Γεωδίφης
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΓΑΙΑ
  • ΚΩΙΑ
  • NEA
  • ΘΕΜΑΤΑ
  • ΦΛΥΑΡΙΕΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Πρέπει να βγώ έξω από το κτίριο σε περίπτωση σεισμού;

30/9/2017

 
Σε όλες τις σεισμογενείς περιοχές του κόσμου ιδίως στις ΗΠΑ, διδάσκονται ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αντιμετωπίσεις έναν σεισμό την ώρα που συμβαίνει είναι να πέσεις, να καλυφθείς και να κρατηθείς. Είναι πραγματικά το καλύτερο που έχετε να κάνετε για να επιβιώσετε; ή να προσπαθήσετε να βγείτε έξω από το κτίριο την ώρα του σεισμού;
Στην Κω παρατηρήθηκε στον πρόσφατο σεισμό Μ6.6 ότι κάποιοι κάτοικοι έτρεξαν να βγουν από το κτίριο με αποτέλεσμα να συμβούν τραυματισμοί. Το ίδιο έγινε στον τελευταίο σεισμό μεγέθους M7.1 νότια της Πόλης του Μεξικού. Τα παρακάτω βίντεο δείχνουν δύο κτίρια που καταρρέουν μετά την ισχυρή δόνηση. Και τα δύο κτίρια φαίνεται να έχουν σκυρόδεμα, το πρώτο με ανοιχτό πρώτο πάτωμα, και το δεύτερο χωρίς ενίσχυση σε τοιχοποιία.
Μια ομάδα εμπειρογνωμόνων εξηγεί για το καλύτερο πράγμα που πρέπει να κάνετε όταν αισθάνεστε ένα σεισμό και γιατί.
Ο Mark Benthien, Διευθυντής Επικοινωνίας, Εκπαίδευσης και Ενημέρωσης στο Σεισμολογικό Κέντρο της Νότιας Καλιφόρνιας και Συντονιστής του Προγράμματος Ετοιμότητας σε Σεισμούς [shakeout], δήλωσε ότι «Αν κάποιος είναι στους επάνω ορόφους, η αβεβαιότητα της πλήρους κατάρρευσης έχει να κάνει με τον χρόνο που απαιτείται για να βγει, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να πέσει κάτω από ένα γερό τραπέζι. Ή δίπλα σε άλλα στερεά αντικείμενα, αν δεν υπάρχει διαθέσιμο κοντινό καταφύγιο, το οποίο συνιστάται. Η έρευνα μας όπως και οι περισσότεροι διασώστες που πηγαίνουν σε αποστολές για σεισμούς συμφωνούν: Είναι πιο πιθανό να βρεθούν άνθρωποι ζωντανοί σε «βιώσιμους κενούς χώρους» σε κτίρια που κατέρρευσαν. Ο Benthien δήλωσε επίσης, επικαλούμενος γεωλογικούς κινδύνους, διεθνές μελέτες, ότι σε περίπτωση που κάποιος είναι στο ισόγειο κτιρίου επιρρεπές σε κατάρρευση και υπάρχει αρκετός χώρος για να ξεφύγει από το κτίριο, η έξοδος θα μπορούσε να είναι μια επιλογή. Ωστόσο, τόνισε ότι αυτή η μελέτη είναι «πολύ περισσότερο για πολύ ευάλωτα κτίρια στη Νότια Ασία [ ίσως και αλλού], όπου η πιθανότητα κατάρρευσης είναι υψηλός.» Επιπλέον, δήλωσε ότι «αυτό είναι ένα πολύ περίπλοκο θέμα, το οποίο δεν μπορεί να είναι μία λύση για κάθε πιθανή κατάσταση.»
Ο David Bonowitz , ένας μηχανικός ο οποίος συμμετέχει σε διάφορες επιτροπές ασφάλειας κτιρίων λέει ότι, σε ότι αφορά την άοπλη τοιχοποιία, η απάντηση του τι πρέπει να κάνουμε είναι απλή, «Πέσε, Καλύψου, Κρατήσου. Γιατί; Λόγω των τρόπων που η άοπλη τοιχοποιία των κτιρίων διαχωρίζεται. Με λίγα λόγια, οι τοίχοι από τούβλα μπορεί να αποκολληθούν μακριά από την οροφή και τα πατώματα, να καταρρεύσουν πάνω στο παρακείμενο πεζοδρόμιο και δρόμο. Το τελευταίο μέρος που πρέπει να βρεθείτε σε σεισμό  είναι ακριβώς έξω από ένα κτίριο με άοπλη τοιχοποιία.Ακόμη και το τρέξιμο δεν θα σας έκανε πιο ασφαλείς.»
Ομοίως, ο Jorge Crempien de la Carrera, καθηγητής των Διαρθρωτικών Ταμείων και Πολιτικών Μηχανικών του Καθολικού Πανεπιστημίου της Χιλής, στο Σαντιάγο, δήλωσε ότι, «Στη Χιλή δεν έχουμε ορόφους χωρίς ενίσχυση, δεν επιτρέπεται. Επίσης δεν έχουμε άοπλη τοιχοποιία,είχε απαγορευτεί στα τέλη της δεκαετίας του 1930. Δεδομένου ότι έχουμε λίγες καταρρεύσεις, εμείς προτείνουμε πάντα «Πέσε, Καλύψου, Κρατήσου.» Σας προτείνουμε ποτέ να μην τρέχετε έξω από το κτίριο, ανεξάρτητα από τον τύπο του κτιρίου.»
Ένας άλλος εμπειρογνώμονας, ο Polat Gülkan, Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, από το Πανεπιστήμιο Cankaya, Άγκυρα[Τουρκία] και πρώην πρόεδρος του Διεθνούς Συνδέσμου Αντισεισμικής Μηχανικής, δήλωσε ότι, «Λαμβάνοντας υπόψη την ανθρώπινη αντίδραση κατά τη διάρκεια της συνεχούς κίνησης του εδάφους, νομίζω ότι η συμβουλή «Πέσε, Καλύψου, Κρατήσου» είναι η πιο ενδεδειγμένη, ή το λιγότερο κακό από τις λίγες επιλογές που έχεις στη διάθεση σου.
Τέλος, ο Kit Miyamoto , Διευθύνων Σύμβουλος της Miyamoto International , ο οποίος αυτή τη στιγμή είναι στην Πόλη του Μεξικού, εργάζεται σε τοποθεσίες με καταρρεύσεις κτιρίων, λέει ότι, «Παλιά το σκυρόδεμα ήταν ένα από τα πιο επικίνδυνα κτιριακά στοιχεία στη γη. Ανεπαρκή ενίσχυση έκανε το σκυρόδεμα πολύ εύθραυστο σε σεισμική κίνηση. Όλα τα κατεστραμμένα κτίρια που είδαμε [στην Πόλη του Μεξικού, μετά τον σεισμό Puebla] ήταν αυτού του τύπου. Πιστεύω η συμβουλή «Πέσε, Καλύψου, Κρατήσου» είναι η πιο ενδεδειγμένη, ειδικά κάτω από γραφείο κατά τη διάρκεια ενός σεισμού; Αν είμαι σε μία συγκεκριμένη προβληματική οικοδομή, θα τρέξω έξω όσο πιο γρήγορα μπορώ. Εκατοντάδες σώθηκαν εδώ στην Πόλη του Μεξικού με το τρέξιμο από τέτοιες οικοδομές. Έτσι εκπαιδεύονται οι Μεξικανοί. Αυτό θα έκανα σε αυτά τα κτίρια. Δεν τίθεται θέμα γι 'αυτό.»
Οι περισσότεροι ειδικοί συμβουλεύουν να «πέσετε, να καλυφθείτε και να κρατηθείτε» .Εάν υπάρχει ένα ομόφωνο μήνυμα, είναι ότι αν ζείτε ή εργάζεστε κοντά σε ένα μη ενισχυμένο τοίχο ή μη-εύκαμπτο (εύθραυστο) κτίριο από σκυρόδεμα,λάβετε υπόψη σας τις  παραπάνω συμβουλές.

Γεωδίφης

Πηγές
1.ShakeOut.org
2.temblor.net/

​

M4.3 από την σεισμοηφαιστειακή ζώνη Akyarlar

24/9/2017

 
Σεισμική δόνηση υποθαλάσσια μεγέθους 4.3 μονάδων σημειώθηκε λίγο πριν τις οκτώ το βράδυ. Ο σεισμός συνέβη την ώρα 19.57, στις 24/9/2017 με εστιακό βάθος κοντά στα 2 χιλιόμετρα. H δόνηση σύμφωνα με το EMSC είχε επίκεντρο 6.96 χιλιόμετρα από το λιμάνι της Κω. Έγινε αισθητός από τους κατοίκους, ενώ αναφέρθηκε ότι ακούστηκε βουητό, επειδή το επίκεντρο ήταν κοντά στην πόλη της Κω. Πρόκειται για σεισμικό γεγονός που μάλλον προήλθε από ένα κανονικό ρήγμα 6χλμ. που διασχίζει το Akyarlar ή Κεφαλονία. Είναι γνωστή περιοχή με ηφαιστειακές γεωδομές που ωστόσο δείχνουν να μην έχουν επηρεαστεί από την πρόσφατη σεισμική δραστηριότητα.Πρόκειται για δευτερεύουσα τεκτονική δομή που βρίσκεται δίπλα στο ρήγμα Bodrum το οποίο έδωσε τον κύριο σεισμό Μ6.6 της 21/7/2017. Η σημερινή σεισμική ακολουθία άρχισε στις 20.04 με Μ2.3 και εστιακό βάθος 14χλμ. Αργότερα εκδηλώθηκε η δόνηση μεγέθους Μ4.3 και στις 20.19 ακολούθησε ένας μικρότερος ο Μ2.7 με εστιακό βάθος 2χλμ. Εκτός απροόπτου, εάν τα πράγματα μείνουν ως έχουν, το ρήγμα δεν φαίνεται να μπορεί να δώσει κάτι πιο ανησυχητικό.Ομως, το όλο σύστημα ρηγμάτων Gokova είναι απρόβλεπτο  και θέλει ιδιαίτερη προσοχή. Η αλλοπρόσαλη μετασεισμική δραστηριότητα του οφείλεται στην εξαιρετικά θραυσμένη κρούστα, στις υψηλές θερμοκρασίες και στις υψηλές πιέσεις που επιτρέπουν την ροή υδροθερμικού ρευστού. Ο σεισμός, έγινε αισθητός στις γύρω τουρκικές επαρχίες . Σύμφωνα με τις πρώτες ειδήσεις, δεν υπήρξαν απώλειες ζωής ή περιουσίας. Υπενθυμίζω για άλλη μια φορά ότι ο σεισμός είναι διαδικασία και όχι στιγμή.

Γεωδίφης

Πηγές
1.EMSC
2.Γεωλογικός χάρτης Τουρκίας

​

Ο θρησκομανής De Vecchi και η ηφαιστειογενής πέτρα του ναού Αγίου Νικολάου Κω

13/9/2017

 
«Ο Άγιος Νικόλαος βρισκόταν στην παλιά Μητρόπολη επι της οδού Ιπποκράτους και Μητροπόλεως. Με τον σεισμό του 1933 καταστράφηκε και μεταφέρθηκε στην σημερινή θέση. Η εκκλησία κατασκευάστηκε από πέτρα πελεκητή αλάξευτη που έφεραν με καΐκι στο λιμάνι από την Πάτμο. Απο το λιμάνι ήταν κάποιος Στεφανής με τεράστιο στενό κάρο , πάνω κει έμπαιναν οι πέτρες και ερχόντουσαν στο προαύλιο χώρο του ναού. Εκεί υπήρχαν 15 τεχνίτες που λάξευαν το ακατέργαστο πέτρωμα τους οποίους λέγανε πελεκάνους [απο την ιταλική,λαξευτές] και προετοίμαζαν την πέτρα πριν την τοποθέτηση. Ο αρχιμάστορας τους έλεγε θέλω μία πέτρα τόσων διαστάσεων, μετά την έδινε στον εργάτη και την τοποθετούσε. Επί δύο μήνες δούλευαν, ολημερίς. Αυτό δε ήταν δωρεά του De Vecchi του διοικητή της Δωδεκανήσου, της ιταλικής κυβέρνησης προς την εκκλησιαστική επιτροπή του Αγίου Νικολάου. Από την κατασκευή δεν πληρώθηκε ο εργολάβος [Άγγελος Γεωργαλλής]» αναφέρει ο Γιώργος Γεωργαλλής συνταξιούχος και πρώην διευθυντής του υποκαταστήματος της Αγροτικής Τράπεζας Κω.
Ο Cesare Maria De Vecchi [1884-1959] πριν ακόμη γίνει διπλωμάτης/στρατιωτικός ήταν πετυχημένος δικηγόρος στο Τορίνο, ζωγράφος και συγγραφέας. Για τον Μουσολίνι ο Cesare εκτός από έμπιστος συνεργάτης ήταν μετρ του κοπλιμέντου. Ο φασισμός του De Vecchi έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, από τη μια ήταν πολύ δεμένος με τη μοναρχία, από την άλλη ήταν πιο ακραίος από τον ίδιο Μουσολίνι. Θεωρούσε τον εαυτό του «τετράποδο της επανάστασης» όχι άδικα αφού αναρριχήθηκε στην τετραρχία του Φασιστικού Κόμματος, η οποία οργάνωσε το 1922 την πορεία προς τη Ρώμη που οδήγησε στην εξουσία τον Μουσολίνι.
Ως κυβερνήτης των ιταλοκρατούμενων Δωδεκανήσων [1936 εως τις 27 Νοεμβρίου 1940], ήταν ανηλεής καθώς με σκληρά μέτρα επεδίωξε τον εξιταλισμό των ντόπιων, θεωρώντας ανεπαρκείς τις ενέργειες του προκατόχου και πιο ήπιου Μάριο Λάγκο.
​
Ομως ο De Vecchi εκτός από αυταρχικός ήταν θρησκόληπτος, πολύ καθολικός και ιδιαίτερα προληπτικός.

Μια σειρά από γεγονότα εκείνη την εποχή ήταν ίσως οι λόγοι που τον οδήγησαν να φέρει την πέτρα του ναού από την Ιερουσαλήμ του Αιγαίου έναν από τους σημαντικότερους θρησκευτικούς προορισμούς, αντί της κοντινής Κεφάλου[Κω] όπου υπάρχει ίδια πέτρα γεωλογικά νεώτερη με ακριβώς παρόμοια χαρακτηριστικά.  
Πριν την ανέγερση του νέου ναού είχαν προηγηθεί, η φυσική καταστροφή του 1933, η πολεμική του εναντίον της τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, το περιστατικό του επιβλέποντος μηχανικού Antonio Coccheri ο οποίος έπεσε από ύψος τουλάχιστον 8 μέτρων και σώθηκε από θαύμα- ένα ατύχημα που συγκίνησε τον θρησκευόμενο λαό της Κω, η σφοδρή θύελλα από την οποία έτυχε να βυθιστούν στην ακτή του Κάστρου της Νεραντζιάς τα 3 υδροπλάνα που τον είχαν μεταφέρει με την συνοδεία του- ένα γεγονός που επίσης θεωρήθηκε ως θαύμα του Αγίου Νικολάου από τους ντόπιους. Η θεμελίωση του ναού έγινε με ασημένιο μυστρί από τον ίδιο τον De Vecchi ,το έτος 1937.
Η πέτρα του Γροίκου ή Γρίγου από την οποία έχει κατασκευαστεί ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου δημιουργήθηκε στην ηφαιστειογενή και πλούσια σε θρύλους, Πάτμο. Το μόνο μη ηφαιστειακό τμήμα του νησιού βρίσκεται νοτιοδυτικά και αποτελείται από μάρμαρα. Το νησί της Αποκάλυψης αποτελείται ως επί το πλείστον από ηφαιστειακά πετρώματα που προήλθαν από εκρήξεις οι οποίες έγιναν πριν από 7-5 εκατομμύρια χρόνια. Η τελευταία ηφαιστειακή δραστηριότητα συνέβη πριν απο 4 εκατομμύρια χρόνια. Η διείσδυση βασαλτικού μάγματος στην κρούστα από τον μανδύα δημιούργησε αρχικά τραχυανδεσιτικά μάγματα με θερμοκρασίες μάγματος περίπου 1.000 βαθμών Κελσίου σε βάθη μεγαλύτερα των 15 χιλιομέτρων. Το ανερχόμενο υλικό σε βάθος 5-10 χλμ διαφοροποιήθηκε δίνοντας τους ρυόλιθους του εντυπωσιακού όρμου του Γροίκου.
Ο ρυόλιθος του ναού του Αγίου Νικολάου είναι ηφαιστειακό εκρηξιγενές πέτρωμα με ορυκτολογική σύσταση ανάλογη με αυτή των γρανιτών. Πρόκειται για το αντίστοιχο έκχυτο του γρανίτη. Πήρε το όνομα του από την αρχαιοελληνική λέξη ρύαξ (ποταμός) και αναφέρεται στο υλικό από το οποίο σχηματίστηκε. Συγγενή ορυκτά με τον ρυόλιθο είναι ο περλίτης, η κίσσηρη και ο οψιδιανός που συναντώνται στην ηφαιστειακή Κέφαλο.
Πρόκειται για πολύ ραδιενεργό υλικό που δυστυχώς χρησιμοποιείται ακόμη σήμερα για δόμηση τόσο στην Πάτμο όσο στην Κέφαλο. Μπορεί να προκαλέσει λευχαιμία δηλαδή καρκίνο του μυελού των οστών, του «εργοστασίου» στα κόκκαλα όπου παράγονται τα αιμοσφαίρια. Πλούσια πυριτικά πυριγενή πετρώματα (ρυόλιθοι και γρανίτες) φαίνεται να είναι οι κύριες πηγές υψηλών επιπέδων ραδονίου στον υπαίθριο αέρα σε ορισμένες περιοχές τόσο της Πάτμου όσο της Κω. Οι συγκεντρώσεις του ραδονίου στον εξωτερικό αέρα συσχετίζονται γενικά με τα επίπεδα ραδονίου του πετρώματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι με την μεταφορά της πέτρας μεταφέρεται και η ραδιενέργεια του, κάτι το οποίο προέκυψε και στον ναό του Πολιούχου της Κω. Πρόσφατη μέτρηση στην πέτρα του Αγίου Νικολάου επιβεβαιώνει την υψηλή ραδιενέργεια που εκπέμπει φτάνοντας τα υψηλά επίπεδα που είχαν παρατηρηθεί πριν λίγα χρόνια στην παραλία του Γροίκου.
Ανάλογα υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας παρατηρήθηκαν από τα όξινα ηφαιστειακά πετρώματα, ιδίας ορυκτολογικής σύστασης με αυτά του Γροίκου, που έχει κατασκευαστεί η πέτρινη περίφραξη του Βρετανικού Στρατιωτικού Κοιμητηρίου της Δοϊράνης.
Λέγεται ότι βομβαρδισμός κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου προκάλεσε ζημιά στην εκκλησία και ίσως αποδυνάμωσε ελαφρώς την κατασκευή. Ο ναός του Αγίου Νικολάου υπέστη σοβαρές ζημιές από το πέρασμα των σεισμικών κυμάτων της 21ης Ιουλίου 2017.
Ο ναός που σχεδιάστηκε από τον Ιταλό αρχιτέκτονα R. Petracco ακόμη και με πληγές παραμένει ένα στολίδι το οποίο ξεχωρίζει στον αστικό ιστό της πόλης. Η πληγωμένη τοπική κοινότητα ξέρει ότι με την αμέριστη συνδρομή των απανταχού Κώων πάλι θα κάνει το θαύμα του ο Πολιούχος της πόλης.

Γεωδίφης

Πηγές
1.Ιστορία της Νήσου Κω-Β.Χατζηβασιλείου
2.Προφορική μαρτυρία Γ.Γεωργαλλή
3.Βικιπαίδεια
4. Gli uomini di Musolini,Cesare Maria De Vecchi /televignole.it
5.Κωακό Πανόραμα- Αλ.Μάρκογλου

​

Ομοιότητες και διαφορές μεταξύ σεισμού του 1933 και 2007;

9/9/2017

 
Οι σεισμοί του 1933 και του 2017 είναι οι πιο καταστροφικοί στην σύγχρονη ιστορία της Κω. Πρόκειται για δύο ισχυρά τεκτονικά επεισόδια που προήλθαν από κανονικά ρήγματα όμως από διαφορετικούς σεισμογόνους χώρους. Υπάρχουν παράγοντες που επηρεάζουν τις συνέπειες ενός σεισμού. Οι περισσότερες ζημιές προκαλούνται από την κίνηση του εδάφους. Το μέγεθος, η απόσταση από την πηγή του σεισμού, ο τύπος του ρήγματος, το βάθος, το έδαφος, οι κατασκευές, η ώρα και η ετοιμότητα είναι βασικοί παράγοντες που εντάσσονται στις επιπτώσεις κάθε σημαντικής σεισμικής διαδικασίας.

Μαρτυρίες πολιτών που έζησαν τους δύο σεισμούς

«Το 1933 ανήμερα Αγίου Γεωργίου ο παππούς πήρε εμένα [τότε 5 χρονών] και τον αδελφό μου στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, εκεί που είναι τώρα η Παλιά Μητρόπολη της πόλης [Ιπποκράτους και Μητροπόλεως]. Γύρω στις 8 την ώρα του Πάτερ Ημών βλέπω μία ολόκληρη ρότσια [πέτρα] να πέφτει μπροστά στα πόδια μας. Εγώ φοβήθηκα, τρόμαξα, ρωτάω τον παππού μου τι είναι αυτό; Παιδί μου είναι σεισμός μην κινηθείς μου απαντάει. Τι είναι σεισμός, θα σου εξηγήσω αργότερα μου λέει. Ο σεισμός με βρήκε καθιστό στο στασίδι και μετά σηκώθηκα. Ο κόσμος πανικοβλήθηκε και φώναζε. Αμέσως φύγαμε και πήγαμε στο σπίτι μας το οποίο ήταν κοντά στην σημερινή εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Στην περιοχή υπήρχε ένα τεράστιο περιβόλι στο οποίο ο πατέρας μου,εργολάβος δημοσίων έργων, είχε ξυλεία και μία παράγκα όπου φιλοξενήσαμε 70 άτομα. Ευτυχώς ο καιρός ήταν καλός, δεν είχαμε κρύα ή βροχές και παραμείναμε για κάποιες εβδομάδες εκεί, φιλοξενούμενοι, φίλοι και συγγενείς. Τον σεισμό του 2017 τον έζησα στον πρώτο όροφο του σπιτιού μου στο κρεβάτι, εγώ δεν σηκώθηκα από το κρεβάτι. Τον ένιωσα ήταν δυνατός αλλά μου είχανε πει από παιδί, να μην κουνηθώ εφόσον είμαι σε καλό σπίτι και δεν σηκώθηκα. Η γυναίκα μου κινήθηκε προς την σκάλα του σπιτιού. Ο σεισμός του 2017 ήταν εξίσου έντονος με το 1933, έτσι τον αντιλήφθηκα. Μετά πήγα στο πάρκο και αργότερα ξανανέβηκα και έμεινα όλη τη νύκτα στο σπίτι» έτσι έζησε τις δύο πιο σημαντικές φυσικές καταστροφές του νησιού ο συνταξιούχος Γιώργος Γιωργαλλής, πρώην διευθυντής της Αγροτικής Τράπεζας του υποκαταστήματος Κω.
Ο σεισμός του 1933 τον βρήκε ως επισκέπτη στην Χώρα ένα μέρος με χαλαρά εδάφη που πλήγηκε αρκετά το 1933 αλλά τα πήγε καλά το 2017.Την τελευταία δοκιμασία αντιμετώπισε στην Άσπα, μία συνοικία με βραχώδες έδαφος, σε καλή κατασκευή που επίσης τα κατάφερε στις αλλεπάλληλες δονήσεις.
«Ζούσαμε στις Σημαίες στο χωράφι του Κάβουρα. Ήταν Κυριακή του Αγίου Θωμά ήθελα να φτιάξω χαρταετό αλλά η μητέρα μου ήταν θρήσκα και δεν με άφηνε .Μου είπε τώρα ψάλλουν στις εκκλησίες μετά θα τον κάνεις. Όταν έφυγε η μητέρα μου,πήγα να φτιάξω τον χαρταετό αλλά ξαφνικά μέσα στο σπίτι πέφτει μια πέτρα. Αντιλαμβάνομαι τον σεισμό αλλά δεν με έριξε κάτω. Την ίδια στιγμή άκουσα φωνές και υπολόγισα κάποια φωτιά συμβαίνει, έτρεξα στην αυλή για να μην πέσει καμία πέτρα πάνω μου και βλέπω τις δύο αδελφές μου, που τις χόρευε και τις πέταγε η γη. Εγώ έτρεχα στην αυλή και έφτασα σε ένα κενό μέρος που ήταν το αμπέλι, εκεί έπεσα γιατί πιάστηκε το πόδι μου. Ο σεισμός είχε διάρκεια, θα ήταν ένα λεπτό, όμως του 2017 ήταν πιο δυνατός αλλά είχε μικρή διάρκεια. Ο τελευταίος με πέτυχε σπίτι στην Καζέρμα, ήταν τη στιγμή που ήμουνα στο κρεβάτι και ετοιμαζόμουνα να πάω στην τουαλέτα. Σηκωμένος ήμουνα όταν άρχισε το κακό και αμέσως σβήσανε τα φώτα, λέω να πέσω χάμω, όμως όταν έπεσα σταμάτησε. Μην ακούς αυτό που λένε όταν γίνει ο σεισμός θα τρέξω και θα σωθώ, όταν ξεσπάσει δεν μπορείς να πας πουθενά. Τον γιο μου τον βρήκε ο σεισμός στην σκάλα , ήταν σαν να ήθελαν οι τοίχοι να τον λιώσουν. Άκουσα ότι εκτός από τον ναό του Αγίου Νικολάου και άλλα εκκλησάκια που υπήρχαν στην αρχαία αγορά έπεσαν. Μετά τον σεισμό στην περιοχή του Αμυγδαλώνα είχε γεμίσει παράγκες. Ο σεισμός του 2017 ήταν πιο μικρής διάρκειας, αν κράταγε ενα λεπτό η Κως θα τέλειωνε. Το σπίτι μου το 1933 ήταν από πέτρα, καταστράφηκε όχι ολοσχερώς. Μετά τον σεισμό αρχινά ένα άλλο πράγμα, ο κατακλυσμός. Το φαινόμενο με την έντονη βροχή με κεραυνούς παρατηρήθηκε μετά από περίπου ένα μήνα [ 6-Ιούνη]. Ζούσαμε σε παράγκα όταν έπεφταν 10 αστροπελέκια το λεπτό. Με τον τελευταίο σεισμό είδα τα σύννεφα στον ουρανό και περίμενα να γίνει κατακλυσμός αλλά μετά έμαθα ότι έγινε στην Κωνσταντινούπολη» είπε ο συνταξιούχος Ευθύμιος Τρακόσας γνωστός ως Λοχίας, 95 ετών ,παλαιός πολεμιστής και πρώην έμπορος με μεγάλη εμπειρία στην κατασκευή χειροποίητων υποδημάτων.

Σεισμός Κυριακής του Θωμά, 23/4/1933

Πριν τον σεισμό του 1933 στην πόλη της Κω υπήρχαν σπίτια φτιαγμένα από πέτρα με λάσπη, δρόμοι στενοί που συχνά κατέληγαν σε αδιέξοδο και ιταλικές κατασκευές για τις ανάγκες στέγασης των δημοσίων υπηρεσιών και των ιδίων των κατακτητών. Το αποχετευτικό και το υδρευτικό ήταν ανύπαρκτο. Προμήθεια του νερού γινόταν από πηγάδια και κοινόχρηστες βρύσες. Τα δημόσια κτίρια που είχαν περατωθεί πριν το 1933 ήταν το Δημαρχείο [1928], το Διοικητήριο [1929], Νοσοκομείο, Μητρόπολη, Πολεοδομία, Σφαγείο, είσοδος του Σταδίου και το σχολείο Asilo. Μετά τον σεισμό κατασκευάστηκαν η Δημοτική Αγορά, οι λαικές κατοικίες, το κτιριακό συγκρότημα του Ορφέα, το Μουσείο, το Καθολικό Νεκροταφείο, το κτίριο της πρώην Αγροτικής Τράπεζας [Γυμανστήριο Balilla] ,κά.
Πριν το βίαιο σοκ δεν αναφέρθηκε κανένας ισχυρός προσεισμός. Ο κύριος σεισμός εκδηλώθηκε το πρωί στις 23 Απριλίου 1933 και ώρα 8.05 σε μία πόλη με χαλαρά για δόμηση εδάφη και κατοικίες λιθόκτιστες, ως επι το πλείστον κακές εάν εξαιρέσουμε τις ιταλικές.
Η απόσταση του εκτιμώμενου επίκεντρου [Τμήμα Γεωφυσικής ΑΠΘ] ήταν περίπου 10,4 χλμ. από το λιμάνι. Το βάθος της θάλασσας του επίκεντρου εκτιμάται από 400 έως 600 μέτρα. Ο σεισμός με κάθε επιφύλαξη κράτησε 27 δευτερόλεπτα, είχε μέγεθος από Μ6.4-Μ6.6 σύμφωνα με εκτιμήσεις σεισμολόγων [Μ6.8,προσωπική άποψη] και ήταν έντασης ΙΧ της τροποποιημένης κλίμακας Mercalli.
Κατέρρευσαν τα περισσότερα σπίτια της Κω.  Ο Εγκέλαδος άφησε πίσω του 178 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες. Ο μεγάλος αριθμός των θυμάτων οφείλεται σε πανικό μέσα σε στενούς δρόμους. Καταστράφηκαν μερικώς ή ολοσχερώς η Αντιμάχεια, το Ασφενδιού η Καρδάμαινα και το Πυλί.
Οι ισχυρές μετασεισμικές δονήσεις σταμάτησαν μετά από 2 ημέρες. Ο μεγαλύτερος μετασεισμός έγινε την ίδια ημέρα με μέγεθος Μ4.7. Κατολισθήσεις αναφέρθηκαν στην εξοχή της Κω. Παρατηρήθηκε καθίζηση σε αρκετές τοποθεσίες έως ένα μέτρο.
Τον σεισμό έδωσε το ρήγμα της Κω, του δίαυλου Κω-Νισύρου, όπως είναι γνωστό στην διεθνή βιβλιογραφία. Πρόκειται για ρήγμα ετήσιας ολίσθησης 3 χιλιοστών με βάθος από 0-14.5 χλμ. Έχει μήκος τουλάχιστον 45 χλμ, μπορεί να δώσει σεισμούς έως Μ7. Η ρήξη του ρήγματος ήταν επιφανειακή. Τα ιστορικά χρόνια έχει δώσει καταστροφικούς σεισμούς το 412π.Χ[Μ6.8], 554 ή 556 μ.Χ [Μ7.0] και 1493μ.Χ [Μ6.8]. Το νέφος που παρατηρήθηκε πίσω από τον Δίκαιο, οι πίδακες νερού στον δίαυλο, ιστορικές μαρτυρίες, γεωλογικές παρατηρήσεις υπαίθρου, κά δείχνουν ως υπεύθυνο το σεισμογόνο ρήγμα του Δίαυλου Κω-Νισύρου [Πιπεριά].
Τα νερά πριν τον σεισμό χάθηκαν από τις πηγές. Οι σκύλοι λέγεται ότι έκλαιγαν πριν τον σεισμό.
Το τσουνάμι που προκλήθηκε στην τάφρο της Κω μέσα σε λίγο χρόνο χτύπησε τις ακτές της πόλης, το Τιγκάκι και το Μαρμάρι. Έφθασε σε ύψος τα 2-3 μέτρα, κατά τόπους ίσως ήταν μεγαλύτερο. Δεν θρηνήσαμε θύματα από τα θαλάσσια κύματα από τύχη αφού δεν βρισκόταν κόσμος στη θάλασσα.
Ήταν σεισμός που χτύπησε τα θεμέλια του νησιού δηλαδή την οροσειρά του Δίκαιου  προήλθε από κανονικό ρήγμα ωστόσο το υπόβαθρο του νησιού κατά την διάρκεια της διάρρηξης βρέθηκε στο μέρος που ανυψώθηκε. Προξένησε σημαντικές ζημιές στην υποθαλάσσια λεκάνη της Κω όπως και στην ακτή κατά μήκος του ρήγματος που υπέστη μεταβολές τις οποίες διατηρεί εως σήμερα.
Η αντίδραση της ιταλικής διοίκησης ήταν άμεση και υποδειγματική. Μετά τον σεισμό ανέσυραν τους νεκρούς και τους τραυματίες από τα ερείπια. Στους άστεγους έδωσαν αντίσκηνα, κουβέρτες και προέβησαν σε διανομή συσσιτίου. Σύντομα έστησαν καταυλισμούς με ξύλινες παράγκες στην εξοχή της πόλης. Μέσα σε 3 χρόνια γκρέμισαν τις παλιές οικοδομές, έγιναν οι αρχαιολογικές ανασκαφές και ακολούθησε η δόμηση της σύγχρονης αντισεισμικής πόλης με φαρδιούς δρόμους, πλατείες και πάρκα στο πλαίσιο ενός νέου πολεοδομικού σχεδιασμού.

Σεισμός Καρά Αντα, 21/7/2017

Για δύο μήνες πριν τον ισχυρό σεισμό επικρατούσε στην περιοχή σεισμικός λήθαργος. Κανένας σεισμός μεγαλύτερος απο Μ3 δεν είχε καταγραφεί από σεισμογράφους του δικτύου EMSC. Τα ρήγματα της περιοχής βρίσκονταν σε καλοκαιρινή ραστώνη; Ξαφνικά εκδηλώνεται ένας προσεισμός Μ2.7 περίπου 20 λεπτά πριν τον κύριο, όμως δεν έγινε αισθητός έτσι δεν έβγαλε τον κόσμο στο δρόμο. Ελάχιστοι ένιωσαν τον σεισμό/έναυσμα της σεισμικής ακολουθίας.
Ο σεισμός συνέβη στην καρδιά της τουριστικής περιόδου. Είναι δύσκολο να διαχειριστεί κανείς μία τόσο ξαφνική και απρόβλεπτη κατάσταση ιδιαίτερα όταν το σεισμικό επίκεντρο βρίσκεται μόλις 15,5 χλμ. από το λιμάνι. Το βάθος της θάλασσας του επίκεντρου εκτιμάται σε λιγότερο από 90 μέτρα.
Εκδηλώθηκε την νύκτα στις 1.31 την 21/7/2017, διήρκησε περίπου 20 δευτερόλεπτα, σε μία πόλη με τα ίδια χαλαρά εδάφη αλλά βρήκε το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού μέσα σε ασφαλείς ως επι το πλείστον κατοικίες. Σκοτώθηκαν 2 αλλοδαποί , τραυματίστηκαν δεκάδες στην πόλη της Κω και 358 τραυματίστηκαν στην τουρκική πόλη της Αλικαρνασσού, αλλά κανένας σοβαρά σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ.
Καταστράφηκαν ιστορικά μνημεία και θρησκευτικά κτίρια του νησιού όπως το τζαμί στην πλατεία Ελευθερίας, η μουσουλμανική κρήνη στην πλατεία Πλατάνου, τα ιερά των ναών του Αγίου Νικολάου και Αγίας Παρασκευής, ο ναός Κωνσταντίνου και Ελένης στην Αρχαία Αγορά, το ντουλαποπήγαδο Παρθενιάδη, προμαχώνες επι της οδού Ιπποκράτους, ξενοδοχεία ,κατοικίες, κά.Τα περισσότερα από τα παλιά λιθόκτιστα υπέστησαν μερική ή ολική ζημιά. Ο λιμενοβραχίονας του λιμανιού άντεξε όχι όμως τα πρόσφατα έργα συντήρησης και ανάπλασης. Στην Δημοτική Μαρίνα της Κω αναφέρθηκαν ζημιές.
Στην Αντιμάχεια δεν παρατηρήθηκε κατάρρευση κτιρίου, στην Κέφαλο μία, στην Καρδάμαινα 5, στο Πυλί 11, στο Ασφενδιού 14 και 933 κτίρια στην πρωτεύουσα, δηλαδή συνολικά 964 κτίρια πλήγηκαν  από τον σεισμό.
Το μέγεθος ήταν Μ6.6 σύμφωνα με το Ευρωμεσογειακό Κέντρο [EMSC], πιθανότατα προήλθε από σπάσιμο του ρήγματος Bodrum όπως είναι γνωστό στην διεθνή βιβλιογραφία, το οποίο ανήκει στην ζώνη διάρρηξης Gokova. Πρόκειται για καλά χαρτογραφημένο κανονικό ρήγμα με ετήσια ολίσθηση 5,80 χιλιοστά και βάθος που κυμαίνεται από 0-12 χλμ. Το μήκος του είναι τουλάχιστον 16 χλμ, ενώ είναι σε θέση να δώσει σεισμούς Μ6.60+. Η κύρια ρήξη του ρήγματος έγινε σε βάθος μικρότερο των 7χλμ έξω από το νησί Καρά Αντα[αρχαία Αρκόνησσος].
Ο σεισμός προκάλεσε ανύψωση στα βουνά του Καρά Αντα και καθίζηση στη θάλασσα που γειτονεύει με την πρωτεύουσα με αποτέλεσμα το νησί να βυθιστεί κατά 4 εκατοστά. Κατά μήκος του ρήγματος στην τάφρο του Κεραμεικού προσομοίωση έδειξε ολίσθηση περίπου 3,5 μέτρα.
Μετά τον σεισμό εκδηλώθηκε τσουνάμι που έφτασε σε ύψος έως 1,7 μέτρα στο λιμάνι και κατέκλυσε μόνο τις ακτές της πρωτεύουσας. Στο λιμάνι αναφέρθηκε η δημιουργία θαλάσσιας δίνης. Την ώρα που κύματα χτυπούσαν ακατάπαυστα το λιμάνι, επικράτησε πανικός στους δρόμους. Τα χαρακτηριστικά του φαινομένου βοήθησαν να μην θρηνήσουμε θύματα από τα αλλεπάλληλα θαλάσσια κύματα. Την ώρα του 2ου και 3ου κύματος υπήρχε αρκετός κόσμος στο λιμάνι.
Καταπτώσεις βράχων αναφέρθηκαν στην εξοχή της Κω, ιδιαιτέρως στην Αγ. Ειρήνη, Ε.Θέρμη, Σύμπετρο κά.
Παρατηρήθηκε ρευστοποίηση εδάφους στο λιμάνι που είχε επιπτώσεις στα τεχνικά έργα και σε ακατοίκητη περιοχή στο Ψαλίδι χωρίς να αναφερθούν καταστροφές.
Μετά τον σεισμό άνοιξαν αρκετές πηγές στην εξοχή ενώ στα πηγάδια της πόλης παρατηρήθηκε θαλασσινό νερό. Στο Παλιό Πυλί το νερό μόνιμης ροής της αρχαίας πηγής του Αγκαριώνα, από τα καλύτερα σε ποιότητα του νησιού μετατράπηκε σε πολύ σκληρό με αρκετά άλατα χάνοντας έτσι τη φήμη του.
Ο πιο ισχυρός μετασεισμός Μ5.3  εκδηλώθηκε στις 10.41 π.μ, 8/8/2017 ήταν χερσαίος με εστιακό βάθος μόλις 1 χλμ. Στις 7/7/2017 έγινε η Πανσέληνος και μερική έκλειψη Σελήνης.
Το ρήγμα Gokova για τελευταία φορά είχε αναστατώσει την περιοχή το 2004& 2005 ωστόσο είχε υποτιμηθεί η δράση του. Ο σεισμός της 21ης Ιουλίου δεν φαίνεται να έχει αφήσει σημάδια στο γεωμορφολογικό ανάγλυφο του νησιού παρά μόνο στο βυθό της πρωτεύουσας και στις απέναντι μικρασιατικές ακτές.
Οι σεισμικές ακολουθίες του συστήματος Gokova έχουν ιδιαιτερότητα καθώς απελευθερώνουν ενέργεια που συχνά εκδηλώνεται σε σμήνη, δηλαδή σεισμούς με κοντινά μεγέθη που εμφανίζονται στην ίδια θέση με παρόμοιους μηχανισμούς του αρχικού. Τα σμήνη σεισμών παρατηρούνται συχνά σε γεωθερμικές ή ηφαιστειακές περιοχές. Συνήθως η δράση τους περιλαμβάνει αξιοσημείωτη μετασεισμική δραστηριότητα γεγονός που οφείλεται στην εξαιρετικά θραυσμένη κρούστα, στις υψηλές θερμοκρασίες και στις υψηλές πιέσεις που επιτρέπουν την ροή υδροθερμικού ρευστού. Υπάρχουν αρκετές πηγές ζεστού νερού νοτιοδυτικά του Κεραμεικού Κόλπου όπως η Sultaniye (Köyceğiz), η πηγή της Κλεοπάτρας στο Μαύρο Βουνό, το Tavşanburnu (Bodrum) και το Bozhöyük (Yatağan). Η περιοχή Gökova είναι κατάλληλη για την εμφάνιση δραστηριότητας σεισμικών σμηνών κάτι το οποίο δεν γνωρίζουμε άν ισχύει με το Ρήγμα Κω.
Η επόμενη ημέρα βρήκε τους κατοίκους του νησιού αντιμέτωπους με ψευδείς ειδήσεις για επερχόμενη βιβλική καταστροφή .Το γεγονός οδήγησε σε πανικό και μαζική υστερία και αυτό οφείλεται στην έλλειψη παιδείας σε θέματα σεισμών, στην ανασφάλεια μετά το σοκ και στην λειψή ενημέρωση των αρμοδίων αρχών.
Μετά την αποφράδα νύκτα, η αντίδραση της δημοτικής και κρατικής μηχανής υπό την επίβλεψη και την καθοδήγηση του Ο.Α.Σ.Π σε γενικές γραμμές κρίνεται αποτελεσματική. Σύντομα απομακρύνθηκαν συντρίμμια από τους δρόμους, δημιουργήθηκαν ζώνες προστασίας γύρω από ετοιμόρροπα κτίρια, έκλεισε το λιμάνι της Κω με την προσωρινή λειτουργία του λιμανιού της Κεφάλου,κά. Γρήγορα η πόλη ξαναζωντάνεψε ,ο εφιάλτης ξεπεράστηκε και βρήκε τον ρυθμό της η τοπική κοινότητα.


Γεωδίφης

Πηγές

1.diss.rm.ingv.it/ Sboras S.P,Caputo R,Paradisopoulou et al-Demircioglu M.B., Sesetyan K., Gulen L., Domac H., Utkucu M., Ince Y.
2.Ιστορία της Νήσου Κω-Β.Χατζηβασιλείου
3.Προφορικές μαρτυρίες -Γιώργος Γιωργαλλής, Ευθύμιος Τρακόσας, Γιάννης Τρακόσας
4.Γεωστοχασμοί,2010
5.Σεισμοί της Ελλάδας- Β.Παπαζάχος
6.Κωακό Πανόραμα- Αλέκος Μάρκογλου
7.Seismological view to Gökova region at SW Turkey-D.Kalafat,G.Horasan
8.Τμήμα Γεωφυσικής, ΑΠΘ
9.Επιστημονική έκθεση του σεισμού του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου υπό την επίβλεψη του Ε.Λέκκα
10. EMSC- Ευρωμεσογειακό Κέντρο

​

Η μυστηριώδης «Fons Olei» του 38 π.Χ στη Σάντα Μαρία του Τραστέβερε;

7/9/2017

 
Η πλατεία Σάντα Μαρία στο Τραστέβερε με τη φοντάνα και φόντο την εκκλησία, είναι σίγουρα μια από τις πιο όμορφες και ρομαντικές πλατείες της Ρώμης.
Για τον ταξιδιώτη που περιφέρεται γύρω από τους δρόμους και τα σοκάκια της Τραστέβερε, δεν θα ξεφύγει το όνομα ενός από τα πιο χαρακτηριστικά δρομάκια της Ρώμης, η οδός «Πηγή του Πετρελαίου».
Για να κατανοήσουμε τη σημασία αυτού του περίεργου ονόματος θα πρέπει να επισκεφτούμε την κοντινή Βασιλική της Σάντα Μαρία στο Τραστέβερε για να παρατηρήσουμε στη δεξιά πλευρά του ιερού την επιγραφή «Fons olei» χαραγμένη σε μαρμάρινη πλάκα που προστατεύει το πηγάδι.
Η εξήγηση αυτού του ονόματος χρονολογείται από το 38 π.Χ.,716 χρόνια από την ίδρυση της Ρώμης, αυτό συνέβη όταν μια ξαφνική ανεξάντλητη πηγή από ένα μαύρο ελαιώδες υγρό άρχισε να ρέει από το πάτωμα μιας ταβέρνας ενός ξενώνα για τους βετεράνους του στρατού. Το υγρό συνέχισε να ρέει για μια ολόκληρη μέρα και νύχτα, σε λίγη ώρα έτρεχε μέσα στα νερά του Τίβερη, που δεν απέχει πολύ. Είναι προφανές ότι στο έκτακτο και ξαφνικό συμβάν δόθηκε μια τεράστια σημασία που προανήγγειλε ένα θαυματουργικό γεγονός στην ανθρώπινη ιστορία.
Σύμφωνα με την πρώτη χριστιανική εκδοχή, το θαύμα είχε σχέση με τη γέννηση του Χριστού. Μάλλον αυτός ήταν ο λόγος που ώθησε τους Χριστιανούς να ζητήσουν από τον αυτοκράτορα Alessandro Severo (3ο αιώνα) να τους χορηγήσει την Taberna Meritoria που έγινε τελικά  η πρώτη εκκλησία της Ρώμης.
Η εκδήλωση, στην πραγματικότητα, ερμηνεύτηκε από τους Εβραίους ως σημάδι για την έλευση του Μεσσία ενώ οι Ρωμαίοι Χριστιανοί, που προέρχονταν ως επί το πλείστον από τον Ιουδαϊσμό, πήγανε λίγο παρακάτω δίνοντας μία ξεχωριστή ερμηνεία: γι 'αυτούς το λάδι ήταν το σύμβολο του ελέους. Η τοποθεσία  της ταβέρνας στη συνέχεια φιλοξένησε αργότερα, το κτίριο της Βασιλικής της Σάντα Μαρία στο Τραστέβερε ακριβώς πάνω από το χώρο της «θαυματουργού» έκρηξης.
Ακόμη πιο ενδεικτική είναι η αναπαράσταση του γεγονότος του Pietro Cavallini, ενός Ρωμαίου ζωγράφου του 13ου αιώνα,που αναπαρήγαγε το γεγονός στη βάση της αψίδας, με την Taberna και το λιμάνι όπου ένα πλούσιο μαυριδερό υγρό τρέχει προς τον κοντινό ποταμό Τίβερη .
Πολύ διαφορετική είναι η ερμηνεία που δόθηκε από άλλους για την περιοχή της Piazza di Santa Maria in Trastevere. Κάποιοι ανέφεραν ότι υπήρχαν σημεία που «πλημμύρισαν» και στην οποία έγινε ναυμαχία ή ναυμαχίες. Ο Οκταβιανός Αύγουστος Αύγουστος ιδρυτής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και ο πρώτος της αυτοκράτορας, έχτισε το υδραγωγείο Alsietino, που έπαιρνε νερό από τη λίμνη Martignano ( Lacus Alsietinus ), για άρδευση, το οποίο όμως δεν ήταν πόσιμο για να καλύψει τις ανάγκες των πλατειών. Εξ΄ ου και το πιο πεζό όνομα: olei το οποίο ίσως έχει σχέση με την διαφθορά του olidus, ή βρωμιά ή, στη σύγχρονη άποψη, μολυσμένο.
Η σημερινή αρχιτεκτονική δομή χρονολογείται από την ανακατασκευή του 1138-1148, με υλικό που προέρχεται από τα Λουτρά της Καρακάλλας όπως επιθυμούσε ο Πάπας Innocent που όμως δεν κατάφερε να δει την ολοκλήρωση και τη διακόσμηση της βασιλικής, αλλά προνόησε να αφήσει τα απαραίτητα οικονομικά μέσα για την εκτέλεση του εντυπωσιακού έργου.

Γεωδίφης

Πηγές

1.geoitaliani.it
2.Βικιπάιδεια

​

Αρχαία και πρόσφατα τσουνάμι στο νησί της Κω

6/9/2017

 
«Τα δε δεινά παθήματα να γίνωσι καλά μαθήματα»-Ιάκωβος Ζαρράφτης,1917


Το 426 π.Χ. ο Θουκυδίδης [Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου] ήταν ο πρώτος που υποστήριξε ότι οι σεισμοί των ωκεανών πρέπει να είναι η αιτία για το φυσικό φαινόμενο που η «θάλασσα οδηγείται προς τα πίσω και ξαφνικά αναδιπλώνεται με διπλασιασμένη δύναμη και προκαλεί την πλημμύρα».
Η Κως έχει δεχτεί την σφοδρότητα των τσουνάμι αρκετές φορές το παρελθόν σύμφωνα με γεωμυθολογικά, ιστορικά και επιστημονικά δεδομένα. Τον 20ο αιώνα τουλάχιστον 5 τσουνάμι χτύπησαν τις ακτές της Κω δηλαδή κατά μέσο όρο ένα κάθε 20 χρόνια.
Τα τρομερά κύματα μπορεί να μην εκδηλώνονται συχνά όμως αποτελούν σοβαρή απειλή για τις παράκτιες κοινότητες και  για τις παράλιες τουριστικές μονάδες του νησιού.
Σύμφωνα με επιστημονικές στατιστικές στην χώρα μας, τσουνάμι με μέγεθος ΙΙΙ γίνονται κάθε 4 χρόνια, με μέγεθος IV κάθε 26 χρόνια, με V ή παραπάνω κάθε 170 χρόνια και VI κάθε 1100 χρόνια. Οι περιοχές που προσβάλλονται περισσότερο είναι τα Δωδεκάνησα, οι Κυκλάδες, η Χίος, ο Κορινθιακός, ο Μαλιακός και οι δυτικές ακτές της χώρας μας.
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι τσουνάμι που μπορεί να κατακλύσουν τις ακτές της Κω. Τα «τοπικά» και τα «απομακρυσμένα», ανάλογα από την απόσταση της πηγής που τα έχει προκαλέσει.        
Τα απομακρυσμένα μπορεί να δημιουργηθούν από σεισμούς, υποθαλάσσιες κατολισθήσεις, πτώση ουράνιου σώματος σε θαλάσσιο χώρο ή από ηφαιστειακές εκρήξεις στον αιγαιακό και μεσογειακό χώρο. Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι προέρχονται από την περιοχή Αμοργού-Σαντορίνης, νότιου τμήματος του Ελληνικού τόξου (Κρήτη, Κάρπαθος, Ρόδος) και από την Ιταλική χερσόνησο (Ηφαίστειο Αίτνα). Αυτές οι περιοχές μπορούν να δώσουν ισχυρά τσουνάμι που μπορεί να φτάσουν τις παράκτιες κοινότητες του νησιού μέσα σε λιγότερο από 10-40 λεπτά. Σε αυτή την περίπτωση η τοποθέτηση ενόργανων συστημάτων προειδοποίησης τσουνάμι με την εγκατάσταση δικτύων σεισμογράφων και παλιρροιογράφων,  είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των ειδικών και των αρχών του τόπου μόνο σε περίπτωση που υπάρχουν κατάλληλα σχέδια έκτακτης ανάγκης και σωστή και γρήγορη ενημέρωση του τοπικού πληθυσμού.     
Το δεύτερο και πιο ύπουλο είδος απειλής είναι από «τοπικά» κύματα μετά από σεισμούς ή από ηφαιστειακές εκρήξεις που εκδηλώνονται κυρίως στην υποθαλάσσια λεκάνη της Κω ή τον κόλπο του Κεραμεικού.
Ένας ακόμη τοπικός κίνδυνος πηγάζει από κατολίσθηση από τα ασταθή πρανή του ηφαιστείου της Νισύρου [κυρίως από την νοτιοανατολική πλευρά, κοντά στα Νικιά].
Τα τοπικά τσουνάμι μέσα σε λιγότερο από 1-3 λεπτά μπορεί να φτάσουν σε κάθε ακτή της Κω και των γύρω νησιών. Οι μικρές αποστάσεις από τα σημεία γένεσης τοπικών τσουνάμι δεν αφήνουν σχεδόν κανένα περιθώριο για αποτελεσματική προστασία από ενόργανα συστήματα. Σε αυτή την περίπτωση δύναται να αντιμετωπιστούν μόνο με εκπαίδευση των ντόπιων και των φιλοξενουμένων.
Ο κατάλογος με αρχαία και πρόσφατα τσουνάμι που πιθανόν να έχουν πλήξει τις ακτές της Κω περλαμβάνει τα παρακάτω:

1) Τσουνάμι Αβύσσου, 161.000 χρόνια πριν [Κως]. Η δημιουργία του νησιού της Κω ''γιορτάστηκε'' από μία υποθαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη τρομακτικής έντασης, η οποία συνοδεύτηκε από αρκετούς σεισμούς και τσουνάμι. Το κέντρο της έκρηξης ήταν μεταξύ Γυαλιού, Στρογγυλής και ακρωτηρίου Χελώνας. Εκτιμώμενο ύψος των κυμάτων κάποιες δεκάδες μέτρα στην ακτή της Καρδάμαινας, στο ακρωτήριο Χελώνα, όρμο Κεφάλου κά.
Περισσότερα,http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/-rematieskos

2) Τσουνάμι Αίτνας πριν 8.000 χρόνια [Σικελία], μια τεράστια ηφαιστειακή κατολίσθηση στα ανοικτά του ηφαιστείου της Αίτνας, στην Σικελία προκάλεσε μεγατσουνάμι που κατέστρεψε την ανατολική ακτή της Μεσογείου και είναι πιθανόν να έγινε αισθητό στις δυτικές ακτές της Κω. Το συγκεκριμένο τσουνάμι κατέστρεψε πολλούς προϊστορικούς οικισμούς στην Μεσόγειο.
Περισσότερα, http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/201

3) Μινωικό Τσουνάμι,1615 π.Χ [Σαντορίνη]- Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα που δέχτηκε η Μεσόγειος με ύψος μεγαλύτερο από 30 μέτρα το οποίο έγινε αισθητό σχεδόν σε ολόκληρη την μεσογειακή λεκάνη .Το συγκεκριμένο πρέπει να προκάλεσε τεράστιες καταστροφές και στις νοτιοδυτικές ακτές του νησιού. Ο Simon Haslett, Καθηγητής Φυσικής Γεωγραφίας, βρήκε αποδεικτικά στοιχεία στο Μαρμάρι και το Τιγκάκι. Περισσότερα,
[http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/319
http://www.geodifhs.com/nea/4422194

4) Τσουνάμι Πολυβώτη, ηφαιστειακής προέλευσης, [χερσόνησος Χελώνα,Κως;]
'Ο Ποσειδώνας δεν ήρθε από την κοντινή Ανατολή ούτε από την Αίγυπτο. Τα παραμύθια του είναι καθαρά ελληνικά κι' ο ίδιος καθαρός Έλληνας, αρίας καταγωγής. Σε τίποτα δεν μοιάζει, όπως όλοι οι συνάδελφοί του, με θεούς παράλληλους ...Τον Ποσειδώνα τον γέννησε η Ελλάδα.... Τώρα πάει, κάθεται στον βυθό της θάλασσας. Κανείς δεν του δίνει σημασία, μήτε τα ψάρια. Γιατί άμα ξεπέσης δεν σε λογαριάζουνε ούτε οι κοκοβιοί.'' Νίκος Τσιφόρος- Ελληνική Μυθολογία.
Περισσότερα http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/supervolcanoposeidon1

5)Τσουνάμι Ατσά, 13 αιώνα π.Χ; [Κως]- Σύμφωνα με τη γεωμυθολογία ο Ηρακλής περνώντας από την ακτή Ατσά, στα όρια Κεφάλου με  Μαστιχάρι, αντιμετώπισε τρομερή τρικυμία με αποτέλεσμα από τα 6 πλοία του να χάσει τα 5 και να βρεθεί με τους εναπομείναντες συντρόφους του, ναυαγός στην ακτή του Ατσά. Ο γεωμύθος του Ατσά  αλλά και γεωλογικές μακροσκοπικές παρατηρήσεις υποδηλώνουν την πιθανή ύπαρξη ιστορικού τσουνάμι. Η δράση του Γενάρχη των Κώων έχει προσδιοριστεί την τελευταία περίοδο της μυκηναϊκής εποχής, περί τον 13ο αιώνα π.Χ., πιθανόν 80 χρόνια πριν από τον Τρωικό Πόλεμο. Περισσότερα, http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/330

6)Τσουνάμι Αντωνίου Πίου,139 μ.χ [Ρόδος]. Ενας σεισμός Μ7.2 που εκδηλώθηκε στη Ρόδο προξένησε μεγάλες ζημιές στο Ιερό του Απόλλωνα της Καρδάμαινας (αρχαία Αλάσαρνα). Η Αλάσαρνα, ήταν ένας από τους 6 αρχαίους δήμους του νησιού, υπήρξε σημαντικό θρησκευτικό κέντρο της εποχής. Η τοποθεσία βρίσκεται κοντά στην θάλασσα, σε χαμηλό υψόμετρο, απέχει περίπου 180 χλμ. από το σεισμικό επίκεντρο . Στην καταστροφή του ιερού του Απόλλωνα δεν είναι απίθανο, εκτός από την σεισμική δόνηση, να έχει συμβάλλει και τσουνάμι που χτύπησε την Ρόδο.
Περισσότερα, http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/-139quake
            
7) Μεσογειακό τσουνάμι 365 μ.Χ στην Κρήτη, από τον μεγαλύτερο σεισμό της Μεσογείου το οποίο πρέπει να άφησε τα ίχνη του και στις νοτιοδυτικές ακτές του νησιού. Είχε περισσότερο από 30 μέτρα ύψος, χτύπησε όλη την Μεσόγειο και ιδιαίτερα την ακτή της Αλεξάνδρειας.
Περισσότερα,http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/156
                  
8) Τσουνάμι Αγαθία, 554 ή 556 μ.Χ.[Κως] «Ελάχιστοι άνδρες εμφανίζονταν σποραδικά, πολύ σκυθρωποί και κατηφείς, απελπισμένοι στο έπακρο για τη ζωή τους. Διότι εκτός από τις άλλες συμφορές, όλα τα νερά του τόπου από καθαρά και πόσιμα έγιναν ξαφνικά και ανεπαίσθητα αλμυρά και ακατάλληλα προς πόση. Παντού επικρατούσε καταστροφή και ερήμωση, έτσι πού να μην απομένει κανένα στολίδι στην πόλη πέρα από το δοξασμένο όνομα των Ασκληπιαδών και η υπερηφάνεια για τον Ιπποκράτη». Με αυτό τον τρόπο ο Αγαθίας Σχολαστικός αφηγείται το τσουνάμι που συνόδευσε τον σεισμό Μ7 που έπληξε το νησί της Κω και τα γύρω παράλια. Το επίκεντρο του ισχυρότερου σεισμού που καταγράφηκε μέχρι σήμερα στην Κω ήταν ο συνήθης ύποπτος: ο υποθαλάσσιος χώρος Κω-Νισύρου. Το τσουνάμι εισχώρησε στην ξηρά περίπου 3/3,5 χλμ. και πρέπει να έφτασε σε ύψος τουλάχιστον τα 25 μέτρα.
Περισσότερα,http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/213

9) Τσουνάμι της Αλικαρνασσού,18 ή 8/10/1493[Κως]. Πρόκειται για τον τρομερό σεισμό που έγινε αφορμή να γκρεμιστούν τα φρούρια του νησιού. Τουλάχιστον 5.000 κάτοικοι του νησιού βρήκαν θάνατο. Ιστορικές πηγές δεν ανέφεραν την ύπαρξη τσουνάμι. Όμως αξιόπιστες τουρκικές μαρτυρίες αναφέρουν ότι από τον σεισμό έπαθε τεράστιες ζημιές η Αλικαρνασσός με αποτέλεσμα να θεωρείται ο πιο καταστροφικός στην σύγχρονη ιστορία της. Επιπλέον το σεισμικό συμβάν του 1493 συνοδεύτηκε από τσουνάμι που χτύπησε τόσο την Κω όσο τις ακτές του Κεραμεικού Κόλπου. Το λιμάνι της Κω εν τω μεταξύ, για πάνω από 5 χρόνια το 1498 ήταν ακόμη μισό βυθισμένο και η καταστροφή ήταν πολύ μεγάλη στον οικισμό του νησιού.
Περισσότερα, http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/-1493

10) Τσουνάμι Stanchio, το 1570 μ.Χ [Κως], ένας σεισμός λέγεται ότι έχει συμβεί στη Ρόδο, ενώ σε άλλες πηγές αναφέρεται ότι ο 1571 το νησί Stanchio (Κως) βυθίστηκε στη θάλασσα λόγω σεισμού. Οι Ambraseys και Finkel (1995), οι οποίοι ερεύνησαν τις σχετικές ιστορικές πηγές, υποπτεύονται ότι το σοκ του 1571 μπορεί να είναι το ίδιο με του 1570. Σε κάθε περίπτωση φαίνεται αρκετά αμφισβητήσιμο ότι το τσουνάμι συνέβη από εκείνο το σεισμικό γεγονός.

11)Τσουνάμι Κολούμπο, 29/9/1650 [Σαντορίνη]. Μετά από τρίμηνη σεισμική δραστηριότητα και θαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη 6,5 χιλιόμετρα ΒΑ της Σαντορίνης γεννιέται το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο .Το γεγονός προκάλεσε τεράστια τσουνάμι που έπληξαν τις ακτές πολλών νησιών του Αιγαίου. Στη Θήρα τα νερά εισχώρησαν σε βάθος 3,5χλμ. ενώ κατά την υποχώρηση της θάλασσας αποκαλύφθηκαν προσωρινά τα ερείπια δυο βυθισμένων αρχαίων οικισμών (Καμάρι και Περίσσα). Στην δυτική Πάτμο το κύμα έφτασε σε ύψος 30 μέτρα και στην ανατολική 27 μέτρα. Στην Ίο (37 χλμ μακριά) το κύμα έφτασε στα 18 μέτρα. Ο ήχος της έκρηξης ακούστηκε στη Χίο (224 χλμ μακριά) και προκλήθηκαν καταστροφές πλοίων στην Κρήτη και στην Κέα. Ηφαιστειακή τέφρα μεταφέρθηκε μέχρι τη Μ. Ασία όπου κάλυψε με ένα λεπτό στρώμα τα φύλλα των δέντρων. Κάθε τι που γίνεται στην Σαντορίνη γίνεται ιδιαίτερα αισθητό στις δυτικές ακτές της Κω και όχι μόνο. Εκτιμώμενο ύψος κύματος τουλάχιστον 3 μέτρα.
Περισσότερα, http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/-1000

12) Τσουνάμι Τενέδου, το 1672 μ.Χ, ιστορικά δεδομένα αναφέρουν για δυνατό σεισμό, που είχε προκαλέσει καταστροφικές επιπτώσεις όχι μόνο στα νησιά Λέσβο,Τένεδο,ΒΑ Αιγαίο, αλλά και στο νησί της Κω, όπου λέγεται ότι σπίτια εξαφανίστηκαν στη θάλασσα πιθανώς από τσουνάμι που προήλθε από τον κυρίως σεισμό. Είναι πιθανό το τσουνάμι να συνέβη από κάποιο άλλο σεισμικό γεγονός.

13) Τσουνάμι Αμοργού 9/7/1956, έξω από την Αμοργό εκδηλώνεται ένας ισχυρότατος σεισμός μεγέθους 7,5R που συνοδεύεται και από υποθαλάσσια κατολίσθηση με αποτέλεσμα να εκδηλωθεί σε πολύ λίγο χρόνο ένα τσουνάμι. Απο το τρομερό γεγονός του 1956 εκτός από την Κάλυμνο,την Αστυπάλαια ,τη Σαντορίνη, την Ανάφη, την Ίο, την Πάρο, τη Νάξο, τη Λέρο, την Πάτμο,τους Λειψούς θα πληγεί και το νησί της Κω. Το τσουνάμι ήταν ιδιαίτερα καταστροφικό στις νοτιοδυτικές ακτές της Κεφάλου, καθώς ανέβηκε μέχρι την θέση που βρίσκεται σήμερα το πρώην Αστυνομικό Τμήμα και είχε ύψος τουλάχιστον 3 μέτρα. Την επόμενη ημέρα οι κάτοικοι είδαν έκπληκτοι ψάρια στην στεριά και αναποδογυρισμένα ψαράδικα εξαιτίας της επίδρασης των κυμάτων. Ευτυχώς η ώρα που συνέβη το γεγονός ήταν καθοριστική αφού τότε δεν υπήρχαν άτομα στην παραλία αλλά και ο ορεινός όγκος του Ζηνιού προστάτεψε τους κατοίκους και μετρίασε την επιθετική μανία του τσουνάμι.
Περισσότερα, http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/5

14) Τσουνάμι Κυριακής του Θωμά, 23/3/1933 [Κως]- Κατά την διάρκεια του σεισμού μία λάμψη παρατηρείται στον ουρανό και ένα τεράστιο σύννεφο από σκόνη ανυψώνεται πίσω από τον Δίκαιο. Κάποια λεπτά αργότερα από το σεισμικό συμβάν ένα κύμα ύψους τουλάχιστον 2-3 μέτρα σηκώνεται από τη θάλασσα και εισβάλει στην ξηρά. Η λεωφόρος Βασιλέως Γεωργίου, η Λεωφόρος Γεωργίου Παπανδρέου καθώς και το Ψαλίδι, σύμφωνα με μαρτυρίες παρευρισκομένων, προσβάλλεται από τσουνάμι, ένα φαινόμενο, που συχνά συνοδεύει τις πολύ ισχυρές σεισμικές δονήσεις. Ευτυχώς δεν ήταν καλοκαίρι , δεν υπήρχε κόσμος στην παραλία, αλλιώς τα πράγματα θα μπορούσαν να εξελιχθούν πολύ χειρότερα. Το ρήγμα Κω έδωσε για άλλη μια φορά θαλάσσιο κύμα (τσουνάμι) μεγέθους 2 της εξαβάθμιας κλίμακας του Sieberg και όχι 4+, όπως είχε συμβεί το 556 μ.Χ. Το τσουνάμι έγινε ιδιαίτερα αισθητό στο Μαρμάρι καθώς το νερό κατέκλυσε την ακτή και προχώρησε 200 μέτρα στην ξηρά. Μάλιστα λέγεται ότι μετά την απόσυρση του άφησε πίσω ψάρια τα οποία μάζεψαν οι λιγοστοί κάτοικοι του οικισμού. Το μέγιστο ύψος του κύματος στην συγκεκριμένη ακτή πρέπει να ήταν το λιγότερο 2 μέτρα.
Περισσότερα,http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/23-1933,  http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/-1933

15) Τσουνάμι Νισύρου,5/11/1968- Ο σεισμός της 5ης Δεκεμβρίου 1968 έγινε το πρωί ( ώρα 7.52), είχε εστιακό βάθος 5 χλμ. και προήλθε από ένα ρήγμα του Δίαυλου Κω- Νισύρου, ίσως το υποθαλάσσιο ρήγμα που διασχίζει το Γυαλί μήκους τουλάχιστον 18χλμ ενώ ενδεχομένως να ενεργοποιήθηκαν και γειτονικά χερσαία ρήγματα της Νισύρου. Το σπάσιμο του φλοιού εκδηλώθηκε σε θαλάσσιο χώρο σε απόσταση μόλις 3χλμ από το Μανδράκι της Νισύρου. Το κύμα πρέπει να έφτασε σε ύψος περίπου 1-1.50 μέτρα στις ακτές της Κω. Περισσότερα, http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/tsunami1968

16) Άγνωστο τσουνάμι, 3/4/1979. Σύμφωνα με την εφημερίδα Βήμα της Κω, ισχυρό παλιρροϊκό κύμα έπληξε το νησί από άγνωστη μέχρι σήμερα αιτία. Το κύμα έφτασε τα 2 μέτρα σύμφωνα με αναφορές του τοπικού λιμεναρχείου προς την Υδρογραφική Υπηρεσία. Το τσουνάμι παρατηρήθηκε και σε άλλα μέρη της χώρας όπως στα παράλια της Πελοποννήσου και στο λιμάνι του Πειραιά κατά 60 εκατοστά. Αναφέρθηκε στη Ρόδο και την Κάλυμνο όμως στην Κω υπήρξαν δεκάλεπτα διαστήματα που η θαλάσσια στάθμη ανέβηκε 1,5-2 μέτρα για να υποχωρήσει και πάλι.

17) Τσουνάμι Λέρου, το 1991 αναφέρθηκε ως ένα ισχυρό τοπικό τσουνάμι στο ανατολικό Αιγαίο κοντά στη Λέρο όμως από άγνωστη αιτία. Εκτιμώμενο ύψος λιγότερο από 0,50 μέτρα.

18) Τσουνάμι Καρά Αντα, 21/7/2017 [Τουρκία] .Το τσουνάμι που όλοι βιώσαμε ,έφτασε στο ξενοδοχείο Κόστα Παλλάς διασχίζοντας περίπου 30 μέτρα στην ξηρά. Προκλήθηκε από υποθαλάσσιο σεισμό Μ6.6 που εκδηλώθηκε κοντά στο νησί Καρά Αντα την 21/7/2017 και είχε μέγιστο ύψος 0,70 μέτρα[1,70 μέσα στο λιμάνι της πρωτεύουσας] στην ακτή της Κω ενώ στην απέναντι μικρασιατική ακτή έφτασε τα 1,20 μέτρα[σύμφωνα με τελευταία στοιχεία τουλάχιστον 1,8 μέτρα]. Το τσουνάμι μετά το σεισμό προκάλεσε υλικές ζημιές παρά το γεγονός ότι ήταν μικρής κλίμακας. Πρέπει να έγινε ολίσθηση άνω των 3,5 μέτρων σε ρήγμα 10 χλμ σύμφωνα με προσομοίωση του Πανεπιστημίου Sakarya (SAÜ) .Το τσουνάμι είναι το πρώτο που έχει αναφερθεί από τη δράση του συστήματος ρηγμάτων Gokova.
Περισσότερα, http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/tsunamigokova
        
Γεωδίφης

Πηγές

1.Ιστορία της Νήσου Κω- Β.Χατζηβασιλείου
2.Κώια-Ι.Ζαρράφτη
3.ΝΟΑΑ
4.Σεισμοί της Ελλάδος- Β.Παπαζάχος
5.Οι σεισμοί και τα τσουνάμι από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα- Γ.Παπαδόπουλος
6.Tsunamis Observed on the Coasts of Greece -G . Galanopoulos
7.Η ετοιμότητα σώζει ζωές, pdf- Γεωδίφης
8.Tsunamis in the Mediterranean Sea 2000 B.C-2000 A.D-S.Soloniev, O.Solonieva, C.Go, K.Kim,N.Shchetnikov.
9.Τμήμα Γεωλογικής Μηχανικής METU,Τουρκία
10.Βικιπαίδεια
11.Προφορικές μαρτυρίες Γ.Κασσιώτη, W.Grasso, Γ.Παπαντωνίου, Θ.Βαβλά, Β.Π, Β.Δρόσος


​

Ο ψαράς που πρόβλεψε τον σεισμό Καρά Αντα;

2/9/2017

 
Ο σεισμός του 1995 στην Ιαπωνία διήρκεσε περίπου 20 δευτερόλεπτα και καταχωρήθηκε ως μέγεθος 6.9 (7.3 της κλίμακας Ρίχτερ). Το επίκεντρο του ήταν το βόρειο τμήμα του νησιού Awaji μόλις 20 χλμ. από την ακτή του λιμανιού της πόλης Κόμπε. Το 20-30% των παιδιών της περιοχής ξύπνησε περισσότερο από ένα λεπτό πριν από το σεισμό.
Συχνά η φύση στέλνει σημάδια πριν ακόμη εκδηλώσει μια μεγάλη καταστροφή. Όχι μόνο τα ζώα αλλά και άνθρωποι μπορεί να αντιληφθούν μεταβολές στο χερσαίο ή θαλάσσιο περιβάλλον οι οποίες συνήθως προηγούνται ενός ισχυρού γεγονότος.
Ενας ψαράς με καρδιά παιδιού που αγαπά όσο λίγοι, τη θάλασσα και τον τόπο που γεννήθηκε, πριν καιρό είδε κάτι που είναι άξιο αναφοράς. Τότε, σοκαρισμένος παρορμητικά αναφώνησε ότι έρχεται μεγάλος σεισμός. Μπόρεσε να προβλέψει τον ισχυρό σεισμό Μ6.6 της 21ης Ιουλίου 2017;
Ο Β.Π, είναι ψαράς εδώ και 50 χρόνια, γνωρίζει πολύ καλά την θάλασσα της περιοχής και το λιμάνι της Κω. Πριν περίπου 10 -15 ημέρες από τον μεγάλο σεισμό του περασμένου Ιούλη παρατήρησε κοντά στο ξενοδοχείο Κόστα Πάλας [λίγο πριν την ΔΕΗ] στην θάλασσα μία τεράστια χοάνη με διαστάσεις τουλάχιστον περίπου 2Χ2,5 μέτρα από την οποία ανερχόταν άμμος όχι λάσπη από τον πυθμένα του λιμανιού.
Το φαινόμενο τον έκανε να ανησυχήσει όμως δεν το έβλεπε για πρώτη φορά, το είχε παρατηρήσει πριν περίπου 6 μήνες κοντά στο ίδιο σημείο αλλά ήταν μικρότερο σε μέγεθος. Το παράξενο συμβάν τον οδήγησε, την ίδια μέρα, να εκμυστηρευθεί το συναίσθημα/ παρατήρηση σε υπάλληλο δημόσιας υπηρεσίας. «Αυτό που είδα σήμερα δεν μου άρεσε καθόλου, πιστεύω ότι σύντομα θα εκδηλωθεί μεγάλος σεισμός» ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο ψαράς είναι παρατηρητικός, καλός γνώστης των ιδιαίτερων συνθηκών του λιμανιού και το θαλασσινό περιβάλλον είναι το σπίτι του. Το ένστικτο του τον οδήγησε να καταλήξει στο συγκεκριμένο συμπέρασμα.
Ο ψαράς την νύκτα που εκδηλώθηκε ο σεισμός έτρεξε στο σπίτι του, το λιμάνι. Εως στις 6 το πρωί πάλευε με τα κύματα για να σώσει το σκάφος του, όπως άλλοι ψαράδες και ναυτικοί. Τα αλλεπάλληλα κύματα που εισέρχονταν και εξέρχονταν από το λιμάνι έκαναν ζημιά σε ψαράδικα και πλοιάρια. Μάλιστα όπως μου ανέφερε το ύψος κύματος του τσουνάμι κοντά στο σκάφος έφθασε τουλάχιστον τα 1,7 μέτρα.
Επιπλέον αξίζει να τονισθεί μία ακόμη περίπτωση στη κρήνη Κχού της Λεωφόρου Ιπποκράτους, δίπλα από το μουσουλμανικό μνημείο Casa Vacouf του αρχιτέκτονα Di Fausto[1926] .Ξαφνικά παρατηρήθηκε εκροή νερού τον περασμένο Φεβρουάριο. Αρχικά με μικρή παροχή όμως με τον καιρό αυξανόταν σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων της περιοχής. Μετά τον σεισμό το νερό συνεχίζει να τρέχει ακατάπαυστα με την ίδια ροή. Η μέτρηση των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών έδειξε ότι ως επι το πλείστον είναι υφάλμυρο. Το ερώτημα αν σχετίζεται με πρώιμη δραστηριότητα του σεισμογόνου χώρου, προς το παρόν, δεν μπορεί να απαντηθεί. Κοντά στην σφραγισμένη βρύση υπάρχει ένα κλειστό παλιό πηγάδι το οποίο εμφανίζει επίπεδα ραδιενέργειας πάνω από το μέσο όρο της πόλης. Μαζί με το μαυσωλείο του Χατζή Πασά [ σκοτώθηκε από πειρατές το 1527] αποτελούν μέρος του τεκέ δηλαδή συγκροτήματος κτηρίων το οποίο συχνά συνδεόταν με τζαμί, ένα ταφικό μνημείο και συμπεριλάμβανε ένα σύνολο κελιών όπου φιλοξενούνταν οι δερβίσηδες «για ξεκούραση» και πνευματική ανάπτυξη. Η κρήνη ίσως είναι παλιά όσο ο τεκές και το πηγάδι μπορεί να είναι του 17ου αιώνα.
Και τα δύο περιστατικά προέρχονται από μία περιοχή που φιλοξενούσε έναν αρχαίο τεράστιο βάλτο γύρω από το κάστρο Νερατζιά ως εκ τούτου πρόκειται για τοποθεσίες με υψηλό υδροφόρο με νερά που έφταναν από βουνά της Κω και χαλαρά αργιλοαμμώδη εδάφη. Αυτά τα εδάφη πρόδωσαν τις κατοικίες της Χαντάκας κατά τον σεισμό του 1933. Οι κατασκευές με τις αναθεωρημένες ιταλικές προδιαγραφές αυτή την φορά τα πήγαν πολύ καλά απέναντι στις κακές γεωτεχνικές συνθήκες του εδάφους του αρχαίου βάλτου.
Η όλη περιοχή αποτελείται από πρώην ελώδεις κοιλότητες που καλύφτηκαν τεχνητά τόσο κατά την δημιουργία του λιμανιού όσο και την ανάπτυξη της πόλης. Η άμμος του λιμανιού που αναφέρει ο ψαράς ίσως είναι από την πρώην βαλτώδη επιφάνεια που υπήρχε και πιθανόν υποχώρησε μετά από κάποιο σεισμικό επεισόδιο του παρελθόντος.
Terra Nearancia ή Νερατζιά ή Αρατζιά έλεγαν την σημερινή πρωτεύουσα αλλά και το νησί τον 15ο αιώνα. Ο Cristoforo Buodelmonti το 1420, αναφέρει ότι κοντά στην παραλία η πρωτεύουσα του νησιού στο κέντρο της οποίας υπήρχε μία ανθυγιεινή λίμνη ιδιαίτερα την άνοιξη μάλιστα γύρω και έξω από την πόλη άνθιζαν πάρα πολλά νεράντζια. Το 1528 ο Benedetto Bordone περιγράφει ότι στην περιοχή της πρωτεύουσας υπήρχε μία πηγή από την οποία αναδύεται περίεργη δυσοσμία ιδιαίτερα όταν κάνει ζέστη. Ο περιηγητής M.Dubois το 1884 παρουσιάζει σε χάρτη τα όρια του βάλτου με το λιμάνι δυτικά από το κάστρο. Τα όρια του οικοσυστήματος προφανώς είναι μικρότερα από αυτά που περιέγραψε ο  Buodelmonti.
Η αναφορά του ψαρά για ηφαίστειο άμμου και πιθανή ρευστοποίηση ή κώνο ταπείνωσης μέσα στο λιμάνι σε βάθος 2-3 μέτρων δεν παραξενεύει άν λάβουμε υπόψη την στρωματογραφία της τοποθεσίας. Ομως φαινόμενα όπως αυτά συχνά παρατηρούνται κατά την διάρκεια ενός ισχυρού σεισμού. Στα παρτέρια με γρασίδι επί της Ακτής Κουντουριώτη παρατηρήθηκε ρευστοποίηση, αλλά την στιγμή του σεισμού. Δεν είναι γνωστό αν τα περιστατικά που γνωστοποίησε ο ψαράς οφείλονται σε μικροσεισμικές δονήσεις κοντά στο λιμάνι [μικρότερες από Μ3] οι οποίες οδήγησαν στην εμφάνιση του φαινομένου.
Πριν τον κύριο σεισμό ο Κεραμεικός Κόλπος είχε πέσει σε σεισμικό λήθαργο [δονήσεις μεγαλύτερες  από Μ3] για περίπου δύο μήνες. Αυτό έχει παρατηρηθεί αρκετές φορές στο παρελθόν δηλαδή «χειμερία νάρκη» πριν τον ερχομό του Εγκέλαδου. Το τελευταίο γνωστό συμβάν Μ3 της 22/5/2017 καταγράφηκε στο πιθανό σεισμογόνο ρήγμα Bodrum, 7 χιλιόμετρα από το επίκεντρο του Καρά Αντα και 11 χιλιόμετρα από το λιμάνι. Από τότε σιώπησε προσωρινά το ρήγμα και ξύπνησε με τον προσεισμό Μ2.7 της 21/7/20017 μόλις 21 λεπτά πριν την αποφράδα στιγμή. Όσοι βρίσκονταν κοντά στην ακτή αντιλήφθηκαν τον προσεισμό/ έναυσμα. Μετά το σοκ ακολούθησαν περίπου 1.400 σεισμικές δονήσεις. Λες και κάποιος πάτησε την ουρά του θηρίου και αυτό πετάχτηκε από τη γη.
Κάθε ανεξήγητο φαινόμενο δεν μπορεί να θεωρηθεί ως πρόδρομο ενός ισχυρού σεισμικού επεισοδίου. Ομως η ιστορία του ψαρά είναι άκρως ενδιαφέρουσα. Δεν αποκλείεται να εμπλέκονται μικροσεισμικές δονήσεις ή κάτι άλλο που διαφεύγει της προσοχής. Εάν πρόκειται για πρόδρομη σεισμική ένδειξη ίσως είναι η πρώτη που έχει αναφερθεί και χρήζει περαιτέρω ανάλυσης και βαθύτερης έρευνας.

Γεωδίφης

Πηγές

1.Ιστορία της Νήσου Κω- Βασίλης Χατζηβασιλείου
2.Τοπωνυμικά και ονοματικά της νήσου Κω-Μιχάλης.Ε.Σκανδαλίδης
3.Η Κως μέσα από τα χαρακτικά των Ευρωπαίων Περιηγητών και Χαρτογράφων [15ος-19ος αιώνας]- Αλέκος.Ι.Μαρκογλου
4.Προφορικές μαρτυρίες Ι.Ζήκα, Σ.Χατζηπέτρου,Γ.Σουρασή,Β.Π και Α.Β
​5.Βικιπαίδεια


​

    Κώια

    ''Η ανθρώπινη ζωή είναι σύντομη, η επιστήμη ατέλειωτη, ο χρόνος λίγος, η πείρα λαθεμένη και η απόφαση γεμάτη ευθύνες'' Ιπποκράτης (460-370 π.Χ)

    Picture
    Σελίδα αφιερωμένη στον εραστή της κωακής φύσης, Ιάκωβο Ζαρράφτη
    (1853-23/4/1933)

    Αρχεία

    April 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    September 2012
    August 2012
    July 2012
    June 2012
    May 2012
    April 2012
    March 2012
    February 2012
    January 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    July 2011
    June 2011
    May 2011
    April 2011
    March 2011
    February 2011
    January 2011
    December 2010
    November 2010
    October 2010
    September 2010
    August 2010
    July 2010
    June 2010
    May 2010
    April 2010
    March 2010
    February 2010

    RSS Feed

Δυναμικός-Βιβλία-Γεωπανόραμα-Χάρτες-Άρθρα-Ορυκτά-Απολιθώματα-Γλωσσάριο-Γεωπαρατηρητήριο-Παλαιογεωγραφία
Youtube-Panoramio-Noaa-Usgs-Nasa-Geowhen 
Ορισμένα από τα θέματα που εκτίθενται, προέρχονται από θεωρητικά μοντέλα και επιστημονικές μελέτες ενώ άλλα αποτελούν προσωπικές σκέψεις & απόψεις, πάντοτε θα περιέχουν κάποια αβεβαιότητα και διαφορά γνώμης. Κάποιες από τις απόψεις και αναλύσεις που εκφράζονται στον ιστοχώρο δεν αντιπροσωπεύουν εκείνες του Γεωδίφη και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες. Η λειτουργία του ιστοχώρου στοχεύει αποκλειστικά και μόνο στην ενημέρωση & ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα θέματα γεωπεριβάλλοντος και τις δράσεις του, ενώ σε καμία περίπτωση δεν αποσκοπεί στην επίτευξη κέρδους. Οι εργασίες, ταινίες, κινούμενα σχέδια, έγγραφα, βιβλία και τόσα άλλα που δημοσιεύονται σε αυτό τον χώρο, χρησιμοποιούνται μόνο για εκπαίδευση. Οι κάτοχοι μπορούν να ζητήσουν την αφαίρεση του περιεχομένου. Οι προσωπικές εργασίες και φωτογραφίες δεν υπόκεινται σε δικαιώματα και άλλα μέτρα προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο ιστοχώρος αφιερώνεται στον αναγνώστη που αναζητά απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα που σχετίζονται με τον άγνωστο κόσμο που τον περιβάλλει
Picture

   Γεωδίφης,2009