Ήταν  άνοιξη του 1908 όταν η Margaret Filmbert δολοφονείται σε μια μικρή πόλη της Βαυαρίας.Ο εισαγγελέας Zohn ψάχνει απαντήσεις για το πώς βρέθηκαν κάποιες τρίχες στα χέρια της Margaret.Ο Zohn  για την διαλεύκανση της υπόθεσης  ζητά την βοήθεια  του George Popp ενός χημικού  που είχε ένα εργαστήριο στην Φρανκφούρτη που παρείχε υπηρεσίες στην μελέτη νερού, τροφίμων &βακτηρίων. Ο Popp μελετώντας τις τρίχες καταλήγει ότι ανήκουν στο θύμα. Ωστόσο, εξετάζοντας και άλλα αντικείμενα από τον χώρο του εγκλήματος είδε ότι υπήρχε χώμα στα ρούχα και τα παπούτσια του Andrea Sliher ,ενός αγρότη με κακή φήμη τον οποίο οι γείτονες του έδιναν ως τον πιθανότερο ύποπτο. Ο Popp πήρε δείγματα εδάφους από την περιοχή  και τα εξέτασε με την βοήθεια του γεωλόγου Fisser .Τότε παρατήρησαν ότι το έδαφος στην σκηνή του εγκλήματος αποτελείτο από κόκκινο ψαμμίτη, χαλαζία , βλάστηση και σιδηρούχο άργιλο. Εξετάζοντας προσεκτικά τα παπούτσια και την αλληλουχία ιζημάτων που είχαν συσσωρευθεί σε αυτά βρήκε κόκκους κόκκινου ψαμμίτη  και μαζί με άλλες αναλύσεις απέδειξαν ότι ο Sliher είχε πει ψέματα και ότι πράγματι είχε βρεθεί στην τοποθεσία την ημέρα του εγκλήματος.
Η υπόθεση αυτή καθιέρωσε την αξία των γεωλογικών μελετών στην εγκληματολογική έρευνα. Έτσι γεννήθηκε  η Δικαστική Γεωλογία  μια σχετικά νέα επιστήμη  η οποία διερευνά τα εγκλήματα και προετοιμάζει τα επιχειρήματα και τα νομικο-δικαστικά στοιχεία για την διαλεύκανση πολύπλοκων εγκλημάτων και αδικημάτων. Απο τότε όλες οι δύσκολες εγκληματολογικές υποθέσεις περνούν από τα εργαστήρια των γεωεπιστημόνων . Η σύγχρονη δικαστική γεωλογία όμως έχει εξελιχτεί  σε κάτι πιο πολύπλοκο  από την μελέτη των ορυκτών ,σκόνης και του εδάφους. Από το 1986 στις ΗΠΑ χρησιμοποιούνται οι γεωλογικές και γεωφυσικές έρευνες  στην διερεύνηση των εγκλημάτων. Με ραντάρ διείσδυσης και μαγνητόμετρα μπορούν να εντοπιστούν πτώματα θαμμένα σε μικρό βάθος.
Τέτοια όργανα και μεθόδους χρησιμοποίησαν πρόσφατα στην Κω, οι γεωλόγοι της  Σκότλαντ Γιαρντ σε μια από τις μακροβιότερες αναζητήσεις εξαφανισμένων παιδιών στην Ελλάδα και τη Βρετανία. Ήταν,  μεσημέρι της 24ης Ιουλίου 1991 όταν εξαφανίστηκε ο 21 μηνών Μπεν Νίνταμ, από την Κω . Ο Μπεν έπαιζε κοντά στο σπίτι -στην περιοχή Ηρακλής στις παρυφές της πόλης της Κω- όταν ξαφνικά χάθηκε από τα μάτια της γιαγιάς και του παππού του. Η υπόθεση της αναζήτησής του ξανάνοιξε φέτος με τη συνεργασία της Αστυνομίας του Σάουθ Γιόρκσαϊρ και των ελληνικών Αρχών. Οι δικαστικοί γεωλόγοι  της Σκότλαντ Γιαρντ εξέτασαν με τα ειδικά σκάνερ τις «ανωμαλίες» στο υπέδαφος- τον χώρο κάτω από μία αγροικία που είχε ανεγερθεί τον καιρό της εξαφάνισης του 21 μηνών τότε Μπεν. Προσφάτως είχε διατυπωθεί η εικασία ότι ίσως το βρέφος είχε θαφτεί τότε κάτω από μπάζα, χωρίς να γίνει αντιληπτός από τους εργάτες. Όμως η έρευνα που έγινε στο έδαφος, κάτω από την μικρή κατοικία αλλά και σε μια έκταση περίπου τριών-τεσσάρων στρεμμάτων γύρω από αυτήν, δεν απέδωσε.
Η δικαστική γεωλογία δεν εφαρμόζεται  για την διαλεύκανση μόνο δολοφονιών αλλά και για κλοπές και διαρρήξεις. Με μεθόδους που θα άφηναν άφωνο ακόμη και τον περίφημο Σέρλοκ Χολμς είναι δυνατόν να εντοπιστεί ύποπτος  για παραβίαση χρηματοκιβωτίου από τους κόκκους  πιτυρίδας του, από την πούδρα στην μύτη του παπουτσιού του όταν επιτεθεί και κλωτσήσει μια γυναίκα στο πρόσωπο της και σε πολλές άλλες περιπτώσεις .
Μπορεί να συμβάλει στον έλεγχο νοθείας στα αδρανή υλικά .Με την γεωχημική ανάλυση των ιχνοστοιχείων των εδαφών  μπορεί να πιστοποιηθεί η ταυτοποίηση των και να δοθεί απάντηση αν ένα κρασί είναι νοθευμένο ή αναμεμιγμένο. Παλυνολογική εξέταση που στηρίζεται στους κόκκους γύρεως που εγκλείονται  στο καθαρό μέλι  μπορούν να αποδείξουν αν  το μέλι είναι νοθευμένο ή όχι.Η  έρευνα των υδρογεωλογικών συνθηκών σε μια περιοχή μπορεί να μας δείξει αν μολύνεται ο υπόγειος υδροφορέας της.
Σήμερα στα εγκληματολογικά εργαστήρια η μελέτη των εδαφών ,ορυκτών και των ιζημάτων κρίνεται απαραίτητη.

Γεωδίφης

Πηγές

1. Γεωλογικές διαδρομές ,μικρά μελετήματα –Μ.Δερμιτζάκης
2. Βικιπαίδεια
3. Τα Νέα

Ένα κύμα καταιγίδας μπορεί να είναι η πιο καταστροφική και θανάσιμη πτυχή ενός τυφώνα . Ο τυφώνας Sandy αναμένεται να παράγει ένα κύμα θύελλας με αποτέλεσμα  να πλημμυρίσουν παράκτιες περιοχές κατά την προσέγγιση του στην ξηρά.
Τι είναι ένα κύμα καταιγίδας; Είναι μια μεγάλη ποσότητα νερού που παράγεται όταν ένας τυφώνας κινείται σε ένα μεγάλο σώμα νερού. Ο άνεμος "σπρώχνει" το νερό τόσο γρήγορα , δημιουργώντας ένα ανάχωμα νερού που είναι υψηλότερο από το κανονικό επίπεδο της θάλασσας. Καθώς η καταιγίδα πλησιάζει την ξηρά το κύμα θύελλας μπορεί να εισχωρήσει βαθιά μέσα στις ηπειρωτικές περιοχές. Έρχεται ως ξαφνικό γεγονός και μπορεί να χτυπήσει την ξηρά με μεγάλα κύματα. Οι πλημμύρες που παράγουν αυτά τα κύματα είναι συχνά από τις πιο θανατηφόρες και επιβλαβείς επιπτώσεις ενός τυφώνα.
Πόσο επικίνδυνα είναι τα ακραία καιρικά φαινόμενα; Ακραία καιρικά φαινόμενα είναι ικανά να προκαλέσουν πλημμύρες σε τεράστιες παράκτιες περιοχές. Ένας ισχυρός τυφώνας μπορεί να προκαλέσει ένα κύμα θύελλας με ύψος  3 μέτρα ή περισσότερο. Έχουν παρατηρηθεί κύματα καταιγίδας με ύψη  6, 9 και 12 μέτρα  σε ακραίες καταιγίδες. Πολλές σημαντικές παράκτιες πόλεις και περιοχές βρίσκονται μόλις κάποια εκατοστά πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτά τα κύματα μπορεί να καταστρέψουν κτίρια, να μετακινήσουν τρένα μακριά από τις ράγες, μπορούν να μεταφέρουν πλοία και αποβάθρες, και να  κάνουν πολλά άλλα είδη ζημιών. Οι άνθρωποι που ζουν σε ευάλωτες περιοχές θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους την εκκένωση σε περίπτωση που παρουσιαστεί ένας τυφώνας. Αν περιμένετε το νερό να φτάσει, τότε η διαφυγή μπορεί να είναι αδύνατη. Αυτό συμβαίνει επειδή το κύμα φθάνει ξαφνικά και γρήγορα καλύπτει μια πολύ ευρεία έκταση. Λιγότερο από 0,60 εκατοστά νερού μπορεί να πνίξουν  ένα αυτοκίνητο. Περπατώντας μέσα από κινούμενο νερό είναι πολύ δύσκολο. Οι άνθρωποι που δεν μπορούν να διαφύγουν γρήγορα σε υψηλότερο έδαφος ή να απομακρυνθούν μπορούν εύκολα να πεθάνουν από υποθερμία μέσα σε λίγες ώρες.
Στις παραπάνω φωτογραφίες μπορείτε να δείτε πως συμπεριφέρεται ένα  κύμα θύελλας . Προέρχονται  από τον τυφώνα Ιβάν όταν χτύπησε την  Orange Beach- Αλαμπάμα , 2004. Τα κόκκινα βέλη παρουσιάζουν τις ίδιες θέσεις πριν και μετά  από το συμβάν και δείχνουν τις εκτεταμένες ζημιές σε δύο εικόνες. Οι πιθανότητες επιβίωσης  είναι πολύ μικρές για ένα άτομο που παρακούσει εντολές εκκένωσης που προέρχονται από τις αρμόδιες αρχές και δεν μετακινηθεί στο δεύτερο όροφο σπιτιών ή σε ψηλότερα μέρη από μεγαλύτερα κτίρια;
Προβλέπονται τα κύματα καταιγίδας; H πρόβλεψη ενός  κύματος θύελλας και των χαρακτηριστικών του είναι δύσκολη, επειδή υπάρχουν τόσες πολλές μεταβλητές. Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς την ώρα της άφιξης του και είναι σχεδόν αδύνατο να γνωρίζουμε αν η πλημμυρίδα ή άμπωτη θα συμβάλει στο ύψος του κύματος ή μειωθεί από αυτό. Επίσης, είναι δύσκολο να γνωρίζουμε την ταχύτητα του ανέμου κατά τη στιγμή που πλησιάζει την ξηρά, πόσο νερό θα πέσει από τις βροχοπτώσεις, την ακριβή τοποθεσία προσέγγισης σε ξηρά και πώς θα επηρεάσει η τοπογραφία την κίνηση του νερού. Εάν ζείτε σε μια περιοχή όπου η εκκένωση είναι επιβεβλημένη , να τηρείτε τη διαταγή και να εγκαταλείψετε αμέσως την παράκτια περιοχή.
Το κύμα καταιγίδας είναι κύμα νερού που παράγεται από μια καταιγίδα που πλησιάζει, που είναι πέρα ​​και πάνω από την κανονική αναμενόμενη στάθμη του νερού - συμπεριλαμβανομένων και των αστρονομικών παλιρροιών. Συχνά συγχέεται με την καταιγίδα απο παλίρροια, η οποία είναι μια άνοδος της στάθμης του νερού που παράγεται από τη συνδυασμένη επίδραση της αύξησης νερού και της αστρονομικής παλίρροιας. Η θύελλα από παλίρροια  μπορεί να προκαλέσει σοβαρές πλημμύρες όταν το κύμα που παράγει ,συμβαίνει την ίδια στιγμή που υπάρχει καθεστώς υψηλής παλίρροιας.
Στις ΗΠΑ όπως και σε πολλά άλλα «πολιτισμένα» κράτη τα τοπικά τμήματα Πολιτικής Προστασίας μετά από μελέτες σχεδιάζουν και συντάσσουν χάρτες «κινδύνων» πλημμύρας. Οι χάρτες κινδύνου πλημμύρας και πλημμυρικής επικινδυνότητας πληροφορούν τους κατοίκους περιοχών για το εύρος των πιθανών καταστροφών από τις πλημμύρες και τις δραστηριότητες παρεμπόδισής τους , χρησιμοποιούνται  ως  εργαλείο  προειδοποίησης  και ως σύστημα εκκένωσης, ενώ  χρησιμοποιούνται   και για σκοπούς σχεδιασμού. Πάνω σε αυτούς τους χάρτες  εκτελεί  και δοκιμάζει τα σχέδια ετοιμότητας της κάθε τοπική κοινωνία. Πρόκειται για χάρτες με σενάρια που αναφέρονται σε πλημμύρες από ποταμούς &χείμαρρους βουνών και τις πλημμύρες από τη θάλασσα στις παράκτιες περιοχές. Οι χάρτες «κινδύνων» πλημμύρας όπως και οι χάρτες επικινδυνότητας από τσουνάμι αποτελούν τα βασικότερα εργαλεία αντιμετώπισης και προστασίας από τέτοια ακραία φυσικά φαινόμενα.

Γεωδίφης με πληροφορίες από το Geology.com

Το νησί της Κω έχει πλούσιο ηφαιστειακό παρελθόν. Μαζί με την Νίσυρο απαρτίζουν το νεότερο από τα μεγάλα ηφαιστειακά κέντρα της χώρας μας. Τα παλαιότερα ηφαιστειακά πετρώματα που εμφανίζονται στην Κω έχουν ηλικία 10,7 -5 εκ. χρόνια , προέρχονται από την ηφαιστειότητα της Ανατολικής Κω .Τα νεότερα ηφαιστειακά υλικά έχουν ηλικία  3 εκατομμύρια έως 15.000 χιλιάδες χρόνια και οφείλονται στην δράση των ηφαιστείων της Κεφάλου(Δυτική Κω) και των γύρω νησιών. Όμως εκτός από  τα παραπάνω υπάρχουν ηφαιστειακά υλικά από νεότερα επεισόδια που δεν σχετίζονται με την δράση του ηφαιστειακού κέντρου Κω-Νισύρου.Στον Άγιο Φωκά βρέθηκε από επιστήμονες στρώμα τέφρας που σχετίζεται με την Μινωική έκρηξη.
Μινωική έκρηξη αποκαλείται η καταστροφική ηφαιστειακή έκρηξη που έγινε κατά την εποχή του Χαλκού και είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία αυτού που σήμερα ονομάζουμε καλδέρα της Σαντορίνης . Θεωρείται ως η δεύτερη μεγαλύτερη ηφαιστειακή έκρηξη στην ανθρώπινη ιστορία μετά από αυτή του Ταμπόρα στην Ινδονησία το 1815. Το μέγεθος της έκρηξης είχε δείκτη ηφαιστειακής εκρηκτικότητας VEI=6.9-7 με βάση  τον όγκο των ηφαιστειακών υλικών που εκτοξεύτηκαν.
Η ακριβής χρονολογία της έκρηξης αποτελούσε για χρόνια αντικείμενο έρευνας .Όμως,  τελευταία επιστημονικά δεδομένα που προέκυψαν  τόσο από  χρονολογήσεις ραδιενεργού  άνθρακα όσο και από δεντροχρονολογήσεις  και παγοχρονολόγηση απο την Αρκτική, αποδεικνύουν την μη σύνδεση της έκρηξης με το τέλος του Μινωικού πολιτισμού, ωστόσο την θεωρούν ότι ήταν καθοριστική για την πτώση του.
Συνέβη το 1613 π.Χ. όταν μετά από μια σειρά από ισχυρούς σεισμούς έγινε εκτίναξη περίπου 60 κυβικών χιλιομέτρων μάγματος που δημιούργησαν την καλδέρα Σαντορίνης - Θηρασίας. Πρέπει να έγινε τέλος άνοιξης με αρχές καλοκαιριού, καθώς έχουν βρεθεί στο στρώμα των υλικών της έκρηξης κόκκοι γύρης από ελιές και άλλα δέντρα και φυτά. Η στάθμη της θάλασσας πρέπει να ήταν πιο χαμηλή από την σημερινή κατά  περίπου 2 μέτρα. Οι ποσότητες των ηφαιστειακών αερίων που συγκεντρώθηκαν στην ατμόσφαιρα προκάλεσαν πτώση στην μέση ετήσια θερμοκρασία του πλανήτη έως και 3 βαθμούς Κελσίου για τουλάχιστον τρία χρόνια.
Η χρονική διάρκεια από τις πρώτες εκρήξεις μέχρι την δημιουργία της καλδέρας υπολογίστηκε ότι ήταν 2-3 εικοσιτετράωρα. Η έκρηξη πρέπει να έγινε σε διάφορες  φάσεις , συνοδεύτηκε από  πολλά τσουνάμι εξαιτίας των πολλών εκρήξεων πριν από την κύρια, των πυροκλαστικών ροών που ακολούθησαν και από την οριστική κατάρρευση της καλδέρας. Το μινωικό τσουνάμι που  προήλθε από την κατάρρευση της καλδέρας διαδόθηκε σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο . Έπληξε τα γειτονικά νησιά, της Ανάφης ,Αστυπάλαιας ,Κω και γενικά κάθε νησί που βρισκόταν  σε ακτίνα 50 - 60 χιλιομέτρων. Έφτασε στις ακτές της  Βόρειας Κρήτης σε 30 – 40 λεπτά μετά την έκρηξη και είχε ύψος 15 - 30 μέτρα. Δεδομένα από γεωτρήσεις ,απολιθώματα και μετακινήσεις ογκόλιθων από θαλάσσια γεγονότα αποδεικνύουν την βιαιότητα των εκρήξεων και των κυμάτων τσουνάμι που ακολούθησαν.
Το ύψος του πίδακα της τέφρας από την κύρια έκρηξη εκτιμάται ότι έφτασε σε περίπου 35 χιλιόμετρα. Οι άνεμοι έπνεαν κατά την διάρκεια της έκρηξης από τα δυτικά και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την μεταφορά της τέφρας ανατολικά. Όταν η τέφρα πέρασε πάνω από τον Άγιο Φωκά( βορειοανατολική Κω) για κάποιο λόγο έπεσε . Πιθανόν από καταρρακτώδη βροχή  που ακολούθησε την έκρηξη όπως συμβαίνει σε παρόμοια γεγονότα. Αποθέσεις από την τέφρα της Σαντορίνης έχουν βρεθεί στην Κρήτη, στη νοτιοδυτική Τουρκία, ακόμα και την Αίγυπτο .
Η τέφρα από την φοβερή έκρηξη βρέθηκε 500 μέτρα περίπου από το ακρωτήριο του Αγίου Φωκά . Το στρώμα τέφρας συναντάται μέσα σε αλλουβιακές αποθέσεις  ηλικίας 10.000 ετών. Έχει πάχος 63 εκατοστά και βρίσκεται σε τοποθεσία με υψόμετρο 4,5 μέτρα  από την στάθμη της θάλασσας. Οι αποθέσεις τέφρας καλύπτονται από προσχωσιγενή υλικά ενώ το στρώμα βρίσκεται ασύμφωνα πάνω από παλαιότερους καφέ αργίλους . Μια ασυμφωνία αντιπροσωπεύει ένα χρονικό διάστημα  κατά τον οποίο η εναπόθεση ιζημάτων στην περιοχή δεν ήταν συνεχής. Αποθέσεις από το μινωικό τσουνάμι δεν βρέθηκαν και οι ογκόλιθοι που εντοπίστηκαν σε αυτή τη θέση μπορεί να αποδοθούν σε παράκτιες πλημμύρες.

Γεωδίφης

Πηγές
1.Βικιπαίδεια
2. A re-analysis of the Late Bronze Age eruption and tsunami of Santorini, Greece, and the implications for the volcano tsunami hazard -Dale Dominey-Howes,2004

Στο νοτιοδυτικό άκρο της Κω, ανατολικά της Κεφάλου υπάρχει μια παράκτια κατωφερική τοποθεσία με έναν σχεδόν αδιάβατο γκρεμό. Αυτή την γραφικότατη και ξεχωριστή τοποθεσία ονόμασαν οι επινοητικοί Κεφαλιανοί «Καμήλα» γιατί  αποτελείται από υψώματα των οποίων η θέα μοιάζει με ράχες καμήλας.
Βρίσκεται σε περίβλεπτη θέση, είναι μια ευρύτερη γεωμορφή της οποίας  μόνο ένα μικρό τμήμα της είναι η τουριστική παραλία που όλοι γνωρίζουμε. Τα ξεχωριστά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά της μπορούν να γίνουν αντιληπτά μόνο αν παρατηρήσουμε προσεκτικά το προφίλ της βραχώδους πλαγιάς από την πλευρά της θάλασσας.  
Η Καμήλα της Κεφάλου δεν ανήκει στα χορδωτά θηλαστικά αφού είναι βραχώδης .Όμως, έχει δύο καμπούρες ή ράχες που εδώ και εκατοντάδες χρόνια προστατεύουν το  Καμάρι από την άμμο της καλδέρας του Παράδεισου. Μοιάζει περισσότερο με την ασιατική και όχι με την αραβική που έχει μόνο έναν ύβο. Πόδια  δεν φαίνονται αφού είναι καθιστή όμως έχει  μακρύ λαιμό. Επιπλέον , έχει κοντά αυτιά, τριχωτά από βλάστηση και ρουθούνια που μπορεί να μην ανοιγοκλείνουν, όμως η όλη γεωδομή έχει εκπληκτικές ομοιότητες με την Camelus bactrianus(ασιατική καμήλα).
 Όπως η καμήλα της ερήμου έχει  μεγάλη αντοχή στις συνθήκες που επικρατούν, ιδιαίτερα στην έρημο, έτσι και η «Κεφαλιανή» εξακολουθεί να αντιστέκεται στον χρόνο. Δημιουργήθηκε από μια τρομερή μαγματική έκρηξη .Προήλθε από κάποιο αρχαίο ηφαίστειο της Ανατολικής Κω και όχι από τα νεώτερα ηφαίστεια της Κεφάλου.
Πριν απο τουλάχιστον 10,4 εκ.χρόνια ξεχύθηκαν πυροκλαστικά ρεύματα όξινης λάβας, πλούσια σε αέρια. Τα ηφαιστειακά υλικά όταν αποτέθηκαν, συγκολλήθηκαν και από τότε άρχισαν οι εξωγενείς και οι ενδογενείς δυνάμεις να παρεμβαίνουν. Με το χρόνο υπέστησαν έντονη υδροθερμική και ατμιδική δραστηριότητα, πριν αφήσουν πίσω τους το μαγευτικό τοπίο από λευκότεφρο και ερυθρωπό πορώδες πέτρωμα που σήμερα συναντάμε στην περιοχή. Τα υψώματα αποτελούνται εξ’ ολοκλήρου από τον «πώρο» Κεφάλου δηλαδή τον «ιγκνιμβρίτη» όπως τον αποκαλούν οι γεωλόγοι .Παλιότερα γινόταν εξόρυξη του σχηματισμού κυρίως από το ακρωτήρι Τηγάνι. Σήμερα, ο Κεφαλιανός πώρος όχι μόνο στολίζει αλλά προστατεύει κυρίως από την υγρασία πολλά από τα δημόσια κτίρια που κατασκεύασαν οι Ιταλοί κατακτητές.
Σύμφωνα με τελευταίες μελέτες επιστημόνων, η καμήλα διαθέτει έναν πολύ σύνθετο και μοναδικό μηχανισμό, που της επιτρέπει τη μεγαλύτερη δυνατή οικονομία νερού , για τον λόγο αυτό μπορεί να παραμείνει μέχρι 10 μέρες χωρίς νερό. Στην Κεφαλιανή Camelus bactrianus δεν διαπιστώθηκε τέτοιος μηχανισμός, ωστόσο το λίπος της που είναι αποθηκευμένο στις ράχες είναι από αρχαίο μάγμα που κάποτε καιγόταν μέσα στον οργανισμό της και περιείχε το νερό που αυτό είχε ανάγκη.
Η Καμήλα της Κεφάλου είναι ένας εκπληκτικός  χώρος που προήλθε από φονικά και τοξικά  πυροκλαστικά ρεύματα λάβας που κάποτε σάρωσαν και κατέστρεψαν  ότι βρήκαν στην πορεία τους. Στην ανύψωση και στον σχηματισμό της συνέβαλλε κυρίως η τεκτονική της περιοχής(Ρήγμα Τηγανιού και ‘Ονιας). Όμως, σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να είναι ένα βιβλικό σύμβολο του Διαβόλου που  στη ράχη της οποίας θα εμφανιστεί ο Αντίχριστος, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει στην Ιερά Γραφή ο Ιωάννης Χρυσόστομος για το συμπαθέστατο και υπο εξαφάνιση  θηλαστικό της ερήμου.

Γεωδίφης

Πηγές
1.Βικιπαίδεια
2.Γεωλογικός χάρτης Κω-ΙΓΜΕΜ

Όταν πρόκειται για παγετώνες, η Τουρκία είναι πιθανόν να μην είναι η πρώτη χώρα που έρχεται στο μυαλό μας. Ωστόσο, πολλές κορυφές στα άγρια ​​βουνά της ανατολικής Τουρκίας είναι αρκετά υψηλές και το αρκετό κρύο μπορεί να διατηρήσει πάγο όλο το χρόνο. Περίπου τα 2/3  των παγετώνων της Τουρκίας βρίσκονται στην οροσειρά του Ταύρου, μια αλυσίδα κορυφών που εκτείνονται από τις ακτές της Μεσογείου προς τα σύνορα του Ιράν και του Ιράκ. Το νοτιοανατολικό τμήμα της οροσειράς υποστηρίζει τους μεγαλύτερους παγετώνες της Τουρκίας.
Στις 9 Σεπτεμβρίου 2012, στις 10:30 π.μ., τοπική ώρα, το Land Imager (ALI) της NASA συνέλαβε  την άποψη των παγετώνων που βλέπετε στην παραπάνω φωτογραφία κοντά στο Όρος Uludoruk, το δεύτερο ψηλότερο βουνό στην Τουρκία. Στα 4.135 μέτρα το Uludoruk είναι χαμηλότερο μόνο από το Αραράτ. Οι παγετώνες Uludoruk βρίσκονται μέσα σε κοιλάδες που είναι χαραγμένες στις απότομες πλευρές των κορυφογραμμών.
Το μαύρο και το κόκκινο χρώμα που κυριαρχεί στην εικόνα είναι προεξοχές βράχων, οι οποίες προσφέρουν ενδείξεις στους γεωλόγους για τις πολύπλοκες τεκτονικές διεργασίες που χτίστηκαν τα βουνά. Οι μαύρες κηλίδες είναι σκιές από τις λεπτές, οδοντωτές βραχώδεις κορυφές που αποκαλούνται «Αρετές» -που διασχίζουν την εικόνα. Η εικόνα λήφθηκε το πρωί στο βόρειο ημισφαίριο, έτσι ώστε οι σκιές παρουσιάζονται βορειοδυτικά σε σχέση με τις Αρετές. Οι Αρετές σχηματίστηκαν όταν αλπικοί παγετώνες κινήθηκαν μακριά από τις βουνοπλαγιές για αρκετό καιρό και τις άφησαν να προεξέχουν μεταξύ παράλληλων κοιλάδων. Όταν τρείς ή περισσότεροι παγετώνες διαβρώνουν ο ένας τον άλλο, μπορούν να μετατρέψουν τις πυραμιδοειδείς κορυφές των Αρετών, όπως το Matterhorn(διάσημη απότομη κορυφή των Άλπεων).
Οι γεωλόγοι και οι εξερευνητές έχουν μελετήσει τους παγετώνες Uludoruk από το έδαφος για  περισσότερο από έναν αιώνα. Το 1901, ο Ταγματάρχης FR Maunsell, ένας Βρετανός αξιωματικός, δημοσίευσε μία από τις πρώτες φωτογραφίες των παγετώνων της οροσειράς  στο  περιοδικό Royal Geographic Society. Το 1937, οι γεωλόγοι ανέφεραν ότι  οι πάγοι του παγετώνα που φωτογράφησε ο Maunsell ήταν σε ύψος περίπου 2.600 μέτρων . Από τη δεκαετία του 1950, οι πάγοι είχαν υποχωρήσει σε υψόμετρο 2.900 μέτρων.
Μια νέα ανάλυση δορυφορικών εικόνων του Μεχμέτ Sarikaya, από το πανεπιστήμιο Fatih University, η οποία θα δημοσιευθεί το 2013, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι παγετώνες συνέχισαν την υποχώρησή τους από το 1950. Ο Sarikaya διαπίστωσε ότι ο παγετώνας Uludoruk έχει υποχωρήσει περίπου κατά περίπου 12 μέτρα το έτος μεταξύ το 1948 και 2009.
Οι παγετώνες είναι οι μεγάλες μάζες πάγου που συνήθως κινούνται λόγω συμπίεσης του χιονιού. Σχηματίζονται σε περιοχές υπεραιωνόβιας παρουσίας χιονιού. Συνήθως παρουσιάζονται όταν  η ποσότητα του χιονιού που πέφτει είναι μεγαλύτερη της ποσότητας του τηκόμενου και στη συνέχεια εξατμιζόμενου. Αυτό έχει ως συνέπεια οι συσσωρευμένες και συνεχώς αυξανόμενες μάζες να μεταβάλλονται λόγω της πίεσης εκ του βάρους τους σε πάγο, ο οποίος αν και σκληρός και καταφανώς εύθραυστος, όπως το γυαλί, κινείται προς τη θάλασσα. Ο παγετωνικός πάγος αποτελεί το μεγαλύτερο φυσικό απόθεμα γλυκού νερού στη Γη. Η μεγαλύτερη ποσότητα πάγου σε παγετώνες αυτή τη στιγμή υφίσταται κυρίως στην Ανταρκτική και στη Γροιλανδία. Ωστόσο ,παγετώνες υπάρχουν σε όλες σχεδόν τις ηπείρους της Γης, εκτός της Αυστραλίας. Στην Αφρική που είναι η φτωχότερη στο είδος παρατηρούνται μικροί περιορισμένοι παγετώνες στη κορυφή του Κιλιμάντζαρου.

Γεωδίφης

Πηγές

1.Παρατηρητήριο της Γης –ΝΑΣΑ
2.Βικιπαίδεια

Οι ασβεστόλιθοι δεν αποτελούν το αφθονότερο πέτρωμα και δεν καταλαμβάνουν μεγάλες εκτάσεις στο νησί της Κω. Όμως, οι παλιοί τους χρησιμοποιούσαν κυρίως στην οικοδομική, στην αγγειοπλαστική, στα χωράφια τους ως λίπασμα και σε διάφορες άλλες εφαρμογές. Μία από τις πολλές εφαρμογές του ασβεστόλιθου, ήταν για την κατασκευή ασβεστοκονίας. Η τεχνική της κατασκευής «κεκαυμένης ασβέστου» ήταν πάρα πολύ παλιά. Η παραγωγή άσβεστου δεν γινόταν μόνο από όσους σχεδίαζαν να χτίσουν δικό τους σπίτι. Αρκετοί τα έφτιαχναν και για βιοποριστικούς λόγους, για να πουλήσουν δηλαδή τον ασβέστη.
Παλιότερα, η «κατασκευή σπιτιού» περνούσε από τον ασβέστη. Οι παλιοί ήταν σοφοί αφού έπρεπε πρώτα να εξασφαλίσουν τις αναγκαίες ποσότητες ασβέστη για το χτίσιμο, σοβάτισμα και άσπρισμα του σπιτιού τους και μετά να το χτίσουν. Για τον λόγο αυτό σήμερα συναντάμε στην εξοχή της Κω αρχαία ερείπια από εγκαταλελειμμένα καμίνια.
Συνήθως, τα έφτιαχναν κοντά σε περιοχές όπου υπήρχε το κατάλληλο πέτρωμα(ασβεστόλιθος) ώστε να μη χρειαστεί να το μεταφέρουν μακριά. Μόλις επέλεγαν τη θέση του καμινιού, άρχιζαν το κόψιμο των κλαδιών λίγο πριν την άνοιξη, πριν ανοίξουν τα κλαδιά. Χρησιμοποιούσαν κυρίως «κατσοπρίνια» δηλαδή θαμνώδη πουρνάρια, γιατί έπρεπε να είναι γερά για να βγάζουν δυνατή φωτιά. Μετά έσκαβαν τον καμινόλακκο, σε βάθος 2 μέτρα περίπου. Τοποθετούσαν εσωτερικά, τις πέτρες από ασβεστόλιθο. Λίγο πιο πάνω από την επιφάνεια του εδάφους οι πέτρες σχημάτιζαν θόλο, ενώ άφηναν είσοδο από όπου θα έμπαιναν τα κλαδιά. Συνέχιζαν να φορτώνουν ασβεστόλιθους πάνω στο θόλο, όσο ανέβαιναν ψηλότερα τόσο μικρότερες και στο πάνω μέρος τοποθετούσαν χαλίκια. Στο όρθιο τμήμα του καμινιού που ήταν πάνω από την επιφάνεια του εδάφους, χτιζόταν εξωτερικά διπλός τοίχος με χώμα στη μέση για να μη χάνεται η θερμότητα. Με αυτό τον τρόπο, το καμίνι έμοιαζε με ένα μεγάλο φούρνο. Η κατασκευή του θόλου, απαιτούσε ιδιαίτερες ικανότητες και μόνο έμπειροι τεχνίτες μπορούσαν να τα κατασκευάσουν.
Όταν όλα ήταν έτοιμα, άναβαν το καμίνι κι’ άρχιζε η πιο κουραστική δουλειά . Επί 2-3 ημέρες περίπου έπρεπε να ρίχνουν συνεχώς ξύλα στις φλόγες του καμινιού. Όταν είχε ψηθεί το υλικό σε θερμοκρασία 800-1000 βαθμούς Κελσίου, ο ασβεστόλιθος (ανθρακικό ασβέστιο) έχανε το διοξείδιο του άνθρακα και μετατρεπόταν σε άσβεστο (οξείδιο του ασβεστίου).Μετά το άφηναν 10 ημέρες για να κρυώσει, και μόνο τότε άρχιζε η μεταφορά του ασβέστη σε τσουβάλια με τους γαϊδάρους στην πρωτεύουσα. Λέγεται ότι ένα επιτυχημένο ασβεστοκάμινο, μπορούσε να παράγει 12-15 τόνους ασβέστη.
Εκτός από τα ασβεστόκαμινα οι παλιοί έφτιαχναν και τα καρβουνοκάμινα δηλαδή καμίνια με στρογγυλό σχήμα όπου με σχεδόν παρόμοιο τρόπο παρήγαγαν κάρβουνα που χρησιμοποιούσαν στα σπίτια και στα μαγαζιά. Συνήθως καρβουνοκάμινα υπάρχουν σε δάση με κυπαρίσσια ή ελαιώνες .Σήμερα τα συναντάμε ως επί το πλείστον στο Ασφενδιού επειδή εκεί υπήρχαν πολλά δέντρα. Λέγεται ότι οι Ασφενδιανοί ήταν δεινοί καρβουνιάρηδες , αφού έμαθαν την τέχνη τους από τους μικρασιάτες. Το έδαφος που χρησιμοποιούσαν έπρεπε να είναι καθαρό , βρεγμένο και κυρίως επίπεδο. Πρώτα τοποθετούνταν οι κορμοί πάνω σε πέτρες για να μην αγγίζουν το έδαφος και καούν εύκολα. Τα καρβουνοκάμινα δεν γίνονταν παράνομα αφού ο αποπνιχτικός καπνός τα πρόδιδε και έτσι αναγκάζονταν να βγάλουν την απαραίτητη άδεια από το δασονομείο επί Ιταλοκρατίας. Αργότερα βέβαια έφτιαξαν καμίνια που δεν έβγαζαν μαύρο καπνό αφού χρησιμοποιούσαν αντί για φυλλώματα, λαμαρίνες και από πάνω χώμα και με αυτό τον τρόπο ξεγελούσαν τους κατακτητές.Οι κτηματολογικοί χάρτες της Κω έχουν σημειωμένες θέσεις με τοπωνύμιο Calchera που προφανώς αναφέρεται τόσο σε εγκαταλελειμμένα ασβεστοκάμινα όσο και σε καρβουνοκάμινα .
Σήμερα, ο ασβέστης στο νησί έρχεται έτοιμος σε συσκευασίες και τα σπίτια βάφονται με πλαστικά βιομηχανικά χρώματα και φαίνεται να έχει χάσει την οικονομική του αξία. Το ίδιο ισχύει για τα κάρβουνα, αφού μεγάλες ποσότητες εισάγονται. Κάποτε ήταν περιουσιακά στοιχεία και αποτελούσαν πυλώνες πάνω στους οποίους αναπτύχθηκε η τοπική οικονομία. Ωστόσο, με τα  νέα δεδομένα και  την κρίση που επικρατεί -και η οποία από ότι φαίνεται θα διαρκέσει για καιρό-εκτιμώ ότι τόσο το κάρβουνο όσο και ο ασβέστης πιθανόν και πάλι θα γίνουν  πρώτες ύλες πάνω στις οποίες θα στηριχτεί ένα σημαντικό μέρος από την οικονομία του τόπου μας.

Γεωδίφης

Πηγές
1. Βικιπαίδεια
2. Η Κως μια φορά και ένα καιρό-Π.Σβουρένος
3 . Άγονη Γραμμή -Ανδρεδάκης Κώστας

Από τότε που δημιουργήθηκε το νησί  της Κω ,οι γεωλογικές δυνάμεις εξακολουθούν ασταμάτητα να δουλεύουν. Σε κάθε γωνιά το ανάγλυφο του νησιού διέπεται  από  οριακές συνθήκες και η γεωμορφολογία του διαμορφώνεται από την δράση ακούραστων ανταγωνιστικών διεργασιών. Ενδογενείς και εξωγενείς δυνάμεις στην κυριολεξία «τσακώνονται» κάθε στιγμή,  ωστόσο, η φύση του νησιού  με θαυμαστό τρόπο κρατά τις ισορροπίες σε αυτές τις γεωλογικές «διαφωνίες». Εδώ και εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια ενδογενείς δυνάμεις κτίζουν τα βουνά του νησιού και οι εξωγενείς δυνάμεις του τα καταστρέφουν. Οι διεργασίες της διάβρωσης αντιστρατεύονται στην τεκτονική ανύψωση τους , την κατά τον Ιάκωβο Ζαρράφτη «ανίζηση».
Αν πάμε στο Σύμπετρο θα δούμε πως δουλεύει η κωακή φύση. Η διάβρωση (και η αποσάθρωση) των πετρωμάτων του ορεινού όγκου του δεν επιτρέπει προς το παρόν  στην κορυφή του να γίνει ψηλότερη από τα 466 μέτρα. Η διάβρωση του Σύμπετρου με ρυθμούς ανάλογους της ανύψωσης του, το κρατά σε αυτό το υψόμετρο ώστε να μην φτάσει σε υπερβολικό ύψος. Αυτή η αθόρυβη γεωλογική δύναμη σκάβει τις χαράδρες της περιοχής ,μεταφέρει τόνους από φερτά υλικά στις κοιλάδες και τροφοδοτεί με ίζημα τον βυθό της λεκάνης της Κω.
Ωστόσο, από την άλλη πλευρά ,εξωγενείς δυνάμεις μάχονται τις ενδογενείς διαδικασίες που προσπαθούν να το χαμηλώσουν. Ποιες όμως είναι οι δυνάμεις ανύψωσης της περιοχής; Πρόκειται για μικρές κινήσεις του εδάφους που περνούν σχεδόν απαρατήρητες από τους πιστικούς(βοσκούς) της περιοχής. Ο φλοιός του νησιού θεωρείται πολύ σταθερός για πολλούς και αυτό είναι ριζωμένο μέσα μας. Όμως, τα ρήγματα της περιοχής κινούνται ασεισμικά με πολύ αργές διαδικασίες παρασύροντας μάντρες, στάβλους, κατοικίες , ποτάμια και οτιδήποτε άλλο βρουν στην πορεία τους. Συνήθως γλιστρούν σιγά ,ωστόσο η αντίληψη της «φαινομενικής» σταθερότητας ανατρέπεται όταν κάποια ασυνήθιστη δυναμική διεργασία  συμβεί δίπλα μας.
Τα ρήγματα του Σύμπετρου θεωρούνται υπεύθυνα για την οικοδόμηση του. Εκτός από τα υποθαλάσσια, σπουδαίο ρόλο έχουν παίξει και τα χερσαία που βρίσκονται στους πρόποδες του. Δύο από την δέσμη ρηγμάτων θεωρούνται τα σημαντικότερα που διατρέχουν τις πλαγιές του. Το ρήγμα της Τσουκαλαριάς ,έχει μήκος τουλάχιστον 3,14 χιλιόμετρα, ξεκινά από την Τρυπητή -νότια του λόφου της Ασκλούπης- περνά πάνω από την λιμνοδεξαμενή του Αγίου Νεκταρίου και χάνεται πιο ανατολικά. Θεωρείται ένα μικρό ρήγμα, όμως μαζί με το ρήγμα του Κοκκινόνερου(μήκος τουλάχιστον 5,86 χιλιόμετρα) συνθέτουν ένα  ευρύτερο (σύστημα ρηγμάτων) με μήκος τουλάχιστον 9 χιλιομέτρων. Η κινηματική του επηρεάζει τις γεωμορφές μικρότερης κλίμακας που παρατηρούμε στο Σύμπετρο όπως, υψώματα, κοιλάδες, πλαγιές και τα ρέματα της περιοχής.
Τα ρέματα της Τσουκαλαριάς, του Πλατύ Ποταμού και του Ηρακλή επηρεάζονται από την δράση αυτού του συστήματος ρηγμάτων και τις συνακόλουθες ανυψώσεις ή βυθίσεις του. Ταυτόχρονα επηρεάζεται και η οικολογία της ευρύτερης περιοχής. Οι ανυψώσεις που προκλήθηκαν από παλαιότερους σεισμούς δημιούργησαν τα εμπόδια και καθόρισαν την ροή των ρεμάτων. Ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες κάθε περιόδου, τα ρέματα προσαρμόζονταν για να ανταποκριθούν στην αλλαγή κλίσης των πρανών .Τελευταία, εκτός από το κλίμα και οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες παρεμβαίνουν σε αυτό το τόσο δυναμικό σύστημα «ισορροπιών». Στις εξωγενείς δυνάμεις έχουν προστεθεί οι πυρκαγιές στην λεκάνη απορροής , η κατασκευή αντιπλημμυρικών τεχνικών έργων και τόσα άλλα,  με αποτέλεσμα  οι αλλαγές στην κοίτη των ρεμάτων να μην μπορούν πλέον να αποδοθούν μόνο σε ενδογενείς δυνάμεις.
Ο «ποταμός της Παναγιάς της Τσουκαλαριάς»  όπως τον αποκαλεί ο Παντελής Σβουρένος ήταν το πιο ατίθασο από τα ρέματα  της Κω και ήταν το μόνο που δεν είχε μόνιμη κοίτη. Πριν από λίγα χρόνια ήμασταν σίγουροι ότι αυτό οφειλόταν στην μάχη των ενδογενών και εξωγενών δυνάμεων. Σήμερα αυτό πια θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι  δεν ισχύει καθόσον σε αυτές τις διαδικασίες παρεμβαίνουν και οι καθημερινές δραστηριότητες του είδους «εξολοθρευτή».
Όμως, το δυναμικό γεωσύστημα του Σύμπετρου είναι  αυτορυθμιζόμενο-αυτοεξελισσόμενο και λειτουργεί ναι μεν αργά αλλά μόνο με τους δικούς του νόμους. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν είμαστε  σε θέση να ανατρέψουμε κάποιους από τους όρους της συνεχούς και αργής μεταβολής του; Η ανύψωση του βουνού γίνεται με κάποια χιλιοστά τον χρόνο ενώ ανάλογη είναι και η διαδικασία της διάβρωσης. Για να δημιουργηθεί μια χαράδρα του απαιτούνται περισσότερο από 200-300 σεισμοί και χρόνος από 10.000 -200.000 χρόνια. Με την σύγχρονη τεχνολογία συμμετέχουμε στις εξωγενείς δυνάμεις και μπορούμε καταστρέψουμε τη κοίτη ενός ποταμού και να μεταβάλλουμε την οικολογία του. Ωστόσο, μπορούμε να παρέμβουμε στις ενδογενείς δυνάμεις  του νησιού;


Γεωδίφης

Ορυκτό  είναι κάθε φυσικό προϊόν του στερεού φλοιού της Γης  που έχει μια συγκεκριμένη χημική σύσταση και μοναδική δομή. Ένα ορυκτό που περιέχει μεταλλικά στοιχεία ονομάζεται μετάλλευμα.
Ορισμένα ορυκτά, όπως για παράδειγμα το διαμάντι, ο χρυσός, το θείο και άλλα  είναι καθαρά χημικά στοιχεία. Τα περισσότερα, όμως, αποτελούνται από κάποια ανόργανη ένωση. Ο Βωξίτης, για παράδειγμα, είναι πέτρωμα που αποτελείται από τα ορυκτά βαιμίτη, γιββσίτη και διάσπορο, των οποίων το κύριο (αλλά όχι το μοναδικό) συστατικό είναι το οξείδιο του αργιλίου, ενώ ο γαληνίτης είναι θειούχος μόλυβδος . Τέτοιου είδους ορυκτά βρίσκονται στα πετρώματα, αποτελώντας τα συστατικά τους ενώ άλλα, όπως το χλωριούχο νάτριο (αλάτι) αφθονούν τόσο στη θάλασσα όσο και σε ποταμούς ή λίμνες. Ωστόσο, σπάνια ένα ορυκτό βρίσκεται αυτούσιο στην Φύση. Τα περισσότερα ορυκτά περιέχουν και προσμίξεις άλλων ορυκτών.
Για την αναγνώριση και τον προσδιορισμό των διάφορων ορυκτών χρησιμοποιούμε κυρίως τις φυσικές τους ιδιότητες. Μεταξύ αυτών είναι το χρώμα, το βάρος , η διαύγεια, η λάμψη , η οσμή , η σκληρότητα κά.
Σκληρότητα είναι η αντίσταση που παρουσιάζει μία λεία επιφάνεια ενός ορυκτού όταν προσπαθούμε να τη χαράξουμε.Η εμπειρική κλίμακα Mohs χρησιμοποιείται για την μέτρηση της σκληρότητας, κυρίως για τα ορυκτά.. Στην κλίμακα αυτή κάθε ορυκτό χαράζει τα προηγούμενα και χαράζεται από τα επόμενα (για παράδειγμα όπως φαίνεται από τον παρακάτω πίνακα, το κορούνδιο χαράζει το τοπάζιο αλλά χαράζεται από το διαμάντι). Την  κλίμακα δημιούργησε ο καθηγητής ορυκτολογίας Friedrich Mohs στο πανεπιστήμιο του Γκρατς της Αυστρίας , το 1812.
Η κλίμακα Μος είναι εμπειρική και σχετική, δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένες και απόλυτες τιμές σκληρότητας των ορυκτών, αλλά είναι πολύτιμη για τη μακροσκοπική ταύτιση των ορυκτών, καθώς δύο (ή περισσότερα) ορυκτά είναι πιθανόν να ομοιάζουν σε εξωτερική εμφάνιση, αλλά να διαφέρουν σημαντικά στη σκληρότητα, όπως συμβαίνει με το χαλαζία (σκληρότητα 7 στην κλίμακα) και τον ασβεστίτη (σκληρότητα 3 στην κλίμακα).

Γεωδίφης

Πηγή-Βικιπαίδεια

Ο λόφος «Κερί»  βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού. Οι Κεφαλιανοί  έδωσαν σε αυτό το ύψωμα την διακριτική ονομασία εξαιτίας της προεξέχουσας κορυφής , η οποία σαν κερί ξεπετάγεται μέσα από το εντυπωσιακό ηφαιστειακό τοπίο της περιοχής. 
Αν κάποιος προσπαθήσει να το επισκεφθεί θα βρεθεί αντιμέτωπος με μια ζοφερή κατάσταση. Σχεδόν όλοι οι χάρτες  (τοπογραφικός, τουριστικοί, γεωλογικός κά) το έχουν σε λαθεμένη τοποθεσία με αποτέλεσμα να μην θυμίζει σε τίποτα «το κωνοειδές υψούμενο κηρίο» που περιέγραψε στα Κώια του, ο Ιάκωβος Ζαρράφτης. Η αναφορά του Ζαρράφτη «παρά την άκραν Κρίκελον, το ταπεινό Καλόν Όρος, ου μακρά από το Κερί» είναι ξεκάθαρη. Ωστόσο, οι σημερινοί χάρτες εξακολουθούν να έχουν το Κερί σε λάθος θέση με αποτέλεσμα να έχει χάσει το κωνοειδές σχήμα του. Τι πράγματι έχει συμβεί;
Τη σημαντικότερη χαρτογραφική δραστηριότητα στην Ελλάδα την έχει η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού (ΓΥΣ). Η αποτύπωση του τοπογραφικού χάρτη του δυτικού τμήματος της Κω έγινε την δεκαετία του 1970.Οι  χαρτογράφοι του ΓΥΣ ,για κάποιο λόγο δεν απέδωσαν ορθά το τοπωνύμιο της συγκεκριμένης περιοχής. Ο τοπογραφικός χάρτης του ΓΥΣ αποτελεί το υπόβαθρο , από αυτόν αντλούνται οι αρχικές πληροφορίες και δεδομένα για τις μετέπειτα αποτυπώσεις . Πάνω σε αυτόν «κτίζονται» οι θεματικοί χάρτες(γεωλογικός, τουριστικοί κά) κάθε περιοχής .Κατά την προσωπική μου άποψη ,μια λανθασμένη αρχική ερμηνεία του ΓΥΣ δημιούργησε το πρόβλημα και έκανε το Κερί πιο ταπεινό και το Καλό Όρος πιο κωνοειδές.
Γεωμορφολογικά είναι και οι δύο λόφοι αφού έχουν ύψος μικρότερο των 300 μέτρων. Ωστόσο, έχουν διαφορετικές γεωλογικές ιστορίες να μας αφηγηθούν. Το Καλό Όρος έχει ύψος περίπου 197 μέτρα ,όμως είναι παλιότερο σε ηλικία από το Κερί .Το Καλό Όρος σε αντίθεση με τα γύρω υψώματα είναι το μοναδικό που δεν έχει δημιουργηθεί από ηφαιστειακή δράση. Αποτελείται από πετρώματα,ηλικίας τουλάχιστον 10,5 εκ.ετών που σχηματίστηκαν σε αρχαίες λίμνες που κάποτε υπήρχαν στην ευρύτερη περιοχή. Πρόκειται για μάργες και μαργαϊκούς ασβεστόλιθους  που έχουν πληρωθεί από νεώτερο ηφαιστειακό υλικό.
Το Κερί  με  ύψος 247 μέτρα ,είναι ένας ηφαιστειακός δόμος που δημιουργήθηκε όταν το μάγμα βρήκε διέξοδο και  ανέβηκε προς την επιφάνεια του νησιού. Το μάγμα αρχικά ήταν πλούσιο σε διαλυμένα αέρια, όμως ψύχτηκε σταδιακά. Μετά την στερεοποίηση του, την εξέλιξη του ανέλαβαν και άλλες γεωλογικές δυνάμεις με τη πάροδο του χρόνου όπως η αποσάθρωση, η μεταφορά και η διάβρωση.  Το υψηλό κολλώδες της λάβας εμπόδισε  να ρεύσει το ηφαιστειακό υλικό μακριά από την σχισμή τροφοδοσίας, δημιουργώντας έτσι  τον δόμο από λάβα που στη συνέχεια ψύχτηκε αργά επί τόπου δημιουργώντας την προεξέχουσα κορυφή που αργότερα ονόμασαν οι ντόπιοι Κερί. Αποτελείται από ρυόλιθο- πυριγενές όξινο ηφαιστειακό πέτρωμα-ηλικίας τουλάχιστον 2,7 εκ. ετών. Είναι το αντίστοιχο έκχυτο του γρανίτη  και έχει ίδια λιθολογική σύσταση με αυτόν. Ορυκτολογικά αποτελείται από φαινοκρύσταλλους χαλαζία, ορθόκλαστου και μαρμαρυγία μέσα σε άμορφη υαλώδη μάζα.
Οι χάρτες στην καθημερινότητα μας είναι πολύ χρήσιμοι επειδή με αυτούς επιτυγχάνεται ο προσανατολισμός, έτσι ώστε να μπορεί κάποιος να καθοδηγηθεί σε ένα ξένο για αυτόν μέρος, να εντοπίσει τη θέση του σε μια γεωγραφική περιοχή. Οι χάρτες του ΓΥΣ είναι οι πιο αξιόπιστοι που υπάρχουν στην αγορά ωστόσο πρέπει να αναθεωρούνται και να βελτιώνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ελπίζω, στην επόμενη έκδοση του να έχει διορθωθεί το συγκεκριμένο τοπωνύμιο όπως και κάποια άλλα που θα σας παρουσιάσω μελλοντικά.
Κλείνοντας ,θα ήθελα να επισημάνω ότι το γνωστικό αντικείμενο κατασκευής χαρτών με επιστημονικές μεθόδους και πρακτικές ονομάζεται χαρτογραφία, και η χαρτογράφηση είναι μια πολλή σοβαρή εργασία. Η οπτική παρουσίαση μιας περιοχής, απεικονίζει εκτός από την επιφάνεια της γης σε συντεταγμένες και κάποιο τοπωνύμιο που αντιστοιχεί σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή. Αν και τα ονόματα των τοποθεσιών σχεδόν πάντοτε τα δίνει ο λαός,  τα τοπωνύμια δεν πρέπει να αλλάζουν αυθαίρετα. Πολλά τοπωνύμια συνδέονται με τις παραδόσεις, τα ήθη και έθιμα, την γεωγραφία, την γεωλογία  και κυρίως με την ιστορία του τόπου μας.

 Γεωδίφης

1.Τοπογραφικός χάρτης Δυτικής Κω-ΓΥΣ
2.Κώια-Ιάκωβος Ζαρράφτης
3.Γεωλογικός χάρτης Κω-ΙΓΜΕ