Οι πρόωρες χριστιανικές και μεσαιωνικές αφηγήσεις, βασίζονται στα γεωλογικά γεγονότα και συνδέονται στενά με αυτές τις δύο τοποθεσίες και με την εμφάνιση τόσο του αρχαγγέλου Μιχαήλ στις Κολοσσές όσο και την άφιξη του Άγιου Φιλίππου στην Ιεράπολη. Και για τις δύο παραδόσεις κατασκευάστηκαν ναοί με τους οποίους τιμήθηκαν τόσο ο αρχάγγελος Μιχαήλ όσο και ο Άγιος Φίλιππος. Αυτά τα ιερά για πολλά χρόνια τα επισκέπτονταν προσκυνητές από διάφορα μέρη του κόσμου. Επιπλέον, πολλές από τις αφηγήσεις στην Ιεράπολη που σχετιζονται με τους θρύλους της περιοχής συναντώνται επίσης σε πολλές τοπικές θρησκευτικές τελετουργίες που προέρχονται από την ελληνικό-ρωμαϊκή εποχή τότε που υπήρχε στην περιοχή ναός του Απόλλωνα.
Προφορικές περιγραφές σχετικά με αυτό τον σεισμό αλλά και ιστορικά έγγραφα είναι οι μόνες πηγές για αυτό το τόσο σημαντικό γεγονός που συνέβη στην περιοχή. Τα φυσικά φαινόμενα που οδήγησαν σε αυτούς τους μύθους σχετίζονται με εκείνο τον ισχυρό σεισμό, για τον οποίο ο μύθος είναι η μόνη υπάρχουσα μαρτυρία.
 Μετά από μια τεκτονική μελέτη της περιοχής και της αναθεώρησης των ιστορικών δεδομένων, η έρευνα αναθεωρεί τις σεισμοτεκτονικές παραμέτρους του σεισμού που συνέβη το 60 Μ.Χ, προσδιορίζοντας έτσι και την πηγή προέλευσης του σεισμού. Το ρήγμα του  Ντενιζλί, οι μύθοι αλλά και οι παραδόσεις μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η επιλογή αυτών των περιοχών ρίχνει το φως σε σημαντικά γεγονότα στην εξέλιξη της δυτικής θρησκευτικής σκέψης. 
Η λεκάνη Denizli ανήκει στην πλάκα της Ανατόλιας, η οποία είναι μια από τις μικροπλάκες που επεκτείνεται παρά πολύ γρήγορα, στον πλανήτη μας. Δύο κύρια γεγονότα εξουσιάζουν αυτή την κίνηση και την ενεργό παραμόρφωση της περιοχής: η δυτική τεκτονική διαφυγή από την μικροπλάκα της Ανατολίας και η νότια  μετανάστευση του ελληνικού τόξου. Αυτή τη στιγμή, η μικροπλάκα της Ανατόλιας βρίσκεται σε επέκταση με ένα γρήγορο ποσοστό κίνησης σε μια κατά προσέγγιση κατεύθυνση ΒΒΑ-ΝΝΔ. Οι κύριες τεκτονικές εκφράσεις  αυτής της επέκτασης συναντώνται τόσο στην περιοχή  Gediz  όσο και σε εκείνη του Menderes όπου είναι τεκτονικές τάφροι, κάθε μία μεγαλύτερη από  200 χλμ. Η λεκάνη Denizli βρίσκεται στις ανατολικές άκρες των τάφρων του Gediz και του Menderes.
Η εμφάνιση του αρχαγγέλου Μιχαήλ τόσο στις Κολοσσές, όσο και στην Ιεράπολη όπου παρουσιάζεται να σκοτώνει τον δράκο δείχνουν ότι ολόκληρο το σύστημα ρηγμάτων των ανατολικών συνόρων της λεκάνης Ντενισλί μπορεί να είχε ενεργοποιηθεί σε εκείνο το σεισμικό γεγονός. Η κατανόηση των γεωλογικών γεγονότων που τότε συνέβησαν παρέχει επίσης νέα  δεδομένα για την ιστορική έρευνα. Ο Απόλλωνας και ο Μιχαήλ είναι παρόμοιοι μύθοι  αφού ο Μιχαήλ συντρίβει το δράκο ενώ ο Απόλλωνας σκοτώνει το φίδι-δράκο Πύθωνα. Ο Απόλλωνας και ο Μιχαήλ παρουσιάζουν ομοιότητες επίσης και στη γεωλογική τοποθεσία ακόμη πιο διάσημων ναών όπως εκείνων στους Δελφούς στην Ελλάδα και MonteSant' Angelo στην Ιταλία, όπου και εκεί παρουσιάζονται ενεργά ρήγματα που δείχνουν την γεωλογική ανησυχία αυτών των περιοχών.
Και οι δύο λατρείες, που συναντώνται κατά ένα μεγάλο μέρος στη Μεσόγειο, εμφανίζονται να προέρχονται από αυτήν την  περιοχή. Ο Απόλλωνας θεωρείται γενικά να έχει εισαγάγει στο ελληνικό πάνθεον τον μύθο που προέρχεται από τον περιαιγαιακό χώρο του Ντενισλί και από την Ιεράπολη της Φρυγίας αφού θεωρείται ως η ιερή πόλη του. Η λατρεία του αρχαγγέλου Μιχαήλ, στη σύγχρονη πτυχή της, μπορεί επίσης να προέρχεται από τον 4ο  αιώνα. Ο Μιχαήλ, αναφέρεται στην πραγματικότητα να έχει εμφανιστεί στις Κολοσσές πριν από τις πρώτες μαρτυρίες της  χριστιανικής εποχής και από εκεί η λατρεία του φαίνεται να  διαδίδεται και στα άλλα μέρη. Η λατρεία του αρχαγγέλου Μιχαήλ ήταν ιδιαίτερα έντονη στις Κολοσσές. Η αποκαλούμενη «αίρεση των Κολοσσών» ήταν σανσκριτική και ήταν ένα μίγμα εβραϊκών και εγγενών ειδωλολατρικών στοιχείων.
Ο σεισμός του Ντενισλί του 62μ.Χ  πρέπει να έγινε ιδιαίτερα αισθητός στον τόπο μας όμως  δεν έχουμε μαρτυρίες για αυτό το τρομερό γεγονός που ισοπέδωσε σχεδόν όλες τις μικρασιατικές  πόλεις που βρίσκονται απέναντι απο το νησί μας.

​Γεωδίφης

Φωτογραφίες-Χάρτης περιοχής Ντενισλί και το ρήγμα της Ιεράπολης

Πηγή-LUIGI PICARDI-INSTITUTO DI GEOSCIENZE,ITALY

Μεγατσουνάμι είναι ένας ανεπίσημος όρος και αφορά  τσουνάμι που έχει αρχικά ύψος κύματος που είναι πολύ μεγαλύτερο από το κανονικό τσουνάμι. Σε αντίθεση με τα συνήθη τσουνάμι, τα οποία προέρχονται από την τεκτονική δραστηριότητα και την αύξηση ή μείωση του πυθμένα της θάλασσας, τα μεγατσουνάμι προέρχονται από φαινόμενα  παγκόσμιας κλίμακας όπως οι μεγάλες κατολισθήσεις  ή και  απο πτώση ουράνιων σωμάτων όπως οι μετεωρίτες ή αστεροειδείς. Ένα μεγατσουνάμι θεωρείται τσουνάμι με αρχικό ύψος κύματος που μετράται(συνήθως μεγαλύτερο απο 30 μέτρα) σε αρκετές δεκάδες, εκατοντάδες ή χιλιάδες, ενδεχομένως μέτρα.Τα κανονικά τσουνάμι που παράγονται στη θάλασσα έχουν ένα μικρό ύψος κύματος ανοικτής θάλασσας, και ένα πολύ μεγάλο μήκος κύματος (συχνά εκατοντάδες χιλιόμετρα). Συνήθως περνούν απαρατήρητα στη θάλασσα, αποτελούν μόνο ένα μικρό φούσκωμα συνήθως της τάξης των 30 cm πάνω από την κανονική επιφάνεια της θάλασσας. Όταν φτάσουν στην ακτή το ύψος κύματος αυξάνει δραματικά. Επειδή τα μεγατσουνάμι είναι εκείνα  με μεγάλο ύψος κύματος, χρησιμοποιούμε αυτό τον όρο σε όλα τα ιστορικά γνωστά τσουνάμι που έγιναν πολύ κοντά στην ακτή ή σε στενούς κολπίσκους, λίμνες. Τα μεγατσουνάμι μπορούν να προκληθούν από γιγάντιες κατολισθήσεις, και πτώσεις ουράνιων σωμάτων. Υποθαλάσσιοι σεισμοί δεν δημιουργούν κανονικά τόσο μεγάλα τσουνάμι, αλλά οι κατολισθήσεις που προκύπτουν από σεισμούς προκαλούν συνήθως  αυτά τα φυσικά φαινόμενα.
Πως ανακαλύφτηκαν; Οι γεωλόγοι ψάχνοντας για πετρέλαιο στην Αλάσκα το 1953 παρατήρησαν ότι στο Lituya Bay, της Αλάσκας δέντρα που αναπτύσσονταν με διαφορετικό τρόπο σε πολλούς άλλους όρμους της περιοχής. Τότε έπεσαν με τα μούτρα επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων όπως  δασολόγοι, παγετωνολόγοι ,γεωγράφοι  και παλαιοντολόγοι για να δουν πραγματικά τι είχε συμβεί. Μελετώντας την περιοχή επί σειρά ετών είχαν την δυνατότητα να διαπιστώσουν ότι στον κόλπο συνέβη μια γιγάντια κατολίσθηση που δημιούργησε ένα τσουνάμι τεραστίων διαστάσεων. Επιπλέον είδαν ότι η κατολίσθηση προήλθε από ένα σεισμό που συνέβη στις 9 Ιουλίου 1958, μεγέθους 7,7 (κλίμακας Ρίχτερ) και προκάλεσε 90 εκατομμύρια τόνους από βράχο και πάγο να πέσουν στα βαθιά νερά της Lituya Bay. Προκάλεσαν ένα κύμα περίπου 524 μέτρα  σε ύψος. Το γεγονός αυτό είχε και αυτόπτες μάρτυρες τον  Howard Ulrich και το γιο του, Χάουαρντ  που ήταν στο κόλπο σε αλιευτικό σκάφος ,όταν συνέβη το φαινόμενο. Περιέργως, οι δύο επέζησαν, και ανέφεραν  ότι το κύμα πέταξε  το σκάφος τους "πάνω από τα δέντρα", και μετά με την απόσυρση των νερών τους επανέφερε εκ νέου στα νερά του κόλπου. 
Μετά από αυτό γεωεπιστήμονες άρχισαν να αναζητούν και άλλα παρόμοια φαινόμενα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της γήινης ιστορίας, έτσι δημιούργησαν ένα κατάλογο με μεγατσουνάμι και τον οποίο σας παρουσιάζω.

Προϊστορικά μεγατσουνάμι

• Ένας αστεροειδής δημιούργησε τον κρατήρα Chicxulub στην  Yucatan περίπου 65 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα και έδωσε  ένα μεγάλο μεγατσουνάμι.Εκτιμάται ότι το κύμα που έδωσε η πτώση του αστεροειδούς ήταν περίπου 3.000 μέτρα. 
• Ένα μεγατσουνάμι δημιουργήθηκε από πρόσκρουση ενός ουράνιου σώματος που χτύπησε  την Chesapeake Bay που βρίσκεται στην ατλαντική ακτή των ΗΠΑ(Maryland,Virginia) και  δημιούργησε  ένα μεγάλο κρατήρα 90 χιλιομέτρων, περίπου πριν από  35,5 εκατομμύρια χρόνια . Εκτιμάται ότι είχε ύψος κύματος τουλάχιστον  500 μέτρα.
• Στο Seton Portage, British Columbia, στον Καναδά, ένα μεγατσουνάμι που συνέβη σε μια λίμνη  μπορεί να έγινε περίπου 10.000 χρόνια πριν από σήμερα. 
• 8000 χρόνια πριν, μια τεράστια ηφαιστειακή κατολίσθηση στα ανοικτά του ηφαιστείου της  Αίτνας, στην Σικελία προκάλεσε μεγατσουνάμι που κατέστρεψε την ανατολική ακτή της Μεσογείου. Αυτό το τσουνάμι πρέπει να έγινε ιδιαίτερα αισθητό και το νησί μας μας που τότε πρέπει να ήταν χερσόνησος της μικρασιατικής ακτής. Κατέστρεψε πολλούς προιστορικούς οικισμούς στην Μεσόγειο.
• Στη θάλασσα της Νορβηγίας, μια γιγαντιαία κατολίσθηση προκάλεσε μεγατσουνάμι περίπου 7.000 χρόνια πριν. 
• Περίπου πριν απο 4.000 χρόνια, μια κατολίσθηση στο νησί Ρεϋνιόν, στα ανατολικά της Μαδαγασκάρης, μπορεί να προκάλεσε μεγατσουνάμι με ύψος κύματος περίπου 200 μέτρα. 
• Αποδεικτικά στοιχεία για μεγάλες κατολισθήσεις έχουν βρεθεί υπό μορφή εκτεταμένων υποθαλάσσιων αποθέσεων σε πολλά ηφαιστειακά νησιά των ωκεανών. Τα τελευταία χρόνια, έχουν βρεθεί  ενδείξεις για μεγατσουνάμι στα νησιά της Χαβάης και στις  Κανάριες Νήσους.

Ιστορικά μεγατσουνάμι

·  Το μινωικό Τσουνάμι , 1615 Π.Χ– θεωρείται σαν ένα από τα μεγαλύτερα τσουνάμι που δέχτηκε η Μεσόγειος αφού είχε ύψος μεγαλύτερο από 30 μέτρα και έγινε αισθητό σχεδόν σε ολόκληρη την Μεσόγειο. Το συγκεκριμένο αν και δεν θεωρείται μεγατσουνάμι ωστόσο ήταν ένα τσουνάμι που προκάλεσε  τεράστιες καταστροφές σε όλη την Μεσόγειο ενώ με ιδιαίτερη σφοδρότητα χτύπησε και τις νοτιοδυτικές ακτές του νησιού μας.
• 365 μ.Χ μεγατσουνάμι  συνέβη στην Κρήτη από τον μεγαλύτερο σεισμό της Μεσογείου για το οποίο ήδη σας έχω μιλήσει και πρέπει να έγινε αισθητό  και στις νοτιοδυτικές ακτές του νησιού μας.Είχε περισσότερο από 30 μέτρα ύψος, όταν χτύπησε την ακτή της Αλεξάνδρειας. 
• Το 1792 το Unzen ηφαίστειο, στην Ιαπωνία, εξερράγη, προκαλώντας την κατάρρευση μέρους του ηφαιστείου στη θάλασσα. Η κατολίσθηση προκάλεσε μεγατσουνάμι με ύψος κύματος τουλάχιστον 100 μέτρων. Από αυτό το γεγονός εκτιμάται ότι  σκοτώθηκαν 15.000 άτομα στα ψαροχώρια της περιοχής. 

Πρόσφατα μεγατσουνάμι

• Το μεγατσουνάμι της Lituya Bay για το οποίο ήδη σας μίλησα
•  Το Vajont (είναι ποταμός)μεγατσουνάμι που συνέβη στις 9 Οκτωβρίου 1963, όταν μια κατολίσθηση πάνω στο  φράγμα του  Vajont στην Ιταλία, παρήγαγε  ένα μεγατσουνάμι με ύψος κύματος 250 μέτρα όταν το φράγμα υποχώρησε και κατέστρεψε τα χωριά της Longarone, Pirago, Rivalta, Villanova σκοτώνοντας περίπου 2.000 άτομα. 
•  Το μεγατσουνάμι της Spirit Lake συνέβη στις 18 Μαΐου 1980, όταν το ανώτερο μέρος  από το όρος Αγίας Ελένης στην Ουάσιγκτον έπεσε( η Αγία Ελένη είναι  ένα ηφαίστειο) και έδωσε  μια τεράστια κατολίσθηση. Το μεγατσουνάμι που προκλήθηκε  ώθησε τα νερά της λίμνης σε μέγιστο ύψος 260 μέτρα .
Θα μπορούσαμε στα πρόσφατα μεγατσουνάμι να εντάξουμε και το γεγονός που συνέβη το 2004 στην Σουμάτρα αφού το ύψος κύματος ήταν μεγαλύτερο απο 30 μέτρα. Ομως δεν προήλθε απο πτώση από αστεροειδή ή απο κατολίσθηση αλλά από σεισμό και έτσι για τον λόγο αυτό  δεν υπάρχει στην σχετική λιστα.
 
Ενδεχόμενα μελλοντικά μεγατσουνάμι 

Επιστήμονες εκτιμούν ότι μεγατσουνάμι μπορούν να συμβούν μελλοντικά στις παρακάτω περιοχές. 
Στην British Columbia-Ορισμένοι γεωλόγοι θεωρούν ότι μια πλαγιά στο Mount Breakenridge  είναι ασταθής στην λίμνη Harrison στο Fraser Valley της νοτιοδυτικής British Columbia, του  Καναδά, και θα μπορούσε να καταρρεύσει στη λίμνη, δημιουργώντας ένα μεγάλο κύμα που θα μπορούσε να καταστρέψει την πόλη της Harrison Hot Springs (που βρίσκεται στο νότιο άκρο του). 
Καναρίους Νήσους -Γεωλόγοι θεωρούν ότι μεγατσουνάμι θα μπορούσε να εκδηλωθεί κατά τη διάρκεια μιας μελλοντικής έκρηξης στην ηφαιστειογενή ζώνη της  Cumbre Vieja στον ωκεανό της La Palma, στα Κανάρια Νησιά. Το ηφαίστειο Cumbre Vieja το έχει ξανακάνει στο παρελθόν και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ξεσπάσει και πάλι στο μέλλον. Θα μπορούσε να προκαλέσει ένα κύμα με αρχικό ύψος περίπου 1.000 μέτρων στο νησί, και πιθανό ύψος περίπου 580 μέτρα στην Καραϊβική και την ανατολική ακτή της Βόρειας Αμερικής όταν θα φτάσει εκεί σε 8 ή περισσότερες ώρες αργότερα. Η πιθανότητα να συμβεί αυτό είναι ένα θέμα έντονων συζητήσεων. 
Apophis -Ένας αστεροειδής ονόματι «99942 Apophis» έχει υπολογιστεί ότι θα  συγκρουστεί με τη Γη( εκτιμάται ότι είναι πιθανό να γίνει στις 13 Απριλίου 2036). Εάν πέσει σε ένα σε θάλασσα, ένα καταστροφικό μεγατσουνάμι, θα μπορούσε να βλάψει σοβαρά την περιοχή γύρω από τις παρακείμενες ακτές. 
Χαβάη-Κατολισθήσεις από τα ηφαίστεια του Kilauea και Mauna Loa στη Χαβάη μπορούν να δώσουν μεγατσουνάμι, όπως το έκαναν πριν από  120.000 χρόνια από σήμερα. Εκτιμάται ότι το τσουνάμι  μπορεί να είναι ιδιαίτερα δυνατό, και να φτάσει σε ύψος  τα 1.000 μέτρα.
Αίτνα-Κατολίσθηση από το ηφαίστειο της Αίτνας μπορεί να δώσει και πάλι ένα μεγατσουνάμι όπως το έκανε πριν από 8.000 χρόνια.
Από τον κατάλογο των μεγατσουνάμι που σας παρουσίασα γίνεται αντιληπτό ότι την βιαιότητα των μεγατσουνάμι έζησε και η περιοχή μας αφού από τον σχετικό κατάλογο τουλάχιστον 3 μεγατσουνάμι έπληξαν το νοτιοανατολικό Αιγαίο. Από τον παραπάνω  κατάλογο απουσιάζουν τα κανονικά τσουνάμι που έπληξαν το νησί μας και τα οποία θα σας παρουσιάσω μελλοντικά.

Φωτογραφία-Προσωμοίωση μεγατσουνάμι  της  Cumbre Vieja-Κανάριες Νήσους  σε περίπτωση που γίνει κατολίσθηση 

Βίντεο από BBC σχετικά με προσομοίωση μεγατσουνάμι

Συχνά έχει παρατηρηθεί ότι οι πόλεις μας διασχίζονται από κρυφά ρήγματα. Τα ρήγματα αυτά λόγω της δόμησης είναι δύσκολο να αποκαλυφτούν και ευθύνονται για την σεισμική δράση μιας περιοχής. Αυτά τα ρήγματα είναι ύπουλα αφού για χρόνια είναι σιωπηλά και περιμένουν μια στιγμή για να  εκδηλωθούν.
Ένα από αυτά είναι και το ρήγμα της Αγ. Τριάδας της Πάτρας. Κινείται ανεπαίσθητα και ευθύνεται για τις μικρές ρωγμές σε σπίτια και δρόμους.  Παραμόρφωση στο έδαφος της Πάτρας αλλά και μικρές ρωγμές σε σπίτια και δρόμους προκαλεί ήδη από τη δεκαετία του ΄90 και μέχρι σήμερα το ρήγμα της Αγίας Τριάδας, το οποίο κινείται αθόρυβα. Το ρήγμα διασχίζει την πόλη από τα ανατολικά προς τα δυτικά και διέρχεται από το κέντρο του οικιστικού της ιστού για να καταλήξει στη θάλασσα. Αρκετοί κάτοικοι της πόλης, παρατηρούσαν τα τελευταία χρόνια σε διάφορα σημεία των σπιτιών τους να ξεπροβάλλουν με πολύ αργό ρυθμό κάποιες μικρές ρωγμές, χωρίς όμως να μπορούν να δικαιολογήσουν την εμφάνισή τους.
Το ρήγμα της Αγίας Τριάδας είναι ενεργό και μάλιστα το 1989 είχε δραστηριοποιηθεί προκαλώντας σεισμό 4,8 της κλίμακας Ρίχτερ με αποτέλεσμα να προκληθούν ζημιές σε σπίτια που είναι κοντά στην περιοχή όπου εκτείνεται. Όμως από τότε μέχρι σήμερα το ρήγμα εξακολουθεί να... κινείται ανεπαίσθητα και για τον λόγο αυτόν προκαλεί εδαφική παραμόρφωση στην πόλη! Από το γεωλογικό αυτό φαινόμενο μάλιστα παρατηρούνται επιπτώσεις σε μια ζώνη περίπου 80 μέτρων εκατέρωθεν των δύο πλευρών του, καθώς προκαλούνται μικρές ρωγμές σε σπίτια αλλά και στο οδόστρωμα.
Όλα αυτά όμως θα παρέμεναν άγνωστα, αν δεν υπήρχε στο Διάστημα (σε απόσταση 800 χλμ. από τη Γη) ένας δορυφόρος-ραντάρ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Αυτό που έλειπε μέχρι σήμερα ήταν η κατάλληλη τεχνολογία, για να «ξεκλειδώσει» κάποιος τις πληροφορίες από τα δεδομένα που είχε καταγράψει ο εν λόγω δορυφόρος επί πολλά χρόνια. Σημαντικό τμήμα του εδάφους της Πάτρας καθιζάνει από 1,5 έως 4 χιλιοστά κατά μέσον όρο τον χρόνο, από το 1992 έως σήμερα. Αυτό γίνεται λόγω της αργής και ασεισμικής κίνησης του ρήγματος και έχει επιπτώσεις και στα σπίτια. Προκαλεί μικρές ρωγμές στους τοίχους.  Με την χρήση δορυφορικών τεχνολογιών για τον ακριβή υπολογισμό της παραμόρφωσης του εδάφους σε μια μεγάλη περιοχή έχουμε την δυνατότητα να παρατηρούμε την παραμόρφωση του. Υπάρχουν στοιχεία για τουλάχιστον 7.000 σπίτια από την πόλη της Πάτρας τα οποία μπορεί επηρεάζονται από την αθόρυβη κίνηση του ρήγματος και  με την τεχνολογία αιχμής που έχουν εξελίξει επιστήμονες όπως ο καθηγητής  Παρχαρίδης και την οποία εφαρμόζει στην Πάτρα μαζί τον αναπληρωτή καθηγητή Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ιωάννη Φουντούλη, τον επίκουρο καθηγητή Γεωλογίας Σωτήρη Κοκκάλα του Πανεπιστημίου Πατρών και τον υποψήφιο διδάκτορα Μιχάλη Φουμέλη, ακούει στο όνομα Συμβολομετρία Σταθερών Ανακλαστήρων.
Η ανακάλυψη του ρήγματος έγινε από Έλληνες επιστήμονες που χρησιμοποίησαν εξελιγμένη δορυφορική τεχνολογία. Το ρήγμα, δεν φαίνεται γιατί υπάρχει πυκνή δόμηση. Το ρήγμα της Αγίας Τριάδας μετακινείται κατακόρυφα, όπως αποκαλύφθηκε από την ανάλυση των δεδομένων του δορυφόρου. Είναι κανονικό ρήγμα, δηλαδή το ένα τεμάχιό του κινείται προς τα πάνω και το άλλο προς τα κάτω προκαλώντας εδαφική παραμόρφωση. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η εξελιγμένη τεχνολογία της Συμβολομετρίας Σταθερών Ανακλαστήρων είναι η πιο ασφαλής μέθοδος για τη διερεύνηση ενεργών ρηγμάτων που διέρχονται μέσα από πόλεις. Είναι μάλιστα η μόνη τεχνολογία που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εκτιμηθεί η επίδραση ενός ρήγματος στις υποδομές μιας πόλης, είτε πρόκειται για κτίρια είτε για υπόγειους αγωγούς. Την ίδια στιγμή μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο για να εκτιμηθεί πόσον είναι επικίνδυνο να οικοδομηθεί μια περιοχή η οποία παραμορφώνεται αργά αλλά σταθερά.
Τα ρήγματα που διέρχονται μέσα από πόλεις είναι δύσκολο να μελετηθούν με τις παραδοσιακές μεθόδους όπως είναι η Παλαιοσεισμολογία και η Γεωλογική Χαρτογράφηση που αποτυπώνει την απόληξη του ρήγματος (ίχνος) στην επιφάνεια του εδάφους. Αυτό συμβαίνει επειδή μέσα σε μια πόλη το ρήγμα δεν διακρίνεται λόγω της πυκνής δόμησης. Επίσης, το ρήγμα είναι δύσκολο να ανιχνευτεί ακόμη και με το δορυφορικό σύστημα του Παγκόσμιου Εντοπισμού Θέσης, (GΡS) καθώς μέσα σε πόλη οι δέκτες του GΡS παρουσιάζουν προβλήματα λόγω και του περιορισμένου ο αριθμού τους. Η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον καθηγητή Παρχαρίδη εφήρμοσε τη δορυφορική μέθοδο και στον Πύργο της Ηλείας, όπου και διαπιστώθηκε ότι η κατάσταση είναι πιο σταθερή- παρότι είναι μια περιοχή με ενεργά σεισμικά ρήγματα , ενώ αντίστοιχη μελέτη εκλήθη να διεκπεραιώσει και στο Κάιρο της Αιγύπτου.


Παρακολουθείστε προσομοίωση στην Καλιφόρνια σχετικά με το πώς αυτά τα ρήγματα που διέρχονται μέσα από πόλεις, συμπεριφέρονται σε περίπτωση σεισμού.

Πηγή -ΤΑ ΝΕΑ, τροποποιημένο

Η Ιασός (Kiyi Kişlacık) ήταν μία από τις σημαντικότερες πόλεις-λιμάνια της Καρίας, στις ακτές του κόλπου της Ιασού, μεταξύ της Μιλήτου και των Μυλάσων. Βρίσκεται 50 χιλιόμετρα πιο βόρεια από την Κω.
Παρουσίασε μεγάλη ακμή ήδη από την 3η χιλιετία π.Χ. Κατοικείται ήδη από τη Νεολιθική περίοδο. Μεγάλη ακμή παρουσιάζει ένας εξαιρετικά σημαντικός οικισμός της Πρώιμης εποχής του Χαλκού (3η χιλιετία). Η Ιασός υπήρξε μία από τις σημαντικότερες μινωικές εγκαταστάσεις της Μικράς Ασίας (1900 ως 1550 π.Χ.) τις οποίες διαδέχτηκε ένας μεγάλος μυκηναϊκός οικισμός (1500 ως 1250 π.Χ.).Υπήρξε μέλος της Δηλιακής Συμμαχίας. Καταστράφηκε κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο αλλά ξαναχτίστηκε, μάλλον με τη βοήθεια της Κνίδου. Ευεργετήθηκε από το Μέγα Αλέξανδρο και τη σελευκιδικής καταγωγής βασίλισσα Λαοδίκη. Υπήρξε σημαντικό εμπορικό κέντρο, συνδεδεμένο με τη Μίλητο,  τη Κω, τη Ρόδο και τα Δωδεκάνησα. Γνώρισε περιορισμένη ευημερία κατά τους Ελληνιστικούς και Αυτοκρατορικούς χρόνους. 
Ελάχιστοι είναι οι επιφανείς πνευματικοί άνδρες της Ιασού που αναφέρονται στις φιλολογικές πηγές. Ο σημαντικότερος είναι ο επικός ποιητής Χοιρίλος, που έμεινε στην ιστορία ως ένας από τους χειρότερους ποιητές και τους μεγαλύτερους κόλακες του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Λέγεται ότι ο Αλέξανδρος του είχε τάξει ένα χρυσό νόμισμα για κάθε καλό στίχο και ένα χαστούκι για κάθε κακό. Η ποσότητα των κακών ήταν τέτοια, ώστε ο Χοιρίλος πέθανε από τα χτυπήματα.
 Όμως η Ιασός έγινε διάσημη κυρίως για τα μαρμάρινα λατομεία της τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στους ρωμαϊκούς και πιό πρόσφατους χρόνους: μερικά από αυτά βρέθηκαν κοντά στην πόλη Abkuk, της Μικρασίας. Παρήγαγαν δύο είδη μαρμάρου, το λευκό και το διάσημο κόκκινο μάρμαρο που χρησιμοποιήθηκε από τους Ρωμαίους κυρίως κατά τον  τρίτο αιώνα αλλά και πολύ δημοφιλές στους βυζαντινούς χρόνους. Γνωστό ως Marmor Carium ή Iassense στους Ρωμαίους και το Cipollino Rosso ή Africanone στους Ιταλούς, μοιάζει πολύ με το Rosso Antico. Το άσπρο της μάρμαρο χρησιμοποιήθηκε επίσης κατά την κλασσική αρχαιότητα. Μάρμαρα από αυτό το λατομείο χρησιμοποιήθηκαν για να διακοσμήσουν το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού. Αυτά τα μάρμαρα είναι μέρος του ορεινού όγκου του Μεντερέ και είναι μεσοζωικής ηλικίας. Οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν και αυτό το μάρμαρο για να κατασκευάσουν διάφορα κτίρια του νησιού μας. Πως έφταναν τα μάρμαρα της στο νησί μας; η μεταφορά γινόταν  κυρίως από τα λιμάνια της.

​Γεωδίφης