Blog Archives

Πώς ένα ηφαίστειο βοήθησε τους Ρωμαίους να κατακτήσουν την Αίγυπτο;

28/3/2018

Το 30 π.Χ. ο τελευταίος Φαραώ της αρχαίας Αιγύπτου, η περίφημη και όμορφη Κλεοπάτρα, αυτοκτόνησε μετά από μια σειρά από καταστροφικές ήττες των Αιγυπτίων από τον ρωμαϊκό στρατό, συμπεριλαμβανομένης της μάχης του Ακτίου, όταν έχασε μέρος του στόλου. Λίγο μετά η ανεξάρτητη βασιλεία της Αιγύπτου έγινε ρωμαϊκή επαρχία.
Αλλά αυτό οφείλεται μόνο στη ρωμαϊκή στρατιωτική ανδρεία; Νέα έρευνα δείχνει ότι μπορεί να υπάρχουν περισσότερα για την ιστορία. Ίχνη ηφαιστειακού θείου που διατηρείται σε πυρήνες πάγου δείχνει ότι συνέβη μια μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη - με ενδεχομένως καταστροφικές επιπτώσεις στο κλίμα της Γης - λίγο πριν τη θανάτωση της Κλεοπάτρας.
Ένα έγγραφο ανοικτής πρόσβασης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications αναφέρει ότι σειρά θρυαλλίδων θείου, που βρέθηκαν σε πυρήνες πάγου που ανακτήθηκαν από την Αρκτική, υποδηλώνει ότι όχι μόνο μία αλλά τουλάχιστον δύο ηφαιστειακές εκρήξεις συνέβησαν το 46 και 44 π.Χ. Οι εκρήξεις πιθανόν επηρέασαν το κλίμα σε παγκόσμια κλίμακα. Εξαλείφοντας τους ανέμους του Μοσσόνα, που πνέουν από τον Ινδικό Ωκεανό στην Αφρική, οι ηφαιστειακές εκρήξεις προκάλεσαν μια σειρά ξηρών ετών στην ανατολική Αφρική. Χωρίς αρκετές βροχοπτώσεις, ο Νείλος απέτυχε να έχει τις αναμενόμενες πλημμύρες του.
Οι ξηρασίες που ακολούθησαν, προκάλεσαν κακές συγκομιδές στην Αίγυπτο. Τα ιστορικά κείμενα τεκμηριώνουν μια περίοδο πείνας, ασθενειών και εγκατάλειψης της γης και ότι η Κλεοπάτρα ξεκίνησε τις προσπάθειες ανακούφισης ανοίγοντας τις βασιλικές σιταποθήκες στο λαό. Δυστυχώς, τα έτη ξηρασίας γρήγορα εξάντλησαν το απόθεμα τροφίμων και άλλων προμηθειών προκαλώντας επίσης θρησκευτική και πολιτική κρίση στην Αίγυπτο.
Ο Φαραώ θεωρείτο για τους Αιγύπτιους ως επίγεια μετενσάρκωση των θεών. Η αποτυχία του Φαραώ να παράσχει τις πολύ απαιτούμενες πλημμύρες θέτει αμφιβολίες για τη θεϊκή του φύση, προκαλώντας περαιτέρω κοινωνικές αναταραχές και κακοδιατήρηση στον λαό. Ήταν αυτή η εξασθενημένη κοινωνία που τελικά νικήθηκε από μια νέα, αναδυόμενη δύναμη, τη μελλοντική ρωμαϊκή αυτοκρατορία.

Γεωδίφης

Πηγή-Volcanic suppression of Nile summer flooding triggers revolt and constrains interstate conflict in ancient Egypt- Joseph G. Manning, Francis Ludlow, Alexander R. Stine, William R. Boos, Michael Sigl & Jennifer R. Marlon

Λέβιθα, ο δράκος του Αλί Κόκ Μπάμπα και το κοιμώμενο ρήγμα

25/3/2018

Το νησί Λέβιθα από ψηλά[Απρίλιος 2018]

Από ψηλά οι έντονα δαντελωτές ακτές, αποτέλεσμα της διάβρωσης και οι βαθείς κόλποι της Λέβιθας. Μοιάζουν με μικρά φιόρδ και συχνά παρέχουν ασφαλές αγκυροβόλιο σε διερχόμενα πλοιάρια.
Το μικρό νησί που βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του Αιγαίου,μεταξύ Αμοργού και Καλύμνου, κατά την αρχαιότητα [30π.Χ-300μ.Χ] λεγόταν Λέβινθος. Κάποτε ήταν γνωστό ως Orobis για άγνωστο λόγο. Αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε ερείπια από αρχαία τείχη, απόδειξη πως η αρχαία Λέβινθος είχε κατοίκους. Ίσως να υπήρχε ένα φυλάκιο που δεχόταν και μεταβίβαζε μηνύματα με τη χρήση της φωτιάς.
Το νησί αναφέρεται στην Τέχνη του Έρωτα και στις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου συνδέοντας τις περιπέτειες του Ικάρου και του Δαίδαλου που πριν φτάσουν στην Κρήτη πετούν πάνω από τη Λέβιθα. Κάπου ανάμεσα στο νησί και την Κάλυμνο πνίγηκε ο Ίκαρος, σύμφωνα με την μυθολογία μας.
Μετά τον 15ο αιώνα, η Λέβιθα ήταν γνωστός θρησκευτικός και προσκυνηματικός τόπος για τους καθολικούς και ορθόδοξους όπου τιμούσαν τον Άγιο Γεώργιο. Οι μουσουλμάνοι λένε το νησί Koc Baba Ada. Σύμφωνα με την παράδοση τους, ο Αλί Κόκ Μπάμπα είχε σκοτώσει έναν μυθικό τεράστιο δράκο, όπως και ο Άγιος Γεώργιος. Τα Οθωμανικά Αρχεία του 16ου αιώνα δείχνουν ότι ο Αλί πριν ανακηρυχθεί άγιος ήταν περιπλανώμενος δερβίσης και θεραπευτής. Όπως και οι άλλοι άγιοι από το Αλεβί ο Αλί Κόκ Μπάμπα θεράπευε τους άρρωστους που ζητούσαν βοήθεια από αυτόν για αιώνες. Η θεραπεία του εμφανίζεται πιο έντονα την ημέρα του Αγίου Γεωργίου στις 6 Μαΐου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τόσο οι χριστιανοί όσο και οι μουσουλμάνοι συγκεντρώνονται στον τάφο του κοντά στη Νικόπολη, ακριβώς εκείνη την ημέρα, όταν οι μουσουλμάνοι γιορτάζουν το Hederlesi.
Το νησί διοικητικά ανήκει στον Δήμο Λέρου [Δωδεκάνησα]. Έχει επιφάνεια 9,121 τετραγωνικά χιλιόμετρα και έχει μήκος ακτών 34 χιλιόμετρα. Ο πληθυσμός ήταν 8 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2001, όμως το 2011 φαίνεται ακατοίκητο. Σήμερα στο νησί κατοικεί κτηνοτρόφος που μαζί με την οικογένειά του διατηρεί αιγοπρόβατα. Το νερό είναι ελάχιστο, ένα πηγάδι με λιγοστό νερό συντηρεί την οικογένεια του κτηνοτρόφου και τα ζωντανά του.
Κατά μήκος του νότιου τμήματος του νησιού συναντάται το υποθαλάσσιο ρήγμα Levitha. Πρόκειται για τεκτονική δομή με μήκος περίπου 50χλμ. που ολισθαίνει 2,4χιλιοστά/χρόνο και μπορεί να δώσει σεισμό με μέγεθος Μ7.0. Μεγάλοι σεισμοί δεν έχουν αναφερθεί από το ρήγμα κατά τους ιστορικούς χρόνους, όμως παραμένει ενεργό αν και δίνει την εντύπωση ότι κοιμάται. Ως πότε; Η Λέβιθα αποτελείται από ασβεστόλιθους, ηλικίας 237-145εκ.χρόνων, της ζώνης Γάβροβου-Τρίπολης.
Σε τουρκικό χάρτη παρουσιάζεται ως «μη παραχωρημένο νησί στην Ελλάδα». Ωστόσο, στην ιταλική απογραφή του 1922 όλοι οι κάτοικοι του νησιού είναι ορθόδοξοι και υπάρχουν έγγραφα που αναφέρουν μια υδρογραφική αποστολή στην περιοχή. Στο νησί ακόμη υπάρχει η Καζέρμα, που στέγαζε την μόνιμη φρουρά κατά τη διάρκεια της Ιταλοκρατίας. Επίσης υπάρχει ένα πεσμένο κτίσμα [από σεισμό;] πέτρινου φάρου από το 1890, που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του νησιού κοντά στο Ακρ.Φάρου.

Γεωδίφης

Πηγές
1.Βικιπαίδεια
2.Σεισμοτεκτονικός/Γεωλογικός χάρτης Ελλάδας-ΙΓΜΕ
3.Γεωτρόπιο

Ακρόπολη της Λίνδου

22/3/2018

Αρχαιολογικός χώρος με την Ακρόπολη της Λίνδου. Η σχεδίαση της Ακρόπολης όπως και η αναπαράσταση του εσωτερικού της έγιναν το 1938 από τον Ιταλό αρχιτέκτονα και ποιητή M. Paollini.
Η Λίνδος συναντάται στο νοτιοανατολικό άκρο της Τάφρου της Ρόδου. Η χερσόνησος της αποτελείται από φλύσχη και κρυσταλλικούς ασβεστόλιθους ηλικίας 145-34εκ.ετών. Η Ακρόπολις έχει φτιαχτεί πάνω σε σκληρούς γκρι κρητιδικούς ασβεστόλιθους που φτάνουν σε ύψος τουλάχιστον 110μ από την στάθμη της θάλασσας.
Κατά την διάρκεια της Νεογενούς Περιόδου [23,03- 2,588 εκ.χρόνια πριν] οι ασβεστόλιθοι της χερσονήσου έσπασαν από την τεκτονική δραστηριότητα της περιοχής σε μεγάλα μπλοκ σχηματίζοντας κέρατα και τάφρους. Κατά τις περιόδους ανόδου της στάθμης της θάλασσας τα κέρατα ήταν μικρά νησιά και οι τάφροι γέμισαν με ιζήματα. Από ιζηματογενή πετρώματα αυτής της περιόδου κατασκευάστηκαν ως επι το πλείστον τα μνημεία.
Η panchina το εύκολα επεξεργάσιμο υλικό που σήμερα κυριαρχεί στις αρχαίες κατασκευές της Λίνδου είναι ένα πορώδες ιζηματογενές και εύθραυστο πέτρωμα που προέρχεται από νερό πλούσιο σε ανθρακικό ασβέστιο. Εξορύχτηκε από ορυχεία που λειτούργησαν κατά μήκος της ακτής και βρίσκονταν βόρεια του όρμου. Αυτό το πέτρωμα έχει χρησιμοποιηθεί ως οικοδομικό υλικό σχεδόν σε όλη την Ρόδο. Κάποια κτίρια της αρχαίας Λίνδου έχουν κατασκευαστεί και από γκρι μάρμαρο.
Η Λίνδος κατοικείται αδιάλειπτα από την αρχαϊκή εποχή ως την εποχή της Ιπποτοκρατίας [14ος-16ος αιώνας]. Σύμφωνα με την μυθολογία, ο Δαναός έφυγε από την Αίγυπτο με τις κόρες του, έφτασε στη Λίνδο όπου έχτισε το ιερό της Λινδίας Αθηνάς τον 7-6ο αιώνα π.Χ και αφιέρωσε ένα άγαλμα στη θεά που λατρευόταν ως θεά της γονιμότητας. Το προελληνικό όνομα της Λίνδου, και τα λίγα προϊστορικά λείψανα υποδηλώνουν την ύπαρξη ζωής στο χώρο ήδη από τη νεολιθική εποχή. Η λατρεία της θεάς Αθηνάς πρέπει να εγκαταστάθηκε στην ακρόπολη κατά τον 9ο αιώνα π.Χ. Οτιδήποτε βλέπουμε σήμερα χτίστηκε ως επι το πλείστον μετά την πυρκαγιά του 348π.Χ.
Μελέτες στα συστήματα κιόνων και πόλων-εμπολίων [από ξύλο, τιτάνιο κ.λπ.] της ελληνιστικής Στοάς της Ακρόπολης, κατέδειξαν την εξαιρετική ευστάθεια τους σε σεισμούς ακόμη και για πολύ μεγάλες τιμές εδαφικής επιτάχυνσης.
Η πλούσια ιστορία και η μοναδική φυσική θέα του χώρου έχουν κάνει την Ακρόπολη της Λίνδου ως έναν από τους πιο δημοφιλείς αρχαιολογικούς χώρους της χώρας.

Γεωδίφης

Πηγές
1.archeologia.beniculturali.it/
2.Βικιπαίδεια
3.odysseus.culture.gr/
4.A Geological Companion to Greece and the Aegean-Higgins MD, Higgins .

Επιδημικές κρίσεις στην Κω [και Κάλυμνο] του 19ου αιώνα

18/3/2018

Φραγκισκάνοι αντιμετωπίζουν θύμα πανώλης

Η Κως και η Κάλυμνος κατά την διάρκεια της ιστορίας βρέθηκαν συχνά αντιμέτωπες με φυσικές [σεισμοί, ξηρασίες, πλημμύρες, επιδημίες, κά] και ανθρωπογενείς καταστροφές [συγκρούσεις, πόλεμοι]. Αρκετές φορές οι επιδημικές ασθένειες είχαν αρνητικές επιπτώσεις στην εξέλιξη του πληθυσμού και το οικιστικό δίκτυο των νησιών. Η μεγάλη πανδημία του Ιουστινιανού κατέστρεψε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία το 541 έως το 542μ.Χ. Ακολούθησε η δεύτερη μεγάλη γνωστή ως Μαύρος Θάνατος από τις πλέον φονικές πανδημίες στην παγκόσμια ιστορία. Τέλος μία τρίτη μεγάλη πανδημία [1852-60] λόγω χολέρας που προήλθε από την Ινδία, αναστάτωσε άλλη μια φορά τον πληθυσμό της Γηραιάς Ηπείρου. Τον 19ο αιώνα μια σειρά από κρίσεις επηρέασαν αποφασιστικά τη ζωή και τις δραστηριότητες των κατοίκων των νησιών.

Πανδημία του 14ου αιώνα

Μεταξύ 1347-1353 περίπου 20-25 εκατομμύρια[ 1/3 από τον ευρωπαϊκό πληθυσμό] έπεσαν θύματα του Μαύρου Θανάτου, και 75 εκ. χάθηκαν από τον τότε παγκόσμιο πληθυσμό. Αρχικά ο κόσμος πίστευε ότι η πανδημία προήλθε από μολυσμένους ανέμους ή από αναθυμιάσεις και ατμούς από το κέντρο της Γης. Σκοταδιστικές απόψεις έκαναν τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι οφείλεται στο ζεστό και υγρό κλίμα, τον αέρα πάνω από λιμνάζοντα νερά και έλη, την ομορφιά νεαρών κοριτσιών, τον ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας, κά. Ωστόσο, πέθαιναν περισσότεροι άντρες από γυναίκες, και περισσότεροι νέοι από ηλικιωμένους. Η ιατρική της εποχής αδυνατούσε να βοηθήσει και όλο περισσότεροι πίστευαν ότι ήταν τιμωρία που έστειλε ο Θεός. Οι λιγοστοί γιατροί αντλούσαν τις γνώσεις τους από τον Ιπποκράτη και τον Γαληνό. Ομως δεν ήξεραν ότι η επιδημία εξαπλώνεται μέσω μόλυνσης από ζώα στους ανθρώπους.
Αρχικά η πανδημία αναφέρθηκε τον Οκτώβριο 1347, όταν εμπορικά πλοία από το λιμάνι της Κάφας στην Μαύρη Θάλασσα μετέφεραν ετοιμοθάνατους και νεκρούς στην Ευρώπη. Η ασθένεια είχε δύο μορφές: τη βουβωνική [σηψαιμική] και την πνευμονική. Μεταδιδόταν ακαριαία, βοηθούμενη από τις κακές συνθήκες υγιεινής.
Το κύριο κέντρο εξάπλωσης της βουβωνικής πανώλης στα νησιά του Αιγαίου ήταν η Κωνσταντινούπολη από την οποία ξεκίνησε μάλλον τέλη του 1346. Σύμφωνα με τον βυζαντινό Νικηφόρο Γρηγορά [1295-1360]- ιστορικό συγγραφέα, θεολόγο,μαθηματικό, αστρονόμο και πολέμιο των θρησκευτικών αντιλήψεων του Μεσαίωνα- το 1347 προέκυψε βαρύ λοιμώδες νόσημα [προφανώς πανώλη] που προκάλεσε μεγάλη φθορά στην Κω και ανάγκασε τους κατοίκους να απομακρυνθούν από τις οικίες τους.
Η ασθένεια άρχιζε με πονοκέφαλο, ρίγη, πυρετό, διάρροια, ναυτία, έμετο και πόνο στην πλάτη,τα χέρια και τα πόδια. Μέσα σε 24 ή 48 ώρες, εμφανίζονταν μαύρα εξογκώματα στο λαιμό,χέρια και μηρούς.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι το εντεροβακτήριο Yersinia pestis προκάλεσε την πανδημία. Το βακτήριο προήλθε από τις στέππες της Μογγολίας ή από τη Β. Ινδία και εξαπλώθηκε μέσω του δρόμου του μεταξιού. Ωστόσο, ακόμη και σήμερα προβληματίζει ο φυσικός μηχανισμός που επιτάχυνε την ταχεία εξάπλωση του. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών [ΗΠΑ] ενοχοποιεί τις ψείρες και τους ψύλλους και όχι τα τρωκτικά.
Πώς τελείωσε; Η πιο δημοφιλής θεωρία για τον τρόπο με τον οποίο περιορίστηκε η πανούκλα είναι η εφαρμογή καραντίνας. Για να μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης της, όλα τα καράβια απομονώνονταν για 40 μέρες [καραντίνα]. Όσοι δεν είχαν μολυνθεί παρέμεναν συνήθως στα σπίτια τους, ενώ όσοι μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά άφηναν τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές για να ζήσουν σε μεγαλύτερη απομόνωση. Βελτιώσεις στην προσωπική υγιεινή πιστεύεται ότι επίσης βοήθησαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, παράλληλα με την πρακτική της καύσης αντί της ταφής.
Οι συνέπειες της πανώλης ήταν πράγματι δραματικές. Επιδημίες ξαναχτύπησαν και στα επόμενα χρόνια, αλλά με μικρά χρονικά διαλείμματα. Η πανούκλα παρέμεινε και εμφανιζόταν συχνά στην Οθωμανική αυτοκρατορία κατά τον 18ο αιώνα. Τότε η Κωνσταντινούπολη επηρεάστηκε για 68 χρόνια, το Αιγαίο για 57 χρόνια και η Αίγυπτος για 44 χρόνια. Οι πιο θανατηφόρες επιδημίες, που ευθύνονται για το θάνατο μεταξύ 1/10-1/3 του πληθυσμού συνέβησαν στην Κωνσταντινούπολη, τη Θεσσαλονίκη και το Χαλέπι. Παρατηρήθηκαν περίπου μία φορά κάθε 20 χρόνια.

Επιδημίες του 19ου αιώνα

Εκτός από την καλά μελετημένη πανδημία του 14ου αιώνα υπήρξαν και άλλες λιγότερο γνωστές που ακολούθησαν. Επιδημικές κρίσεις από τις αρχές έως τα μέσα του 19ου αιώνα κατέβαλλαν τους πληθυσμούς των νησιών του νοτιοανατολικού Αιγαίου.
Την εποχή εκείνη η πόλη της Κω δεν ήταν δύσκολο να μετατραπεί σε ένα μικρό τοπικό κέντρο πανώλης. Η εκτεταμένη επίπεδη γη κοντά σε ένα τεράστιο οικοσύστημα με βαλτώδη χαρακτηριστικά που είναι ζεστό, υγρό και με ζώα, η συγκέντρωση του πληθυσμού σε πολύ μικρό χώρο και οι ανθυγιεινές συνθήκες διαβίωσης αποτελούσαν εκρηκτικό μείγμα για την εύκολη μετάδοση οποιαδήποτε ασθένειας.
Δύο μεγάλες επιδημίες πανώλης καταγράφηκαν στην Οθωμανική αυτοκρατορία, το 1812-19 και το 1835-38, που γρήγορα επεκτάθηκαν σε σχεδόν ολόκληρη την επικράτεια της. Οι Οθωμανοί γιατροί υπέθεταν ότι η πανούκλα ήταν μια αερομεταφερόμενη λοίμωξη. Μια εναλλακτική θεωρία απέδιδε την εξάπλωση της σε δαίμονες. Από το 1840-44 φαίνεται ότι η πανούκλα είχε σχεδόν τεθεί υπό έλεγχο στην τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Περιστατικό του 1801

Το έτος 1801, αναφέρθηκε πανούκλα στην Κω από τον Edward Clarke [1769-1822]. Ο Άγγλος κληρικός, φυσιοδίφης, ορυκτολόγος και ταξιδιώτης από την Αλεξάνδρεια, έφτασε στην Kω και στη συνέχεια αγκυροβόλησε στην Πάτμο. Η ασθένεια που περιέγραψε ίσως προήλθε από ένα ξέσπασμα πανώλης η οποία έλαβε χώρα στο Κάιρο το 1798-1801. Για αυτή την ασθένεια υπάρχουν επιδημιολογικά δεδομένα της εποχής από τους Γάλλους ιατρούς που συνόδευαν τις δυνάμεις του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο. Πρόσφατες έρευνες προσθέτουν ότι οι εκδηλώσεις της πανώλης παρατηρήθηκαν τόσο σε αρουραίους όσο και σε ανθρώπινους πληθυσμούς. Οι σκελετοί αρουραίων έδειξαν ότι για περίπου 4 ημέρες μετά τον θάνατο τους παρέμεναν μολυσμένοι, και ότι η εξάπλωση της πανώλης πρέπει να έγινε μέσω ψύλλων. Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο της συγκεκριμένης πνευμονικής πανώλης αντιπροσώπευε μόνο ένα μικρό κλάσμα περιπτώσεων. Από ιστορική άποψη, το ξέσπασμα της μόλυνσης που έλαβε χώρα στο Κάιρο το 1801 δεν ήταν καθόλου μοναδικό και ερευνητές προτείνουν ότι πράγματι θα υπήρχαν πολλά παρόμοια γεγονότα στην Αίγυπτο και αλλού στη Μέση Ανατολή στις αρχές του 19ου αιώνα. Η επιδημία φαίνεται ότι έφτασε μέχρι την Κω επηρεάζοντας τόσο τη δομή της όσο και την τοπική οικονομία.

Πρώτο Θανατικό,1811

«Το 1811 συνέβη στη Κω φοβερότερο κακό το λεγόμενο Πρώτο Θανατικό της πανώλης που διήρκησε έως το 1814. Οι χριστιανοί κάτοικοι κατέφυγαν στην εξοχή, όμως οι Τούρκοι επειδή φοβούνταν εξεγέρσεις τους εξανάγκασαν να επιστρέψουν στις κατοικίες τους» λέει ο Ιάκωβος Ζαρράφτης.
Σύμφωνα με τον περιηγητή Turner μετά από βίαιες βροχές το 1812, καταστράφηκαν σπίτια και τοίχοι ενώ εκδηλώθηκε ταυτόχρονα ένας σεισμός, που αν και είχε ελάχιστα ορατά αποτελέσματα, συνέβαλε πιθανώς στην αποδυνάμωσή του οικισμού. Οι κακοτυχίες σπάνια έρχονται μεμονωμένες: την ίδια χρονιά πανούκλα έπληξε το νησί και θανάτωσε 3.000 ψυχές. Τα 2/3 ήταν Τούρκοι και οι υπόλοιποι Έλληνες.
Το 1812-19 μία μεγάλη επιδημία αναφέρθηκε στην Οθωμανική αυτοκρατορία που έγινε ιδιαίτερα αισθητή στην Κωνσταντινούπολη με αποτέλεσμα να χαθούν τουλάχιστον 100.000 ζωές. Η μεταφορά της πανούκλας ίσως οφειλόταν σε μετανάστες που μετακινούνταν ως εργάτες στην αυτοκρατορία. Ένα διάταγμα του 1812 μιλάει για τους φτωχούς μετανάστες στην Κωνσταντινούπολη, οι οποίοι κολλάνε την ασθένεια σε πόρνες: «Η οργή του Θεού τιμωρεί αυτή τη συμπεριφορά, καταστέλλοντας τον πληθυσμό με πανώλη για τους τελευταίους 3 έως 5 μήνες». Η τρομακτική επιδημία του 1812 δημιούργησε δεκάδες εστίες πανώλης στην περιοχή του Αιγαίου ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου και μία από αυτές φαίνεται ότι ήταν η πόλη της Κω. Ήταν μία τις χειρότερες επιδημίες και για πολλά χρόνια επηρέασε την Ρωσία που είχε σημαντικούς ιστορικούς και θρησκευτικούς δεσμούς με το Βυζάντιο.

Δεύτερο Θανατικό,1833

Σύμφωνα με τον Ζαρράφτη «Ένα χρόνο μετά την σφαγή του 1832 από την οποία εναπομείναν 9.000 κάτοικοι της Κω [από τους 16.000] ακολούθησε το Δεύτερο Θανατικό. Το τραγικό γεγονός επέφερε μεγάλη φθορά στους κατοίκους και ιδιαίτερα στους Τούρκους οι οποίοι αδυνατούσαν να αντιμετωπίσουν όχι μόνο την πανώλη αλλά κάθε άλλη αρρώστια». Εκτός από την πόλη της Κω και στον μεσαιωνικό οικισμό του Παλιού Πυλιού αναφέρθηκαν κρούσματα από επιδημία. Ιστορικές μαρτυρίες αναφέρουν ότι ο ερειπωμένος σήμερα οικισμός εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του μεταξύ 1810 και 1830 μετά από επιδημία που τους αποδεκάτισε.
Πιθανόν τα περιστατικά του 1830-1833 συνδέονται με επιδημία χολέρας του 1831, μια από τις φονικότερες στην ιστορία της Αιγύπτου. Αυτή την περίοδο το λιμάνι της Κω τροφοδοτούσε με σταφύλια, πεπόνια και άλλα αγαθά την Αίγυπτο. Η ασθένεια μέσα σε 2 μήνες σκότωσε περίπου 150.000 από τους 3,5 εκ. κατοίκους του Καΐρου,ενώ περίπου 36.000 έχασαν τη ζωή τους μέσα σε 28 ημέρες. Η αιγυπτιακή κυβέρνηση ήταν εντελώς απροετοίμαστη για αυτή την πρώτη εισβολή χολέρας. Η χολέρα [ασιατική] προκλήθηκε απο το βακτήριο Vibrio cholerae που μεταφέρθηκε δια μέσου της θαλάσσιας οδού .Φαίνεται ότι πρώτα έφτασε στην πόλη και μετά εξαπλώθηκε στους άλλους οικισμούς της Κω.

Θανατικό στην Κάλυμνο

Εκτός από την Κω και στην Κάλυμνο αναφέρθηκαν επιδημικές κρίσεις κατά την διάρκεια του 19ου αιώνα. Πιθανόν εμπορικά πλοία από την Κωνσταντινούπολη, Αίγυπτο ή την απέναντι μικρασιατική ακτή μετέφεραν την ασθένεια στο λιμάνι της Καλύμνου. Το μεγάλο θανατικό της Καλύμνου όπως και άλλα επεισόδια μάλλον σχετίζονται με την περίοδο 18ο1-1832. Σχετικά με το γεγονός λέγεται ότι κόσμος έφευγε από τις πόλεις και τα χωριά για να μην κολλήσει, πήγαινε στα σπήλαια και τα βουνά. Πριν την πανούκλα είχε πέσει η «βλογιά» που αποδεκάτισε αρκετούς. Μετά ήλθε το θανατικό του Λελέκη το οποίο λέγεται ότι έφερε κάποιος έμπορος υφασμάτων από την Αλεξάνδρεια. Κάποιοι άλλοι λένε ότι το έφερε ένας Τσαμπουνιάρης από την Ανατολή. Σύμφωνα με τον Γιώργο Χατζηθεοδώρου το κακό άρχισε από τον κάμπο που ήταν η Πόθια και έφθασε στο Χωριό, ευτυχώς την περιοχή προστάτεψε ο Αη Χαράλαμπος και σταμάτησε η πανούκλα. Και το εκκλησάκι στους Τοίχους ο Αης Γιώργος σταμάτησε την επέκταση της πανούκλας. Ο Εμπορειός έμεινε ανέπαφος από την ασθένεια.

Η επιδημία συχνά περιορίζεται σε ένα τόπο ή μια ολόκληρη χώρα, όταν όμως εξαπλωθεί εκτός των γεωγραφικών ορίων μιας χώρας, τότε γίνεται πανδημία. Τα τελευταία χρόνια οι επιδημιολόγοι κρούουν το κώδωνα κινδύνου. Επισημαίνουν ότι κάποιο παθογόνο θα μπορούσε να σκοτώσει πάνω από 30 εκατ. ανθρώπους σε λιγότερο από έναν χρόνο, πιθανόν τα επόμενα 10-15 χρόνια, υπενθυμίζοντας ότι η τελευταία πανδημία συνέβη πριν από 100 χρόνια.

Γεωδίφης

Πηγές
1.Κώια-Ι.Ζαρράφτης
2.Journal of a tour in the Levant-W. Turner, 1820
3.Travels in various countries of Europe, Asia and by Africa-E.D.Clarke
4.Εγκυκλοπαίδεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
5.Βubonic plague in Cairo in 1801-Xavier Didelot, Lilith K. Whittles, Ian Hall
6.The Cholera Epidemic of 1831-University of California
7.Το Μεγάλο Θανατικό-Γ.Χατζηθεοδώρου/Μούσες [Καλυμνιακά Χρονικά, 1994]
8.Βικιπαίδεια

Ο ναός του Πυθίου Απόλλωνα, προστάτη της Ρόδου

16/3/2018

Ο Ναός του Πυθίου Απόλλωνα όπως τον σχεδίασε ο M.Paolini το 1938-1939

Οι ανασκαφές των Ιταλών αρχαιολόγων στην Ρόδο ξεκίνησαν το 1916. Στην ομάδα συμμετείχε και ο Mario Paolini [1902 -1954] αρχιτέκτων και ποιητής. Τότε βρέθηκε ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του νησιού, ο δωρικός ναός του Πυθίου Απόλλωνα. Το 1938-9 ο Paolini σκιτσογράφησε τον ναό κόσμημα του προστάτη της Ρόδου που βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο του Monte S.Stefano [Άγιος Στέφανος]. Η περιοχή στην αρχαία ακρόπολη της Ρόδου, είναι γνωστή ως Monte Smith, όνομα το οποίο προέρχεται από τον Άγγλο ναύαρχο, William Sidney Smith.
Ο Paolini βρέθηκε στην Ρόδο κατά την περίοδο της Ιταλοκρατίας. Μετά τον σεισμό της Κω του 1933, η ιταλική κυβέρνηση ανέθεσε στο Τεχνικό Γραφείο της Ρόδου να εκπονήσει το σχέδιο της Κω και τα νέα σπίτια που θα αντικαταστήσουν τα κατεστραμμένα. Ο Paolini εργάστηκε στην Soprintendenza di Rodi, τοποθετήθηκε στην ομάδα τεχνικών, οι οποίοι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα κατάφεραν να σχεδιάσουν, να χτίσουν και να οργανώσουν μια νέα πόλη. Ο Mario Paolini εργάστηκε στη Ρόδο και σε άλλα νησιά του Αιγαίου μέχρι το 1947 και ήταν ένας από τους τελευταίους Ιταλούς τεχνικούς που έφυγαν από τα Δωδεκάνησα μετά τον πόλεμο. Ασχολήθηκε κατά κύριο λόγο με την αποκατάσταση των μεσαιωνικών μνημείων και συνεργάστηκε στην υλοποίηση του Πολεοδομικού Σχεδίου της Ρόδου μετά τον πόλεμο. Είναι επίσης γνωστός για τα πολύ γνωστά και όμορφα σχέδια αποκατάστασης των αρχαίων μνημείων της Κω και της Ρόδου. Επιστρέφοντας στην Ιταλία, εργάστηκε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία της Νάπολης.
Ο Ναός του Απόλλωνα, συναντάται στο βόρειο άκρο του νησιού, στο λόφο της Ακρόπολης της αρχαίας Ρόδου, είναι ελληνιστικής περιόδου [3-2ου αιώνα π.Χ]. Είναι κατασκευασμένος από ντόπιο βιοκαλκαρενίτη. Ο Απόλλωνας έλαβε το όνομα Πύθιος, όταν σκότωσε –ενώ ήταν βρέφος τον Πύθωνα την χθόνια θεότητα με σώμα φιδιού που φύλαγε το Μαντείο των Δελφών. Η λατρεία του ήταν γνωστή σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Οι Ιταλοί αναστήλωσαν τους τέσσερις κίονες που στέκονται σήμερα όρθιοι. Το αρχαίο στάδιο, που βρίσκεται κάτω από το ναό του Απόλλωνα κατασκευάστηκε τον 2o π.Χ.
Μερικοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι ο Κολοσσός της Ρόδου, ένα από τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου, είναι πολύ πιο πιθανό να είχε τοποθετηθεί στο Μόντε Σμιθ ή στην Παλιά Πόλη της Ρόδου και όχι στην είσοδο του λιμανιού της Ρόδου, όπως παρουσιάζεται συχνά. Η μελέτη της ιστορικής ακτογραμμής μπορεί να οδηγήσει σε ασφαλή συμπεράσματα.
Λέγεται ότι ο ναός του Πυθίου Απόλλωνα έπαθε μεγάλες ζημιές από τους βομβαρδισμούς του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και από το βάρος των πυροβόλων που είχαν εγκατασταθεί εκεί. Ωστόσο, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι μεγάλοι σεισμοί από την τάφρο της Ρόδου συχνά έχουν καταστρέψει τα μνημεία της ιστορικής πόλης. Ο υποθαλάσσιος σεισμός του 198π.Χ, με μέγεθος 7.2, ΒΑ από το Αφάντου, ίσως προκάλεσε μεγάλες ζημιές στον ναό.

Γεωδίφης

Πηγές
1.archeologia.beniculturali.it/
2.Βικιπαίδεια
3.odysseus.culture.gr/

Πόσο καλό είναι το νερό της Βουρίνας;

15/3/2018

Η πηγή που δημιουργήθηκε με κλωτσιά του μυθικού βασιλιά Χάλκωνα τροφοδοτούσε με νερό την πόλη της Κω για τουλάχιστον 33 αιώνες. Το νερό της έχει φυσικοχημικά χαρακτηριστικά που αλλάζουν με τον χρόνο. Πρόσφατη μέτρηση έδειξε ότι νερό της καρστικής πηγής εμπίπτει στην κατηγορία των νερών που μπορεί να αυξήσει το μεταβολισμό και να βελτιώσει την ικανότητα του σώματός να απορροφά ζωτικά θρεπτικά συστατικά. Το νερό της είναι επιφανειακό ,καλό, αλλά κάπως σκληρό. Έχει χαμηλά επίπεδα ραδιενέργειας, σκληρότητα 201ppm[σε θερμοκρασία 20,3C], αγωγιμότητα 379 m/s και pH=8.41. Πρόκειται για αλκαλικό νερό. Το νερό του δικτύου της πόλης έχει pH=7.80 [21 βαθμούς Κελσίου]. Ορισμένοι πιστεύουν ότι μπορεί να «θανατώσει» τυχόν καρκινικά κύτταρα που βρίσκονται στο σώμα επειδή ευδοκιμούν σε ένα όξινο περιβάλλον, για αντι-γήρανση, καθαρισμό του παχέως εντέρου, υγεία του δέρματος και άλλες ιδιότητες όπως απώλεια βάρους και αντοχή στον καρκίνο. Πιθανές παρενέργειες από το αλκαλικό πόσιμο νερό μπορεί να είναι, η μείωση της φυσικής οξύτητας στομάχου, η οποία βοηθάει στην εξόντωση των βακτηριδίων και εξαλείφει άλλα ανεπιθύμητα παθογόνα από το να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματός σας. Επιπλέον, μια γενική περίσσεια αλκαλικότητας στο σώμα μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικά προβλήματα, ερεθισμούς του δέρματος, ναυτία, εμετό και μυϊκές συσπάσεις. Δεν συνίσταται σε όσους έχουν προβλήματα με τα νεφρά τους.

Γεωδίφης

Η Γη δεν νοιάζεται για σένα

14/3/2018

«Η αιωνιότητα είναι ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, ειδικά προς το τέλος της» Στίβεν Χόκινγκ, Άγγλος φυσικομαθηματικός [8/1/1942-14/3/2018]

Η Γη έχει ιστορίες να διηγηθεί. Ψελλίζει ότι ο κόσμος δεν έγινε για μας. Βρεθήκαμε ξαφνικά στο δρόμο της. Λέει πώς φυσικές δυνάμεις δημιουργούν, αλλάζουν, καταστρέφουν και ανακυκλώνουν οτιδήποτε υπάρχει γύρω μας. Η επιστημονική έρευνα γνωρίζει ελάχιστα, αρκετά πράγματα δεν θα τα μάθει ποτέ.
Η φύση είναι άτακτη. Το παζλ συχνά δεν επιλύεται εύκολα και η εξήγηση παραμένει μυστήρια. Η Γη διασπάται, κινείται, καταβυθίζεται, μετατοπίζεται, λιώνει και εκρήγνυται. Οι ενοχλητικές της ιστορίες ψιθυρίζουν ότι θα μας σκοτώσει. Η αναπνοή της θέλει το κακό μας. Εάν είμαστε τυχεροί, μπορεί να επιβιώσουμε, όμως το περίεργο είναι ότι στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα υποστούμε απολίθωση. Τα αρχεία του θανάτου στα μουσεία το λένε ξεκάθαρα ότι τίποτα δεν έχει πέσει θύμα της κακίας της. Είναι αδιάφορη και ψυχρή. Δεν ενδιαφέρεται για σένα.
Η Γη έχει μυστικά και αναμνήσεις. Ο βράχος και το νερό ενεργούν σαν ταινία, καταγράφουν τις εκρήξεις συναισθημάτων και πόνου για να τα παίξουν αργότερα. Ορισμένες τοποθεσίες έχουν μια μυστηριώδη «αίσθηση» λόγω των ειδικών γεωλογικών συνθηκών. Τα φαινόμενα είναι μερικές φορές τρομακτικά.
Οι προφήτες εισπνέουν αέρια από τις σχισμές, εισέρχονται σε μια φρενήρη κατάσταση και ακούν τους Θεούς. Ο ουρανός αναπηδά, το φως φτάνει σαν φάντασμα και φεύγει. Η γη έχει καθοδηγητική ή θεραπευτική ενέργεια; Τα πνεύματα ζουν στις μαύρες σπηλιές και τα ορυχεία; Υπάρχει πραγματικά πύλη στην Κόλαση; Μπας και βρίσκεται στον πάτο της, η πόρτα του Παραδείσου;
Κάποιοι λένε ότι το τέλος του χρόνου πλησιάζει. Οι πόλοι θα γυρίσουν, οι καταστροφές θα επιδεινωθούν. Στο τέλος, όλοι θα γίνουμε σκόνη και θα επιστρέψουμε εκεί από όπου ήρθαμε. Μήπως η φύση δεν έχει πάντοτε νόημα αφού δεν θα είμαστε εκεί;
Η στοιχειωμένη γη, τα μυστηριώδη φυσικά φαινόμενα, οι περίεργες ανωμαλίες, κάθε ώρα της ημέρας και της νύχτας είναι ένα θαύμα. Για την φύση τίποτα δεν είναι άχρηστο. Όλα είναι θαύμα. Η αρμονία της, τα βουνά, η θάλασσα, ο καταγάλανος ουρανός, η κίνηση του μάγματος, η ποικιλότητα ζωής, οι γαλαξίες, το Σύμπαν….ο άνθρωπος είναι όλα μικρά και μεγάλα θαύματα. Η Γη είναι το σπίτι μας, το μοναδικό ουράνιο σώμα με παραμύθια. Από τότε που γεννήθηκε ο πρώτος μύθος μέχρι σήμερα εκατοντάδες διηγήματα προκαλούν την φαντασία μας.
Ωστόσο, η φύση της Γης είναι απρόβλεπτη και άτακτη. Κρύβεται, αλλά δεν ενδιαφέρεται για σένα. Ακροβατεί, για να ισορροπήσει. Βαρίδια κουβαλάει, καθένα από αυτά μόνο για το δικό του αγώνα νοιάζεται. Το δυνατό, το πιο έξυπνο χάνει από το παμπόνηρο σε αυτή τη τρελή ρουλέτα. Ομως στο τέλος όλα σε αυτή γυρνάνε. Πάντα έτσι ήταν.

Γεωδίφης

Μπορεί το αλκαλικό νερό του Άγ.Γιώργη Καρυδιάς να θεραπεύσει τον καρκίνο;

10/3/2018

Η εκκλησία του Άγιου Γιώργη Καρυδιάς

H πηγή του Αη Γιώργη Καρυδιάς είναι από τις πιο δημοφιλείς και το γάργαρο νερό της συχνά προτιμάται από τους κατοίκους της πόλης Κω. Δεν είναι λίγοι που πιστεύουν ότι το νερό της, εκτός από το να καθαρίζει, θεραπεύει και ανανεώνει. Το νερό της πηγής ρέει ασταμάτητα εδώ και αρκετά χρόνια. Ομως, υπάρχουν οφέλη και κίνδυνοι από τη χρήση του;
Το ποτάμι του Άη Γιώργη Καρυδιάς έχει χάσει την αίγλη του τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά του μαρτυρούν ότι ήταν ένας σημαντικός ποταμός στο υδρογραφικό δίκτυο της πρωτεύουσας. Οι Τούρκοι τον έλεγαν ποταμό Iassi-Mersin και έτσι καταγράφηκε στο κτηματολογικό χάρτη του νησιού. Δεν είναι γνωστό άν το οθωμανικό Iassi έχει σχέση με την αρχαία ελληνική λέξη ίαση[θεραπεία] και άν το νερό του ποταμού έχει ποτέ χρησιμοποιηθεί για ποσιθεραπεία [εισαγωγή υγρών στο πεπτικό σύστημα με πόση, για θεραπευτικούς σκοπούς].
Πρόκειται για πηγή που συναντάται σε υψόμετρο 238μ. με σχετικά καλή παροχή. Είναι μόνιμης ροής και το νερό της πηγάζει από την οροσειρά του Σύμπετρου.Έχει χαρτογραφηθεί από τους Ιταλούς. Συναντάται πάνω στο μεσοζωικό υπόβαθρο που αποτελείται από φυλλίτες, πηλίτες και ψαμμίτες [251-65,5 εκ.ετών], τεφρόλευκους ασβεστόλιθους 200-170 εκ. ετών και νεώτερα ποτάμια υλικά των τελευταίων 10.000 ετών. Η τοποθεσία περιβάλλεται από ένα σημαντικό δίκτυο σεισμικών ρηγμάτων που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη γέννηση των πηγών της περιοχής. Ενα από αυτά έχει διαμορφώσει το τεκτονικό ράκος του Αη Γιώργη και μας έχει αφήσει ως κληρονομιά την γεωλογική πτυχή που εμφανίζεται στο ύψωμα ακριβώς δίπλα από την εκκλησία. Το ρήγμα Τσουκαλαριά περνά 800 μέτρα πιο βόρεια.
Ο Αη Γιώργης Καρυδιάς πήρε το όνομα από καρυδιά που υπάρχει στον περιβάλλοντα χώρο, ένα μακρόβιο φυτό που μπορεί να ξεπεράσει την ηλικία των 250 ετών. Η προσωνυμία του αγίου με το τοπωνύμιο Καρυδιές έχει χρησιμοποιηθεί και στην τοποθεσία Αγκαργιές του Μαστιχαριού. Η καρυδιά απαιτεί έδαφος βαθύ, καλά αποστραγγιζόμενο, αργιλώδες, θρεπτικό, ασβεστούχο και ελαφρώς αλκαλικό. Η τοποθεσία του Αη Γιώργη φαίνεται ότι πληρεί όλες τις παραπάνω προϋποθέσεις.
Μέτρηση των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών του νερού [9 Μαρτίου 2018], έδειξε, ότι το νερό της έχει ph=8.25-30 στους 22.3-21.9 βαθμούς Κελσίου, αγωγιμότητα 446μS και σκληρότητα 223ppm. Πρόκειται για καλό, επιφανειακό, κάπως σκληρό και αλκαλικό νερό. Το νερό της είναι φυσικά αλκαλικό επειδή διέρχεται από βράχια και συλλέγει ορυκτά, τα οποία αυξάνουν το αλκαλικό του επίπεδο.
Ο όρος "αλκαλικό" αναφέρεται στο επίπεδο pH του νερού. Το pH μετράται σε ένα εύρος από το 0 έως το 14. Η μόνη διαφορά μεταξύ αυτού του τύπου και του κανονικού νερού της βρύσης είναι το επίπεδο pH. Το κανονικό νερό της βρύσης έχει ένα επίπεδο pH 6 έως 7. Το νερό του δικτύου της πόλης έχει pH=7.80 [21 βαθμούς Κελσίου].Το αλκαλικό νερό έχει υψηλότερο pH από 8 έως 9. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός, τόσο πιο αλκαλικό είναι και όσο μικρότερος είναι ο αριθμός, τόσο πιο όξινο είναι.
Το αλκαλικό νερό της πηγής μπορεί να βοηθήσει στην εξουδετέρωση του οξέος που βρίσκεται στο αίμα σας. Το πόσιμο νερό της μπορεί να αυξήσει το μεταβολισμό σας και να βελτιώσει την ικανότητα του σώματός σας να απορροφά ζωτικά θρεπτικά συστατικά. Ορισμένοι θεωρούν ότι αυτό θα «θανατώσει» τυχόν καρκινικά κύτταρα που βρίσκονται στο σώμα σας επειδή τα καρκινικά κύτταρα ευδοκιμούν σε ένα όξινο περιβάλλον. Εισάγοντας κάτι πιο αλκαλικό λέγεται ότι επιβραδύνει ή σταματά την ανάπτυξη του καρκίνου, εξισορροπώντας τα επίπεδα του pΗ του σώματός σας. Γενικά, το αλκαλικό νερό μπορεί να έχει ενυδατικό αποτέλεσμα στο σώμα σας. Μπορεί επίσης να βελτιώσει τα συμπτώματα της παλινδρόμησης οξέος.
Σύμφωνα με μια μελέτη του 2013, το νερό με χαμηλό ή όξινο pH τείνει να έχει τοξικές επιδράσεις. Πιστεύεται ότι η κατανάλωση όξινων τροφίμων και ποτών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου. Έχει επίσης ειπωθεί ότι μια όξινη διατροφή "τροφοδοτεί" τα καρκινικά κύτταρα, επιτρέποντάς τα να ευδοκιμήσουν και να εξαπλωθούν.
Ωστόσο, το πόσιμο νερό με ισορροπημένο pH είναι απαραίτητο. Εάν το νερό είναι πολύ όξινο ή πολύ αλκαλικό, μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στην υγεία σας. Το σώμα σας δεν έχει σχεδιαστεί για να πίνει μόνο αλκαλικό νερό. Εάν πίνετε πολύ από αυτό, μπορεί να διαταράξετε το οξύ στο στομάχι σας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσπεψία ή στομαχικά έλκη. Επίσης μπορείτε να γίνετε πιο ευάλωτοι στο να πάρετε παράσιτα στο λεπτό έντερο. Το σώμα σας μπορεί επίσης να έχει δυσκολία στην πέψη πρωτεϊνών και την απορρόφηση θρεπτικών ουσιών. Εάν αντιμετωπίζετε επί του παρόντος κάποια προβλήματα στα νεφρά ή έχετε μια χρόνια διάγνωση που σχετίζεται με τη λειτουργία των νεφρών σας, συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν από τη χρήση του νερού. Αυτός ο τύπος νερού μπορεί να είναι επιβλαβής για εσάς.
Μια μελέτη του 2012 διαπίστωσε ότι η κατανάλωση αλκαλικού νερού με pH= 8.8 μπορεί να βοηθήσει στην απενεργοποίηση της πεψίνης, που είναι το κύριο ένζυμο που προκαλεί παλινδρόμηση οξέος. Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση αλκαλικού νερού μπορεί να έχει οφέλη για άτομα που έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη και υψηλή χοληστερόλη. Παρά την έλλειψη αποδεδειγμένης επιστημονικής έρευνας, οι υποστηρικτές της κατανάλωσης αλκαλικού νερού εξακολουθούν να πιστεύουν στα πολλά προτεινόμενα οφέλη για την υγεία, τα οποία περιλαμβάνουν: αντι-γήρανση, ιδιότητες καθαρισμού του παχέως εντέρου, υγεία του δέρματος και άλλες ιδιότητες όπως απώλεια βάρους και αντοχή στον καρκίνο. Πιθανές παρενέργειες από το αλκαλικό πόσιμο νερό μπορεί να είναι, η μείωση της φυσικής οξύτητας στομάχου, η οποία βοηθάει στην εξόντωση των βακτηριδίων και εξαλείφει άλλα ανεπιθύμητα παθογόνα από το να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματός σας. Επιπλέον, μια γενική περίσσεια αλκαλικότητας στο σώμα μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικά προβλήματα, ερεθισμούς του δέρματος, ναυτία, εμετό και μυϊκές συσπάσεις.
Αν και το αλκαλικό νερό θεωρείται γενικά ασφαλές για κατανάλωση, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι έχει αξιοσημείωτα οφέλη για την υγεία. Το αμερικανικό ινστιτούτο για την έρευνα για τον καρκίνο δεν προωθεί με κανένα τρόπο την κατανάλωση αλκαλικού νερού για τη θεραπεία του καρκίνου ή για τη μείωση του κινδύνου.
Εάν αποφασίσετε να δοκιμάσετε αλκαλικό νερό, ακολουθείστε μερικές συμβουλές και κόλπα που πρέπει να θυμάστε: Προσθέτοντας λίγες σταγόνες από λεμόνι ή ασβέστη στο νερό σας μπορείτε να αυξήσετε την αλκαλικότητα του νερού σας. Εάν αποφασίσετε να δημιουργήσετε το δικό σας αλκαλικό νερό, χρησιμοποιήστε απεσταγμένο νερό. Ομως δεν μπορείτε να μειώσετε τον αριθμό των πρόσθετων που υπάρχουν. Μην πίνετε αλκαλικό νερό στους χρόνους γεύματος, αν είναι δυνατόν. Η κατανάλωση αλκαλικού νερού με τροφή μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ικανότητα του οργανισμού σας να αφομοιώσει τα τρόφιμα. Εάν αρχίσετε να αντιμετωπίζετε ασυνήθιστες ανεπιθύμητες ενέργειες, θα πρέπει να διακόψετε τη χρήση και να συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
Σχετικά με το εμφιαλωμένο αλκαλικό νερό που είναι διαθέσιμο στα περισσότερα καταστήματα τροφίμων δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία τα οποία να δείχνουν ότι αυτό έχει θετικό αντίκτυπο στις θεραπείες για τον καρκίνο ή στην υγεία. Θα πρέπει να είστε προσεκτικοί με το τεχνητό αλκαλικό νερό, το οποίο πιθανότατα περιέχει λιγότερα απαραίτητα ορυκτά.
Το πόσιμο φυσικό αλκαλικό νερό όπως του Αη Γιώργη είναι καλύτερο και θεωρείται γενικά πιο ασφαλές, αφού περιέχει φυσικά μεταλλικά στοιχεία. Αλλά με μέτρο, μην το παρακάνετε.
Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Θοδωρή Χαραλαμπόπουλο για την φιλική συντροφιά και την επιμονή του να επισκεφθούμε το πανέμορφο χώρο του Αη Γιώργη για να μετρήσουμε το νερό της πηγής.

Γεωδίφης

Πηγές

1.USGS
2.Assessment of Drinking Water Quality and its Impact on Residents Health in Bahawalpur City-M.Mohsin,S.Safdar,F.Asghar,F.Jamal
3.Βικιπαίδεια
4.healthline.com
5.water.org
6.Τοπωνυμικά και ονοματικά της νήσου Κω- Μιχάλης Ε. Σκανδαλίδης
7. Κώια- Ι.Ζαρράφτης

Ο γεωμύθος της «πετρωμένης» πριγκιποπούλας και ο μεγάλος σεισμός

1/3/2018

Η Τέλενδος ήταν ενωμένη με την Κάλυμνο; Χωρίστηκε μετά από ισχυρό σεισμό μαζί με ολόκληρη την πόλη της αρχαίας Ποθαίας (την πρωτεύουσα της τότε Τελένδου) όπως λένε οι χρονογράφοι;[φωτο-Βικιπαίδεια]

Τα ύστερα βυζαντινά χρόνια «ο βασιλιάς Τέλεντος είχε μια κόρη πεντάμορφη, που την έλεγαν Πόθα. Κι’ αυτή αγάπησε το βασιλόπουλο του Καστελλιού και για να δει αν την αγαπά κι’ εκείνο, μια Μεγάλη Παρασκευή, που ο κόσμος γύριζε τους Επιτάφιους με αναμμένες λαμπάδες, έστησε την αναμμένη λαμπάδα της επάνω σε ασποΐλους, που έδεσαν αναμεταξύ τους, και την έβαλε στη θάλασσα. Άν η λαμπάδα έφτανε ώς απέναντι στο Καστέλλι χωρίς να σβήσει, το βασιλόπουλο την αγαπούσεν, αλλιώς …….. Η λαμπάδα όμως έσβησε στο πρώτο ελαφρύ φύσημα του αγέρα, έσβησε κι ο κόσμος γύρω…. Κ’ η άτυχη η Πόθα, η βασιλοπούλα, τρελή από ερωτικό καημό, πήδηξε στη θάλασσα και πνίγηκε. Κι ο βασιλιάς για να τιμήσει την μοναχοκόρη του έχτισε την καινούρια πόλη και την ονόμασε με το όνομα της κόρης του Πόθια» με αυτόν τον τρόπο ο Καλύμνιος συγγραφέας, Γίωργης Ν. Κουκούλης μας εξιστορεί τον μύθο της Πόθας.
Η ιστορία της πριγκιποπούλας δεν τελειώνει εδώ. Κάποιοι πάνε παρακάτω και λένε «από την απέναντι πλευρά ο εκλεκτός της καρδιάς της, Ανδρόνικος όταν αντιλήφθηκε ότι το κερί είχε σβήσει προτίμησε να μείνει για πάντα στην θάλασσα. Από τότε το πρόσωπο της Πόθας έμεινε πετρωμένο στην πλαγιά του βουνού του μικρού νησιού. Στα ανοικτά της ακτής το πριγκιπόπουλο κείτεται στον πάτο της θάλασσας μαρμαρωμένο ανάμεσα στα φύκια με τα μάτια ανοικτά να κοιτάει την Πόθα του».
Την παραπάνω τραγική ιστορία διηγούνται οι κάτοικοι της Τελένδου για να εξηγήσουν πώς σχηματίστηκε ένα φυσικό χαρακτηριστικό στο ύψωμα της νησίδας που φαίνεται ότι μοιάζει με το πρόσωπο της πριγκιποπούλας.
Ωστόσο, ο μύθος της πανέμορφης Πόθας εκτός από την ιστορία αγάπης και πόνου περιέχει σημαντικές πληροφορίες για το γεωπεριβάλλον της ευρύτερης περιοχής.
Η Τέλενδος απέχει 880μ. απο τις Μυρτιές της Καλύμνου. Ο Δίαυλος Τελένδου-Καλύμνου [δες χάρτη] στο πιο στενό του τμήμα έχει βάθη που φτάνουν τα 48μ. Είναι άγονος και βραχώδης τόπος όμως με πλούσια γεωλογική ιστορία. Αποτελείται από ασβεστόλιθους, δολομίτες και σχιστοψαμμίτες 300-150 εκ.ετών που δημιουργήθηκαν στην αρχαία θάλασσα της Τηθύος .Τα νεώτερα πετρώδη θραύσματα και οι αποθέσεις υλικών χειμάρρων [ηλικίας 5-2.5εκ.χρόνων] αποσπάστηκαν από τις πλαγιές της Ράχης και έπεσαν ως αποτέλεσμα φυσικοχημικής αποσάθρωσης και διάβρωσης. Οι κυρίαρχες διαδικασίες που υποβάθμισαν την πλαγιά του βουνού -και δημιούργησαν το πρόσωπο της Πόθας- σε μεγάλο βαθμό ήταν το κλίμα της περιοχής [θερμοκρασία, ποσότητα βροχοπτώσεων κ.λπ.].
Το όνομα της Τελένδου θεωρείται προελληνικό και σημαίνει περιοχή [-ινδος] στο άκρο μακράς λωρίδας γης [-τελ-]. Η νησίδα των 4,64 χλμ2 πρωτοκατοικήθηκε από Φοίνικες, Λέλεγες και Κάρες. Γνώρισε μεγάλη ακμή στην αρχαιότητα ιδιαίτερα την παλαιοχριστιανική εποχή [4-6ου αιώνα π.Χ] όμως μετά από ένα μεγάλο σεισμό καταστράφηκαν οι βασιλικές και καταποντίστηκε τμήμα από τον τότε παραλιακό οικισμό του.
Επικρατεί η άποψη ότι η Τέλενδος ήταν ενωμένη με την υπόλοιπη Κάλυμνο και ότι ο καταστροφικός σεισμός του 554 μ.Χ. χώρισε τις δύο γειτονικές στεριές όταν βυθίστηκε το ενδιάμεσο τμήμα. Δείγμα της ενώσεως που υπήρχε είναι τα ερείπια που βρίσκονται στο βυθό της θάλασσας μεταξύ των δυο νησιών τα οποία είναι ορατά, όταν οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν.
Αρχαιολογικά, ιστορικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι πράγματι ο σεισμός συνέβη επι βασιλείας του Ιουστινιανού και προκάλεσε μεγάλες ζημιές στην πρωτοχριστιανική Κάλυμνο, την Ψέριμο και στα γύρω νησιά.
Ο σεισμός του 554μ.Χ, είχε μέγεθος 7+, επιφανειακό υπόκεντρο και προήλθε από το κανονικό Ρήγμα Κω. Συνοδεύτηκε από τσουνάμι τουλάχιστον 25 μ. που διείσδυσε στην ενδοχώρα της Κω. Η ακολουθία κυμάτων χτύπησε την Κάλυμνο όμως σε μικρότερο βαθμό και το ύψος τους πρέπει να μην ξεπέρασε τα 3-5μ.
Το συμβάν είχε ολέθριες επιπτώσεις στην Κω, την χερσόνησο Αλικαρνασσού, την χερσόνησο Κνίδου και γενικά όσες περιοχές βρίσκονταν σε μία ακτίνα 50χλμ. από το σεισμικό επίκεντρο. Οι ζημιές ήταν τρομερές ιδιαίτερα για παράλιους οικισμούς με χαλαρά εδάφη όπως η αρχαία Μύνδος, ο Εμπορειός Καλύμνου, η Ψέριμος, το Κάβο Κριός κά. Ομως η περιοχή που πλήγηκε περισσότερο ήταν κατά μήκος των ακτών του Δίαυλου Κω-Νισύρου, κοντά στο επίκεντρο. Εκεί έγινε η ανύψωση τουλάχιστον 2 μέτρων με την ταυτόχρονη βύθιση μεγάλου τμήματος χερσαίας γης. Ακόμη σήμερα υπάρχουν ίχνη από τον τρομερό σεισμό στους πρόποδες της οροσειράς του Δίκαιου.
Η καταστροφή από τον μοιραίο σεισμό που σημειώθηκε στην Τέλενδο, όσο και στην απέναντι ακτή πράγματι πρέπει να ήταν απερίγραπτη. Η συνσεισμική καθίζηση κάποιων μέτρων παρέσυρε μαζί της σε ανύποπτο χρόνο κτίσματα στον βυθό της θάλασσας. Κάτω από αυτές τις συνθήκες ίσως γεννήθηκε ο γεωμύθος που περιέχει τον ξαφνικό χαμό νέων ανθρώπων και σχεδόν ταυτίζεται με τα φυσικά στοιχεία που το προξένησαν. Οι πρωταγωνιστές δεν είναι θεοί αλλά ανθρώπινοι χαρακτήρες που παλεύουν, παρασύρονται και μένουν για πάντα στο νερό. Με το πέρασμα του χρόνου ο μύθος μετατράπηκε σε λαϊκό παραμύθι όπου κυριαρχεί η πετρωμένη πριγκιποπούλα.
Ο σεισμός του 554 μ.Χ [περισσότερα,Ο πιο καταστροφικός σεισμός της Κω] ήταν πράγματι κάτι μοναδικό και έμεινε στην μνήμη των κατοίκων της Καλύμνου ως ο πιο φονικός στην ιστορία της. Ωστόσο γεωλογικά, σεισμολογικά και βυθομετρικά δεδομένα δεν μπορούν να προτείνουν το γεγονός ότι η Τέλενδος χωρίστηκε από την Κάλυμνο από το συγκεκριμένο περιστατικό. Η Τέλενδος υπήρξε μακριά λωρίδα ή άκρα της Καλύμνου όμως σε προγενέστερες γεωλογικές περιόδους. Τότε που η στάθμη της θάλασσας ήταν χαμηλότερη.
Μεγάλους σεισμούς δεν δίνουν τα ρήγματα της Καλύμνου. Ομως το νησί περιβάλλεται από σημαντικά υποθαλάσσια σεισμικά κέντρα που είναι σε θέση να δώσουν ισχυρότατους σεισμούς. Το Ρήγμα Gokova, το Ρήγμα Κω και η συστάδα ρηγμάτων της Αμοργού και Αστυπάλαιας έχουν δώσει κατά το παρελθόν σημαντικές σεισμικές ακολουθίες.
Από το πρόσφατο περιστατικό της 21ης Ιουλίου 1017, που προήλθε από το Gokova, υπήρξαν ζημιές σε σπίτια και σε εκκλησίες στην Κάλυμνο. Το 1956 το ρήγμα της Αμοργού προξένησε μεγάλες καταστροφές στο λιμάνι της Καλύμνου. Ωστόσο, οι μεγάλοι σεισμοί από το Ρήγμα Κω ήταν οι πιο καθοριστικοί στην ιστορία της Καλύμνου. Ο σεισμός του 411π.Χ κατέστρεψε τα αρχαία μνημεία της, και ο σεισμός του 1493μ.Χ γκρέμισε κάστρα της Καλύμνου. Οι σεισμοί από την λεκάνη της Κω πάντοτε δημιουργούν προβλήματα και καταστροφές στο νησί της Κάλυμνας και αυτό το γνώριζε καλά ο Γιώργης Κουκούλης ένας από τους μεγάλους δασκάλους της καλύμνιας γης.
Ο γεωμύθος της Πόθας δεν απευθύνεται μόνο στα βάθη της ψυχής μας. Εχει πολλά να διδάξει, είναι ένα κλειδί για να γνωρίσουμε καλύτερα το φυσικό περιβάλλον μιας ενεργής τεκτονικά περιοχής που δεν λέει ποτέ να ησυχάσει.
Με την ευκαιρία θα ήθελα να συγχαρώ το Αναγνωστήριο -Αι Μούσαι[ιδρύθηκε το 1904] για την εξαιρετική ιστοσελίδα του, την αξιόλογη δράση και ανιδιοτελή προσφορά του. Η πρόσβαση σε θέματα πολιτισμικής παράδοσης της Καλύμνου πλέον έχει γίνει ευκολότερη για όλους.

Γεωδίφης

Πηγές

1.Η Κάλυμνα της ιστορίας- Γίωργης Ν. Κουκούλης
2.Αναγνωστήριο-Αι Μούσαι, mousai.gr/
3.Γεωλογικός Χάρτης Καλύμνου-ΙΓΜΕ
4.Απόσπασμα τοπογραφικού χάρτη Καλύμνου-Γ.Υ.Σ
5.Βικιπαίδεια
6.Με το βλέμμα των περιηγητών, el.travelogues.gr/

Κώια

Αρχεία

Γεωδίφης,2009