Γεωδίφης
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΓΑΙΑ
  • ΚΩΙΑ
  • NEA
  • ΘΕΜΑΤΑ
  • ΦΛΥΑΡΙΕΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Το "μινωικό" τσουνάμι έφτασε εως το βορειοανατολικό Αιγαίο;

30/6/2010

 
Picture
Η έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης ήταν μία απο τις ισχυρότερες που ένιωσε ο αρχαίος κάτοικος του Αιγαίου.Μέχρι σήμερα ήταν γνωστό ότι έγινε αισθητή κυρίως στο νοτιο τμήμα του Αιγαίου.Ωστόσο τελευταίες έρευνες έδειξαν ότι πιθανόν η έκρηξη να κατέστρεψε οικισμό που βρισκόταν στο βορειοαντολικό Αιγαίο.
Το τέλος του οικισμού Παλαμάρι συμπίπτει με τη νέα χρονολόγηση της έκρηξης του ηφαιστείου. Τα παλιρροϊκά κύματα από την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης έφτασαν έως το βορειανατολικό Αιγαίο; Μήπως κατέστρεψαν ολοσχερώς  τον προϊστορικό οικισμό που ανθούσε στο Παλαμάρι της Σκύρου από την 3η έως τη 2η χιλιετία π.Χ.;
Η κατοίκηση του οικισμού τελειώνει εκείνη την εποχή που συμπίπτει με τη νέα χρονολόγηση της έκρηξης του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Οι αρχαιολόγοι δεν έχουν βρει τίποτε νεότερο και εκτιμούν ότι η ζωή φαίνεται να σταματά στα 1640 π.Χ.
Ο οικισμός βρίσκεται στο βόρειο άκρο της Σκύρου. Το σημαντικότερο στοιχείο του είναι το τείχος που έχει σωθεί σε μεγάλη έκταση και σε καλή κατάσταση. Στα βορειοδυτικά σώζεται σε ύψος 2,5 μ. και σε ένα σημείο κατεβαίνει σε βάθος 4 μ. σε τάφρο λαξευμένη μέσα στο ρήγμα που μελετούν οι γεωλόγοι της ομάδας. Μέσα στα τείχη ο οικισμός έχει έκταση 17 στρεμμάτων και υπολογίζεται πως άλλος τόσος έχει βυθιστεί στη θάλασσα. Ανασκαφές διεξάγονται από το 1981.

Βίντεο με το ηφαίστειο της Σαντορίνης.

Πηγή-ΕΘΝΟΣ, NG

Γιατί έγινε ο σεισμός του 1933 -Μέρος δεύτερο

29/6/2010

 
Picture
Ο σεισμός του 1933, είχε μέγεθος 6,6 της κλίμακας Ρίχτερ και είχε βάθος λιγότερο από 5 χιλιόμετρα. Έπληξε το γειτονικό νησί της Νισύρου και τις γύρω περιοχές, ενώ έγινε ιδιαίτερα αισθητός και στη Μικρά Ασία, όπου προκάλεσε αρκετές βλάβες. Εκτός από την πόλη της Κω, καταστράφηκαν μερικώς ή ολικώς η Αντιμάχεια, το Ασφεντιού, η Καρδάμαινα και το Πυλί. Ωστόσο, είχε πολλά θύματα εξαιτίας του πανικού που επικράτησε αλλά και του συνωστισμού των κατοίκων, κατά τη διάρκεια του σεισμού, στα στενά σοκάκια του νησιού. Πρόκειται για ένα γεγονός, το οποίο θα πρέπει να μας προβληματίσει ιδιαίτερα, πριν από τις όποιες αναπλάσεις και παρεμβάσεις γίνουν στην πόλη της Κω. 
Το σεισμικό φαινόμενο προήλθε για μια ακόμη φορά από το σύστημα ρηγμάτων του δίαυλου Κω-Νισύρου και όταν αυτό ενεργοποιείται, δίνει ισχυρότατους και καταστροφικούς σεισμούς ιδιαίτερα σε τοπικό επίπεδο και πάντοτε με εκατοντάδες θύματα. Πρόκειται για ένα υποθαλάσσιο σύστημα ρηγμάτων αρκετά γνωστό και χαρτογραφημένο σήμερα, μήκους περίπου 60 χιλιομέτρων, με αζιμούθιο διεύθυνσης 50º, κλίση 48º και με γωνία ολίσθησης -78º. Όμως τι πραγματικά έγινε εκείνη την ημέρα; Γιατί χτύπησε ο Εγκέλαδος τόσο βίαια την περιοχή μας;  Πρέπει να γνωρίζουμε ότι κάθε σεισμικό γεγονός έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Κάθε σεισμός που συμβαίνει στο νησί μας, δεν εκδηλώνεται τυχαία αλλά μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές, εκεί όπου υπάρχουν ρήγματα, δηλαδή σπασίματα του γήινου φλοιού. Τα ρήγματα αυτά βρίσκονται σε πολλά σημεία του νησιού μας. Δε διακρίνονται εύκολα και με γυμνό μάτι. Όμως, όταν ξεκινά κάποιο σπάσιμο στα πετρώματα του εδάφους του, κανείς δεν ξέρει πώς και πού θα καταλήξει. Ο μηχανισμός διάρρηξης των πετρωμάτων που μας δίνει ένα σεισμό, εξαρτάται από τη γεωμετρία του ρήγματος απ’ όπου προέρχεται, τις ιδιότητες του πετρώματος που σπάει καθώς και από τις ασκούμενες τάσεις πάνω    σ’ αυτό. 
Το σπάσιμο του πετρώματος γίνεται σε κάποιες περιοχές που ονομάζονται «φράγματα». Αυτά είναι θέσεις πάνω στο ρήγμα με μεγάλη αντοχή, συγκριτικά με τις γύρω περιοχές. Τα φράγματα δρουν ως χώροι συγκέντρωσης τάσεων και είναι σημαντικά για την κατανόηση της επαναλαμβανόμενης δράσης των ρηγμάτων. Πειραματικές έρευνες έδειξαν ότι στα πρωταρχικά στάδια του σπασίματος του ρήγματος, τα αδύνατα φράγματα που είναι ομοιόμορφα κατανεμημένα στο ρήγμα, σπάζουν σταδιακά, προκαλώντας έτσι μικρούς σεισμούς τους «προσεισμούς». Στη συνέχεια και ως συνέπεια της αύξησης της τάσης, σπάζει το ισχυρότερο φράγμα, όταν η τάση φτάσει στο όριο θραύσης τους, δίνοντας τον κύριο σεισμό, που προκαλεί έτσι την κύρια ολίσθηση του ρήγματος. Μέσα από μια τέτοια διάρρηξη, τα φράγματα που παρέμειναν άθραυστα ευθύνονται για την τοπική αύξηση των τάσεων. Από την άλλη, η τεκτονική τάση που ελαττώθηκε λίγο, αυξάνει σιγά σιγά με το χρόνο, μέχρι το επόμενο σπάσιμο και  την επαναδραστηριοποίηση του ρήγματος. 
Στη δικιά μας περίπτωση δεν παρατηρήθηκε ολίσθηση πριν τον κύριο σεισμό, γι’ αυτό και είχαμε την απουσία προσεισμών. Η ολίσθηση παρουσιάστηκε μετά τον κύριο σεισμό και αυτό προκάλεσε την έντονη μετασεισμική  ακολουθία. Μετά το σεισμό είχαμε ανακατανομή των τάσεων και ανομοιόμορφη κατανομή, που αποτυπώθηκε με πολλούς σεισμούς, που ακολούθησαν τον κύριο. Συνήθως πριν από τα μεγάλα σεισμικά γεγονότα που συμβαίνουν στο νησί μας, δεν παρατηρείται προσεισμική δραστηριότητα. Τα φαινόμενα αυτά όμως συνοδεύονται από άλλα πρόδρομα φαινόμενα, όπως η μετακίνηση των νερών και το στέρεμα των πηγών, η μεταβολή του ραδονίου, η διαφυγή αερίων από τον πυθμένα της θάλασσας και η μεταβολή στην ένταση του ηλεκτρικού πεδίου. Όμως, πρέπει να τονίσω ότι τους σεισμούς (της περιοχής μας) δεν τους αισθάνονται μόνο οι άνθρωποι. Έχει παρατηρηθεί ότι και τα ζώα της περιοχής μας παρουσιάζουν μια ασυνήθιστη συμπεριφορά, που οφείλεται είτε σε μεταβολές του μαγνητικού πεδίου της περιοχής μας είτε σε απελευθέρωση τοξικών αερίων από το σεισμογόνο χώρο. Τα σκυλιά, τα φίδια, οι αγελάδες, τα ψάρια και τόσα άλλα αισθάνονται αυτό το φαινόμενο πριν συμβεί, συνήθως σε χρονικό διάστημα που κυμαίνεται από κάποιες ημέρες έως και 12 ώρες πριν κατά μέσο όρο.
Όμως, ο σεισμικός κίνδυνος στο νησί της Κω μπορεί να προέλθει εκτός από την ενεργοποίηση των υποθαλάσσιων ρηγμάτων, που ήδη σας ανέφερα, και από ρήγματα που βρίσκονται στην ξηρά. Τα χερσαία ρήγματα έχουν ένα σημαντικό δυναμικό και μπορούν να δώσουν σεισμούς από 5,5-6 της κλίμακας Ρίχτερ, ενώ τα αντίστοιχα υποθαλάσσια έχουν δυνατότητα ανάπτυξης σεισμικών γεγονότων έως 7,8 της κλίμακας Ρίχτερ. Αν προσπαθούσαμε να αναλύσουμε τη σεισμική δράση στο βάθος του χρόνου, θα παρατηρούσαμε ότι τα τελευταία 5.000.000 χρόνια, στο κεντρικό τμήμα του νησιού, έγιναν σεισμοί που αναλογούν σε 1,5-2,5 χιλιόμετρα αθροιστικής παραμόρφωσης. Αυτό μας δείχνει ότι στην περιοχή της Αντιμάχειας η παραμόρφωση που οφείλεται σε σεισμούς είναι περίπου  0,05 εκατοστά το χρόνο.
Τα ρήγματα, εκτός από καταστροφικά με τις συνεχείς τους ενεργοποιήσεις, θεωρούνται και υπεύθυνα για τα μαγευτικά τοπία της περιοχής μας. Το νησί μας διασχίζεται από πολλά ρήγματα, στη δράση των οποίων οφείλεται η διαμόρφωση του Κωακού τοπίου, οι θερμές πηγές του Άγιου Φωκά, τα γεωθερμικά πεδία της Κεφάλου και Νισύρου. Τα μεγάλα χερσαία ρήγματα βρίσκονται στα όρια της πεδιάδας με την ορεινή περιοχή του Δίκαιου. Από τα ρήγματα που κατατέμνουν το νησί μας μόνο ορισμένα μπορούν να προκαλέσουν σεισμούς. Τα μικρά σε μήκος ρήγματα δίνουν σεισμούς μικρού μεγέθους. 
Ένα φυσιολογικό, σεισμικά ενεργό ρήγμα κινείται με ρυθμούς που μπορεί να κυμανθούν από 10-15 δέκατα του χιλιοστού ως και 10 χιλιοστά, το χρόνο ενώ εκείνα που βρίσκονται στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών διευρύνουν τα όρια τους με ταχύτητες της τάξης του ενός εκατοστού το χρόνο κατά μέσο όρο. Στην περίπτωση μεγάλων σεισμικών φαινομένων, όπως εκείνος του 1933 στην περιοχή μας, σημειώθηκε κατακόρυφη μετακίνηση της τάξης του 1-1,50 μέτρου. Η μεγαλύτερη μετακίνηση, που έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα ήταν στο σεισμικό γεγονός (9,3 Ρίχτερ) της Σουμάτρα του 2004, όπου είχαμε μετατόπιση περίπου 20 μέτρων. 
Όταν ξεκινάει μία μικρή διάρρηξη του φλοιού πάνω σε μια ομάδα ρηγμάτων, θα δώσει σίγουρα ένα σεισμό, αλλά το πόσο μεγάλος θα είναι εξαρτάται από την ταυτότητα του συστήματος των ρηγμάτων. Ωστόσο, όπως όλα τα πράγματα στη φύση έτσι και οι σεισμοί έχουν τα όριά τους και η διάρρηξη που ξεκίνησε από μια πηγή δε συνεχίζεται ενεργοποιώντας τα γειτονικά ρήγματα. Πειράματα που έχουν γίνει σε σεισμολογικά μοντέλα έδειξαν ότι τα ρήγματα διαθέτουν «μνήμη» και θυμούνται την ιστορική τους πορεία, με αποτέλεσμα μια περιοχή μετά από 100, 500 ή 1.000 χρόνια να επαναδραστηριοποιείται ξαφνικά. Το ρήγμα διατηρεί αυτή τη μνήμη και επαναλαμβάνει τη συνήθεια που έχει αποκτήσει όλο αυτό το διάστημα για πολλές χιλιάδες χρόνια, μέχρι να νεκρωθεί και να σταματήσει να δίνει σεισμούς.
Στο νησί μας, εκτός από τα μεγάλα και καταστροφικά γεγονότα, σεισμοί γίνονται κάθε στιγμή. Οι μικροί σεισμοί είναι ένα καθημερινό φαινόμενο και συνήθως είναι τυχαίοι, ενώ οι μεγάλοι συσσωρεύονται με το πέρασμα του χρόνου. Όμως, ο φλοιός μετακινείται αδιάκοπα και καθημερινά. Η κίνηση συνοδεύεται και από μια υπόκωφη βοή που γίνεται αντιληπτή μόνο κατά τη διάρκεια των μεγάλων και καταστροφικών γεγονότων. Το τρομερό βουητό που ακούγεται κατά τη διάρκεια ενός σεισμού, και σύμφωνα με αρκετές μαρτυρίες επαληθεύτηκε και στο σεισμικό γεγονός του 1933, οφείλεται στον ερχομό των πρώτων σεισμικών κυμάτων από το εσωτερικό του φλοιού της Γης. Πρόκειται για τα επιμήκη κύματα που μεταδίδονται στην ατμόσφαιρα σαν ακουστικά κύματα και τα αντιλαμβάνεται το ανθρώπινο αυτί σαν υπόκωφη βοή. Μετά από αυτά ακολουθούν τα επώδυνα σεισμικά κύματα, τα εγκάρσια. Οι ήχοι αυτοί στην πραγματικότητα οφείλονται στις κινήσεις των ρηγμάτων και στις ανακατατάξεις που συντελούνται από τις υπόγειες ολισθήσεις. Γιατί όμως στον τόπο μας να γίνονται συνεχώς μικροί, μεγάλοι και καταστροφικοί σεισμοί εδώ και χιλιάδες χρόνια; Γιατί παρά τη μικρή του έκταση, να  εκδηλώνονται τέτοια βίαια σεισμικά γεγονότα.
Η απάντηση βρίσκεται στη λιθόσφαιρα που βρίσκεται κάποια χιλιόμετρα κάτω από το νησί μας. Στη γειτονιά μας συναντώνται η Ευρασιατική και η Αφρικανική πλάκα. Η Ευρασιατική περιλαμβάνει όλο τον ευρωπαϊκό χώρο, τη Μικρά Ασία, την Ελλάδα, τη Σιβηρία και την Κίνα ενώ η Αφρικανική αποτελείται από την Αφρική και τμήματα του Ινδικού και του Ατλαντικού ωκεανού. Το όριο σύγκρουσης μεταξύ των δύο πλακών για την Ελλάδα αρχίζει από τα Ιόνια νησιά, περνάει νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου, νότια της Κρήτης και νοτιοανατολικά της Ρόδου. Αυτή η σύγκρουση επηρεάζει το καθετί που μας περιβάλλει. Η Ευρωπαϊκή πλάκα αποτελείται από μικρότερα κομμάτια, όπως τη μικροπλάκα του Αιγαίου και τη μικροπλάκα της Ανατόλιας. Η πολύπλοκη κίνηση αυτών των μικροπλακών, αλλά και το σπρώξιμο που δημιουργεί η γειτονική Αραβική πλάκα, που κινείται προς τα βόρεια σαν σφήνα, δίνουν τους καταστροφικούς σεισμούς που παρατηρούμε στην περιοχή μας.
Το νησί μας γειτονεύει με μια περιοχή, όπου έχουμε πληθώρα συνάθροισης ρηγμάτων που ενεργοποιούνται λόγω της συσσώρευσης τάσης από την κίνηση των πλακών. Ένα από τα πιο μεγάλα και επικίνδυνα συστήματα ρηγμάτων και πιο επικίνδυνα του νοτιοανατολικού Αιγαίου βρίσκεται στην περιοχή μας. Πρόκειται για μια μεγάλου μήκους φονική ρωγμή κάτω από τη θάλασσα που ξεκινά από τα μικρασιατικά παράλια και χάνεται μέσα στη λεκάνη Κω-Αστυπάλαιας. Είναι μία κατακόρυφη, υποθαλάσσια επιφάνεια, κατά μήκος της οποίας μετακινούνται δύο χωριστά τεμάχια του εξωτερικού φλοιού της Γης. Το υποθαλάσσιο αυτό τεράστιο ρήγμα μετά από τόσους σεισμούς συνεχίζει να ολισθαίνει με αργό ρυθμό χιλιοστό χιλιοστό, χωρίς να γίνεται αντιληπτό στην καθημερινότητα μας. Μετά το σεισμό του 1933, δηλαδή έπειτα από 77 χρόνια ολίσθησης, έχει ήδη μετατοπιστεί 10-15 εκατοστά, αναζητώντας στο χρόνο νέες συνθήκες ισορροπίας. Όμως τα ρήγματα δεν ολισθαίνουν μόνο σιγά σιγά, κάποια στιγμή σπάνε απότομα και τότε δημιουργείται ο σεισμός, που χτυπά ύπουλα και ξαφνικά σε αντίθεση με την ολίσθηση που εκδηλώνεται με αργούς ρυθμούς. Είναι ένα επικίνδυνο δίκτυο ρηγμάτων, που έχει να δώσει μεγάλο σεισμό από το 1933, αλλά κάποια στιγμή να είστε βέβαιοι ότι θα το ξανακάνει. 
Βλέπετε, ενώ για μας τους ανθρώπους τα σεισμικά ενεργά ρήγματα είναι τόσο καταστροφικά, για τον πλανήτη μας η λειτουργία τους είναι μια υγιής διαδικασία εκτόνωσης. Κάποια στιγμή τα ρήγματα της περιοχής μας θα εκτονωθούν ξανά. Οι σεισμοί δεν είναι τυχαία γεγονότα αλλά στάδια μιας εξελικτικής ακολουθίας που διαρκεί πάρα πολλά χρόνια και το μεγάλο κακό με αυτούς είναι ότι δε συγχρονίζονται ποτέ με τις καθημερινές δραστηριότητες μας.

Πηγή-Γεωστοχασμοί

Η ιστορία του Charles Steen

28/6/2010

 
Picture
Πριν από λίγο καιρό διαβάζοντας το  Earthmagazine έπεσα πάνω σε ένα άρθρο που αναφερόταν στην ιστορία του ουρανίου στην Αμερική το οποίο αξίζει να σας διηγηθώ.
Το 1951, κατά τις πρώτες ημέρες του Ψυχρού Πολέμου, η αμερικανική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας προσέφερε αμοιβή 10.000 δολαρίων σε όποιον θα μπορούσε να αναπτύξει ένα εγχώριο ορυχείο από όπου θα γινόταν η εξόρυξη του ουρανίου. Το ουράνιο ήταν αναγκαίο  για να τροφοδοτήσει το πυρηνικό οπλοστάσιο της χώρας. Τότε ο Steen, γεωλόγος πετρελαίου από το Τέξας, πήρε ένα ρυμουλκό και την οικογένειά του και κατευθύνθηκε   στο Moab. Αφού κατασκήνωσε στην περιοχή άρχισε να ερευνά για τους κόκκινους Ιουρασικούς  ψαμμίτες της Γιούτα. Δεν ήταν εύκολη η εργασία του, αλλά το 1952, σε ηλικία 32 ετών, η εμμονή του Steen απέδωσε καρπούς. Έγινε ένας πλούσιος άνθρωπος, και μάλιστα εκλέχθηκε στην Γερουσία της Γιούτα. Αλλά ο Steen προσέκρουσε στην κακή του τύχη αργότερα στη ζωή του: Έχασε τα περισσότερα από την περιουσία του σε κακές επενδύσεις, πέρασε τρεις δεκαετίες σε ένα ατύχημα- που τον άφησε σε κωματώδη κατάσταση, και υπέφερε από τη νόσο Αλτσχάιμερ μέχρι που πέθανε το 2006.  Η ιστορία του Charles Steen είναι μόνο μία από τις πολλές που συνέβηκαν  τη δεκαετία του 1950 σχετικά με την έρευνα του ουρανίου στις ΗΠΑ.
Σε αντιπαράθεση  με την ιστορία του Steen σας φέρνω μια άλλη ιστορία από την ελληνική δική μας πραγματικότητα. Όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ως πρωθυπουργός, ήλθε στο Υπουργείο Βιομηχανίας κάποιος επιστήμονας του έκανε την πρώτη εισήγηση για τον ορυκτό πλούτο της χώρας μας, και τότε αυτός είπε: «Έχεις 3 εκατομμύρια δραχμές για έρευνες». Μετά από έναν μήνα ο επιστήμονας του έκανε μία ανακοίνωση για τον ορυκτό πλούτο. Μόλις διάβασε τη δήλωσή του τότε ο πρωθυπουργός του τηλεφώνησε και του είπε: «Τα 3 εκατομμύρια δραχμές γίνονται 100. Πρέπει να μάθουμε τι πλούτο έχουμε». 
Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε. Μπορεί  ιδιώτες να δημιούργησαν μεταλλευτικές επιχειρήσεις που με την οργάνωσή τους εξέπληξαν το 1977 τους εκπροσώπους του ΜΙΤ. Όμως λόγω της πετρελαϊκής κρίσης το 1979-80, ενώ άλλες χώρες βοήθησαν τις εταιρίες που υπέστησαν ζημιά, στην Ελλάδα λόγω της διακηρύξεως το 1981 για κοινωνικοποιήσεις, με απεργίες και στάσεις εργασίας που υποκινούσαν συνδικαλιστές, αφαιρέθηκαν επιχειρήσεις από τους δημιουργούς. 
Μετά από τόσο καιρό δεν γνωρίζουμε  τι πλούτο διαθέτουμε με ακρίβεια. Όμως και να γνωρίζαμε η  εθνική αξιοποίηση του πλούτου εξαρτάται από χρόνια προβλήματα τα οποία ταλαιπωρούν τον εξορυκτικό κλάδο, όπως η έλλειψη ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού, οι δυσκολίες πρόσβασης σε φυσικούς πόρους καθώς και οι χρονοβόρες και πολύπλοκες –πολλές φορές απρόβλεπτες–διαδικασίες αδειοδότησης. Ο μέσος όρος χρόνου για την εξασφάλιση μιας άδειας στην Ελλάδα είναι περίπου 6-7 χρόνια, όταν στην Ευρώπη γνωρίζεις αν θα την πάρεις ή όχι σε λίγους  μήνες.
 Με την παρουσία του ΔΝΤ και υπό τις σημερινές δύσκολες οικονομικές συνθήκες που αντιμετωπίζει η χώρα μας πρέπει η πολιτεία να αποσαφηνίσει αν επιθυμεί ή όχι την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου και ότι εφόσον συμβεί το πρώτο, τότε να προχωρήσει άμεσα σε αποσαφήνιση της νομοθεσίας όχι όμως σε βάρος του περιβάλλοντος.  Η απλούστευση και η επιτάχυνση των διαδικασιών  στην αντιμετώπιση του θέματος των τοπικών κοινωνιών και των αντιδράσεων που εκφράζουν κρίνεται επιτακτική ανάγκη.
Θα ήταν πραγματικά κρίμα να μην εκμεταλλευτεί η Ελλάδα τους ορυκτούς της πόρους. Ο ορυκτός πλούτος είναι εθνικός πλούτος και η εύκολη απόρριψή του είναι βέβαιο ότι λειτουργεί ως μελλοντική εθνική απώλεια, με απρόβλεπτες συνήθειες για την ανάπτυξη της χώρας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αποληρωμή των δανείων μετά την πτώχευση του 1893 έγινε από την εκμετάλευση του ορυκτού πλούτου μας. Διαθέτουμε δυνάμεις με τις οποίες μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση χωρίς να κόψουμε τις μικροσυντάξεις φτάνει να τις ενεργοποιήσουμε άμεσα ώστε να συμβάλλουν σε ένα καλύτερο αύριο.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών(Ι.Γ.Μ.Ε) η χώρα μας είναι η πλουσιότερη χώρα της Ε.Ε. σε ορυκτό πλούτο. Έχει νικέλιο, βωξίτη, χρώμιο, ουράνιο, όσμιο, λιγνίτη, αλάτι, λευκόλιθο, χρυσό, ασήμι, πετρέλαιο, μπεντονίτη, ποζολάνη, τιτανίτη, γεωθερμία, μάρμαρα, γρανίτη και άλλα ορυκτά. Επιτέλους ας συμπεριφερθούμε σαν μια ώριμη κοινωνία. Ας ελπίσουμε ότι αυτή την φορά τα πράγματα θα πάνε λίγο διαφορετικά και ότι ο πρωθυπουργός της χώρας δεν θα ζητήσει χρήματα από τους επιστήμονες για την έρευνα του ορυκτού πλούτου.

 

Γεωπεριβαλλοντική βιβλιογραφία Κω

28/6/2010

 
Για όσους ενδιαφέρονται να μελετήσουν περισσότερο τα γεωπεριβαλλοντικά θέματα που σχετίζονται κυρίως με το νησί της Κω και το νοτιοανατολικό Αιγαίο,παραθέτω τον παρακάτω κατάλογο.


Allen, S.R., 1998. Volcanology of the Kos Plateau Tuff, Greece: the


product of an explosive eruption in an archipelago, Ph.D.

Thesis, Monash University, Australia.

 
Allen, S.R., Cas, R.A.F., 1998a. Rhyolitic fallout and pyroclastic

density current deposits from a phreatoplinian eruption in the

eastern Aegean Sea, Greece. J. Volcanol. Geotherm. Res. 86,

219±251.

 
Allen, S.R., Cas, R.A.F., 1998b. Lateral variations within coarse coignimbrite 

Lithic  breccias of the Kos Plateau Tuff, Greece. Bull.

Volcanol. 59, 356±377.

 
Allen, S.R., McPhie, J., 2000. Water-settling and resedimentation of

submarine phreatomagmatic and dome-derived rhyolitic pumice

at Yali, eastern Aegean, Greece. J. Volcanol. Geotherm. Res.

95, 285±307.

 
Allen, S.R., Stadlbauer, E., Keller, J., 1999. Stratigraphy of the Kos

Plateau Tuff: product of a major Quaternary explosive rhyolitic

eruption in the eastern Aegean, Greece. Int. J. Earth Sci. 88,

132±156.

 
Aniklumar, A.V., Sparks, R.S.J., Sturtevant, B., 1993. Geological

implications and applications of high-velocity two-phase flow

experiments. J. Volcanol. Geotherm. Res. 56, 145±160.

 
Aramaki, S., 1984. Formation of the Aira caldera, southern Kyushu,

,22,000 years ago. J. Geophys. Res. 89, 8485±8501.

 
Bacon, C.R., 1983. Eruptive history of Mount Mazama and Crater

Lake Caldera, Cascade Range, USA. J. Geophys. Res. 90,

11 243±11 252.

 
Barberi, F., Navarro, J.M., Rosi, M., Santacroce, R., Sbrana, A.,

1988. Explosive interaction of magma with groundwater:

insights from xenoliths and geothermal drillings. Rendiconti

Soc. Ital. Mineral. Petrol. 43, 901±926.

 
Bellon, H., Jarrige, J.J., 1979. L'activite magmatique neogene et

quaternaire dans l'ile de Kos, Greece: DonneÂes radio chronologiques.

C.R. Acad. Sci. Paris 288, 1359±1362.

 
Bond, A., Sparks, R.S.J., 1976. The Minoan eruption of Santorini,

Greece. J. Geol. Soc. London 132, 1±16.

 
Bursik, M.I., Woods, A.W., 1996. The dynamics and thermodynamics

of large ash ¯ows. Bull. Volcanol. 58, 175±193.

 
Carey, S., Sigurdsson, H., 1989. The intensity of plinian eruptions.

Bull. Volcanol. 51, 28±40.

 
Carey, S., Sparks, R.S.J., 1986. Quantitative models of fallout and

dispersal of tephra from volcanic eruption columns. Bull. Volcanol.

48, 109±125.

 
Carey, S., Sigurdsson, H., Sparks, R.S.J., 1988. Experimental

studies of particle-laden plumes. J. Geophys. Res. 93,

15 314±15 328.

 
Dalabakis, P., Vougioukalakis, G., 1993. The Kefalos Tuff Ring (W.

Kos): depositional mechanisms, vent position, and model of the

evolution of the eruptive activity. Bull. Geol. Soc. Greece 28

(2), 259±273.

 
Deplus, C., Bonvalot, S., Dahrin, D., Diament, M., Harjono, H.,

Dubois, J., 1995. Inner structure of the Krakatau volcanic

complex (Indonesia) from gravity and bathymetry data. J.

Volcanol. Geotherm. Res. 64, 23±52.

 
Dewey, J.F., SengoÈr, A.M.C., 1979. Aegean and surrounding

regions: complex multiplate and continuum tectonics in a

convergent zone. Geol. Soc. Am. Bull. 90, 84±92.

 
DiPaola, G.M., 1974. Volcanology and petrology of Nisyros Island

(Dodecanese, Greece). Bull. Volcanol. 38, 944±987.

 
Dobran, F., Neri, A., Macedonio, G., 1993. Numerical simulation of

collapsing volcanic columns. J. Geophys. Res. 98, 4231±4259.

 
Druitt, T.H., 1985. Vent evolution and lag breccia formation during

the Cape Riva eruption of Santorini, Greece. J. Geol. 93, 439±

454.

 
Druitt, T.H., Sparks, R.S.J., 1984. On the formation of calderas

during ignimbrite eruptions. Nature 310, 679±681.

 
Dunbar, N.W., Hervig, R.L., 1992. Volatile and trace element

composition of melt inclusions from the Lower Bandelier

  S.R. Allen / Journal of Volcanology and Geothermal Research 105 (2001) 141±162

 Tuff: implications for magma chamber processes and eruptive

style. J. Geophys. Res. 97, 15 151±15 170.

 
Eichelberger, J.C., Koch, F.G., 1979. Lithic fragments in the Bandelier

Tuff, Jemez Mountains, New Mexico. J. Volcanol.

 
Geotherm. Res. 5, 115±134.

 
Federman, A.N., Carey, S.N., 1980. Electron microprobe correlation

of tephras from eastern Mediterranean abyssal sediments

and the island of Santorini. Quat. Res. 13, 160±171.

 
Francalanci, L., Varekamp, J.C., Vougioukalakis, G., Defant, M.J.,

Innocenti, F., Manetti, P., 1995. Crystal retention, fractionation

and crustal assimilation in a convecting magma chamber,

Nisyros Volcano, Greece. Bull. Volcanol. 56, 601±620.

 
Freundt, A., 1999. Formation of high-grade ignimbrites Part II. A

pyroclastic suspension current model with implications also for

low-grade ignimbrites. Bull. Volcanol. 60, 545±567.

 
Heiken, G., McCoy, F., 1984. Caldera development during the

Minoan eruption. Thira. Cyclades, Greece. J. Geophys. Res.

89, 8441±8462.

 
Heiken, G., Wohletz, K., 1991. Fragmentation processes in explosive

volcanic eruptions. SEPM Spec. Publ. 45, 19±26.

 
Hildreth, W., 1981. Gradients in silicic magma chambers: implications

for lithospheric magmatism. J. Geophys. Res. 86, 10 153±

10 192.

 
Hildreth, W., Mahood, G.A., 1986. Ring-fracture eruption of the

Bishop Tuff. Geol. Soc. Am. Bull. 97, 396±403.

 
Houghton, B.F., Wilson, C.J.N., 1989. A vesicularity index for

pyroclastic deposits. Bull. Volcanol. 51, 451±462.

 
Keller, J., 1969. Origin of rhyolites by anatectic melting of granite

and crustal rocks. The example of rhyolitic pumice from the

island of Kos (Aegean Sea). Bull. Volcanol. 33, 942±959.

 
Keller, J., 1982. Mediterranean island arcs. In: Thorpe, R.S. (Ed.),

AndesitesÐOrogenic Andesites and Related Rocks. Wiley,

New York, pp. 307±326.

 
Keller, J., Rehren, T.H., Stadlbauer, E., 1990. Explosive volcanism

in the Hellenic Arc: a summary and review. In: Hardy, D.A.,

Keller, J., Galanopoulos, V.P., Flemming, N.C., Druitt, T.H.

(Eds.), Thera and the Aegean World III. Proceedings of the

Third International Congress on the Volcano of Thera. Santorini,

pp. 13±26.

 

Koyaguichi, T., Woods, A.W., 1996. On the formation of eruption

columns following explosive mixing of magma and surfacewater.

J. Geophys. Res. 101, 5561±5574.

 
Kneller, B.C., Branney, M.J., 1995. Sustained high-density turbidity

currents and the deposition of thick massive sands. Sedimentology

42, 607±616.

 
Limburg, E.M., Varekamp, J.C., 1991. Young pumice deposits on

Nisyros, Greece. Bull. Volcanol. 54, 68±77.

 
Lipman, P., Dungan, M., Bachmann, O., 1998. Comagmatic granophyric

granite in the Fish Canyon Tuff, Colorado: implications

for magma-chamber processes during a large ash-flow eruption.

Geology 25, 915±918.

 
Marini, L., Principe, C., Chiodini, G., Cioni, R., Fytikas, M., Marinelli,

G., 1993. Hydrothermal eruptions of Nisyros (Dodecanese,

Greece). Past events and present hazard. J. Volcanol.

Geotherm. Res. 56, 71±94.

 
Mungall, J.E., Bagdassarov, N.S., Dingwell, D.B., Romano, C.,

1995. Role of gradient stress in explosive volcanism. Terra

abstracts 7, X1 6.

 
Neri, A., Dobran, F., 1994. Influence of eruption parameters on the

thermofluid dynamics of collapsing volcanic columns. J.

Geophys. Res. 99, 11 833±11 857.

 

Papanikolaou, D.J., Nomokou, P., Lykousis, V., 1998. 6. Submarine

reconnaissance. In: Newsletter of the European Centre on

Prevention and Forecasting of Earthquakes, ECPFE and

EPPO, Athens, 2, 23±26.

 
Potter, D.B., Oberthal, C.M., 1987. Vent sites and flow directions of

the Otowi ash Flows (lower Bandelier Tuff), New Mexico. Geol.

Soc. Am. Bull. 98, 66±76.

 
Pyle, D.M., 1989. The thickness, volume and grain size of tephra

fall deposits. Bull. Volcanol. 51, 1±15.

 
Rosi, M., Vezzoli, L., Aleotti, P., De Censi, M., 1996. Interaction

between caldera collapse and eruptive dynamics during the

Campanian Ignimbrite eruption, Phlegraean Fields, Italy. Bull.

Volcanol. 57, 541±554.

 
Scandone, R., 1996. Factors controlling the temporal evolution of

explosive eruptions. J. Volcanol. Geotherm. Res. 72, 71±83.

Self, S., 1983. Large-scale phreatomagmatic silicic volcanism: a

case study from New Zealand. J. Volcanol. Geotherm. Res.

17, 433±469.

 
Self, S., Sparks, R.S.J., 1978. Characteristics of widespread pyroclastic

deposits formed by the interaction of silicic magma and

water. Bull. Volcanol. 41, 196±212.

 
Self, S., Goff, F., Gardner, J.N., Wright, J.V., Kite, W.M., 1986.

Explosive rhyolitic volcanism in the Jemez Mountains: vent

locations, caldera development and relation to regional structure.

J. Geophys. Res. 91, 1779±1798.

 
Seymour, K.St., Vlassopoulos, D., 1989. The potential for future

explosive volcanism associated with dome growth at Nisyros,

Aegean Volcanic Arc, Greece. J. Volcanol. Geotherm. Res. 37,

351±364.

 
Smith, R.L., 1979. Ash-Flow magmatism. Geol. Soc. Am. Spec. Pap.

180, 5±27.

 
Smith, P.E., York, D., Chen, Y., Evensen, N.M., 1996. Single crystal

40Ar±39Ar dating of a Late Quaternary paroxysm on Kos,

Greece: concordance of terrestrial and marine ages. Geophys.

Res. Lett. 23, 3047±3050.

 
Sparks, R.S.J., 1978. The dynamics of bubble formation and growth

of magmas. J. Volcanol. Geotherm. Res. 3, 1±37.

 
Sparks, R.S.J., Walker, G.P.L., 1977. The significance of vitricenriched

air-fall ashes associated with crystal enriched ignimbrites.

J. Volcanol. Geotherm. Res. 2, 329±341.

 
Stadlbauer, E., 1988. Vulkanologisch-geochemische Analyse eines

jungen Ignimbrites: Der Kos-Plateau-Tuff (SuÈdost-AÈ gaÈis).

Ph.D. Thesis, Freiburg, 182 pp.

 
Suzuki-Kamata, K., Kamata, H., Bacon, C.R., 1993. Evolution of

the caldera-forming eruption at Crater Lake, Oregon, indicated

by component analysis of lithic fragments. J. Geophys. Res. 98,

14 059±14 074.

 
Valentine, G.A., 1998. Eruption column physics. In: Freudt, A.,

Rosi, M. (Eds.), From Magma to Tephra. Developments in

Volcanology, vol. 4. Elsevier, Netherlands, pp. 91±138.

Valentine, G.A., Wohletz, K.H., 1989. Numerical models of Plinian

 
S.R. Allen / Journal of Volcanology and Geothermal Research 105 (2001) 141±162

eruption columns and pyroclastic flows. J. Geophys. Res. 94,

1867±1887.

 
Valentine, G.A., Wohletz, K.H., Kieffer, S.W., 1991. Sources of

unsteady column dynamics in pyroclastic ¯ow eruptions. J.

Geophys. Res. 96, 21 887±21 892.

 
Varekamp, J.C., 1993. Some remarks on volcanic vent evolution during

plinian eruptions. J. Volcanol. Geotherm. Res. 54, 309±318.

 
Willmann, R., 1983. Neogen und jungtertiaÈre Entwicklung der Insel

Kos (AÈ gaÈis, Grienchenland). Geol. Rundschau 72, 815±860.

 
Wilson, C.J.N., Walker, G.P.L., 1985. The Taupo eruption, New

Zealand I. General aspects. Philos. Trans. R. Soc. London Ser.

A 314, 199±228.

 
Wilson, L., Walker, G.P.L., 1987. Explosive volcanic eruptionsÐ

VI. Ejecta dispersal in plinian eruptions: the control of eruption

conditions and atmospheric properties. Geophys. J. R. Astron.

Soc. 89, 657±679.

 
Wilson, L., Sparks, R.S.J., Huang, T.C., Watkins, N.D., 1978. The

control of volcanic column heights by eruption energetics and

dynamics. J. Geophys. Res. 83, 1829±1836.

 
Wilson, L., Sparks, R.S.J., Walker, G.P.L., 1980. Explosive volcanic

eruptionsÐIV. The control of magma properties and

conduit geometry on eruption column behaviour. Geophys. J.

R. Astron. Soc. 63, 117±148.

 
Woods, A.W., 1988. The fluid dynamics and thermodynamics of

eruption columns. Bull. Volcanol. 50, 169±193.

 
Yokoyama, I., 1974. Flow and emplacement mechanisms of the Ito

pyroclastic flow from Aira caldera, Japan. Tokyo Kyoiku

Daigaku Sci. Rep. Sect. C 12, 1±63
 
Πηγή- S.R. Allen

Η πρόσφατη σεισμική ακολουθία μεταξύ Κρήτης και Καρπάθου

27/6/2010

 
Picture
Τις τελευταίες μέρες έχει παρατηρηθεί έντονη μικροσεισμική δραστηριότητα στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κρήτης και Καρπάθου. Οι σεισμοί που έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής είναι ασθενείς και δεν έχουν προκαλέσει υλικές ζημιές.
Η ευρύτερη περιοχή του νοτιοανατολικού ελληνικού τόξου χαρακτηρίζεται ως περιοχή υψηλής σεισμικότητας, καθώς στο παρελθόν έχουν σημειωθεί ισχυρές σεισμικές δονήσεις.
Η εξέλιξη της σεισμικής ακολουθίας παρακολουθείται με μεγάλο ενδιαφέρον από τους σεισμολόγους. Το ενδεχόμενο εκδήλωσης ισχυρού σεισμού στη συγκεκριμένη περιοχή δεν μπορεί να αποκλειστεί με τις έως τώρα ενδείξεις. Βέβαια, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε και το ενδεχόμενο εκδήλωσης θαλασσίου κύματος (τσουνάμι), μόνο στην περίπτωση όμως ενός ισχυρού σεισμού και εφόσον ο σεισμός αυτός έχει τις κατάλληλες συνθήκες για τη δημιουργία τέτοιου φαινομένου. 
Για τη συνεχής σας ενημέρωση, σας παραπέμπω στις καταγραφές του σεισμολογικού σταθμού NPS που λειτουργεί στη Νεάπολη της Κρήτης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. 
Οι σεισμοί όπως καταγράφονται σε πραγματικό χρόνο από τον σεισμολογικό σταθμό του Αστεροσκοπείου Αθηνών που είναι εγκατεστημένος στη Νεάπολη της Κρήτης.

http://www.geophysics.geol.uoa.gr/stations/realtime/NPS.htm


Πηγή –Zougla.gr

Ο πίθος των Δαναΐδων

26/6/2010

 
Picture
Οι κόρες του Δαναού, οι Δαναΐδες καταδικάστηκαν μετά τον θάνατό τους και την κάθοδό τους στον Άδη να μεταφέρουν και να ρίχνουν αιώνια νερό σε ένα πιθάρι με τρύπες για να τιμωρηθούν δήθεν για τη δολοφονία των συζύγων τους την πρώτη νύχτα του γάμου. Οι Δαναίδες μπορεί να  έχουν πάψει να  υπάρχουν όμως  στη νεότερη εποχή έμεινε η πολύ γνωστή έκφραση, ο «Πίθος των Δαναΐδων»  και η οποια σήμερα αναφέρεται σε μια μάταιη εργασία ή κόπο χωρίς τέλος. Σε αυτό καταδικάστηκαν οι 50 Δαναΐδες, ενώ ο τετριμμένος πίθος με την πάροδο του χρόνου κατέληξε να συμβολίζει τη ματαιοπονία και ερμηνεύθηκε από τους μεταγενέστερους ως τιμωρία των αμύητων, όπως ήταν και οι Δαναΐδες, που δεν θέλησαν να «μυηθούν» στον γάμο και δολοφόνησαν τους συζύγους τους.
Φαίνεται ότι και το περιβάλλον στο νησί μας τείνει να εξελιχτεί στον τετριμμένο πίθο των Δαναΐδων. Οταν μιλάμε για περιβάλλον πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι κάθετι που γίνεται γύρω απο αυτό δεν πρόκειται απλώς για μια αόριστη επιστημονική συζήτηση ή για έναν απλό διάλογο. Το θέμα κυρίως έχει να κάνει με το ποιοί είμαστε ως άνθρωποι.Εχει να κάνει με την ικανότητα μας να υπερβούμε τα όρια μας και να σταθούμε στο ύψος της περίστασης.Να αντιληφτούμε επιτέλους με την καρδιά, αλλά και με το μυαλό μας την πρόκληση που έχουμε απέναντι μας. Δεν πρέπει να φοβόμαστε αυτή την πρόκληση με το περιβάλλον.
Δυστυχώς, οι άνθρωποι που ασχολούνται με την ανάπτυξη του νησιού συμπεριφέρονται σαν τα πιο κακομαθημένα παιδιά: Ρουφάνε νερό, ενέργεια και ήλιο, καταστρέφουν παραλίες ενώ ρυπαίνουν το καθετί που θα βρεθεί απέναντι τους. Στο τέλος προσποιούνται ότι  προσφέρουν ανέσεις, δουλειές και ευημερία. Υπηρεσιακοί παράγοντες, πολιτικοί, εργολάβοι, επιχειρηματίες, γεωτεχνικοί , μηχανικοί και πολλοί άλλοι  παρεμβαίνουν στο καθετί με απεριόριστη ευκολία.Με απίστευτη ευκολία εισέρχονται σε φυσικές διαδικασίες εκατοντάδων χιλιάδων χρόνων. Αδυνατούν να καταλάβουν ότι ανάπτυξη και περιβάλλον πάνε μαζί.
Σε άλλα προηγμένα κράτη έχουν μάθει από τα λάθη τους. Είδαν ότι όταν παρεμβαίνεις σε ένα δέλτα ενός ποταμού μπορεί να οδηγήσεις μια περιοχή στην καταστροφή (Ν. Ορλεάνη-Μισσισσιππής) ενώ η κατασκευή  μεγάλων τεχνικών έργων όπως π.χ φραγμάτων μπορούν να φέρουν σεισμούς όπως έγινε με την περίπτωση του σεισμού της Σιτσουάν (Κίνα). 
Είναι τόσο δύσκολο μέσα απο την γνώση απλών περιβαλλοντικών θεμάτων να επιτευχθεί μια περιβαλλοντική ηθική πάνω στην οποία να στηριχτεί η ανάπτυξη του νησιού. Για πόσο ακόμα καιρό είναι δυνατό το πολύπαθο νησί μας να φιλοξενεί τον "νησιώτη" και να παρέχει τα βασικά αγαθά για την επιβίωση του;  Το ερώτημα αυτό δεν είναι ένας προβληματισμός ενός ψευτοδιανοούμενου αλλά μια αγχωτική και αμείλικτη πραγματικότητα που κάποτε πρέπει να αντιμετωπισθεί.

Οδηγοί και πηγές αναζήτησης

26/6/2010

 
Πολλά από τα θέματα που παρουσιάζονται σε αυτό τον ιστοχώρο και  αφορούν τον ελλαδικό χώρο, την Κω, το Αιγαίο και οτιδήποτε αφορά το γεωπεριβάλλον, την ιστορία , την μυθολογία κα., αντλούνται από τις παρακάτω πηγές:

Ελληνόγλωσση

Βελιτζέλος .Ε - Ν.Ζούρος: Απολιθωμένο δάσος Λέσβου

Βουγιουκαλάκης. Γ(1998): Στα γαλάζια ηφαίστεια, Νίσυρος

Γραμμένος. Δ (1997): Νεολιθική Μακεδονία, Υπουργείο Πολιτισμού 

Γκόρ Αλ(2007) : Μια ενοχλητική αλήθεια

Δερμιτζάκης. Μ(2002): Γεωλογικές διαδρομές  

Δερμιτζάκης. Μ - Λέκκας. Σ (2003): Διερευνώντας τη γη

Ζαράφτης. Ι (2005) : Κώια

Κουφός. Γ(2004) :Παλαιοντολογία Σπονδυλωτών

Λάμψας. Γ(1999) :Χίλια χρόνια Ελληνικής σκέψης

Λάμψας. Γ (1999) :Λεξικό του αρχαίου κόσμου

Μαριολάκος (2001) : Η συμβολή της Γεωμυθολογίας στην περιβαλλοντική εκπαίδευση

Μαρκόγλου. Σ (1992):Κωακό Πανόραμα

Μουντράκης. Δ : Γεωλογία της Ελλάδος

Παπαζάχος  Β&Κ (2002) : Οι σεισμοί της Ελλάδος

Παυλίδης.Σ (2007) : Πανγαία 

Παπανικολάου.Δ-Σιδέρης.Χ (2007) : Γεωλογία η επιστήμη της Γης

Παπανικολάου.Δ: Σημειώσεις Γεωλογίας 

Πουλιανός. Α (2008): Το σπήλαιο των Αρχανθρώπων στα Πετράλωνα

Σάρμαστ.Ρ (2004) :  Η ανακάλυψη της Ατλαντίδας

Σβουρένος.Π (2005) : Η Κως μια φορά και έναν καιρό

Τσιραμπίδης.Α (2005) : Ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας 

Υπουργείο Αιγαίου (2002) :  Άτλαντας των Γεωλογικών Μνημείων Αιγαίου 

O.Rackham-J.Moody (2004): Δημιουργία του Κρητικού τοπίου

Castro P- M. E. Huber (1999): Θαλάσσια Βιολογία 

Peter James (2007) :Ατλαντίς το καταποντισμένο βασίλειο

Plimer Ian(2000): Η γεωλογική ιστορία της Μήλου

Houtzager Guus (2004): Ελληνική Μυθολογία 

Φιλητάς, Πνευματικός όμιλος Κώων : Τα Κωακά

Χατζηβασιλείου. Β (1990): Ιστορία της νήσου Κω 

 Ξενόγλωσση

Allen.S.R(2000):Reconstruction of a major caldera-forming eruption from pyroclastic deposit characteristics-Kos plateau tuff, eastern Aegean sea.

A.Ulug,M.Duman,S.Ersoy,E.Ozel,M.Avci(2005): Late Quaternary sea level change, sedimentation and the neotectonics of the gulf of Gokova, SE Aegean sea

I.Ulusoy, E.Cubukcu, E.Aydar,P.Labazuy.A.Gourgaund.P.M.Vincent(2004): Volcanic and deformation history of the Bodrum resurgent caldera system, SW Turkey

G.Charrier, A.Giglio (1969): Primi risultati di una campagna di rilevamento geologicο  nell’isola  di Coo 

Angelier.J (1979): Neotectonique de l Arc Egéen. 

Boccaletti. M. (1979): Mesogea. Mesoparatethys, Mediterranean and Paratethys: Their possible relations with Tethys ocean development.

Cavazza, Roure, Spakman, Stamfli, Ziegler(2004): The Transmed Atlas 

Colier.M (2007): Over the mountains 

Grotzinger, Joran, Press, Siever(2007): Understanding Earth

Higgins. M& Higgins. R,(1995): A geological  companion to Greece and  the Aegean

Le Pichon, X. & Angelier, J. (1979): The Hellenic Arc and Trench system: A key to the neotectonic evolution of the Eastern Mediterranean area.

Lagios, Papanikolaou, Apostolopoulos(1998) : Geophysical studies relating to the tectonic structure to Kos island.  

Mc Kenzie , D. (1970): Plate Tectonics of the Mediterranean Region.

Mercier.J (1977): L' Arc Egéen une bordure déformée de la plaque eurasiatique;

Mercier. J (1979) :Signification  neotectonique de l' Arc Egéen. 

Robertson A.H.F. and Dixon J.F. (1984): Introduction: aspects of the geological evolution of the Eastern Mediterranean.

 Steininger F. And   Rögl F. (1984): Paleogeography and palinspatic reconstruction of the Neogene of the Mediterranean and   Parathethys.

Dawson, A.G., (1992) : Ice Age Earth, Late Quaternary Geology and Climate.

Greedberg G.,(1996):Το Μυστήριο του Μωϋσή. ΟμύθοςτηςΒίβλου

Jarrige.J.J(1978): Etudes neotectoniques dans l’ arc volcanique Egeen

Kakridis,(1986): Greek Mythology.

Kraft, J.C. et al., (1977):  Palaeogeographic reconstructions of coastal Aegean archaeological sites.

Kraft, J. C. et al., (1985) :  Geological studies of coastal change applied to archaeological settings.- Archaeological Geology

Mariolakos, I. and Stiros, S., (1987): Quaternary deformation of the Isthmus and Gulf of  Corinthos

Pe-Piper .G, Piper.D, Perissorati.C(2004):  Neotectonics and the Kos Plateau Tuff eruption of  161 ka, South Aegean arc

Pirrazzoli, P(1987): Sea-Level changes in the Mediterranean. 

Rapp.G  and Gifford, J.A (1982): Troy. Τhe Αrchaeological  Geology.

Rooberts. N, (1989): The Holocene: An Environmental History

Επιλογές

Επιλογέςαπόάρθραπεριοδικών: American Scientific, National Geographic, Earth magazine, Science, Science Illustrated, New Scientist, Nature Geoscience,  Focus,  Γαιόραμα, Myst, Research.eu magazine.

 Ιστοσελίδες

Geowarn.ethz.ch,Geology.com,Earthmagazine.org,Stratigraphy.org,Sciencedaily.com,Wikipedia.com  pedia.com, Live-Pedia.gr, Dynamic Earth, BBC, NASA, USGS, Paleomap Project, ESA,Phisics4u.gr,  In.gr, Pathfinder.gr, geo.auth.gr, igme.gr, ethnos.gr, tanea.gr, ΊδρυμαΜείζονοςΕλληνισμούκαιάλλα.

Αρχίζουν οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στο Αιγαίο

25/6/2010

 
Picture
Έναρξη ερευνών για πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε χρονικό ορίζοντα ενός έτους ανήγγειλε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γ. Μανιάτης.
«Οι ενδείξεις που έχουμε στα εθνικά χωρικά ύδατα είναι αρκετά ισχυρές, ώστε να μας πείθουν ότι πρέπει ταχύτατα να δημιουργήσουμε έναν Δημόσιο φορέα, ο οποίος με αξιοκρατία και με πλήρη διαφάνεια θα προκηρύξει διαγωνισμούς, προκειμένου να έρθουν σοβαροί επενδυτές να ψάξουν για πετρέλαιο στον τόπο μας», είπε ο υφυπουργός.
Σε ερώτηση για το ποιες περιοχές είναι υποψήφιες για έρευνα, ο υφυπουργός δήλωσε ότι «Υπάρχουν περιοχές που δεν έχουμε αποκλείσει ότι υπάρχει πετρέλαιο. Στην περιοχή των Ιωαννίνων, καθώς και στην ευρύτερη περιοχή του Πατραϊκού Κόλπου» και πρόσθεσε: «Μιλώ για έρευνες που ξεκίνησαν και για διαφόρους λόγους σταμάτησαν, χωρίς να διαπιστωθεί εάν υπάρχει κάτι. Αλλά, έχουμε εκεί σοβαρές ενδείξεις ύπαρξης κοιτασμάτων. Και αλλού, που δεν θεωρώ ότι είναι σκόπιμο και χρήσιμο να αναφερθώ».
Ο κ. Μανιάτης τόνισε ακόμη ότι οι σχέσεις στις έρευνες υδρογονανθράκων διέπονται από το Διεθνές Δίκαιο και ότι η χώρα μας δεν έχει διάθεση ούτε να καταπατήσει δικαιώματα της Τουρκίας, ούτε ασφαλώς και να εκχωρήσει σε οποιονδήποτε γείτονα δικαιώματα που είναι δικά μας. Ανέφερε ακόμη ότι είναι θέμα λίγων εβδομάδων να παρθεί η νομοθετική πρωτοβουλία για τη δημιουργία Ανώνυμης εταιρίας με μία μετοχή, που θα ανήκει στο Δημόσιο, η οποία θα προσδιορίσει τις περιοχές (τα λεγόμενα «οικόπεδα») και θα προκηρύξει τους διαγωνισμούς για την προσέλκυση επενδυτών που θα αναλάβουν την έρευνα «και μετά να προχωρήσουμε, σε διάστημα ενός έτους το αργότερο, σε ανάθεση ερευνών».
Ο υφυπουργός αναφέρθηκε επίσης στο ιστορικό των ερευνών στη χώρα μας, δηλαδή στο κοίτασμα του Πρίνου, που απέδωσε τα τελευταία 20 χρόνια πάνω από 120 εκατομμύρια βαρέλια καθώς και στο παράδειγμα της Νορβηγίας, η οποία τα τελευταία 15 χρόνια δημιούργησε τον λεγόμενο «κουμπαρά πετρελαίου», κρατώντας τα έσοδα από τα δικαιώματα των εταιριών εξόρυξης, που είναι σήμερα πάνω από 300 δισ. ευρώ, για να ενισχύσει τα ταμεία των συνταξιούχων.

Πηγή-Zougla.gr

Όταν καρχαρίες&ελέφαντες κατοικούσαν στην νότια Δωδεκανήσο

25/6/2010

 
Picture
Δέντρα κωνοφόρα, κουκουνάρες, κοράλλια, ακόμη και ευρήματα από ελέφαντες και καμηλοπαρδάλεις ηλικίας εκατομμυρίων ετών εντόπισε ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου Αθηνών στη Ρόδο. Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον καθηγητή της Παλαιοβοτανικής Παλαιοντολογίας, Ευάγγελο Βελιτζέλο, ανακάλυψε σε διάφορες περιοχές της Ρόδου σημεία όπου υπάρχουν απολιθώματα μεγάλης επιστημονικής και μουσειακής σημασίας. Όπως υπογραμμίζουν μάλιστα, στα νέα ευρήματα που προέκυψαν από ανασκαφές τα τελευταία χρόνια περιλαμβάνεται μία σπάνια απολιθωμένη χλωρίδα κωνοφόρων, όπως είναι τα νέα είδη πευκίδων (κώνοι, σπέρματα, βελόνες). Τα ευρήματα των πευκίδων είναι μοναδικά στον κόσμο και οι τεράστιοι κώνοι πεύκης που έχουν βρεθεί στην περιοχή Ασγούρου της Ρόδου ενδεχομένως να υπάρχουν στη Λευκωσία της Κύπρου. Τα σπάνια αυτά κωνοφόρα δένδρα μαζί με άλλα κωνοφόρα της ευρύτερης περιοχής αποτελούν ένα σπάνιο παλαιοντολογικό υλικό και η ανεύρεση των πευκίδων στο νησί της Ρόδου σε ιζήματα 1,6 έως 1,8 εκατομμυρίων χρόνων είναι σημαντική, καθότι για πρώτη φορά έχουμε επιστημονικά δεδομένα για τη γεωιστορική εξέλιξή τους από εκατομμύρια χρόνια μέχρι σήμερα.
Στην περιοχή του Προφήτη Ηλία εντοπίστηκαν κρινοειδή και κοράλλια, όπως επίσης και στο Φαληράκι κοράλλια που η ηλικία τους εκτιμάται στα 160 εκατομμύρια χρόνια. Ακόμη στις περιοχές Αφάντου και Καλλιθέας εντοπίστηκε ένα νέο είδος κουκουνάρας που το μήκος του έφτανε τα 40 εκατοστά, ενώ στις περιοχές Πλημμύρι και Κατταβιά εντοπίστηκαν ευρήματα από ελέφαντες και καμηλοπαρδάλεις. Σημαντικό εύρημα αποτελούν τα δόντια καρχαριών, μεταξύ των οποίων και του άσπρου καρχαρία, όπως επίσης και πολλών ψαριών.  Η ερευνητική ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πριν από πολλά εκατομμύρια χρόνια το κλίμα στη Ρόδο ήταν υποτροπικό και δεν ξεπερνούσε τους 18 βαθμούς Κελσίου, ενώ τους τρεις μήνες του χειμώνα η θερμοκρασία ήταν κάτω από το μηδέν.
Στην περιοχή του Αρχαγγέλου εμφανίζονται μοναδικοί ασβεστόλιθοι ηλικίας 230 εκατομμυρίων χρόνων με χαρακτηριστικά απολιθώματα φυκών, καθώς επίσης και κρινοειδών και μικροαπολιθωμάτων, η δε εμφάνιση αυτή που θεωρείται μοναδική στον ελληνικό χώρο, παρουσιάζει μεγάλο επιστημονικό και μουσειακό ενδιαφέρον.

Πηγή -ΤΑ ΝΕΑ

Τα έντομα

24/6/2010

 
Picture
23/06/10 - Περιοχή Τιγκάκι Κω. Σε πρόσφατα δημοσιεύματα στον τοπικό τύπο αναφέρεται η παρουσία μεγάλου πληθυσμού εντόμων ( κουνούπια, σκνίπες κ.α.) και δηλώσεις του δημάρχου του Δήμου Δικαίου για ψεκασμούς με ειδικά, ωστόσο απαγορευμένα, χημικά μας προκάλεσαν μεγάλη αναστάτωση.
Μεταβήκαμε το απόγευμα της Τετάρτης σε σημείο πίσω από μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα του Τιγκακίου, δίπλα στην Αλυκή όπου είχαμε δεχθεί καταγγελία από κατοίκους ότι το παρακείμενο ξενοδοχείο διοχέτευε τα βοθρολύματα του στο διπλανό χωράφι.
Όντως η δυσωδία ήταν έντονη και δεν αργήσαμε να βρούμε τα λύματα τα οποία κάλυπταν μία περιοχή των περίπου 2 στρεμμάτων. Οι καταγγελίες συνεχίστηκαν από κατοίκους που ρωτούσαμε και μας υποδείκνυαν σημεία ενοχλημένοι με το θράσος των ξενοδόχων να μην σέβονται τον τόπο τους. Η παρουσία των εντόμων ήταν τόσο έντονη που η παραμονή μας πλέον εκεί ήταν αδύνατη.
Την επόμενη μέρα αποτράπηκε προσπάθεια ψεκασμού της Αλυκής με την ειδοποίηση αστυνομικών οργάνων και ενημερώθηκαν οι αρμόδιες υπηρεσίες του Τομέα περιβάλλοντος της Νομαρχίας σχετικά με το θέμα με τα λύματα. Σίγουρα θα υπάρξει κι άλλη προσπάθεια ψεκασμών για την ανακούφιση της περιοχής από τα έντομα αλλά λύνεται έτσι το πρόβλημα;;Κάτοικος της περιοχής μας ανέφερε ότι έχει επι πολλοστή φορά έχει ενημερώσει τον δήμο, υπεύθυνοι του οποίου γνωρίζουν για την ύπαρξη των λυμάτων αλλά αδυνατούν απ' ότι φαίνεται να επέμβουν.
Είναι πασίγνωστο σε άτομα που έχουν μία στοιχειώδη γνώση για περιβαλλοντικά θέματα ότι το μόνο που επιτυγχάνουν με τους ψεκασμούς είναι μία προσωρινή μείωση των εντόμων αλλά δυστυχώς τα έντομα επικρατούν στο τέλος γιατί αναπτύσσουν ισχυρότερους αμυντικούς μηχανισμούς καταφέρνοντας να ανταποκριθούν στα νέα χημικά σκευάσματα.
Παράλληλα διαταράσσεται η τροφική αλυσίδα της οποίας αποδέκτης είναι ο άνθρωπος. Στην περιοχή με τα λύματα, υπάρχουν εκτός από τα άγρια πτηνά και οικόσιτα ζώα. Από παραδείγματα που έχουμε λάβει στο παρελθόν ( κυριότερο παράδειγμα του DDT), το περιβάλλον δέχεται ανεπανόρθωτες βλάβες πόσο μάλιστα όταν υπάρχει και δήλωση ότι θα χρησιμοποιηθούν απαγορευμένα χημικά σ’ έναν από τους σπουδαιότερους και ίσως τον σπουδαιότερο υγροβιότοπο του Αιγαίου.

Φίλοι του περιβάλλοντος στη Κω.

Υπάρχει λύση στο πρόβλημα με τις σκνίπες

24/6/2010

 
Picture

sknipes kws from NewsKosmos.com on Vimeo.

Η σκνίπα είναι είδος μικρού εντόμου που μοιάζει με το κουνούπι. Τον τελευταίο καιρό εκατομμύρια σκνίπες έκαναν την εμφάνιση τους στο Τιγκάκι της Κω, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα σε κατοίκους και επαγγελματίες. Ειδικά οι επιχειρηματίες αναγκάζονται να κλείνουν τα καταστήματά τους από πολύ νωρίς, αφού δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το περίεργο αυτό φαινόμενο.
Ωστόσο το πρόβλημα μπορεί να λυθεί και δε χρειάζεται πανικός. Φτάνει να τοποθετηθούν τεχνητές φωλιές νυχτερίδων. Πρόκειται για έναν αβλαβή και φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο προστασίας από τα κουνούπια όσο και από τις σκνίπες. Με τη βοήθεια των νυχτερίδων, ο κόσµος µπορεί να απαλλαγεί από τα χηµικά εντοµοκτόνα που είναι, πέρα από τα κουνούπια, εν δυνάµει επικίνδυνα για τις µέλισσες και τις πεταλούδες.
Που μπορούμε να  βρούμε τις τεχνητές φωλιές νυχτερίδων; Η ιταλική αλυσίδα σούπερ µάρκετ Coop ανακοίνωσε άρχισε να τα διαθέτει στα καταστήµατά της τεχνητές φωλιές νυχτερίδων, προς 30 ευρώ εκάστη.
Επιπλέον υπάρχει και η συσκευασία Bat Box .Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε στην παρακάτω ιστοσελίδα (για όσους γνωρίζουν ιταλικά)
http://www.giornalelibero.com/dblog/articolo.asp?articolo=690
Βίντεο-TVCOSMOS

Πώς θα αντιμετωπίσετε τα ενοχλητικά κουνούπια;

23/6/2010

 
Picture
Από τα πλέον παρεξηγηµένα πλάσµατα της φύσης θεωρούνται οι νυχτερίδες. Τελευταία, σε αυτές  στρέφονται οι Ιταλοί προκειµένου να σωθούν από το βάσανο των κουνουπιών κατά τους καλοκαιρινούς µήνες. Θραύση κάνουν οι τεχνητές φωλιές νυχτερίδων, καθώς ο κόσµος προσπαθεί να ενθαρρύνει αυτά τα µικρά θηλαστικά, καθένα από τα οποία τρώει τη νύχτα έως και 10.000 έντοµα, από τα οποία περίπου 2.000 κουνούπια, να εγκατασταθούν κοντά στα σπίτια τους και να τους γλιτώσουν από τα ξάγρυπνα βράδια.
Η αλυσίδα σούπερ µάρκετ Coop ανακοίνωσε την περασµένη εβδοµάδα πως από τον Απρίλιο, όταν άρχισε να διαθέτει στα 160 καταστήµατά της τεχνητές φωλιές νυχτερίδων, προς 30 ευρώ εκάστη, έχει πουλήσει περισσότερα από 12.000 κοµµάτια.
Τεχνητές φωλιές εγκαθιστούν κατά δεκάδες και οι Δήµοι της Μοδένας, της Ρώµης, της Βενετίας, του Τρεβίζο, µε την ελπίδα να ανακόψουν έτσι την επίθεση του κουνουπιού τίγρη που τροµοκρατεί τα τελευταία 20 χρόνια, από όταν εµφανίστηκε απρόσκλητο εκ Νοτιοανατολικής Ασίας, τους Ιταλούς, έχοντας ήδη µολύνει εκατοντάδες ανθρώπους µε τον επικίνδυνο πυρετό chikungunya.
Οι ειδικοί δείχνουν να επιβραβεύουν τις προσπάθειες αυτές. Γράφοντας στην «Corriere della Sera», ο εξέχων ιταλός ζωολόγος και ειδικός στη συµπεριφορά των ζώων Ντανίλο Μαϊνάρντι, χαιρέτισε τον σεβασµό προς τις νυχτερίδες ως έναν αβλαβή και φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο προστασίας από τα κουνούπια. Με τη βοήθεια των νυχτερίδων, συνοµολόγησε ο Πάολο Ανιέλι, από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Φλωρεντίας, ο κόσµος µπορεί να απαλλαγεί από τα χηµικά εντοµοκτόνα που είναι, πέρα από τα κουνούπια, εν δυνάµει επικίνδυνα για τις µέλισσες και τις πεταλούδες.

Πηγή-ΤΗΕ ΙΝDΕΡΕΝDΕΝΤ

Γέμισε με φίδια η Λέρος

23/6/2010

 

fidia leros from NewsKosmos.com on Vimeo.

Τετάρτη, 23 Ιούνιος 2010 00:23  .Δεν μπορούν να δώσουν εξηγήσεις γι αυτό. Φίδια, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν το 1,5 μέτρο, έχουν κάνει την εμφάνισή τους στη Λέρο, προκαλώντας ανησυχία στους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες του νησιού.

Απότο NEWSCOSMOS.COM

Σύστημα πρόληψης τσουνάμι για την Μεσόγειο.

22/6/2010

 
Picture
Την έρευνα για δημιουργία συστήματος πρόληψης και προειδοποίησης για τσουνάμι χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Στόχος η προστασία ευάλωτων σε τέτοιου είδους φαινόμενα περιοχών, όπως η Ινδονησία και η Σρι Λάνκα που μέτρησαν χιλιάδες νεκρούς από το φονικό τσουνάμι του Δεκεμβρίου του 2004.
Τότε, η εγκάρσια μετακίνηση τεκτονικής πλάκας μήκους 1.600 χιλιομέτρων κοντά στις ακτές της Σρι Λάνκα στον Ινδικό Ωκεανό προκάλεσε τον μεγαλύτερο καταγεγραμμένο σεισμό στα χρονικά, μεγέθους 9,2 ρίχτερ μαζί με παλιρροιακά κύματα τσουνάμι ύψους 30 μέτρων.Η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που κινητοποιήθηκε για τη δημιουργία συστήματος πρόληψης από Τσουνάμι ήταν η Γερμανία σε συνεργασία με την Ινδονησία.Τη σκυτάλη πήρε η Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία χρηματοδότησε το DEWS (‘Distant early warning system’) με 4 εκατομμύρια ευρώ από το έκτο κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.
Σύμφωνα με τον Andreas Küppers του Γερμανικού Ερευνητικού Κέντρου Γεω-Επιστημών (GFZ), «είναι αδύνατο να δώσουμε μια τάξη μεγέθους, αλλά αν το DEWS λειτουργούσε το Δεκέμβριο του 2004 θα είχαν σωθεί πολλοί άνθρωποι». Το σύστημα εντοπίζει και αναλύει σεισμικές δονήσεις στην περιοχή του Ινδικού Ωκεανού και εν συνεχεία αξιολογεί την πιθανότητα δημιουργίας τσουνάμι και προειδοποιεί τις χώρες που βρίσκονται στην “διακεκαυμένη” ζώνη.
Όλα αυτά μέσω ενός περίπλοκου μηχανισμού που περιλαμβάνει ανιχνευτές σεισμικών κυμάτων, επίγεια και επιθαλάσσια συστήματα GPS, μετρητές παλιρροιακών κυμάτων και συσκευές μέτρησης της υποθαλάσσιας πίεσης στους ωκεανούς. Τα δεδομένα που συλλέγει ο μηχανισμός μεταδίδονται μέσω δορυφόρου στον Κεντρικό Σταθμό στην Τζακάρτα της Ινδονησίας για επεξεργασία.
Η διαδικασία συλλογής και μεταφοράς διαρκεί τέσσερα λεπτά, αντί για 12 με το παλιό σύστημα. Όταν η σεισμική δόνηση θεωρείται ικανή να προκαλέσει τσουνάμι, το σύστημα μοντελοποιεί μαθηματικά τον κίνδυνο με βάση δεδομένα του παρελθόντος προκειμένου να εξοικονομηθεί χρόνος.
Η μαθηματική ανάλυση παρέχει στοιχεία ακόμα και σε σχέση με την κατεύθυνση των παλιρροιακών κυμάτων ώστε να εντοπιστούν οι περιοχές που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Οι ερευνητές τώρα στρέφουν το βλέμμα τους στη λεκάνη της Μεσογείου και στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό, καθώς θεωρείται ότι αυτές οι περιοχές είναι «επίφοβες» για την εκδήλωση τσουνάμι.

 Πηγή: http://cordis.europa.eu

23 Απριλίου 1933, η αποφράδα ημέρα -Μέρος πρώτο

21/6/2010

 
Picture
Ένα πρωινό του 1933, ξαφνικά, σε μια στιγμή, τα τμήματα που βρίσκονται και από τις δύο πλευρές του παραπάνω ρήγματος (κόκκινη διακεκομμένη γραμμή) του δίαυλου Κω-Νισύρου, κινήθηκαν με σφοδρότητα και ακολούθησαν τη φορά που δείχνουν τα κόκκινα βέλη.  Το ημερολόγιο έλεγε Κυριακή του Θωμά και εορτή του Αγίου Γεωργίου, μια ξεχωριστή ημέρα. Η ώρα ήταν 8.05, πολλοί από τους κατοίκους κατευθύνονταν προς τις εκκλησίες, ενώ άλλοι ήδη παρακολουθούσαν την Θεία λειτουργία. Ευτυχώς οι περισσότεροι δε βρίσκονταν στα σπίτια τους ή δεν κοιμούνταν. Ένας ξαφνικός σεισμός σημειώνεται το πρωί. Ήταν μία σεισμική δόνηση έντονη και εκτεταμένη. Τα 25 δευτερόλεπτα ήταν αρκετά να αλλάξουν και να μετατρέψουν την πόλη της Κω σε ένα σωρό από ερείπια. Η καταστροφή ήταν ολοκληρωτική. Ο απολογισμός ήταν 178 νεκροί εκ των οποίων σχεδόν οι μισοί ήταν παιδιά και εκατοντάδες οι σοβαρά τραυματίες. Μεταξύ των νεκρών, κάτω από τα ερείπια του σπιτιού του, θα βρει τραγικό θάνατο, πάμφτωχος και τυφλός, ένας από τους μεγαλύτερους εραστές της Κωακής φύσης, ο Ιάκωβος Ζαράφτης. Εκατοντάδες τραυματίες μεταφέρονται με πολεμικά πλοία στη Ρόδο και τη Λέρο για να νοσηλευθούν στα εκεί νοσοκομεία.
Ο ισχυρός σεισμός που έπληξε την περιοχή μας είχε το επίκεντρό του κάπου μεταξύ Κω και Νισύρου (συντεταγμένες 36,80-27,30). Χωρίς καμιά προειδοποίηση, έτσι ξαφνικά, συνέβη το μοιραίο. Τα περισσότερα δημόσια οικοδομήματα γκρεμίστηκαν με μοναδική εξαίρεση τα ιταλικά αντισεισμικά κτίρια που αντιστάθηκαν και είχαν μόνο κάποιες μικρές ζημιές. Τα σπίτια της συνοικίας Άσπας πλήγηκαν λιγότερο και δεν υπέστησαν φθορές όπως εκείνες της Χώρας. Ο σεισμός άφησε πίσω του κατεστραμμένα ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα και διάχυτη την μυρωδιά θανάτου πάνω από τα συντρίμμια. Οι συνέπειες του ήταν απερίγραπτες καθώς οι τοίχοι των σπιτιών ράγισαν αμέσως και κατέρρευσαν ενώ δρόμοι άνοιξαν. Τα χαλαρά εδάφη, απομεινάρια ενός παλιού βάλτου, της Χώρας δεν μπόρεσαν να αντισταθούν στις διαδοχικές δονήσεις. Οι στενοί δρόμοι και τα γραφικά σπιτάκια της Χώρας μετατράπηκαν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα σε ένα νεκροταφείο. Παντού ερείπια και συντρίμμια. Χώματα, πέτρες και ξύλα γέμισαν τους παλιούς δρόμους καθιστώντας τους αδιαπέραστους. Το υπέδαφος του συμπαγούς υπερυψωμένου βράχου της Άσπας σεισμικά δονήθηκε πολύ λιγότερο με αποτέλεσμα τα κτίρια να μη υποστούν φθορές. Από την καταστροφή της πόλης έμειναν ανέπαφες: η Πλατεία Διαγόρα, η οδός Απελλού και η οδός Ηφαίστου.
Σε κάθε σεισμικό γεγονός το πρώτο ωστικό κύμα ανασηκώνει τα κτίρια από το έδαφος και η σειρά των ωστικών κυμάτων που ακολουθεί τα μετατοπίζει προς τα πλάγια. Τα καλοχτισμένα κτίρια, θεμελιωμένα γερά πάνω σε βραχώδες δάπεδο μπορούν να αντέξουν σε πολύ ισχυρούς σεισμούς. Αν αντίθετα ένα κτίριο έχει τα θεμέλια του πάνω σε χαλαρά αμμώδη εδάφη, τα ωστικά κύματα ενισχύονται κατά το πέρασμα τους μέσα από την άμμο και η ζημιά είναι μεγαλύτερη. Αν μάλιστα η άμμος είναι υγρή, τα ωστικά κύματα ενισχύονται και η άμμος ρευστοποιείται με αποτέλεσμα τα κτίρια να βουλιάζουν. 
Ωστόσο, η τραγική μέρα δε σταμάτησε εκεί.   Η μετακίνηση του πληθυσμού μετά το στιγμιαίο σεισμικό γεγονός στην παραλία και τα Κρητικά θα μπορούσε να αποβεί περισσότερο οδυνηρή. Ήταν μία λανθασμένη κίνηση, που ευτυχώς δε δημιούργησε περισσότερα προβλήματα.  Αμέσως μετά τη δόνηση η θάλασσα υποχώρησε λίγα μέτρα κάτω από την ακτή και μετά ανυψώθηκε και πάλι με τη μορφή ενός αφρισμένου παλιρροϊκού κύματος, το οποίο έγινε ιδιαίτερα αισθητό στις ακτές της Μικράς Ασίας αλλά και στο νησί μας. Κάποια λεπτά αργότερα από το σεισμικό συμβάν ένα κύμα ύψους 2-3 μέτρων σηκώνεται από τη θάλασσα και εισβάλει στην ξηρά. Η περιοχή της Ιεράς Μητρόπολης της Κω, η λεωφόρος Βασιλέως Γεωργίου και η λεωφόρος Γεωργίου Παπανδρέου καθώς και το Ψαλίδι, σύμφωνα με μαρτυρίες παρευρισκομένων, προσβάλλεται από τσουνάμι, ένα φαινόμενο, που συχνά συνοδεύει τις πολύ ισχυρές σεισμικές δονήσεις. Ευτυχώς όμως δεν ήταν καλοκαίρι και δεν υπήρχε κόσμος στην παραλία, αλλιώς τα πράγματα θα μπορούσαν να εξελιχθούν πολύ χειρότερα. Το ρήγμα του δίαυλου έδωσε για άλλη μια φορά θαλάσσιο κύμα (τσουνάμι) μεγέθους 2 της εξαβάθμιας κλίμακας του Sieberg και όχι 4+, όπως είχε συμβεί το 554 μ.Χ.
Αυθημερόν οι Ιταλοί στήνουν σκηνές στην παραλία, στο παλαιό στάδιο του Ανταγόρα και στην περιοχή των Κρητικών και ακολουθούν βροχοπτώσεις  όπως συνήθως συμβαίνει σε όλα αυτά τα ακραία φυσικά φαινόμενα. Τις επόμενες ώρες του σεισμού, μετά την ισχυρή βροχόπτωση, ακολούθησε καθάρισμα των δρόμων από τα συντρίμμια των κτιρίων και τη λάσπη που «έπνιξε» χωριά και πόλεις. Αρκετές ημέρες ύστερα απο τον καταστροφικό σεισμό, οι ισχυρές βροχοπτώσεις και οι έντονες μεταβολές στο κλίμα εξακολουθούσαν να πλήττουν την περιοχή μας. 
Όμως, λίγες ώρες πριν απο τον μεγάλο σεισμό του 1933, το πιο χαρακτηριστικό απο τα διάφορα φαινόμενα που είχαν εκδηλωθεί, ήταν το γεγονός ότι τα νερά στις πηγές του νησιού, είχαν εξαφανιστεί. Γιατί συνέβησαν όλα αυτά; Παρατηρείται συχνά στα σεισμικά φαινόμενα να παγιδεύουν το ελεύθερο νερό με το οποίο τροφοδοτούν τους υπόγειους υδροφόρους ταμιευτήρες. Οι σεισμοί τις περισσότερες φορές μετατοπίζουν το υπόγειο νερό  μεταβάλλοντας τον υδρολογικό κύκλο και μειώνοντας την τροφοδοσία των πηγών ή είναι δυνατόν ακόμη να τις στερέψουν. Τα ορυκτά απο τα οποία αποτελούνται τα πετρώματα, περιέχουν ποσότητα νερού. Μόλις τα πετρώματα δεχτούν πιέσεις αλλά και αύξηση της θερμοκρασίας, αλλάζουν τις συνθήκες που συγκρατούν το νερό και το απελευθερώνουν.
Ο μεγαλύτερος μετασεισμός έγινε την ίδια ημέρα μετά τον κύριο σεισμό, την ώρα 18:07, με μέγεθος 4,7 Ρίχτερ, ενώ ακολούθησε σημαντική μετασεισμική δραστηριότητα. Οι σεισμικές δονήσεις διαδέχονταν η μια   την άλλη και εξασθένησαν μετά την παρέλευση 2-3 ημερών. Σύννεφο ομίχλης και σκόνης επικάλυψε αμέσως την κατεστραμμένη πόλη.  Εκτός από τα τσουνάμι, υπήρξαν και άλλα γεωδυναμικά φαινόμενα, που συνήθως συνοδεύουν τέτοιους σεισμούς. Παρατηρήθηκαν ρευστοποιήσεις, κατολισθήσεις και καταπτώσεις βράχων. Μεγάλες κατολισθήσεις συνήθως συμβαίνουν όταν έχουμε σεισμούς μεγέθους μεγαλύτερου των 6 Ρίχτερ, ενώ σπάνια παρουσιάζονται σε σεισμούς με μέγεθος μικρότερο των 4 Ρίχτερ. Συνήθως οι ισχυροί σεισμοί παρεμβαίνουν και μεταβάλλουν τα φυσικά τοπία γύρω μας. Ανοδικές ή καθοδικές κινήσεις και πλάγιες μετακινήσεις συνέβησαν σε πολλά σημεία κυρίως της παραλιακής ζώνης. Επί αρκετές ημέρες μετά από το σεισμικό επεισόδιο του 1933 η θάλασσα από τα Ντάμια, περιοχή κάτω από το Δίκαιο ως τον Άγιο Φωκά, χόχλαζε αναδύοντας φυσαλίδες και πίδακες νερού στις παραλίες. 
Μετά από αυτό το τρομερό γεγονός ακολούθησε σχέδιο ανοικοδόμησης της πόλης, το οποίο γίνεται με την λογική ότι τα κτίρια στους δρόμους που είχαν κατεύθυνση παράλληλη με εκείνη του σεισμικού κύματος επλήγησαν λιγότερο από εκείνα που έτεμναν διαγωνίως αυτόν τον άξονα. Επιπλέον, παρατηρήθηκε ότι τα μονώροφα κτίρια δέχτηκαν μικρότερο πλήγμα από τα πολυώροφα, ενώ περιοχές που ένιωσαν περισσότερο το χτύπημα του Εγκέλαδου αποκλείστηκαν από τη μελλοντική οικοδόμηση. Τι έγινε όμως εκείνη την «αποφράδα» ημέρα; Πώς, έτσι ξαφνικά, έγινε το μοιραίο; Υπήρξαν άλλα πρόδρομα φαινόμενα εκτός από το νερό, που να προανήγγειλαν το επερχόμενο γεγονός; Γιατί κάποιοι προσεισμοί δεν προειδοποίησαν για την επερχόμενη κακιά στιγμή; 
 ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Χάρτης από το σεισμικό γεγονός του 1933
 Πηγή-Γεωστοχασμοί

Τι είναι η καλδέρα;

20/6/2010

 
Picture
Από τα πιο διάσημα μέρη του ελλαδικού χώρου είναι η καλδέρα της Σαντορίνης. Συχνά έχετε ακούσει να μιλάνε για φυσικά τοπία χρησιμοποιώντας τον όρο « καλδέρα». Το νησί της Κω περιτριγυρίζεται από πανέμορφες καλδέρες ορισμένες από τις οποίες  ήδη σας παρουσίασα σε προηγούμενες αναφορές μου. Όμως τι πραγματικά εννοούμε όταν χρησιμοποιούμε τον όρο  «καλδέρα»;
Καλδέρα (Ισπανικά caldera: «καζάνι») ονομάζεται το βύθισμα του εδάφους που σχηματίζεται όταν υποχωρούν τα εσωτερικά τοιχώματα ενός ηφαιστείου.Όταν, κατά την έκρηξη ενός ηφαιστείου, αδειάσει ο θάλαμος που το τροφοδοτεί, ο οποίος βρίσκεται από κάτω και σε μικρό βάθος, τότε το ηφαιστειακό οικοδόμημα με την βοήθεια της βαρύτητας μπορεί να καταρρεύσει μέσα στο κενό που δημιουργήθηκε. Έτσι, σχηματίζεται η κοιλότητα  με τα απότομα τοιχώματα που ονομάζεται καλδέρα. Η διάμετρος της καλδέρας μπορεί να κυμαίνεται από 1-100 χιλιόμετρα. Οι καλδέρες διαφέρουν από τους κρατήρες, οι οποίοι είναι μικρότεροι και δημιουργούνται από τη διάβρωση του κεντρικού ηφαιστείου λόγω της έκρηξης. Οι καλδέρες που προκύπτουν από εκρήξεις όξινου ηφαιστειακού υλικού περιβάλλονται συνήθως από καλύμματα ελαφρόπετρας, που είναι προϊόντα τεράστιων πυροκλαστικών ροών. Για τον λόγο αυτό τις συναντούμε στα νησιά της Κω, Νισύρου και σε τόσα άλλα.
Οι καλδέρες μπορούν να διακριθούν σε τρεις ομάδες, ανάλογα με τη μορφή τους και τον τρόπο γένεσής τους:Καλδέρες τύπου Crater-Lake ,που προέρχονται από την κατάρρευση στρωματοηφαιστείων, Βασαλτικές καλδέρες που προέρχονται από την κατάρρευση ασπιδόμορφων ηφαιστείων και  Ανυψωμένες καλδέρες.

Πηγές-ΑΠΘ,Βικιπαίδια

Φωτογραφία–Η καλδέρα της Αβύσσου(Paradise Beach-       Κως)

Δείτε πειραματικό μοντέλο σχετικά με την δημιουργία της καλδέρας.

Ζητούνται εθελοντές οδηγοί.

19/6/2010

 
Η Λέσχη 4Χ4 της Κω καλεί τα μέλη της να στηρίξουν τη προσπάθεια που έχει ξεκινήσει εδώ και 2 βδομάδες συμμετέχοντας με οχήματα στη μεταφορά συσσιτίων σε άπορους.
Τα συσσίτια ετοιμάζονται από εθελόντριες στο γηροκομείο με τις οδηγίες της αρχιεπισκοπής Κω.
Η διανομή συσσιτίου βέβαια γίνεται εδώ και πολύ καιρό από άλλους εθελοντές αλλά λόγω του καλοκαιριού υπάρχει έλλειψη εθελοντών.
Όσα μέλη επιθυμούν να βοηθήσουν ας καλέσουν στο 6977000901
Απαιτείται μόνο μία ώρα διαδρομών από την 11:30 το πρωί έως την 12:30.
Υποσημείωση: Στο αξιέπαινο αυτό κάλεσμα της Λέσχης 4Χ4, εξυπακούεται ότι μπορούν να συνεισφέρουμε όλοι.

Φίλοι Περιβάλλοντος της Κω

Πως γεννιέται η ζωή μετά τον θάνατο.

19/6/2010

 
Picture
Όταν ένα υποβρύχιο ηφαίστειο εκρήγνυται, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι καταστροφικά  αλλά και συναρπαστικά ταυτόχρονα. Ο Richard Lutz, θαλάσσιος βιολόγος στο πανεπιστήμιο Rutgers, του New Jersey, και οι συνάδελφοί του βρίσκονταν 2.500 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού, όταν ξαφνικά αντιμετώπισαν μια «θύελλα». Ήταν Απρίλιος του 1991, και μια υποβρύχια οροσειρά, 900 χιλιόμετρα ανοικτά των ακτών της Acapulco του Μεξικό, άνοιγε, και έβγαζε  λιωμένο πέτρωμα 1.200°C σε νερό θερμοκρασίας 2°C. Όμως τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά. Αν και οι ερευνητές παρέμειναν σε ασφαλή απόσταση από τη δράση της υποβρύχιας έκρηξης, η σκόνη  των μικροβίων και των συντριμμιών που περνούσε γύρω τους έδειχνε την καταστροφή που γινόταν στον τόπο της έκρηξης. Τα βακτήρια που αναπτύσσονταν στα στόμια των υδροθερμικών φρεατίων στην περιοχή, παρήγαγαν  ενέργεια από το υδρόθειο και άλλα χημικά προϊόντα που ξεχείλιζαν από τον πυθμένα της θάλασσας. Με τη σειρά τους, τα βακτήρια συντηρούσαν ένα ποικίλο οικοσύστημα οργανισμών  από μύδια, καβούρια, και τόσα άλλα. Η έκρηξη είχε βάλει τα απόβλητα κοντά  σε όλα αυτά.
Όμως  η φύση δεν εξάλειφε μόνιμα τη ζωή σε αυτή την περιοχή στο Ανατολικό Ειρηνικό - μάλλον, ήταν το χτύπημα στο κουμπί επαναφοράς. Ο Lutz και οι συνάδελφοί του είχαν τώρα την ευκαιρία να δούν πώς επιστρέφει ζωή στα υδροθερμικά φρεάτια. Η τοποθέτηση συσκευών παρακολούθησης στη θέση των φρεατίων, τεκμηριώνει πως το δράμα της ζωής ξετυλίγεται μετά τον θάνατο. Μετά από 15 χρόνια φυσικής έρευνας, επανέλαβαν το πείραμα: Το Nine North, όπως οι ερευνητές ονομάζουν τον τόπο, ξέσπασε και πάλι το 2006. "Είναι η μόνη θέση στα βάθη της θάλασσας  όπου ένας πλήρης εκρηκτικός κύκλος, έχει παρατηρηθεί," λέει ο Lauren Mullineaux, οικολόγος στο Ωκεανογραφικό Ίδρυμα (WHOI), στη Μασαχουσέτη, ο οποίος έχει εργαστεί στο χώρο. Το Nine North επέτρεψε στους θαλάσσιους βιολόγους να προσδιορίσουν τα πρώτα είδη που επέστρεψαν στα φρεάτια και την παρέλαση της ζωής που ακολούθησε. Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά από την τελευταία έκρηξη, οι ερευνητές έχουν αρχίσει να απαντούν σε ερωτήσεις: από πού τα εν λόγω είδη προέρχονται, πώς ταξιδεύουν και πώς οι πληθυσμοί τους αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου;
«Η επιστροφή του ενδιαιτήματος στην καθημερινή του λειτουργία συνεισφέρει στην κατανόηση για το πώς πως δουλεύει η εξέλιξη των ειδών και η γενετική ποικιλότητα."Με τον προσδιορισμό όλο και περισσότερων υδροθερμικών φρεατίων σε όλο τον κόσμο, οι ερευνητές έχουν αρχίσει να ξετυλίγουν την σχέση που έχουν οι οργανισμοί με αυτά τα μοναδικά οικοσυστήματα. Οι τόποι αυτοί έχουν παρόμοια γεωλογικά χαρακτηριστικά, με τα υδροθερμικά φρεάτια όπου παράγονται τα ορυκτά στις κορυφογραμμές και τις κοιλάδες. Αλλά δεν δίνουν τα  ίδια είδη. Οι ερευνητές αρχίζουν τώρα να καταλαβαίνουν το γιατί.
Οι πρώτες έρευνες από το Nine North αποκάλυψαν ότι η μικροβιακή θύελλα που είχε συσσωρευτεί γύρω από το ηφαίστειο μετά την έκρηξη του 1991, προσέλκυσε πρώτα  γαρίδες, καβούρια και ψάρια. Εντός ενός έτους από την έκρηξη, τα σκουλήκια επέστρεψαν. Πρώτα ήρθε η Tevnia jerichonana, η οποία αναπτύσσεται σε υψηλές θειούχες συγκεντρώσεις. Τότε, δεδομένου ότι τα επίπεδα  του θειου συρρικνώθηκαν το επόμενο έτος, τότε παρουσιάσθηκε η Riftia pachyptila. Χιλιάδες από αυτά τα πλάσματα, δημιούργησαν  ένα πλούσιο περιβάλλον για να κατοικήσουν άλλοι οργανισμοί. Σαλιγκάρια, και άλλα καβούρια και γαρίδες εξαπλώθηκαν. Ήταν κάτι που κανείς  ποτέ δεν είχε δει πριν. Εκείνο που δεν  ήταν σαφές κατά πόσον οι οργανισμοί προήλθαν από τοπικές πηγές, ή ήρθαν από μακριά ενώ δεν ήταν σαφές κατά πόσον  είχε αλλάξει η σύνθεση των ειδών στην περιοχή, ως αποτέλεσμα της έκρηξης επειδή η περιοχή δεν είχε μελετηθεί με μεγάλη λεπτομέρεια προηγουμένως.
Οι επιστήμονες είδαν ότι η σύνθεση των ειδών των νυμφών σε υδροθερμικές αναβλύσεις άλλαξε σημαντικά μετά την έκρηξη το 2006. Προνύμφες από είδη κοινά στην περιοχή πριν από την έκρηξη του ηφαιστείου εξαφανίστηκαν ενώ αντιθέτως, άλλα είδη που ήταν σπάνια έγιναν άφθονα μετά την καταστροφή.
Σε γενικές γραμμές το κλειδί για την απομάκρυνση και συγκέντρωση αυτών των θαλάσσιων ειδών κατά τη διάρκεια της εξέλιξης έγκειται στην ικανότητα των προνυμφών να αντιμετωπίζουν τα ωκεάνια ρεύματα, τους  γεωλογικούς φραγμούς και τις αλλαγές στην τοπολογία της θάλασσας σε διαδικασίες που διαρκούν  πάνω από εκατομμύρια χρόνια. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, η κυκλοφορία ενός μικρού αριθμού προνυμφών είναι αρκετή για να επιτρέψει τη γενετική ανταλλαγή των με γεωγραφικά απομακρυσμένους πληθυσμούς. Ορισμένα είδη όπως τα μύδια που ζουν  στον Κόλπο του Μεξικού που σχετίζονται γενετικά με τα ομολόγα τους στα ανοικτά της δυτικής ακτής της Νιγηρίας, γεγονός που δείχνει ανταλλαγή γενετικού υλικού μεταξύ των δύο περιοχών που απέχουν πάνω από 10.000 χιλιόμετρα . Αυτή η σύνδεση γίνεται σε πολλές γενιές μέσα από τα βήματα που δεν είναι ακόμη σαφή.
Το πόσο σοβαρό είναι το γεωπεριβάλλον για την ύπαρξη των θαλάσσιων οργανισμών μπορούμε να το κατανοήσουμε  για παράδειγμα, στο υδροθερμικό φρεάτιο Logatchev, που βρίσκεται ανατολικά της Καραϊβικής, και είναι το μόνο μέρος  της Μεσοατλαντικής ράχης  που μπορεί να φιλοξενήσει μύδια, που είναι πιο χαρακτηριστικά του Ειρηνικού. Μερικοί ερευνητές υποψιάζονται ότι τα ζώα θα μπορούσαν να προέρχονται από τον Ειρηνικό - που φθάνουν μέσω μιας  αρχαίας θαλάσσιας οδό μεταξύ Βόρειας και Νότιας Αμερικής, που υπήρχε πριν από την άνοδο του ισθμού του Παναμά, 5 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Οι μελέτες έδειξαν πόσο σημαντικά είναι αυτά τα υποθαλάσσια υδροθερμικά φρεάτια για την ίδια την ζωή στην Γη. Ανάλογα οικοσυστήματα αν και με διαφορετικά χαρακτηριστικά και σε μικρότερα βάθη από εκείνα που σας παρουσίασα παραπάνω  υπάρχουν και στον  δίαυλο Κω-Νισύρου εκεί που γεννιούνται τα υποθαλάσσια ηφαίστεια της περιοχής. Πρόκειται για μοναδικά οικοσυστήματα που πρέπει να διαφυλάξουμε με κάθε τρόπο. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με την αλιεία είμαι βέβαιος αν γνώριζαν πόσο σημαντικά είναι αυτά τα οικοσυστήματα στην περιοχή μας θα προσπαθούσαν από μόνοι τους να τα προφυλάξουν.

Εικόνα -Ο κύκλος της ζωής μετά από μια υποθαλάσσια έκρηξη.

Πηγή-Πανεπιστήμιο Rutgers, NewJersey

Όταν ξηράθηκε η Μεσόγειος

17/6/2010

 
Η Μεσόγειος όπως την γνωρίζουμε εμείς σήμερα δεν είχε πάντα την ίδια μορφή. Πριν από περίπου 6 ή για την ακρίβεια 5,96 εκατομμύρια χρόνια οι ήπειροι της Αφρικής και της Ευρώπης συγκρούστηκαν με αποτέλεσμα  να κλείσουν το στενό του Γιβραλτάρ. Το κλείσιμο δεν ήταν ένα απλό γεγονός αφού συνοδεύτηκε από την εξαφάνιση ενός ωκεανού που σήμερα πια δεν υπάρχει και οι γεωεπιστήμονες ονομάζουν ωκεανό της Τηθύος, ενώ οδήγησε και στην γένεση των οροσειρών των Άλπεων.
Η πρώτη παρατήρηση του αποτελέσματος αυτού του γεγονότος έγινε από τον Charles Mayer-Eymar (1826-1907), ο οποίος παρατήρησε απολιθώματα σε εβαπορίτες και προσδιόρισε την ηλικία τους. Σε μία δημοσίευση το 1867 ονόμασε την περίοδο Μεσσήνιο από την περιοχή Μεσσήνα της Σικελίας όπου βρήκε πολλά τέτοια πετρώματα. Οι παρατηρήσεις του Charles Mayer-Eymar επιβεβαιώθηκαν με βαθιές γεωτρήσεις που έκαναν οι επιστήμονες αργότερα κατά την δεκαετία του 1970.
Οι εβαπορίτες είναι ιζήματα τα οποία σχηματίζονται σε κλειστές θαλάσσιες λεκάνες με εξάτμιση και υποδηλώνουν μακρόχρονη περίοδο ξερού και ζεστού καιρού και αφήνουν πίσω τους σαν αποτέλεσμα χαρακτηριστικά πετρώματα όπως ο γύψος, ανυδρίτης, το ορυκτό αλάτι και άλλα. Τα δείγματα των ιζημάτων βαθιά κάτω από τον πυθμένα της Μεσογείου τα οποία περιέχουν εβαπορίτες, χώμα, απολιθωμένα φυτά και οργανισμούς, δείχνουν ότι περί τα 5,9 εκατομμύρια χρόνια πριν το στενό του Γιβραλτάρ έκλεισε τελείως και η Μεσόγειος Θάλασσα εξατμίσθηκε σε μία βαθιά ξερή λεκάνη, με το βάθος της σε ορισμένα σημεία να φτάνει 3,2-4,9 χιλιόμετρα κάτω από τη στάθμη του ωκεανού. Σχηματισμό σήμερα εβαποριτών παρατηρούμε σε άνυδρες ερημικές εκτάσεις και επίπεδες ρηχές αλμυρές λίμνες
Πως συμπεριφερόταν τότε η Μεσόγειος; Το χαμηλό υψόμετρο της λεκάνης την έκανε εξαιρετικά ζεστή κατά τη διάρκεια των καλοκαιριών, πράγμα που υποστηρίζεται και από την ύπαρξη ανυδρίτη γύψου ο οποίος εναποτίθεται σε νερό ζεστότερο από 35 °C. Στην αποξηραμένη Μεσόγειο λεκάνη οι θερμοκρασίες του καλοκαιριού ήταν εξαιρετικά υψηλές(μέγιστες θερμοκρασίες των 80 °C στα χαμηλότερα σημεία με την πίεση της ατμόσφαιρας να φθάνει την 1,7 atm.)Όμως όταν το θαλασσινό νερό επέστρεψε ξανά στην Μεσόγειο είχε σαν αποτέλεσμα να επηρεάσει και την εξέλιξη ειδών δημιουργώντας συνθήκες απομόνωσης στα νησιά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι νάνοι ελέφαντες και ιπποπόταμοι στη Σικελία (σήμερα έχουν εξαφανισθεί) οι οποίοι δεν είχαν ανάγκη το μεγάλο μέγεθος λόγω έλλειψης αρπακτικών και λόγω περιορισμένης βλάστησης.
Ωστόσο ,ο τεράστιος όγκος των εβαποριτών μας έδειξε ότι αυτό το γεγονός δεν πρέπει να έγινε σε ένα συμβάν. Κάθε επαναπλήρωση προκαλούνταν είτε από κινήσεις που οφείλονταν σε τεκτονικές διεργασίες στο κατώφλι του στενού του Γιβραλτάρ, είτε από κάποιο ποτάμι το οποίο ρέοντας ανατολικά έκοβε σταδιακά την κορυφή της κοιλάδας του προς τα δυτικά, μέχρι να επιτρέψει στον ωκεανό να εισχωρήσει.
Το φαινόμενο πρέπει να επαναλήφθηκε τουλάχιστον 8 με 10 φορές. Κάθε φορά η Μεσόγειος χρειάζονταν τουλάχιστον 1.000 χρόνια για να εξατμισθεί εντελώς. Περί τα 5,4 εκατομμύρια χρόνια πριν, στις αρχές της Πλειόκαινου περιόδου, το στενό του Γιβραλτάρ έσπασε μόνιμα επαναπλημμυρίζοντας τη λεκάνη.
Το κλείσιμο του στενού του Γιβραλτάρ είχε παγκόσμιες επιπτώσεις, αφού το νερό της Μεσογείου ανακατανεμήθηκε στους παγκόσμιους ωκεανούς, ανεβάζοντας την παγκόσμια στάθμη κατά 10 μέτρα. Η λεκάνη της Μεσογείου απέσυρε κάτω από τον πυθμένα της ένα σημαντικό ποσοστό του αλατιού των ωκεανών της Γης, μειώνοντας την αλμυρότητα και ανεβάζοντας το σημείο πήξης του νερού, συμβάλλοντας έτσι αργότερα στη δημιουργία των πάγων στους πόλους. 
Το γεγονός αυτό ονομάστηκε σαν κρίση αλμυρότητας του Μεσσηνίου. Λόγω της ιδιαίτερης γεωγραφικής θέσης και της κλειστής διαμόρφωσης, η Μεσόγειος είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη σε μεταβολές του κλίματος. Πολλοί ερευνητές εκτιμούν ότι η αποξήρανση της γινόταν κατά τη διάρκεια των κρύων περιόδων των κύκλων του Μιλάνκοβιτς, όταν λιγότερη ηλιακή ακτινοβολία έφθανε τη Γη. Αυτό οδηγούσε σε λιγότερη εξάτμιση στον Βόρειο Ατλαντικό και ως εκ τούτου λιγότερη βροχόπτωση πάνω από τη Μεσόγειο, στερώντας τη λεκάνη από το νερό των ποταμών και επιτρέποντας την αποξήρανσή της.
Το 1869, η διάνοιξη της Διώρυγας του Σουέζ συνέδεσε τη Μεσόγειο με την Ερυθρά Θάλασσα η στάθμη της οποίας είναι υψηλότερη της Μεσογείου. Η Ερυθρά θάλασσα είναι αλμυρότερη και φτωχότερη σε θρεπτικά συστατικά, έτσι τα είδη της έχουν πλεονέκτημα έναντι αυτών του Ατλαντικού. Κατά συνέπεια είδη της Ερυθράς Θάλασσας αποίκισαν την Μεσόγειο και όχι το αντίστροφο. Τα είδη αυτά ονομάζονται λεσεψιανοί μετανάστες από το όνομα του Γάλλου μηχανικού Ferdinand de Lesseps που πρωτοστάτησε στην κατασκευή της διώρυγας του Σουέζ. Η κατασκευή του φράγματος του Ασουάν το 1960, μείωσε τη ροή του φρέσκου νερού και της θρεπτικής λάσπης του Νείλου, κάνοντας τις συνθήκες στην Ανατολική Μεσόγειο ακόμη περισσότερο παρόμοιες με την Ερυθρά Θάλασσα, επιδεινώνοντας την επίδραση των εισβολέων ειδών.
Έρευνα του Α.Π.Θ. που πραγματοποιήθηκε στα ελληνικά ύδατα το 2008 οδήγησε σε δύο βασικά τεκμηριωμένα συμπεράσματα: i) Ο ρυθμός εισόδου των μεταναστών είναι επιταχυνόμενος (κάθε επόμενο έτος εισβάλλει στη Μεσόγειο μεγαλύτερος αριθμός ειδών από ό,τι το προηγούμενο έτος) και παράλληλος με την προοδευτική αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της Μεσογείου. ii) Οι μετανάστες που έχουν ήδη εισβάλει στη Μεσόγειο, εξαιτίας της προοδευτικής αύξησης της θερμοκρασίας της Μεσογείου, επεκτείνουν τη γεωγραφική διανομής τους όλο και περισσότερο βόρεια, με αποτέλεσμα, τελικά, τον εμπλουτισμό του Αιγαίου με συνεχώς περισσότερους μετανάστες. 

Φωτογραφίες
1.Γύψος που προέρχεται από την ξήρανση της Μεσογείου.
2.Οι εβαπορίτες  της Μεσογείου.

Πηγή-Wikipedia,Utah
Βίντεο από το BBC
 

Eργαστηριακά δημιουργήματα αφαιρούν από τη φύση την ποικιλομορφία της.

16/6/2010

 
Picture
Μέσα σε λίγα χρόνια η ελληνική φύση έχασε εκατοντάδες ποικιλίες σιταριού, μηλιάς, καλαμποκιού, ντομάτας κ.τ.λ. Πολλές φυλές χοίρων, προβάτων, αιγών, πουλερικών, αγελάδων, εξαφανίζονται. Σήμερα στη Μεσόγειο ιππεύουν αγγλικά άλογα. Ποικιλίες και φυλές που επέζησαν για αιώνες, ταξίδεψαν από διάφορες χώρες μαζί με τους κατοίκους τους και εξελίχθηκαν στον τόπο που μεταφέρθηκαν αναπτύσσοντας ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όμως σήμερα χάνονται ή έχουν ήδη εξαφανιστεί. Αφήνοντας τις ποικιλίες να εξαφανιστούν, χάνουμε και την ευκαιρία να παράγουμε μοναδικά προϊόντα που θα είχαν μεγαλύτερο εκτόπισμα στην αγορά. Όπως εξηγούν οι ειδικοί ,όταν καλλιεργούμε στην Ελλάδα το υβρίδιο ντομάτας που φτιάχτηκε στην Γερμανία, η ντομάτα αυτή είναι υποδεέστερη από εκείνη  που καλλιεργείται εκεί. Η πολιτική των εταιρειών είναι καθαρή: ομοιόμορφα προϊόντα με ομοιόμορφη γεύση προϊόντα εξαρτημένα από τα χημικά. Πρέπει να προετοιμαστούμε για το νέο εγχείρημα, τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα. Από τις εκατοντάδες ποικιλίες ζώων και φυτών που χάνονται ή ήδη έχουν χαθεί παρουσιάζεται μία αντιπροσωπευτική λίστα:
1. Kορόμηλα πορτοκαλιά και μαύρα. Πολύ παραγωγική ποικιλία κορόμηλων. Υπάρχουν λίγα δέντρα κυρίως στην περιοχή της Τρίπολης.
2. Βραχυκερατική φυλή αγελάδας. Kρεατοπαραγωγική φυλή. Δίνει πολύ καλή ποιότητα κρέατος, αλλά δεν έχει μεγάλη παραγωγή σε γάλα. Είναι μικρόσωμη, ζυγίζει μόνο 300 κιλά. Σήμερα έχουν απομείνει πολύ λίγα ζώα στον ορεινό όγκο της ηπειρωτικής Ελλάδας, στα Ιόνια νησιά περίπου χίλια και στις Πρέσπες μόνο 4-5 θηλυκά.
3. Kόκκινο πρόβατο. Λέγονται έτσι γιατί τα δέρμα τους κάτω από το μαλλί είναι κόκκινο. Υπάρχουν τρεις παραλλαγές αυτής της ράτσας προβάτου: μία στην Εύβοια, μία στην Kεφαλονιά και στην Ιθάκη και μία στο Πήλιο. Είναι πολύ καλά γαλακτοπαραγωγικά ζώα και έχουν πολύ καλή πολυδυμία, δηλαδή γεννούν πολλά μικρά. Από τον σωματότυπό τους φαίνεται ότι είναι απόγονοι του αρχαίου συριακού προβάτου. Σε όλες τις παραλλαγές τους επιβιώνουν 20.000 στην Kεφαλονιά, 3.000 στην Ιθάκη, λιγότερα από 5.000 στην Εύβοια και πολύ μικρότερος πληθυσμός στο Πήλιο.
4. Ντομάτες Kαρδιά Βούβαλου. Ιταλική ποικιλία που ήρθε στην Ελλάδα τον περασμένο αιώνα και έχει εγκλιματιστεί, ενώ εξαφανίστηκε από την Ιταλία. Καλλιεργείται σε μικρά χωράφια και κυρίως σε κήπους στην Πίνδο, τη Ροδόπη και είναι εξαπλωμένη σε όλη τη χερσόνησο του Αίμου μέχρι τη Ρωσία.
5. Δαμάσκηνα Μπερεκέτια. Η φράση «είναι μπερκέτι» που χαρακτηρίζει κάτι πολύ γλυκό έχει βγει από αυτήν την ποικιλία δαμάσκηνου, που είναι κίτρινο και όχι μαύρο όπως έχουμε συνηθίσει. Τα δαμάσκηνα ήρθαν από τη Συρία και συγκεκριμένα τη Δαμασκό από όπου πήραν και το όνομά τους, τον 5ο π.Χ. αιώνα. Η συγκεκριμένη ποικιλία καλλιεργείται τουλάχιστον από τη Βυζαντινή περίοδο και είναι πολύ παραγωγικό δέντρο που δίνει καρπούς με άρωμα και ιδιαίτερα γευστικά χαρακτηριστικά. Παλιά καλλιεργούνταν σε όλη την Ελλάδα και ιδιαίτερα στα νησιά. Σήμερα έχουν μείνει λίγα δέντρα στον Θεσσαλικό κάμπο και στο Πήλιο.
6. Μαύρο γουρούνι. Παρόλο που οπτικά μοιάζει με αγριογούρουνο, το μαύρο γουρούνι είναι ελληνική οικιακή φυλή γουρουνιού. Είναι η αρχαιότερη ράτσα γουρουνιών που γνωρίζουμε. Μαζί με άλλες ράτσες γουρουνιών με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά επιβιώνουν στην περιοχή των Αντιχασίων, το χαμηλό βουνό που οριοθετεί προς βορά τη Θεσσαλία και ενώνει την Πίνδο με τον Ολυμπο, στους πρόποδες του Kερκέτιου όρους, λίγα στην Ορεινή Αρκαδία, στο Βέρμιο και στις παρυφές του Ολύμπου. Ολα εκτρέφονται σαν ζώα ελεύθερης βοσκής, είναι πολύ παραγωγικά ζώα και το κρέας του είναι πολύ πιο νόστιμο.
7. Μήλα Σκιούπι-σκιούπι. Kαλλιεργούνται από την αρχαιότητα. Αλλωστε η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες καταγωγής της μηλιάς. Σήμερα έχουν μείνει ελάχιστα δέντρα στην περιοχή του Kερκέτιου όρους.
8. Μήλα Τριπόλεως ή Kόκκινα Πιλαφά. Πήραν το όνομά τους από το όνομα του γεωπόνου Πιλαφά. Είναι σχετικά πρόσφατη ποικιλία και προέκυψε από την εισαγωγή δέντρων της ποικιλίας Στάρκιν Ντελίσιους στις αρχές της δεκαετίας του πενήντα στην Τρίπολη. Τα δέντρα προσαρμόστηκαν στο ελληνικό περιβάλλον και έδωσαν μια νέα ποικιλία, τα μήλα Τριπόλεως. Εχουν υπόξινη γεύση, είναι πολύ νόστιμα αλλά μοιάζουν εξωτερικά σαν σκουριασμένα. Η ποικιλία σιγά σιγά εξαφανίζεται.
9. Θεσσαλικό άλογο. Το άλογο αυτό έχει μέτριο μέγεθος. Το βασικό χαρακτηριστικό του είναι η μεγάλη αντοχή στην πείνα και τη δίψα. Αλλο χαρακτηριστικό που το έκανε καταλληλο πολεμικό άλογο είναι πως αν βρεθεί άνθρωπος μπροστά του την ώρα που καλπάζει, δεν τον παρακάμπτει, αλλά τον πατάει, ενώ δεν έχει μεγάλους κραδασμούς για τον ιππέα. Είναι η ίδια ράτσα με τον Βουκεφάλα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτά τα άλογα αποτελούσαν το βαρύ ιππικό του μακεδονικού στρατού. Αρχισε να εξαφανίζεται όταν, μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο, τα άλογα άρχισαν να αντικαθίστανται από τρακτέρ. Σήμερα υπάρχουν περίπου διακόσια τέτοια ζώα κυρίως στη Θεσσαλία, στα Χάσια και στην Πίνδο που τα έχουν κάποιοι κτηνοτρόφοι στα ορεινά.
10. Μακρυκέρατη φυλή αγελάδας. Είναι φυλή της Kατερίνης. Kρεατοπαραγωγή και γαλακτοπαραγωγική φυλή, αλλά και ικανό ζώο εργασίας. Μεγαλόσωμη, φτάνει τα 6.000 κιλά και είναι απευθείας απόγονος της αρχαίας φυλής των Στεπών της Ασίας.
11. Μήλα Φηρήκια. Kατάγονται από το χωριό Φέρικ στην περιοχή της Τραπεζούντας. Kαλλιεργούνται από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια στον χώρο των Βαλκανίων, αλλά τώρα έχουν απομείνει λίγα δέντρα στο Πήλιο, στην Πίνδο και πολύ λιγότερα στην ορεινή Πελοπόννησο.
12. Άσπρο καλαμπόκι. Έχει προέλευση τη Θράκη, μαζί με τα μαύρα, τα μωβ, τα κόκκινα τα πορτοκαλιά και τα καφέ αδέλφια του και είναι από τα πρώτα που εξελίχθηκαν όταν ήρθε το καλαμπόκι εδώ, από την Αμερική τον 16ο αιώνα. Όλες οι ποικιλίες καλαμποκιού κινδυνεύουν. Το συγκεκριμένο συναντάται συνήθως στην περιοχή της Ροδόπης και στις παρυφές του Θεσσαλικού κάμπου.
13. Ντομάτες Μπατάλα Βραυρώνας. Νόστιμη και βαριά. Ο αρχικός χώρος εξάπλωσης της ήταν η Πελοπόννησος. Τώρα έχει μείνει μόνο στην κοιλάδα του ναού της Αρτέμιδας και κάποιοι τις πουλάνε στο δρόμο προς τη Βραυρώνα.
14. Ντοματίνια καμπανούλες. Πολύ αρχαία ποικιλία. Έχει έρθει τρεις αιώνες πριν από την Ιταλία, όπως άλλωστε και η καλλιέργεια της ντομάτας συνολικά.
15. Άλογο του Αίνου. Είναι ορεινό πολεμικό άλογο που ήρθε στην Ελλάδα τη Ρωμαϊκή εποχή. Είναι της φυλής των αλόγων που έσερναν τα Ρωμαϊκά άρματα. Σήμερα υπάρχουν επτά τέτοια άλογα στην Kεφαλονιά, ένα κοπάδι στις εκβολές του Αχελώου και γύρω στα πενήντα που ζούνε σε άγρια κατάσταση στην Kατοχή της Αιτωλοακαρνανίας. Είναι όσα επέζησαν από τα άλογα που πέταξαν σε αυτή την περιοχή οι κάτοικοι δηλητηριασμένα για να πεθάνουν. Τους ήταν πια «άχρηστα» και ήθελαν να τα εξοντώσουν γιατί έμπαιναν στους κήπους και έκαναν ζημιές.

Πηγή-Καθημερινή,Νέα Οικολογία

Προστατευόμενες περιοχές της Δωδεκανήσου

15/6/2010

 
Picture
ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΣΤΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ

Σε αυτά περιλαμβάνονται μεμονωμένα δένδρα ή συστάδες δένδρων με ιδιαίτερη βοτανική, οικολογική, αισθητική ή ιστορική και πολιτισμική αξία. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν επίσης εκτάσεις με σπουδαίο οικολογικό, παλαιοντολογικό, γεωμορφολογικό ή άλλο ενδιαφέρον. Η θεσμοθέτησή τους υλοποιήθηκε βάσει του δασικού κώδικα.

Ο ΠΛΑΤΑΝΟΣ ΤΟΥ ΙΠΠΟΚΡΑΤΗ

Ο υπεραιωνόβιος αυτός πλάτανος βρίσκεται στο κέντρο πλατείας που σχηματίζουν το τζαμί της Λότζια (18 ος αι.), η ρωμαϊκή Αγορά και τα ιταλικά δικαστήρια. Είναι το αρχαιότερο δέντρο στην Ευρώπη, έχει ηλικία 2.400 χρόνων και σύμφωνα με την παράδοση τον φύτεψε ο ίδιος ο Ιπποκράτης και δίδασκε κάτω από την σκιά του. Το είδος  του  πλατάνου είναι Πλάτανος ο ανατολικός. Η διάμετρος του κορμού στη βάση του, είναι 4,70 μέτρα και η περίμετρός του 10,50 μέτρα. Το εγκάρδιο ξύλο του κορμού και των μεγάλων σε ηλικία κλάδων, με την πάροδο των αιώνων, έχει σαπίσει από προσβολές διαφόρων μυκήτων και ξυλοφάγων εντόμων, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μεγάλη κουφάλα στο εσωτερικό του.

ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΔΑΣΟΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΟΥ ΣΤΟΝ ΕΜΠΩΝΑ

 Το δάσος εκτείνεται και από τις δύο πλευρές του επαρχιακού δρόμου Έμπωνας - Σιαννών, σε μια απόκρημνη, βραχώδη και δύσβατη πλαγιά του όρους Ατταβύρου, που είναι το μεγαλύτερο και ψηλότερο βουνό της Ρόδου (1.216 μέτρα).Το φυσικό δάσος κυπαρίσσου της Έμπωνας Ρόδου, έχει χαρακτηριστεί με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας (υπ' αριθμ. 105497/6459/1986), ως «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης». Επίσης, κρίνεται ως σημαντικό βιογενετικό απόθεμα, με ιδιαίτερη επιστημονική αξία. Καταλαμβάνει έκταση 1350 στρεμμάτων και αποτελεί μέρος μεγαλύτερου δάσους πεύκης και κυπαρίσσου . Περιλαμβάνεται στο δίκτυο «Νατούρα 2000» μαζί με ευρύτερη έκταση εμβαδού 17.600 Ηα, με την επωνυμία ΡΟΔΟΣ: ΑΚΡΑΜΥΤΗΣ, ΑΡΜΕΝΙΣΤΗΣ, ΑΤΤΑΒΥΡΟΣ και κωδικό GR 4210005.Η έκταση του μνημείου της Φύσης καλύπτεται εξ ολοκλήρου από δάσος με αιωνόβια μεσογειακά κυπαρίσσια και λίγα πεύκα.Η ανάβαση είναι δύσκολη και κοπιαστική λόγω των ισχυρών κλίσεων και της μορφολογίας του εδάφους. Παλαιότερα πριν από εκατό και πλέον χρόνια οι κάτοικοι των γύρω χωριών το χρησιμοποιούσαν για να κόβουν ξυλεία (κορφάδια) για την κατασκευή των ξύλινων τμημάτων της σκεπής των σπιτιών τους. Τα σημάδια από τις υλοτομίες είναι εμφανή ακόμη και σήμερα, αφού τα κυπαρίσσια αναγκάστηκαν, μετά την αφαίρεση της κορυφής τους, να αναπτύξουν τα δευτερεύοντα κλαδιά τους και να δημιουργήσουν πολλές κορυφές παίρνοντας έτσι ένα σχήμα πολυελαίου.Εντυπωσιακή είναι η δύναμη με την οποία τεράστιες μάζες ασβεστολιθικών βράχων αναγκάζονται να σκιστούν και να ανοίξουν κάτω από την μεγάλη δύναμη που αναπτύσσουν οι κορμοί και οι ρίζες των αιωνόβιων Μεσογειακών κυπαρισσιών.

Δείτε χάρτη

Πηγή-ΥΠΕΧΩΔΕ

Περιμένουν σεισμό 6,9R στην Ελλάδα οι Ρώσοι.

14/6/2010

 
Picture
"Μια «τολμηρή» προειδοποίηση-έκθεση για επικείμενο μεγάλο σεισμό στον ελλαδικό χώρο, με βάση ηλεκτρικά σήματα που καταγράφηκαν στα μέσα Μαΐου από επίγειο σταθμό που βρίσκεται στην Πελοπόννησο, δορυφορικές μετρήσεις, αλλά και την εμφάνιση χιλιάδων βατράχων στην Εγνατία Οδό έχουν αναρτήσει Ρώσοι επιστήμονες στην επίσημη κρατική ιστοσελίδα της Ομοσπονδιακής... Διαστημικής Υπηρεσίας της Ρωσίας.

Με τίτλο «θα σώσουν οι βάτραχοι την Ελλάδα;» οι ξένοι επιστήμονες παραθέτουν στην έκθεσή τους μια σειρά από στοιχεία και καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι μέσα στον Ιούνιο θα πρέπει να αναμένουμε ισχυρό σεισμό, της τάξεως των 6,9 Ρίχτερ. Ορίζουν μάλιστα και πιθανή ημερομηνία, με απόκλιση +/-2 ημέρες. Όσον αφορά το επίκεντρο, σύμφωνα με τους πίνακες που έχουν αναρτήσει, η υπό μελέτη περιοχή περιλαμβάνει ένα παραλληλόγραμμο που καλύπτει μια τεράστια έκταση που ξεκινά από τα νότια παράλια της Σικελίας, περιλαμβάνει το τμήμα της Μεσογείου που βρίσκεται νότια της Ιταλίας και της Ελλάδας και καταλήγει στη μέση της Κρήτης.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν, «εκατοντάδες βατράχια παρέλυσαν στις 26 Μαΐου 2010 την κυκλοφορία σε έναν από τους αυτοκινητόδρομους κοντά στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Παρόμοια περιστατικά είχαν συμβεί και πριν από τους καταστροφικούς σεισμούς της πόλης Σετσουάν στην Κίνα τον Μάιο του 2008 καθώς και της Λ’ Ακουιλα τον Απρίλιο του 2009» σημειώνουν και προσθέτουν: «Από τις 20 Μαΐου του 2010 η γεωφυσική δραστηριότητα στη Μεσόγειο παρακολουθείται από ομάδα ειδικών RC EOM, την οποία απαρτίζουν επιστήμονες του Tula State University Center “Forecast” και Distant School CosmoMeteoTectonic (παρουσιάζονται σε πίνακες τα αποτελέσματα). Ιδιαίτερη προσοχή έxει δοθεί στις ανωμαλίες των τελλουρικών (ηλεκτρικών) ρευμάτων της 20ής Μαΐου 2010, που καταγράφηκαν από τον επίγειο σταθθμό στην Πελοπόννησο, στην ισχυρή υψηλής συχνότητας ανωμαλία που καταγράφηκε από τους σταθμούς μέτρησης βαρύτητας του “Tula” στις 26 Μαΐου 2010 και φυσικά στην αντίδραση των βατράχων».

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ακόμη: «Οι μετρήσεις που έγιναν στις εικόνες των δορυφόρων Terra στις 23 Μαΐου έδωσαν πιθανό σεισμό μεγέθους 6,9 Ρίχτερ». Μάλιστα, όπως αναφέρουν, αναδρομική ανάλυση έδωσε παρόμοιους δείκτες πριν από τον μεγάλο σεισμό της 8ης Ιουνίου του 2008 που «χτύπησε» την Πάτρα. Χθες πάντως, χιλιάδες βατράχια έκαναν και πάλι την εμφάνισή τους στην Εγνατία Οδό, πάνω από τις λίμνες του Αγίου Βασιλείου και της Βόλβης, όπου βρίσκεται και το ομώνυμο ενεργό σεισμικό ρήγμα. Η εν λόγω έκθεση-προειδοποίηση είναι γνωστή εδώ και λίγες μέρες στους Ελληνες επιστήμονες και σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, έχει ενημερωθεί και ο ΟΑΣΠ.

Όπως σημείωσε στην «Espresso» ο εντεταλμένος ερευνητής Σεισμολογίας του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Γεράσιμος Χουλιάρας «έχω δει την εν λόγω ανάρτηση, την οποία θεωρώ προκλητική. Είναι απαράδεκτο στην επίσημη ιστοσελίδα του ρωσικού κράτους να αναφέρεται κάτι τέτοιο, χωρίς κανείς να έχει ενημερώσει τις αρμόδιες ελληνικές αρχές» τόνισε και πρόσθεσε: «Ωστόσο ερεύνησα προσεκτικά τα όσα αναφέρονται. Η περιοχή που δείχνουν δεν δικαιολογείται από τα επιστημονικά στοιχεία που παραθέτουν. Δεν θεωρώ ότι θα επηρεάζονταν τα βατράχια της βορείου Ελλάδος από έναν επικείμενο σεισμό που υποστηρίζουν ότι μπορεί να γίνει μεταξύ Κρήτης και Σικελίας. Η απόσταση είναι εξαιρετικά μεγάλη».

Καθησυχαστικός εμφανίστηκε σε δηλώσεις του και ο σεισμολόγος Σταύρος Τάσσος που σημείωσε: «Η όποια συσχέτιση με τα βατράχια είναι μάλλον τυχαία. Δεν υπάρχει κανένα επιστημονικό στοιχείο που να δείχνει ότι επίκειται μεγάλος σεισμός».

Την πεποίθησή του ότι δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας εξέφρασε στην «Espresso» και ο διευθυντής ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Γεράσιμος Παπαδόπουλος, σημειώνοντας: «Δεν απορρίπτω, ούτε αποδέχομαι τη συγκεκριμένη έρευνα. Χρειάζονται όμως περισσότερα στοιχεία για να μπορεί κάποιος να δώσει μια πρόβλεψη. Από μια πρώτη ματιά βλέπω ότι τα στοιχεία που παραθέτουν δεν συνδέονται μεταξύ τους. Θα έπρεπε οι Ρώσοι να είναι πιο προσεκτικοί τόσο στις αναρτήσεις τους όσο και στα στοιχεία τους. Και φυσικά θα πρέπει να ενημερώνουν τις αρχές της χώρας που αφορά η πρόβλεψη και όχι το Ιντερνετ».

Στο μεταξύ, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε από ερευνητές βρετανικού πανεπιστημίου, η συμπεριφορά των αρσενικών βατράχων κατά την περίοδο της αναπαραγωγής αλλάζει αν πρόκειται να γίνει σεισμός. «Μεγάλη αλλαγή στη συμπεριφορά των αρσενικών κοινών βατράχων παρατηρήθηκε πέντε μέρες πριν από τον σεισμό που σημειώθηκε στην ιταλική πόλη Λ’ Ακουιλα στις 6 Απριλίου 2009» αναφέρει η ομάδα ερευνητών που μελετούσε τα αμφίβια αυτά στη φάση της αναπαραγωγής τους. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, «οι κοινοί βάτραχοι Bufo Bufo έχουν την ικανότητα να διαισθάνονται σημαντικά σεισμικά φαινόμενα και να προσαρμόζουν αναλόγως τη συμπεριφορά τους».

 Πηγή -espresso

Γιατί οι φιάλες νερού έχουν ημερομηνίες λήξης;

13/6/2010

 
Picture
Είναι  καλοκαίρι. Έξω έχει ήλιο και πολύ ζέστη και θέλετε να πλησιάσετε το συντομότερο δυνατό ένα κρύο μπουκάλι νερό . Ανοίγετε το μπουκάλι  νερού και καθώς το φέρνετε στα χείλη σας παρατηρείτε την ετικέτα που δείχνει  την ημερομηνία . Βλέπετε ότι το νερό έληγε πριν απο από δύο μήνες και έχετε την εντύπωση ότι το μπουκάλι μοιάζει λίγο σκονισμένο.
Πρέπει αυτό το γεγονός να σας ανησυχήσει;  Φυσικά  το νερό δεν είναι κακό. Έχοντας μια ετικέτα που σας δείχνει ότι το νερό είναι φρέσκο και εντός των ορίων λήξης είναι σχεδόν το ίδιο με το αν σας πουν ότι η ζάχαρη και το αλάτι έχουν ημερομηνία λήξης.
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους τα μπουκάλια με  νερό έχουν μια ημερομηνία λήξης. Ο κυριότερος λόγος  είναι η γραφειοκρατία του συστήματος: το νερό είναι ένα αναλώσιμο  προϊόν, και ως εκ τούτου, υπόκειται στους νόμους που απαιτούν ημερομηνίες λήξης για όλα τα αναλώσιμα, από τον καφέ έως την  λεμονάδα.
Εκτός αυτού, η ημερομηνία λήξης στο εμφιαλωμένο νερό έχει ορισμένα οφέλη για τον κατασκευαστή. Αν και το νερό, που βρίσκεται μέσα στο μπουκάλι δεν είναι κακό, το πλαστικό μπουκάλι που το περιέχει «λήγει», και το γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει στην ανάμειξη των χημικών ουσιών του στο νερό. Αυτό δεν θα καταστήσει αναγκαστικά το νερό τοξικό, αλλά θα μπορούσε να κάνει την γεύση του κατώτερη από το "φρέσκο ανοιξιάτικο νερό του βουνού." Εάν οι καταναλωτές έρθουν σε επαφή με τις εταιρείες εμφιαλωμένων νερών για να παραπονεθούν ότι το νερό που αγόρασαν πριν από αρκετά χρόνια είναι κακό, οι εταιρείες , τους επισημαίνουν ότι αυτό το πρόβλημα δεν οφείλεται σε δικό τους φταίξιμο αφού το χρησιμοποιούν πέρα  από την ημερομηνία λήξης του.
Επιπλέον, πολλές εταιρείες εμφιάλωσης νερού  χρησιμοποιούν τα ίδια μηχανήματα που χρησιμοποιούν για την εμφιάλωση σόδας και άλλων αναψυκτικών και άλλων ποτών τα οποία λήγουν και θα πρέπει να φέρουν ημερομηνία λήξης. Είναι ευκολότερο και πιο αποτελεσματικό να βάλει απλά μια ετικέτα για όλα τα μπουκάλια (αν απαιτείται ή όχι), παρά να αφιερώσεις ένα ειδικό μηχάνημα μόνο για το εμφιαλωμένο νερό.
Τέλος, οι ημερομηνίες λήξης είναι συνήθως ένα μόνο μέρος από τον τυπωμένο κωδικό που προσδιορίζει την ημερομηνία, την εγκατάσταση εμφιάλωσης, καθώς και άλλες πληροφορίες. Ακόμη και αν η ημερομηνία λήξης η ίδια έχει νόημα από την άποψη αν το νερό είναι κακό, οι πληροφορίες κατασκευής θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες για πιθανό εντοπισμό της μόλυνσης, πιθανά λάθη εμφιάλωσης ή σε θέματα ανακλήσεων προϊόντων.

Ο κόλπος του Κεραμικού 161.000 χρόνια πριν.

11/6/2010

 
Picture
Στον υποθαλάσσιο χώρο  της Κω έγινε η μεγαλύτερη έκρηξη της Ανατολικής  Μεσογείου των τελευταίων 2,5 εκ. χρόνων. Το απίστευτο γεγονός  που συνέβη πριν από 161.000 χρόνια σας το περιέγραψα ήδη σε άλλα άρθρα μου.
Η  τεράστια έκρηξη ξεκίνησε από ένα μεγάλο ηφαίστειο που βρισκόταν πολύ κοντά στο βόρειο Γυαλί της Νισύρου, το οποίο τίναξε στον αέρα 240 δισεκατομμύρια τόνους λιωμένο πέτρωμα και κάλυψε το μεγαλύτερο μέρος της Κω και των γύρω περιοχών με στρώματα από ελαφρόπετρα και ηφαιστειακή στάχτη πάχους δεκάδων μέτρων. Την εποχή εκείνη ένα μέρος από το Γυαλί και η Στρογγυλή δεν υπήρχαν, ενώ η Νίσυρος ήταν ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο που ίσως μόνο η κορυφή του βρισκόταν πάνω από τη θάλασσα.
Ωστόσο κάποιος μπορεί να θέσει το ερώτημα , πώς να  ήταν άραγε  η περιοχή μας πριν απο την μεγάλη έκρηξη ;Πριν την μεγάλη έκρηξη  το ανατολικό και ίσως το δυτικό μέρος του νησιού της Κω πιθανόν  να ήταν μέρη μιας μεγάλης χερσονήσου η οποία κατά πάσα πιθανότητα περιλάμβανε και το νησί της Ψερίμου.Τότε η Κάλυμνος και η Λέρος ήταν ένα εννιαίο νησί ενώ ένας στενός δίαυλος χώριζε την χερσόνησο Κω-Αλικαρνασσού από την Κάλυμνο.
Στον παραπάνω χάρτη με το θαλασσί χρώμα παρουσιάζεται η ακτογραμμή δηλαδή η ξηρά πριν από 161.000 χρόνια. Στο χάρτη μπορείτε να επίσης δείτε τα όρια της καλδέρας .Επίσης πώς κινήθηκαν τα πυροκλαστικά υλικά που απελευθερώθηκαν από την μεγάλη έκρηξη. 
H επίδραση του ηφαιστείου στους νεαντερτάλιους που ζούσαν στην περιοχή  μας όπως και στα ζώα ήταν καταστροφική.
Ωστόσο αυτή η έκρηξη μας άφησε σαν κληρονομιά εκτός από τα ηφαιστειακά πετρώματα, τα οποία έχουν δώσει σημαντικά κοιτάσματα ορυκτών πρώτων υλών, την  εύφορη γη που πάνω στην οποία κτίσαμε τα χωριά μας. Ομως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η  επίδραση των ηφαιστείων στον άνθρωπο είναι διπλή. Τα ηφαίστεια επιφέρουν σημαντικές βλάβες και καταστροφές, αλλά  συμβάλλουν άμεσα ή έμμεσα στη βελτίωση της ζωής του ανθρώπου.

Γεωδίφης 
Πηγή-Γεωστοχασμοί

Ποια ήταν η πραγματική πατρίδα του Οδυσσέα;

9/6/2010

 
Picture
Μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα πιστεύαμε ότι τις τοποθεσίες και τους χαρακτήρες  που περιέγραφε ο Όμηρος στην Ιλιάδα και Οδύσσεια ήταν προϊόντα ενός μυθομανούς τόσο σε ιστορική όσο και γεωγραφική βάση. Ωστόσο, όταν ο Σλήμαν το 1870, ανακάλυψε τις Μυκήνες και την Τροία και ο Έβανς τα ανάκτορα της Κνωσού, τότε πολλές απόψεις αναθεωρήθηκαν. Τότε έγινε αποδεκτό ότι κάτι συνέδεε την αρχαιολογική πραγματικότητα με τους στίχους του Ομήρου. Λεπτομερείς έρευνες και χρονολόγηση ιζημάτων τόσο στην  Αργολίδα, την οποία ο Όμηρος περιγράφει ως τη γη του Διομήδη στην Ιλιάδα, και η πεδιάδα της Τροίας στη Μικρά Ασία ήταν ακριβείς σύμφωνα με τις περιγραφές του. Από τότε πολλοί ερευνητές προσπάθησαν να ανασκευάσουν τις αφηγήσεις του Ομήρου και παρ’ όλες τις ανακαλύψεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια, η πατρίδα του Οδυσσέα, δηλαδή της αρχαίας Ιθάκης δεν έχει ποτέ βρεθεί.
Σήμερα η θέση της γενέτειρας του βασιλιά έχει συσχετιστεί με το σύγχρονο νησί του Ιονίου που έχει αυτό το όνομα, αλλά ανασκαφές που έγιναν εκεί έχουν οδηγήσει σε αρχαιολογικές απογοητεύσεις ενώ επίσης από την επιστημονική κοινότητα αντιμετωπίζεται με «γκρίνια» η γεωγραφική ασυνέπεια σύμφωνα με τις αναφορές του Όμηρου.    Η σημερινή Ιθάκη διαθέτει φυσικά χαρακτηριστικά, διαφορετικά από εκείνα που έθεσε ο Όμηρος. Αυτό οδήγησε διάφορους ερευνητές σε μια αναζήτηση εναλλακτικών τοποθεσιών για την αρχαία Ιθάκη, κυρίως στα γειτονικά νησιά του Ιονίου. Η λεπτομερής περιγραφή της γεωγραφικής Κεφαλονιάς από το Στράβωνα, περιορίζει την έρευνα για την τοποθεσία της αρχαίας Ιθάκης αλλά βοηθά στη λύση του χρόνιου αινίγματος. Μετά από γεωλογικές και γεωφυσικές έρευνες το δυτικότερο τμήμα της Κεφαλονιάς δηλαδή εκείνο της χερσονήσου της Παλίκης είναι το μέρος που μοιάζει περισσότερο με την αρχαία Ιθάκη όπως περιγράφεται στην Οδύσσεια του Ομήρου. 
Η Κεφαλονιά βρίσκεται βορειοδυτικά από εκεί όπου γίνεται η σύγκρουση των τεκτονικών πλακών της Ευρασίας και της Αφρικής. Αυτή η περιοχή έχει συχνά δοκιμαστεί από μεγάλους σεισμούς ενώ έχει τον υψηλότερο σεισμικό κίνδυνο στην Ελλάδα. Η γεωγραφική της θέση δε διαφέρει με αυτή της Σουμάτρα της νοτιοανατολικής Ασίας, ενώ οι περιοχές του Ιονίου έχουν υποστεί πολλαπλά πλήγματα από τσουνάμι μετά από μεγάλα σεισμικά γεγονότα.
 Η ύπαρξη ενός καναλιού, το οποίο παρέμεινε καταδεδυμένο όλα αυτά τα χρόνια, απομόνωσε τη χερσόνησο της Παλίκης από την υπόλοιπη Κεφαλονιά. Κατά τη διάρκεια μεταξύ 1ου–13ου αιώνα μ.Χ, το κανάλι με το καιρό χάθηκε και τη θέση του πήρε η σημερινή κοιλάδα. Πρόκειται για μια περίοδο κατά την οποία το δυτικό τόξο ήταν ιδιαίτερα επιρρεπές σε σημαντικά γεγονότα σεισμών και τσουνάμι. Η κοιλάδα έχει ανυψωθεί και συνεπώς αυξήθηκε σε ύψος περίπου 180 μέτρα, με υλικά που μεταφέρθηκαν από πτώσεις βράχων και κατολισθήσεις σε μόλις 2.000 χρόνια. Η χερσόνησος της Παλίκης ήταν ένα ξεχωριστό νησί, το οποίο αντιστοιχεί με την αρχαία Ιθάκη σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες θεωρίες. Τα γεωλογικά δεδομένα της περιοχής μας παρέχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το θαλάσσιο κανάλι, που ανέφερε ο Στράβωνας στα συγγράμματα του, υπήρχε πράγματι κάτω από την Θύνια, και χώριζε το αρχαίο νησί της Ιθάκης από τη σημερινή Κεφαλονιά. Οι νέες έρευνες έδειξαν ότι είναι εφικτό για το αρχαίο νησί της Ιθάκης να μετατράπηκε σε χερσόνησο της Παλίκης μέσα σε μερικές χιλιάδες χρόνια.

Πηγή-Γεωστοχασμοί, Nature Geoscience
<<Previous

    Κώια

    ''Η ανθρώπινη ζωή είναι σύντομη, η επιστήμη ατέλειωτη, ο χρόνος λίγος, η πείρα λαθεμένη και η απόφαση γεμάτη ευθύνες'' Ιπποκράτης (460-370 π.Χ)

    Picture
    Σελίδα αφιερωμένη στον εραστή της κωακής φύσης, Ιάκωβο Ζαρράφτη
    (1853-23/4/1933)

    Αρχεία

    April 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    September 2012
    August 2012
    July 2012
    June 2012
    May 2012
    April 2012
    March 2012
    February 2012
    January 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    July 2011
    June 2011
    May 2011
    April 2011
    March 2011
    February 2011
    January 2011
    December 2010
    November 2010
    October 2010
    September 2010
    August 2010
    July 2010
    June 2010
    May 2010
    April 2010
    March 2010
    February 2010

    RSS Feed

Δυναμικός-Βιβλία-Γεωπανόραμα-Χάρτες-Άρθρα-Ορυκτά-Απολιθώματα-Γλωσσάριο-Γεωπαρατηρητήριο-Παλαιογεωγραφία
Youtube-Panoramio-Noaa-Usgs-Nasa-Geowhen 
Ορισμένα από τα θέματα που εκτίθενται, προέρχονται από θεωρητικά μοντέλα και επιστημονικές μελέτες ενώ άλλα αποτελούν προσωπικές σκέψεις & απόψεις, πάντοτε θα περιέχουν κάποια αβεβαιότητα και διαφορά γνώμης. Κάποιες από τις απόψεις και αναλύσεις που εκφράζονται στον ιστοχώρο δεν αντιπροσωπεύουν εκείνες του Γεωδίφη και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες. Η λειτουργία του ιστοχώρου στοχεύει αποκλειστικά και μόνο στην ενημέρωση & ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα θέματα γεωπεριβάλλοντος και τις δράσεις του, ενώ σε καμία περίπτωση δεν αποσκοπεί στην επίτευξη κέρδους. Οι εργασίες, ταινίες, κινούμενα σχέδια, έγγραφα, βιβλία και τόσα άλλα που δημοσιεύονται σε αυτό τον χώρο, χρησιμοποιούνται μόνο για εκπαίδευση. Οι κάτοχοι μπορούν να ζητήσουν την αφαίρεση του περιεχομένου. Οι προσωπικές εργασίες και φωτογραφίες δεν υπόκεινται σε δικαιώματα και άλλα μέτρα προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο ιστοχώρος αφιερώνεται στον αναγνώστη που αναζητά απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα που σχετίζονται με τον άγνωστο κόσμο που τον περιβάλλει
Picture

   Γεωδίφης,2009