Ο προσανατολισμός των κρυστάλλων αντιγορίτη που υπάρχει στα πετρώματα επηρεάζει την κίνηση των ρηγμάτων σύμφωνα με μία νέα έρευνα του Πανεπιστημίου του Μιλάνου-Bicocca.
Η ανώμαλη κίνηση των ρηγμάτων επηρεάζεται επίσης από τον προσανατολισμό των κρυστάλλων του ορυκτού αντιγορίτη σε πετρώματα. Από αυτή την κίνηση εξαρτώνται σεισμοί που μέχρι τώρα δεν μπορούσαν να εξηγηθούν από την θεωρία της μηχανικής. Για πρώτη φορά αποκαλύφθηκε , από μια έρευνα που έγινε για το Πανεπιστήμιο του Μιλάνου Bicocca που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature Geoscience. Η μελέτη διεξήχθη από τους Marcello Campione και Gian Carlo Capitani ,ερευνητές του Τμήματος Περιβάλλοντος ,Εδάφους και Επιστημών της Γης του Πανεπιστημίου.
Ο αντιγορίτης είναι ένα ένυδρο πυριτικό ορυκτό του μαγνησίου που ανήκει στην ομάδα των COIL, με χαρακτηριστικό πράσινο χρώμα, που χρησιμοποιείται ευρέως ως πέτρα σε κτίρια όπως η ιταλική"Pioda" ένας σερπεντινοσχιστόλιθος της Valmalenco που χρησιμοποιείται σε πολλά σπίτια για κατασκευή και ως επένδυση. Ο σερπεντίνης είναι πέτρωμα που αποτελείται από μαγνησιούχα ορυκτά όπως ο φυλλώδης αντιγορίτης και ο ινώδης χρυσοτίλης. Πρόκειται για πολύ διαδεδομένο υλικό που δημιουργείται στην ζώνη καταβύθισης των τεκτονικών πλακών, στην πιο ενεργό ζώνη της Γης εκεί όπου γεννούνται σεισμοί, και παίρνουν ποικίλες κατευθύνσεις, ανάλογα με διάφορους παράγοντες όπως το ποσοστό παραμόρφωσης και η παρουσία των υγρών.
Η έρευνα του Πανεπιστημίου του Milano-Bicocca, χάρη στη χρήση ενός ειδικού μικροσκοπίου το οποίο επιτρέπει να μελετηθεί η συμπεριφορά της μικροκλίμακας της μηχανικής που επηρεάζει τα πετρώματα που συμμετέχουν στις τεκτονικές πλάκες, έφερε στο φως ότι οι δυνάμεις τριβής των πετρωμάτων που συμμετέχουν στους σεισμούς, σε ότι αφορά το μέγεθος και την κατεύθυνση, εξαρτώνται από τον τρόπο με τον οποίο είναι προσανατολισμένοι οι κρύσταλλοι που περιέχονται σε αυτά.
"Η κίνηση των ρηγμάτων – εξηγούν ο Marcello Campione και ο Gian Carlo Capitani - εμφανίζεται όταν υπάρχει μια μετατόπιση από μια πλάκα στην άλλη. Μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια των μηχανικών κινήσεων των τεκτονικών πλακών οι οποίες παράγουν μια νέα κατεύθυνση της ώθησης που εμφανίζεται ως «ανώμαλη »επειδή δεν ακολουθεί τα γνωστά μοντέλα της μηχανικής. Τώρα, χάρη στη νανοσκοπική μελέτη του προσανατολισμού του αντιγορίτη που παρουσιάζεται στο πέτρωμα, αυτή η ανωμαλία μπορεί τελικά να εξηγηθεί. Η έρευνα, η οποία τους επέτρεψε να ανακαλύψουν μια άγνωστη έως σήμερα ιδιότητα του αντιγορίτη, μπορεί να συμβάλει στον καλύτερο προσδιορισμό του γεωδυναμικού μοντέλου των τεκτονικών πλακών, από την κίνηση των οποίων, σε τελική ανάλυση εξαρτώνται οι σεισμοί, και ως εκ τούτου σε μια καλύτερη μακροπρόθεσμη πρόβλεψη του ίδιου του φαινομένου.

Γεωδίφης με πληροφορίες από το Nature Geoscience

Φωτογραφία -Αντιγορίτης από τα ορυχεία της οροσειράς Belvidere , Ουάσινγκτον (Eden,Lowell)

Η δικτατορία στην χώρα μας άρχισε μετά το πραξικόπημα των Συνταγματαρχών στις 21 Απριλίου 1967.Θεωρήθηκε από πολλούς ως ένα από τα πολλά επεισόδια του Ψυχρού Πολέμου, στην μάχη μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Κατά τον Σάμιουελ Χάντιγκτον,συγγραφέα του βιβλίου ''The Third Wave'' αυτό το γεγονός δεν πρέπει να αναλύεται ως ένα μεμονωμένο αλλά ως μέρος ενός παγκόσμιου παιχνιδιού, που οδήγησε σε ''κύματα δικτατοριών'' ανά τον κόσμο.
Την εποχή εκείνη (1967-1974), στο μικρότοπο μας ένας ογκόλιθος τεραστίων διαστάσεων εξαφανίζεται από την Αντιμάχεια σύμφωνα με αναφορές ντόπιων. Ορισμένοι αργότερα ισχυρίστηκαν ότι δεν χάθηκε ο ογκόλιθος αλλά ότι η κοινοτική αρχή της εποχής τον πούλησε ή ότι τον δώρισε σε κάποιους Ιάπωνες. Το συμβάν έμεινε χαραγμένο στην τοπική κοινωνία για καιρό. Μεταγενέστερα κάποιος Πρόεδρος της Αντιμάχειας ευαισθητοποιήθηκε και αναζήτησε την τύχη του εξαφανισμένου βράχου. Τι καρπούς απέφερε η έρευνα δεν το γνωρίζω.
Η τοποθεσία Σιδηρόπετρα της πρώην Κοινότητας Αντιμάχειας ή ''Σιερόπετρα'' όπως την ονομάζουν οι Αντιμαχείτες, βρίσκεται σε ύψωμα περίπου 122 μέτρων από την στάθμη της θάλασσας, βορειοδυτικά από τις ανηφορικές Πόρτες.
Τα εδάφη της περιοχής αποτελούνται από ηφαιστειοιζηματογενείς γεωλογικούς σχηματισμούς ηλικίας τουλάχιστον 2 εκατομμυρίων ετών. Πιο συγκεκριμένα από χαλαρά και συγκολλημένα αμμώδη εδάφη που δημιουργήθηκαν στην θάλασσα πριν από 2 εκ. χρόνια και από πυροκλαστικά υλικά που προήλθαν από τον υποθαλάσσιο κρατήρα της Αβύσσου -που έδωσε την τρομερή έκρηξη που συγκλόνισε την Νοτιοανατολική Μεσόγειο πριν από 161.000 χρόνια.
Σήμερα στην περιοχή της Σιδηρόπετρας μεγάλοι βράχοι in situ(δηλαδή επί τόπου& οι οποίοι δεν έχουν μεταφερθεί) από γρανιτοειδείς μαγματικές αποθέσεις ή άλλης ακόμη λιθολογικής σύστασης, δεν εμφανίζονται. Βέβαια αξίζει να σημειωθεί ότι παρατηρούνται στο έδαφος διάσπαρτοι βράχοι γρανιτοειδούς σύστασης με τον χαρακτηριστικό κοκκινόμαυρο κοκκώδη ιστό και συμπαγή στρογγυλοποιημένη υφή που όμως μαρτυρούν κάποιου είδους μετακίνηση.
Τις πλησιέστερες εμφανίσεις πετρωμάτων τέτοιου τύπου- in situ- μπορεί κανείς να συναντήσει μόνο σε απόσταση 4-5 χιλιομέτρων, στο νοτιοδυτικό τμήμα της οροσειράς του Δίκαιου, όπου υπάρχουν χαλαζιακοί μονζονίτες ηλικίας περίπου 12 εκ. ετών(τα γνωστά γρανιτοειδή του Ελαιώνα).
Το ερώτημα αν υπήρξε ποτέ στην περιοχή ο τεράστιος (χαμένος )γρανιτόλιθος φαιού χρώματος -όπως αναφέρει ο Ν. Ζάρακας- της Σιερόπετρας δεν είναι εύκολο να απαντηθεί. Τα διάσπαρτα πλουτωνικά βράχια πιθανόν να βρίσκονται εκεί για κάποιο χρόνο ενώ είναι ως επί το πλείστον ερυθρωπά.
Κατά την προσωπική μου εκτίμηση,πρόκειται για γρανιτοειδή τα οποία αφού υπέστησαν την δράση νερού, ίσως μεταφέρθηκαν στην τοποθεσία όχι όμως από το νερό κάτι το οποίο αποκλείω. Από ότι είμαι σε θέση να γνωρίζω, ο ''ανοιχτομάτης'' Ιάκωβος Ζαρράφτης δεν την περιγράφει στα μέχρι σήμερα γνωστά κείμενα του. Αν υπήρχε κάτι το εντυπωσιακό εκτιμώ ότι θα το είχε αναφέρει όπως έκανε με την Μαύρη Πέτρα στο Τουβάκι(παραλιακή τοποθεσία,Μαστιχάρι).Όμως, την εποχή των Συνταγματαρχών αναφέρθηκαν ανάλογα παράξενα περιστατικά σε διάφορα μέρη της χώρας.
Με τον όρο σιδηρόλιθο, οι πετρογράφοι συνήθως αποκαλούν πετρώματα που προέρχονται από μετεωρίτες (ουράνια σώματα που έλκονται από τη βαρύτητα του πλανήτη μας και πέφτουν στην επιφάνεια της γης )των οποίων το κράμα σιδήρου και νικελίου βρίσκεται σε ίσες περίπου αναλογίες. Στους σιδηρόλιθους παρατηρείται αυτοφυής σίδηρος με τη μορφή μικρών σταγονιδίων. Αν πρόκειται για κάτι τέτοιο θα υπήρχαν κάποια ίχνη από κρατήρα από την έκρηξη ή ακόμη αλλοιωμένα πετρώματα. Ωστόσο, ο σιδηρόλιθος είναι πιο μελανός, σκούρος σχεδόν ασήκωτος και ξεχωρίζει από τον γρανιτόλιθο για τον οποίο έκαναν λόγο οι Αντιμαχείτες. Από την στιγμή που έχει εξαφανιστεί ο εν λόγω ογκόλιθος μπορούν να γίνουν αρκετές υποθέσεις. Όμως, με ή χωρίς τον (χαμένο) βράχο η τοποθεσία της Σιερόπετρας είναι ένας ακόμη γεώ-τοπος όπου οι καθημερινές μας ιστορίες και παραδόσεις συναντάνε το πλούσιο γεωλογικό αρχείο του νησιού.

Γεωδίφης 

Πηγές
1.Γεωλογικός Χάρτης της Κω- ΙΓΜΕ
2.Τοπωνυμικά και ονοματικά της νήσου Κω- Μιχάλης Ευστ. Σκανδαλίδης(Κατερίνα Παπαθωμά Μαστοροπούλου)
3.Βικιπαίδεια
4.Τοπωνύμια Νήσου Κω- Ν.Ζάρακας

Έχουν παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας. Μέχρι σήμερα πιστεύαμε ότι συμβαίνουν στις τροπικές περιοχές, και ότι μπορούν εποχιακά να εμφανίζονται σε εύκρατες περιοχές σε όλο τον κόσμο, όπως στην δυτική ακτή της Ευρώπης, καθώς και τα βρετανικά νησιά και αρκετές περιοχές της Μεσογείου και της Βαλτικής Θάλασσας. Όμως καθώς οι θάλασσες μας θα θερμαίνονται περισσότερο λόγω της κλιματικής αλλαγής τόσο περισσότερο θα μας απασχολούν στο απώτερο μέλλον.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που αφήνει πίσω του τρομερές ζημιές και δεν περιορίζεται μόνο στο αλμυρό νερό. Πολλοί υδροσίφωνες έχουν αναφερθεί σε λίμνες και ποτάμια συμπεριλαμβανομένων των Μεγάλων Λιμνών και του Ποταμού St. Lawrence River.
Οι υδροσίφωνες (Waterspout) είναι στροβιλιζόμενες δίνες αέρα σε επαφή με το έδαφος οι οποίες "κρέμονται" κάτω από κυρίως καταιγιδοφόρα νέφη προκαλώντας υλικές ζημιές ή ακόμα απειλώντας και ανθρώπινες ζωές στο πέρασμα τους. Οι στροβιλιζόμενες αέριες δίνες όταν συμβαίνουν στην ξηρά αποκαλούνται ανεμοστρόβιλοι(Tornado).
Ο πατέρας της τεκτονικής των πλακών Alfred Wegener ήταν από τους πρώτους ο οποίος ασχολήθηκε με την έρευνα των σιφώνων στην Ευρώπη. Κατά την Μετεωρολογία,σίφωνας είναι μια βίαιη στροβιλιζόμενη στήλη αέρα σε επαφή με το έδαφος, είτε κρέμεται από σωρειτόμορφο νέφος είτε βρίσκεται κάτω από σωρειτόμορφο νέφος και συχνά (αλλά όχι πάντα) ορατό ως νέφος χωνί.
Αποτελεί ένα ισχυρό φαινόμενο με διάρκεια λίγων λεπτών αλλά με καταστροφικές συνέπειες για τις τοπικές κοινωνίες. Έχουν από καιρό αναγνωριστεί ως σοβαρός θαλάσσιος κίνδυνος.
Οι ισχυροί υδροσίφωνες είναι μία απειλή για τα σκάφη(αέρα&ξηράς) και τους κολυμβητές. Εάν ποτέ τους συναντήσετε πρέπει να κρατήσετε μια σημαντική απόσταση από αυτά τα φαινόμενα και να είστε πάντα σε εγρήγορση μέσα από τα δελτία καιρού. Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία θα πρέπει να εκδίδει συχνά ειδικές προειδοποιήσεις θαλάσσιες όταν υδροσίφωνες είναι πιθανό ή έχουν παρατηρηθεί πάνω από τα παράκτια ύδατα, ή όταν αναμένεται να κινηθούν στην ξηρά.
Υπάρχουν 5 στάδια στον κύκλο ζωής ενός υδροσίφωνα. Αρχικά, ένας κυκλικός, ανοιχτόχρωμος δίσκος εμφανίζεται στην επιφάνεια του νερού, που περιβάλλεται από μία μεγαλύτερη σκοτεινή περιοχή απροσδιόριστου σχήματος. Μετά το σχηματισμό αυτών των έγχρωμων δίσκων στο νερό, ένα σχήμα φωτός με σκουρόχρωμες ζώνες σπιράλ αναπτύσσεται γύρω από το σκοτεινό σημείο στην επιφάνεια του νερού. Στη συνέχεια, ένας πυκνός θαλάσσιος δακτύλιος , που ονομάζεται ''καταρράκτης'', εμφανίζεται γύρω από το σκοτεινό σημείο με αυτό που φαίνεται να είναι ένα ''μάτι''. Τελικά, ο υδροσίφωνας γίνεται ορατός ως χοάνη από την επιφάνεια του νερού προς το εναέριο σύννεφο. Η δίνη μπορεί να ανέλθει σε ύψος αρκετών εκατοντάδων μέτρων ή περισσότερο και συχνά δημιουργεί μια ορατή προειδοποίηση ότι προετοιμάζεται να κινηθεί. Τελικά, η χοάνη και τα χωνοειδή νέφη αρχίζουν να διαλύονται δεδομένου ότι η εισροή θερμού αέρα στη δίνη τα αποδυναμώνει και τελειώνει τον κύκλο ζωής του υδροσίφωνα.
Έχουν παρατηρηθεί ότι υπάρχουν σε μικροκλίμακα, όταν το περιβάλλον τους είναι λιγότερο από δύο χιλιόμετρα σε πλάτος. Το σύννεφο από το οποίο αναπτύσσονται μπορεί να είναι αβλαβές ως μέτρια πυκνό , ή τόσο μεγάλο όσο ένα τεράστιο υπερ-κύτταρο. Ενώ μερικοί είναι ισχυροί στη φύση, οι περισσότεροι είναι πολύ ασθενέστεροι και προκαλούνται από διαφορετικές ατμοσφαιρικές δυναμικές. Συνήθως αναπτύσσονται σε υγρά περιβάλλοντα όταν τα μητρικά σύννεφα περιέχουν υψηλά ποσοστά υγρασίας κατά την διαδικασία της ανάπτυξης τους. Περισσότεροι υδροσίφωνες μπορεί να συμβούν στην ίδια περιοχή την ίδια στιγμή.
Συχνά παρατηρούνται στα τέλη του καλοκαιριού. Συνήθως σε απόσταση 100 χιλιόμετρα από την ακτή. Ωστόσο, στο Αιγαίο έχουν παρατηρηθεί μόλις λίγα χιλιόμετρα από την ακτή. Περίπου 160 υδροσίφωνες σήμερα αναφέρονται ετησίως σε ολόκληρη την Ευρώπη, στην Ολλανδία παρουσιάζονται περίπου 60, 25 στην Ισπανία και την Ιταλία, και 15 στο Ηνωμένο Βασίλειο. Στην χώρα μας έχουν αναφερθεί πολλά τέτοια φαινόμενα όπως στην Ρόδο, στον κόλπο του Κεραμικού (Κω), Σάμο, Ιόνιο και σε διάφορα άλλα μέρη .
Στο διαδίκτυο υπάρχει ένας τόπος καταγραφής σιφώνων στον Eλλαδικό χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών.Ο παρών ιστότοπος δημιουργήθηκε από το Εργαστήριο Κλιματολογίας και Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος του τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών με στόχο την καταγραφή των σιφώνων στη χώρα μας.Μέσα από την συγκεκριμένη διαδικτυακή πύλη έχετε την δυνατότητα να συμμετέχετε ενεργά αναφέροντας την εκδήλωση τέτοιων φαινομένων στον Ελλαδικό χώρο. Πολυετή έρευνα του Εργαστηρίου Κλιματoλογίας και Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος μελετά το φαινόμενα χωροχρονικά στον Ελλαδικό χώρο με στόχο την μελέτη των ιδιαίτερων καιρικών συνθηκών που ευνοούν την εμφάνιση τέτοιων φαινομένων στη χώρα μας.


Γεωδίφης 

Πηγές
1.Βικιπαίδεια
2.Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών-Ιστοσελίδα καταγραφής υδροσιφώνων http://tornado.geol.uoa.gr/index_rest.html

Φωτογραφία- Roberto Giudici κατέλαβε αυτήν την φωτογραφία το 1999, με 4 υδροσίφωνες ενώ έπλεε στο Ιόνιο Πέλαγος (Πηγή-dailymail.co.uk). Την φωτογραφία έδωσε πρόσφατα στην δημοσιότητα η ΝΑΣΑ.

Βίντεο- Υδροσίφωνας στην Σάμο