Το Lanzarote είναι ένα ισπανικό νησί του Ατλαντικού Ωκεανού που  βρίσκεται στα Κανάρια νησιά περίπου 125 χιλιόμετρα από τις ακτές της Αφρικής και  1.000 χλμ από την Ιβηρική Χερσόνησο. 
Το νησί σχηματίστηκε από ηφαιστειακές εκρήξεις πριν από περίπου  15 εκατομμύρια χρόνια. Ολόκληρο το νησί αποτελείται από ηφαιστειακά πετρώματα
και άμμο. Δεν υπάρχει πλούσια βλάστηση, μόνο στερεοποιημένη λάβα και απέραντες  πεδιάδες με μαύρο χώμα. Ο καιρός είναι ζεστός και ξηρός όλο το χρόνο, και η  βροχή είναι σπάνια. Ετησίως κατά μέσο όρο, δεν παρουσιάζονται περισσότερες από  16 ημέρες με βροχοπτώσεις. Είναι εκπληκτικό ότι τίποτα δεν φυτρώνει εδώ. Αλλά το  Λανζαρότε έχει εκτεταμένους αμπελώνες και καλλιεργούνται σταφύλια σε αφθονία για  την αμπελουργία της.
 Πώς; Κάθε ενιαίο αμπέλι φυτεύεται στη βάση μιας βαθιάς τάφρου  περίπου ενός μέτρου-με περίπου 4-5  πέντε μέτρα πλάτος και περιβάλλεται από ημικυκλικούς πέτρινους τοίχους που  ονομάζονται Zocos. Ο λάκκος εξυπηρετεί δύο σκοπούς - 1) το βάθος της,  προστατεύει τα φυτά από τους ισχυρούς ανέμους και 2) το ηφαιστειογενές έδαφος   διατηρεί την υγρασία απίστευτα καλά, παίρνοντας την υγρασία από τα περιστασιακά σύννεφα   που περνούν πάνω, έτσι ώστε ακόμη και εν απουσία βροχοπτώσεων, η μονάδα δέχεται   αρκετό νερό για την ανάπτυξή της .Οι αμπελόλακκοι είναι διάσπαρτοι σε μεγάλες   περιοχές της κεντρικής Lanzarote και ονομάζονται La Geria. Κοιτώντας από μακριά , ολόκληρη η περιοχή μοιάζει σαν να έχει πληγεί από χιλιάδες μετεωρίτες. Αυτά τα  οπτικά στοιχεία δημιουργούν ένα πραγματικά μοναδικό τοπίο που είναι τόσο  σουρεαλιστικό και όμορφο. 
Το κρασί παράγεται στο νησί από το 1500 και οι εξαγωγές  πολλαπλασιάσθηκαν  όταν  ανακαλύφτηκε η Αμερική και τα πλοία διέσχιζαν τον Ατλαντικό. Τα πάντα πήγαιναν  καλά έως ότου μια μεγάλη έκρηξη συνέβη το 1700 που κάλυψε με λάβα τα περισσότερα  από τα καλύτερα χωράφια του νησιού. Σιτηρά και δημητριακά δικιάς τους παραγωγής,  ολοσχερώς καταστράφηκαν.Οι αγρότες, αντί να εγκαταλείψουν το νησί για τα πράσινα  λιβάδια της Ευρώπης άρχισαν να επανεξετάζουν τις μεθόδους τους, και τις  καλλιέργειες.
 Οι αγρότες γρήγορα κατάλαβαν ότι το εκ νέου ηφαιστειακό πέτρωμα  που αποτέθηκε(ονομάζεται Picon) ήταν εξαιρετικό στην απορρόφηση της υγρασίας από   τον αέρα και την διατήρησή του στο έδαφος. Αυτό επέτρεψε μια νέα μέθοδο ξηρής   καλλιέργειας που είναι γνωστή ως «enarenado», η οποία είναι απολύτως μοναδική . Το μόνο κακό σε αυτή τη μέθοδο της καλλιέργειας είναι ότι τα πάντα πρέπει να   γίνονται με το χέρι. Η καλλιέργεια της αμπέλου είναι μια επίπονη διαδικασία στο  Lanzarote.
 Το Λανζαρότε έχει πλέον σχεδόν 2.000 εκτάρια  ενεργών   αμπελώνων που παράγουν μαζί κατά μέσο όρο 2 εκατομμύρια λίτρα κρασιού ετησίως.  Για ένα νησί που είναι μόλις 862 τετραγωνικών χιλιομέτρων αυτά τα μεγέθη είναι  τρομερά συγκρίνοντας τα με το διαθέσιμο χώρο γης. Το 2010, συνολικά 139.000  άνθρωποι ζούσαν στο νησί, ενώ από το 2006 ο πληθυσμός αυξήθηκε  κατά   9,4% 
 Οι αμπελώνες La Geria (Lanzarote Denominación de Origen), με τις  παραδοσιακές μεθόδους καλλιέργειας, είναι μια προστατευόμενη περιοχή. Οι
  αμπελώνες  του Lanzarote είναι  μέρος των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς, καθώς και οι άλλες τοποθεσίες στο  νησί. 
Το νησί Lanzarote μας δείχνει τον δρόμο που πρέπει να χαράξουμε.  Για να προχωρήσουμε και να αντιμετωπίσουμε τα όποια προβλήματα μας ως τόπος  πρέπει να πορευτούμε με φαντασία και γνώσεις. Με όπλο την επιμονή και το μεράκι  θα καταφέρουμε να ξεπεράσουμε τις τρικλοποδιές των συντεχνιών και να  μεταμορφώσουμε τα όνειρα και την τρέλα μας,σε μοναδικά επιτεύγματα και
καινοτόμες επιχειρηματικές δράσεις. 
 
Γεωδίφης με πληροφορίες από την  Βικιπαίδεια

 
Φωτογραφίες- Αμπελώνες και το έδαφος του νησιού Lanzarote.Οι αλυκές του νησιού αντιμετωπίζονται απο τους κατοίκους ως ευλογία  θεού.

Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι  εξοικειωμένοι με τους μύθους της αρχαίας Ελλάδας. Σας έχω αναφέρει για τον  Γενάρχη των Κώων- Ηρακλή, τον Δία, την Αφροδίτη , τον Αχιλλέα ,τον Οδυσσέα και  τόσους άλλους. Αλλά τι γίνεται με το μαντείο των Δελφών; Αυτό ήταν ένα  μυστικιστικό μέρος όπου οι θεοί, γνώριζαν και έβλεπαν τα πάντα και  επικοινωνούσαν με τους «ταλαίπωρους» ανθρώπους και τους αποκάλυπταν τον δρόμο  προς τη δόξα. 
ToΜαντείο των Δελφών  θεωρείτο  ο ομφαλός του κόσμου, γιατί, σύμφωνα με την παράδοση, όταν ο Ζευς άφησε δύο  αετούς, έναν προς την Ανατολή και έναν προς την Δύση, συναντήθηκαν στους  Δελφούς. Ήταν αφιερωμένο στον θεό Απόλλωνα. Η Πυθία ήταν το διάμεσο, με το οποίο   επικοινωνούσε ο θεός, και έδινε τους χρησμούς, που καταγράφονταν. Οι Δελφοί  εξακολουθούν να είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά μέρη. 
 Το ιερό των Δελφών βρίσκεται πάνω σε δύο  κρυφές γραμμές ρηγμάτων, το ρήγμα της Κερνάς(φωτογραφία)και το ρήγμα των Δελφών,  που διαπερνούσαν ασβεστολιθικά πετρώματα. Αυτά βοηθούσαν την Πυθία να  χρησμοδοτήσει. Δεν είναι τυχαίο πως χρησμοί δίνονταν μόνο σε θερμές εποχές, αφού  το χειμώνα οι αδύναμες διαφυγές αερίων δυσκόλευαν το έργο της Πυθίας.  
Μέχρι το1950, πολλοί επιστήμονες  προσπάθησαν να λύσουν τον γρίφο των αναθυμιάσεων. Όλοι συμπέραναν ότι ήταν  αδύνατον να απελευθερώνονται αέρια αυτού του είδους από το υπέδαφος. Ωστόσο, το  1981, ο Ολλανδοαμερικανός γεωλόγος Jelle de Boer ανακάλυψε τυχαία ένα ρήγμα στο  φλοιό της Γης, που περνούσε ακριβώς κάτω από το χώρο, όπου χρησμοδοτούσε η  Πυθία. Την εποχή εκείνη, ο de Boer μελετούσε την γεωλογία του Κορινθιακού κόλπου   στην περιοχή των Δελφών και σύντομα ξέχασε εντελώς αυτή την ανακάλυψή του. Απλά,  θεώρησε δεδομένο ότι άλλοι επιστήμονες είχαν ήδη υπόψη τους το ρήγμα. Μετά από  χρόνια, το 1995, πληροφορήθηκε ότι το ρήγμα της Κερνάς,όπως ονομάστηκε, είχε  παραμείνει ως τότε εντελώς άγνωστο. Τότε ο de Boer ενθουσιάστηκε και αποφάσισε να  μελετήσει περισσότερο την περιοχή. 
Γρήγορα, αντιλήφτηκε ότι η Πυθία βρισκόταν  σε έκσταση λόγω της διαφυγής ατμών από το υπέδαφος. Ερευνώντας το ιερό μαζί με  άλλους επιστήμονες, διαπίστωσε ότι το έδαφος κάτω από το ιερό αποτελείται από  ασβεστόλιθο, πλούσιο σε ορυκτή πίσσα,που περιέχει φυσικό αέριο. Ένα σύστημα   ρηγμάτων, που αποτελείται από το ρήγμα των Δελφών και εκείνο της Κερνάς,  διαπερνούν αυτά τα ασβεστολιθικά στρώματα και τέμνονται ακριβώς κάτω από το ιερό  του Απόλλωνα. Όταν γίνονταν σεισμοί στην περιοχή, τα δύο ρήγματα συγκρούονταν με  τόση δύναμη, που τα υπόγεια αέρια διέφευγαν από τον ασβεστόλιθο. Ακριβώς κάτω  από το άδυτο της Πυθίας, ο ασβεστόλιθος είναι διαπερατός και πορώδης και έτσι  τόσο τα αέρια όσο και τα υπόγεια νερά έβγαιναν στην  επιφάνεια.

Εικόνες- Γεωλογικό σκαρίφημα της περιοχής των Δελφών και τα ρήγματα της Κέρνας και των  Δελφών


Γεωδίφης

Πηγές 
1.Βικιπαίδεια 
2.De Boer, J.Z.&  Hale, J.R. , The geological origins of the oracle at  Delphi 
3.Γεωστοχασμοί 
4.Piccardi L.-Active  faulting at Delphi

Τη δυνατότητα διάγνωσης των προσεισμών και κατ' επέκταση των   κύριων σεισμών έχουν πλέον οι σεισμολόγοι, μέσω μιας καινοτόμου μεθόδου, πίσω  από την οποία βρίσκεται η επιστημονική ομάδα του Γεράσιμου Παπαδόπουλου, διευθυντή Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου
 Αθηνών.
Στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης που  συνήλθε την περασμένη εβδομάδα στο Σαν Φρανσίσκο, ο κ. Παπαδόπουλος παρουσίασε   για πρώτη φορά διεθνώς τον αλγόριθμο FORMA, τη μέθοδο αξιολόγησης μίας   σεισμικής δραστηριότητας σε πραγματικό χρόνο και όχι εκ των υστέρων, όπως  συνέβαινε μέχρι σήμερα. Η συγκεκριμένη μέθοδος εφαρμόστηκε για πρώτη φορά  δοκιμαστικά το περασμένο καλοκαίρι στην Πελοπόννησο, όπου μελετήθηκαν μικροί   σεισμοί, διαπιστώθηκε πως ήταν προσεισμοί και προβλέφθηκε ότι θα ακολουθήσει   μεγαλύτερος σεισμός. Κάτι που συνέβη έναν μήνα μετά, όταν η Μεσσηνία  «ταρακουνήθηκε» από σεισμό εντάσεως 4,5 βαθμών της κλίμακας  Ρίχτερ.
 «Εφαρμόσαμε για πρώτη φορά τον FORMA τον Ιούλιο στην περιοχή  Οιχαλία της Μεσσηνίας», αναφέρει στον «Τύπο της Κυριακής» ο διευθυντής ερευνών   του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου. Συγκεκριμένα, η ομάδα του μελέτησε μια μικρή   σεισμική δραστηριότητα που σημειώθηκε, εκτίμησε ότι είχε τα χαρακτηριστικά   προσεισμών και ότι θα επακολουθούσε κύριος σεισμός. Όντως τον Αύγουστο   σημειώθηκε σεισμός 4,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στην ίδια περιοχή», λέει ο κ. Παπαδόπουλος και προσθέτει: «Πολύ πρόσφατα Ιταλοί συνάδελφοί μας ζήτησαν να   εφαρμόσουμε τη μέθοδο σε περιοχή της χώρας τους, όπου βρίσκεται σε εξέλιξη   μικροσεισμική δράση, ενώ βρισκόμαστε σε συνεχείς επαφές με το Πανεπιστήμιο του Τόκιο και εξελίσσουμε την έρευνά μας».


 Γεωδίφης , Πηγή-Ημερησία

Υπολογιστικά μοντέλα θα βοηθήσουν τους επιστήμονες του Στάνφορντ  να προβλέπουν τον κίνδυνο τσουνάμι. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν πολύπλοκα  υπολογιστικά μοντέλα για να λύσουν το γρίφο του καταστροφικού τσουνάμι που  έπληξε την Ιαπωνία στις αρχές του τρέχοντος έτους και σύμφωνα με την πρόσφατη  έρευνα τους οι προβλέψεις για μελλοντικά τσουνάμι μπορεί να είναι  δυνατή.
 Όταν το Μάρτιο ένας σεισμός μεγέθους 9.0R, χτύπησε ανοικτά των ακτών της Ιαπωνίας, αυτό προκάλεσε  ένα τσουνάμι που σκότωσε περισσότερους από 20.000ανθρώπους και κατέστρεψε  ολόκληρες πόλεις. Ήταν ο μεγαλύτερος σεισμός που έχει καταγραφεί ποτέ στην  Ιαπωνία, και το μέγεθος της καταστροφής εξέπληξε ακόμη και τους γεωφυσικούς που  ειδικεύονται στην σεισμολογία.
"Σε  αυτό το σεισμό ήταν πραγματικά έκπληξη το γεγονός ότι παρουσιάστηκε μία τόσο  μεγάλη ανύψωση του θαλάσσιου πυθμένα  και ένα τόσο μεγάλο τσουνάμι ", δήλωσε ο  Eric Dunham, βοηθός καθηγητής γεωφυσικής.
"Πριν από αυτό το σεισμό, είχαμε  λεπτομερείς μετρήσεις, και πιστεύαμε ότι το ανώτερο τμήμα του ρήγματος δεν θα  γλιστρούσε και θα έδινε έναν από αυτούς τους μεγάλους  σεισμούς.
"Τα  ακραία ποσά ολίσθησης στο πάνω μέρος του ρήγματος προκάλεσαν μία μεγάλη ανύψωση  στο βυθό, και στη συνέχεια σηκώθηκε η στήλη του νερού που δημιούργησε αυτό το  μεγάλο τσουνάμι."
Οι μετρήσεις από την σεισμική ζώνη έδειξαν ότι το ρήγμα  γλίστρησε περίπου 20 μέτρα, και ο  θαλάσσιος πυθμένας ανυψώθηκε περίπου 7  μέτρα.
"Η  οριζόντια μετατόπιση, ανύψωσε το θαλάσσιο πυθμένα σε ύψος που αναλογεί σε ένα  διώροφο κτίριο", δήλωσε ο Jeremy Kozdon, ένας μεταδιδακτορικός ερευνητής ο  οποίος έχει συνεργαστεί με τον Dunham για τη δημιουργία υπολογιστικών μοντέλων με βασικό στόχο να εντοπίσουν την αιτία του καταστροφικού  τσουνάμι.
 "Ήταν αναμενόμενο ότι θα υπάρξουν  μεγάλοι σεισμοί στην περιοχή αυτή, αλλά δεν ήταν αναμενόμενο ότι θα υπάρξει ένα  μέγεθος 9.0R. Και  δεν ήταν αναμενόμενο ότι θα υπήρχε ένα μεγάλο τσουνάμι, ή τουλάχιστον ένα  τσουνάμι αυτού του μεγέθους . "
 Η υποθαλάσσια σεισμική μεγα-επώθηση συνέβη στα ανοικτά  της  βορειοανατολικής ακτής της Ιαπωνίας, σε μια περιοχή γνωστή ως ζώνη καταβύθισης,  όπου η πλάκα του Ειρηνικού βυθίζεται κάτω από τα ιαπωνικά νησιά. Τα υπολογιστικά  μοντέλα δείχνουν ότι η μεγάλη ανύψωση του βυθού προκάλεσε το τσουνάμι όταν  σεισμικά κύματα από το αρχικό σεισμό αναπήδησαν από το θαλάσσιο πυθμένα και το   γεγονός αυτό προκάλεσε να γλιστρήσει περισσότερο από ότι   αναμενόταν. 
"Τα μοντέλα μας δείχνουν ότι η ρήξη διαδόθηκε μέχρι το ρήγμα και   τα κύματα από το θαλάσσιο πυθμένα επέστρεψαν κάτω από το ρήγμα",δήλωσε ο  Dunham."Χρησιμεύουν να κατανοήσουμε πως το ρήγμα , απελευθέρωσε την πίεση που  επενέργησε πάνω σε αυτό και το άφησε να γλιστρήσει."
Οι  μετρήσεις έγιναν σε υπολογιστές υψηλών επιδόσεων τόσο στο Στάνφορντ όσο και στο  Τέξας. "Για να σας δώσω μια αίσθηση της υπολογιστικής κλίμακας από αυτά τα  προβλήματα, χρειάζονται περίπου 30 έως 60 ώρες σε χιλιάδες επεξεργαστές", δήλωσε  ο Kozdon.
 "Αν  επρόκειτο να τρέξει αυτό σε ένα μοναδικό μηχάνημα, θα χρειαστούν περίπου οκτώ χρόνια για να κάνουμε αυτές τις προσομοιώσεις, ενώ μπορούμε να τα κάνουμε σε μια  ημέρα ή δύο."
Οι Dunham και Kozdonέγραψαν έναν ειδικό ηλεκτρονικό κώδικα, ο οποίος επιτρέπει στα  μοντέλα τους να ενσωματώνουν την αλλαγή ταχύτητας των σεισμικών κυμάτων που   ταξιδεύουν μέσα από διαφορετικούς τύπους   πετρωμάτων.
"Μια από τις μοναδικές δυνατότητες της  ερευνητικής ομάδας μας είναι ότι ο δικός μας κώδικας που έχουμε δημιουργήσει -  και η μέθοδος που έχουμε αναπτύξει - είναι σε θέση να χειρίζονται αυτές τις  πραγματικά πολύπλοκες γεωμετρίες», δήλωσε ο  Kozdon.
 "Τα κύματα διαδίδονται σε αυτά τα διαφορετικά είδη πετρωμάτων  και  αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, και πραγματικά δημιουργούν σύνθετα  κυματικά πεδία."
Οι  επιστήμονες ελπίζουν ότι αυτά τα υπολογιστικά μοντέλα θα μας βοηθήσουν να
προβλέψουμε το μέλλον και που τα τσουνάμι μπορεί να  συμβούν.
 "Αυτό που διαπιστώσαμε στις  προσομοιώσεις μας, σε ορισμένες περιπτώσεις, ότι η ρήξη στην πραγματικότητα θα  σταματήσει σύντομα από τον πυθμένα της θάλασσας και ότι θα οδηγήσει σε ένα  μικρότερο τσουνάμι.
 "Σε  άλλες περιπτώσεις είμαστε σε θέση να προσδιορίσουμε τις συνθήκες όπου η ρήξη  μπορεί να διαδοθεί σε όλη τη διαδρομή μέχρι το βυθό, να προκαλέσει μια μεγάλη  ανύψωση στον βυθό και να προκαλέσει ένα μεγάλο  τσουνάμι."
Αρκετές περιοχές με κίνδυνο τσουνάμι  βρίσκονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένων της ζώνης καταβύθισης  Cascadia ανοικτά των ακτών της πολιτείας της Ουάσινγκτον. Ο Kozdonείπε ότι  προσομοιώσεις σε υπολογιστές, όπως αυτή που εκτελείται για τον σεισμό Tohoku-Oki  της Ιαπωνίας θα μπορούσε να βοηθήσει στην αξιολόγηση του κινδύνου τσουνάμι που  συνδέεται με αυτά τα κακά.
"Πρέπει να είμαστε σε θέση να κάνουμε  προσομοιώσεις που είναι σε θέση να υπολογίσουν τους κινδύνους που συνδέονται με  αυτούς τους σεισμούς", δήλωσε ο Kozdon.  "Μπορούμε να αρχίσουμε να μελετάμε τους  πολύπλοκους σεισμούς στις  πραγματικά επικίνδυνες περιοχές της Γης."


 
Γεωδίφης με πληροφορίες από το Πανεπιστήμιο του Stanford 

Πριν από 6-5 εκατομμύρια χρόνια η Μεσόγειος ξηράθηκε.Το φαινόμενο αυτό που οφειλόταν  στην περιορισμένη σύνδεση μεταξύ της Μεσογείου και του Aτλαντικού ονομάστηκε  Μεσσηνιακή (γεωλογική βαθμίδα) Κρίση Αλατότητας .
 Όμως, σε λιγότερο από 2 χρόνια η θάλασσα μας γέμισε και πάλι με το νερό του  Ατλαντικού που χυνόταν μέσω των στενών του Γιβραλτάρ στη Μεσόγειο, με όγκο κατά  χίλιες φορές μεγαλύτερο από εκείνον που έχει σήμερα ο Αμαζόνιος. 
Πριν  αρχίσει να γεμίζει, η Μεσόγειος είχε αποκοπεί από τους ωκεανούς και είχε  εξατμιστεί αφήνοντας έκθετη την επιφάνειά της -κατά βάση από αλάτι- περίπου
1.500 με 2.700 μέτρα κάτω από τη σημερινή στάθμη της θάλασσας. Η κρίση  αλατότητας διήρκεσε από 50.000 έως400.000 χρόνια όταν η Μεσόγειος αποκόπηκε από  τον πορθμό του Γιβραλτάρ, ο οποίος μετατράπηκε σε ισθμό. Αμέσως μετά και αφού  είχε προηγηθεί η κατάρρευση του ισθμού, άρχισε το γέμισμα της Μεσογείου. Περίπου  το 90% του νερού μεταφέρθηκε από τον Ατλαντικό στη Μεσόγειο σε ένα πολύ μικρό  παράθυρο χρόνου,από μερικούς μήνες μέχρι δύο χρόνια. Η βίαιη τροφοδοσία της  Μεσογείου με νερό ανέβαζε τη στάθμη της κατά δέκα μέτρα ημερησίως. Υπολογίζεται  δε ότι η ταχύτητα των νερών που περνούσαν από τον Ατλαντικό ήταν περί τα 300  χλμ. την ώρα. 
Σύμφωνα  με νέα έρευνα τωνGarcia-Castellanos & Villasenor (2011, Nature) σε
βάθος περίπου 100 km, ένα κομμάτι πυκνής λιθόσφαιρας αποκολλήθηκε από την
Ιβηρική και βυθίστηκε στο μανδύα της Γης. Ως αποτέλεσμα, η νότια Ιβηρική  ανυψώθηκε και έκλεισε τους δρόμους που συνέδεαν τις δύο θάλασσες.Η ανύψωση είχε  να ανταγωνιστεί με τη διάβρωση που παρήγαγε η εισροή υδάτων του Ατλαντικού στη  Μεσόγειο. Πως ακριβώς έγινε αυτό μπορείτε να δείτε το συνοδευτικό  βίντεο.
Η κρίση αλατότητας της Μεσογείου ήταν ένα άλλο από τα θαυμαστά έργα της τεκτονικής  του πλανήτη μας.


Γεωδίφης  με πληροφορίες από το Nature

Χάρτης πρόσφατων σεισμών, δείχνει την σεισμική  δόνηση των 3,2R που εκδηλώθηκε  στο ηφαίστειο Κολούμπο. Στις 13/12/2012 και 21.22 τοπική ώρα,  σημειώθηκε σεισμός στο ελάχιστα γνωστό υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο που βρίσκεται 8 χιλιόμετρα ΒΑ της Σαντορίνης. Το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του οποίου η  κορυφή φτάνει μόλις 18μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, βρίσκεται στο  τεκτονικά ενεργό ΝΔ-ΒΑ σύστημα ρηγμάτων  της Σαντορίνης το οποίο περιλαμβάνει τα  περισσότερα ηφαίστεια της περιοχής των τελευταίων 500.000 χρόνων. 
Το ηφαίστειο εξερράγη για τελευταία φορά  τον Σεπτέμβρη του 1650 μετά από ένα χρόνο συχνών σεισμών. Η κύρια φάση της  έκρηξης προκάλεσε ένα καταστροφικό τσουνάμι. Τοξικά αέρια σκότωσαν πάνω από 70  ανθρώπους  και εκατοντάδες ζώα της  Σαντορίνης πέθαναν από ασφυξία (πιθανώς H2S). Σήμερα το Κολούμπο έχει ύψος 280  μέτρων σε σχέση με τον τριγύρω θαλάσσιο πυθμένα. Ο κρατήρας του έχει διάμετρο  περίπου 3 χιλιομέτρων και βάθος 512 μέτρων. Σε μεγάλη έκταση γύρω από το  ηφαίστειο έχουν εντοπιστεί υδροθερμικά συστήματα  από τα οποία αναβλύζει καυτό νερό, έως  και220 βαθμούς Κελσίου, με διαλυμένα μεταλλικά στοιχεία και τα οποία φιλοξενούν ένα σπάνιο οικοσύστημα από βακτήρια. Η μεγάλη θερμοκρασία που καταγράφεται στις   υδροθερμικές πηγές αποδεικνύει ότι το ηφαίστειο Κολούμπο είναι ενεργό και ότι   υπάρχει μάγμα κάτω από την επιφάνεια που ακολουθεί ανοδική πορεία προσπαθώντας   να βρει διέξοδο προς τον θαλάσσιο πυθμένα
 Η  νέα  δραστηριότητα από τη Σαντορίνη ή του Κολούμπου δεν σημαίνει ότι είναι πιθανή στο  άμεσο μέλλον μια νέα ηφαιστειακή δραστηριότητα , αλλά από την άλλη πλευρά,  υπάρχουν πολύ λίγα στοιχεία διαθέσιμα, δυστυχώς, να κρίνουμε την κατάσταση.  Ωστόσο, οτιδήποτε γίνεται κοντά στο Κολούμπο είναι εξαιρετικά
σημαντικό.
Το λυπηρό είναι ότι στην χώρα μας -αν και διαθέτει ένα  από τα πιο διάσημα ηφαιστειακά τόξα στον πλανήτη -δεν υπάρχει εθνικό  ηφαιστειολογικό κέντρο ενώ υπάρχουν παρατηρητήρια και ως εκ τούτου δεν έχουμε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη συνεχιζόμενη δραστηριότητα. Η πρόσβαση σε σημαντικές λεπτομέρειες του σεισμού,όπως το βάθος τους, δεν  δημοσιεύονται (είναι διαθέσιμες για τους σεισμούς σε όλες τις άλλες περιοχές στην Ελλάδα, όμως όχι για τη Σαντορίνη .......)


Γεωδίφης  με πληροφορίες  από το volcanodiscovery.com

Χάρτης-Τομέας Γεωφυσικής ΑΠΘ

To έργο Gravity and Hydrology in Africa μετρά βαρυτικές ανωμαλίες  χρησιμοποιώντας  FG5 βαρυτόμετρα, όπως αυτό που απεικονίζεται ανωτέρω. (Πηγή: NOAA)
Οι ερευνητές χρησιμοποιώντας τεχνολογία πιο εξελιγμένη και επιστημονική από  ότι οι βέργες ραβδοσκοπίας μπορούν να εντοπίσουν τα  υπόγεια νερά από μακριά .Κάνοντας χρήση αισθητήρων  που μετράνε μικροσκοπικές αλλαγές στη βαρύτητα είναι σε θέση να βρίσκουν υπόγεια νερά.
Παραδοσιακοί  ανιχνευτές που χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση των υπόγειων υδάτων μετράνε την πίεση του νερού , τα άτομα υδρογόνου και  την υγρασία σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Επειδή ανιχνεύουν μόνο το άμεσο περιβάλλον, οι μετρήσεις δεν δίνουν  με ακρίβεια την περιεκτικότητα νερού που ποικίλλει με το βάθος.
Μία πρόταση για την επίλυση αυτού του προβλήματος περιλαμβάνει η μέτρηση μικροσκοπικής βαρυτικής αλλαγής που προκαλείται από το νερό που συσσωρεύεται υπόγεια. Για να επαληθεύσουν  την ιδέα τους, οι επιστήμονες μέτρησαν την απόλυτη βαρύτητα για τρία χρόνια σε μια τοποθεσία στο βόρειο Μπενίν της Δυτικής Αφρικής που συχνά κερδίζει και χάνει το νερό ως μέρος του έργου  Gravity and Hydrology in Africa.
Ο Basile Hector του Institut de Physique du Globe de Strasbourg στο Στρασβούργο της Γαλλίας, παρουσίασε τις μετρήσεις της βαρύτητας  του Μπενίν σε συνέδριο υδρολογίας που διοργάνωσε  πρόσφατα η  Αμερικανική Γεωφυσική Ένωση.
Μετά τη διόρθωση των υπερ-ευαίσθητων  μετρήσεων των βαρυτικών αλλαγών  από άλλες εξωτερικές πηγές, όπως παλίρροιες ωκεανών, ατμοσφαιρική πίεση και πολικές κινήσεις, οι  μικρό- αλλαγές στη βαρύτητα (περίπου το 1 / 100000000 της  έλξης της βαρύτητας της Γης) συσχετίστηκαν με τις μεταβολές της στάθμης των υδάτων, όπως δήλωσε ο Basile Hector "Το υπόλοιπο είναι άμεσα συνδεδεμένο με τον υδρολογικό κύκλο", είπε. "Είναι σε φάση με τον υδρολογικό κύκλο."
Για να πάρουν  πιο ακριβείς εκτιμήσεις της στάθμης των υδάτων, οι ερευνητές μέτρησαν την περιεκτικότητα σε νερό σε δύο κύριες πηγές της περιοχής: το ανώτερο στρώμα, όπου το νερό είναι με τη μορφή της υγρασίας και τον υποκείμενο υδροφόρο ορίζοντα (όπου το νερό διαποτίζει το έδαφος ).
Για το ανώτερο στρώμα, οι ερευνητές τοποθέτησαν ανιχνευτές  σε βάθος 6 μέτρα για τη μέτρηση της πυκνότητας των ατόμων υδρογόνου και κατ 'επέκταση, την πυκνότητα  των μορίων  νερού. Για τον υδροφόρο ορίζοντα, οι ερευνητές τοποθέτησαν ανιχνευτές  μέσα σε ένα βάθος 10 μέτρων και μέτρησαν την  πίεση του νερού, το οποίο βοηθά στον υπολογισμό του βάθους του νερού ελεύθερης επιφανείας. Στη συνέχεια συνέκριναν τα δεδομένα με τα δεδομένα βαρύτητας.
"Τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά», δήλωσε ο Hector. «Είναι πολύ ελπιδοφόρο για τη βαρύτητα και την υδροβαρυτική (έρευνα)."Ωστόσο, ο Hector προειδοποιεί  ότι τα ευρήματα είναι προκαταρκτικά."Θα υπάρξει ανάγκη για την επικύρωση, την οποία κάνουμε σήμερα», είπε.

Γεωδίφης με πληροφορίες από το Institut de Physique du Globe de Strasbourg

Μέχρι το 1970, κάθε 22α Μαρτίου στις 5.00 το απόγευμα οι καμπάνες της Χίου χτυπούσαν πένθιμα. Ήταν ημέρα νηστείας, και ο πληθυσμός του νησιού όφειλε να φέρνει στη μνήμη το τρομερό συμβάν του 1881. Αν και η Χίος δεν είχε ακόμη προσαρτηθεί στην Ελλάδα αυτός ο  σεισμός θεωρείται ο πλέον πολύνεκρος στην χώρα μας , τον 19ο αιώνα . Ωστόσο, ο «χαλασμός»  ήταν η τελευταία πράξη δράματος από τις τρεις «καταστροφές» που έπληξαν την Χίο τον 19ο αιώνα. Οι άλλες δύο «καταστροφές», που κατέστρεψαν το νησί, ήταν η σφαγή της Χίου το 1822 και η αποτυχία καλλιεργειών πορτοκαλιού το 1833. Μετά τον σεισμό πολλοί από τους κατοίκους της Χίου, έφυγαν από το νησί.
Ιστορικά, η περιοχή νότια της Χίου έχει δώσει αρκετούς ισχυρούς σεισμούς μεγαλύτερους από 6 Ρίχτερ στο παρελθόν. Θεωρείται από τις  πιο σεισμογενείς περιοχές της Ευρώπης  μαζί με τον κόλπο της Σμύρνης, και την χερσόνησο Καραμπουρούν  .Η σεισμική δραστηριότητα συνήθως συνοδεύεται και από τσουνάμι εξαιτίας της  παρουσίας κανονικών ρηγμάτων γύρω από την περιοχή. Υπήρξαν περίπου 20  σοβαροί σεισμοί από το 496 π.Χ. έως το 1949 μ.Χ. Ο σεισμός οφείλεται στο γεγονός ότι το  Αιγαίο είναι μια περιοχή με εφελκυστική τεκτονική που προκαλείται από την καταβύθιση της αφρικανικής πλάκας κάτω από την μικροπλάκα του Αιγαίου .
Στις 3 Απριλίου 1881 έγινε ο τρομερός σεισμός, που έμεινε στην ιστορία της Χίου σαν ο «Χαλασμός» ή Καταστροφή. Το επίκεντρο του σεισμού ήταν σε απόσταση περίπου 15 χιλιομέτρων νότια από την πόλη της Χίου, και είχε μέγεθος 6,5 μονάδες της κλίμακας Ρίχτερ  αλλά τα αποτελέσματά του, δηλαδή το μέγεθος των καταστροφών, ήταν ανάλογα με σεισμό 10 της κλίμακας Μερκάλι. Προήλθε κατά πάσα πιθανότητα από το υποθαλάσσιο ρήγμα Χίου –Τσεμέ. Συνολικά πάνω από  4000 άτομα έχασαν τη ζωή τους και περίπου 7.000 τραυματίστηκαν, κυρίως στο νότιο μέρος του νησιού, ενώ στο βόρειο τμήμα δεν σκοτώθηκε κανένας και δεν υπήρξαν ζημιές. Χρονικά της εποχής αναφέρουν ότι ισοπεδώθηκε κυρίως το νότιο τμήμα της Χίου, καταστράφηκε ένα μεγάλο μέρος της ίδιας της πόλης της Χίου, αλλά και πως μεγάλες ζημιές είχε υποστεί και ο Τσεσμές, απέναντι στη Μικρά Ασία. Ο αριθμός των θυμάτων στην  τουρκική ενδοχώρα ήταν χαμηλός, επειδή  οι περισσότεροι κάτοικοι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους για να παρακολουθήσουν το πέρασμα του μεγάλου επιβατικού πλοίου Aya Evangelistra από την ακτή.
Ο κύριος σεισμός κατέστρεψε τα 3/4 του νησιού, ενώ προηγήθηκε ισχυρός προ-σεισμός, ο οποίος προκάλεσε σοβαρές βλάβες. Το νότιο τμήμα του νησιού υπέστη τρομερές καταστροφές (Νένητα, Βουνό, Φλάτσια, Καλαμωτή, Κοινή, Καλλιμασιά, Δίδυμα). Επιπλέον ,εξαιτίας του σεισμού παρατηρήθηκαν κατολισθήσεις , βραχοπτώσεις, ρωγμές, καθώς και φαινόμενα ρευστοποίησης. Το έδαφος της παραλίας βυθίστηκε κατά 80 εκατοστά  ενώ σε κάποια μέρη παρατηρήθηκε και  κάθετη  μετατοπίση έως 2,5 μέτρα. Μετά τον αρχικό σεισμό ακολούθησαν εκατοντάδες μετασεισμοί, πολλοί από αυτούς εξίσου καταστρεπτικοί με τον κύριο, μέχρι και το 1884. Ένα μικρό τσουνάμι αναφέρθηκε, με βάση την παρουσία άμμων θαλάσσης σε κήπους στη Χίο, αλλά δεν υπάρχει άλλη διαθέσιμη πληροφορία. 
 Στα βόρεια του νησιού δε σκοτώθηκε κανένας. Η μεγάλη καταστροφή αποδίδεται στους στενούς δρόμους. Περισσότερο υπέφεραν οι Τούρκοι, οι Έλληνες και οι Εβραίοι, ενώ οι Φράγκοι λιγότερο , γιατί είχαν μεγάλους κήπους τα σπίτια τους.
Ο σεισμός του 1881 συγκλόνισε τον κόσμο ολόκληρο και άνδρες από τους στόλους των μεγάλων δυνάμεων που έπλεαν στο Αιγαίο έσπευσαν να βοηθήσουν τους κατοίκους. Οι άνθρωποι που έσπευσαν σε βοήθεια ήταν απλοί ναύτες του γαλλικού στόλου, οι οποίοι έστησαν σκηνές για τους κατοίκους. Το γεγονός αποτυπώθηκε σε πολλά χαρακτικά της εποχής.
Μπορεί από το  1970, οι καμπάνες της Χίου να σταμάτησαν να  χτυπούν πένθιμα ωστόσο το ρήγμα παραμένει ακόμη ενεργό και κάποια στιγμή θα εκτονώσει την ενέργεια που συσσωρεύει όλα αυτά τα χρόνια.

 
Γεωδίφης

Πηγή- 1881 and 1949 earthquakes at the Chios-Cesme Strait (Aegean Sea)and their relation to tsunamis -Y. Altinok, B. Alpar, N. O¨ zer, and C. Gazioglu

Ασθενής σεισμική δόνηση 3,6 της κλίμακας Ρίχτερ σημειώθηκε το βράδυ του Σαββάτου 3/12 και ώρα 21.07 κοντά στη Μήλο. Το επίκεντρο του σεισμού όπως ανακοινώθηκε από το Ευρωμεσογειακό Κέντρο ήταν 30 χιλιόμετρα δυτικά της Μήλου, στο θαλάσσιο χώρο και σε βάθος 10 χιλιομέτρων. Η δόνηση έγινε ελαφρά αισθητή στο νησί και σύμφωνα με τους σεισμολόγους η συγκεκριμένη σεισμική δραστηριότητα δεν εμπνέει καμία ανησυχία.
Ωστόσο, τίθεται το ερώτημα  αν η Μήλος ως μέρος του Ελληνικού Ηφαιστειακού τόξου εξακολουθεί να είναι ένας ενεργός ηφαιστειακός χώρος. Στο νησί σήμερα υπάρχουν δύο μεγάλα και σβησμένα ηφαίστεια. Tο ηφαίστειο της Φυριπλάκας, που έχει κρατήρα με διάμετρο 1700 μέτρα και ύψος 220 μέτρα  και βρίσκεται στο κεντρικό μέρος του νησιού και  από το ηφαίστειο Tράχηλα, στο B.-B.Δ. τμήμα του νησιού, του οποίου διατηρείται μόνο ένα μικρό τμήμα.
Στο νησί παρατηρούνται σήμερα υδροθερμικές διεργασίες από ατμίδες (πηγές αερίων) κυρίως στην A. και N.A. περιοχή του νησιού. Τα αέρια που διαφεύγουν προέρχονται από το εσωτερικό της γης (ατμοί, διοξείδιο του άνθρακα, υδρόθειο κ.λ.π.). Τα ηφαίστειά της μπορεί να είναι σβησμένα ωστόσο αυτές οι εκδηλώσεις μας λένε ότι, ακόμα και σήμερα, υπάρχει επικοινωνία ανάμεσα στην επιφάνεια του νησιού και του εσωτερικού της γης. Πρόκειται για συνηθισμένες  εκδηλώσεις που συμβαίνουν σε όλα τα ηφαιστειακά τόξα.
Η  Mήλος βρίσκεται πάνω στην μικροπλάκα του Αιγαίου και απέχει περίπου 220 χιλιόμετρα από το σημερινό όριο της σύγκρουσης και καταβύθισης της Αφρικανικής πλάκας κάτω από αυτήν, με ταχύτητα 2,5 εκατοστά το χρόνο. Η λιθοσφαιρική πλάκα της Αφρικής βυθίζεται νότια της Κρήτης, κάτω από την περιοχή του Αιγαίου, καθώς αυτή μετατοπίζεται προς τα νοτιοδυτικά με ταχύτητες που εκτιμώνται σε 4 -5 εκατοστά κάθε χρόνο. Η καταβύθιση συμβαίνει τα τελευταία 15 εκατομμύρια χρόνια, σε βάθη που κυμαίνονται μεταξύ 120 -140 χιλιομέτρων. Στα βάθη αυτά, η παρουσία της βυθισμένης λιθόσφαιρας μέσα στο μανδύα της Γης δημιουργεί συνθήκες τέτοιες, που επιτρέπουν τη γένεση του μάγματος. Όλη αυτή η διαδικασία είχε ως αποτέλεσμά να δημιουργηθεί το ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου. Στο ηφαιστειακό τόξο του Νότιου Αιγαίου ανήκουν τα ηφαίστεια στο Σουσάκι , στα Μέθανα, στον Πόρο, στη Μήλο, στη Νίσυρο και στη Σαντορίνη. Όλα αυτά τα ηφαιστειακά κέντρα βρίσκονται κατανεμημένα κατά μήκος μιας ζώνης πλάτους λίγων δεκάδων χιλιομέτρων και μήκους 450 χιλιομέτρων, η οποία αρχίζει από τον ισθμό της Κορίνθου και καταλήγει στη Νίσυρο. Κατά μήκος του τόξου μόνο τρία είναι τα ενεργά ηφαίστεια (Σαντορίνη, Νίσυρος, Μέθανα), από τα οποία αυτό των Μεθάνων βρίσκεται σε μεταηφαιστειακή δράση, ενώ τα ηφαίστεια της Νισύρου και της Σαντορίνης παρουσιάζουν σημαντική ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Μετά από εκατομμύρια χρόνια, το νησί ακόμη σήμερα υφίσταται τα αποτελέσματα μιας αργής καθοδικής κίνησης, ιδιαίτερα στο νότιο τμήμα του. Οι ραδιοχρονολογήσεις των ηφαιστειακών πετρωμάτων του νησιού έδειξαν  ότι η ηφαιστειότητα του εξελίχθηκε τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσα, και ότι σταμάτησε πριν από περίπου 90.000 χρόνια.
Το νησί μπορεί να παρουσιάζει μια πολύ έντονη υδροθερμική δραστηριότητα, όμως οι μελλοντικές εκρήξεις θεωρούνται προς το παρόν απίθανες, αλλά είναι δυνατόν κάποια στιγμή στο μέλλον να ξανακάνουν την εμφάνιση τους. 
 

Γεωδίφης

Νέα έρευνα εξηγεί τη συμπεριφορά των ζώων πριν την εκδήλωση σεισμού στην επιφάνεια. Την έρευνα έκαναν επιστήμονες από τη NASA και το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο του Ηνωμένου Βασιλείου. Σύμφωνα με τα νέα στοιχεία που προέκυψαν τα ζώα μπορεί να αντιλαμβάνονται τις χημικές αλλαγές που συμβαίνουν στα επιφανειακά ύδατα λίγο πριν από ένα σεισμό, γεγονός που εξηγεί τη συμπεριφορά τους. Η νέα αυτή επιστημονική εκτίμηση βασίστηκε στην παρατήρηση μίας ομάδας βατράχων που εγκατέλειψαν μία μικρή λίμνη στην περιοχή Λ' Ακουίλα της Ιταλίας, λίγες μέρες πριν λάβει χώρα ο καταστροφικός σεισμός το 2009.
Τα πετρώματα στον φλοιό της Γης υφίστανται πολύ ισχυρές πιέσεις με αποτέλεσμα να απελευθερώνουν φορτισμένα σωματίδια, τα οποία επηρεάζουν τα υπόγεια ύδατα. Τα ζώα που ζουν στα υπόγεια ύδατα ή κοντά σε αυτά είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στις χημικές μεταβολές, οπότε πιθανότατα μπορούν να διαισθανθούν ότι κάτι συμβαίνει μέρες πριν τις ταλαντώσεις των πετρωμάτων και την εκδήλωση σεισμού. Οι ερευνητές έκαναν εργαστηριακά πειράματα και επιβεβαίωσαν ότι οι τεκτονικές δυνάμεις μεταβάλλουν την χημική σύνθεση των γήινων υδάτων. Τα φορτισμένα σωματίδια που απελευθερώνονται από τα συμπιεζόμενα πετρώματα λίγο πριν από ένα σεισμό, μεταδίδονται και στα γειτονικά πετρώματα, ώσπου φθάνουν στην επιφάνεια της Γης και αντιδρούν με τον αέρα της ατμόσφαιρας, μετατρέποντας τα μόρια της σε ιόντα. Αυτά τα αερομεταφερόμενα θετικά φορτισμένα ιόντα, σύμφωνα με προηγούμενες ιατρικές μελέτες, προκαλούν πονοκεφάλους και ναυτία στους ανθρώπους και αυξάνουν στο αίμα των ζώων το επίπεδο της σεροτονίνης, της ορμόνης του στρες, κάνοντάς έτσι πιο ανήσυχα και φοβισμένα. Παράλληλα, τα ιόντα αυτά αντιδρούν με το νερό, μετατρέποντάς το σε υπεροξείδιο του υδρογόνου. Αυτή η χημική αλυσίδα συμβάντων μπορεί να μετατρέψει τις αβλαβείς οργανικές ύλες μίας λιμνούλας ή της θάλασσας σε τοξικές ουσίες, αναγκάζοντας τα υδρόβια ζώα να σπεύσουν να φύγουν από τη συγκεκριμένη περιοχή. Πρόκειται για ένα πολύπλοκο μηχανισμό που, σύμφωνα με τους επιστήμονες, πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω, ώστε να κατανοηθεί καλύτερα.
Οι βάτραχοι-μετανάστες της Λ' Ακουίλα δεν συνιστούν μεμονωμένη περίπτωση, καθώς στη διάρκεια της παγκόσμιας ιστορίας έχουν αναφερθεί πολλά περιστατικά με διάφορα ζώα (ερπετά, αμφίβια, ψάρια κ.α.) που συμπεριφέρονταν ασυνήθιστα ή έφευγαν μακριά από μία περιοχή όπου σύντομα επρόκειτο να «χτυπηθεί» από σεισμό. Για παράδειγμα, στην Χαϊτσένγκ της Κίνας, το 1975, μέχρι και ένα μήνα πριν συμβεί ένας μεγάλος σεισμός, οι κάτοικοι παρατήρησαν τα φίδια να ξετρυπώνουν μόνα τους από τις φωλιές τους και μάλιστα μέσα στον χειμώνα, δηλαδή στο μέσο της χειμερίας νάρκης τους, αψηφώντας θερμοκρασίες κάτω του μηδενός, παρόλο που κάτι τέτοιο ήταν σχεδόν αυτοκτονία για τα ψυχρόαιμα ερπετά. Το 2009, στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια, οι κάτοικοι είδαν να βγαίνουν στις ακτές δεκάδες καλαμάρια που ζουν σε μεγάλο βάθος (200-600 μέτρων), λίγες ώρες πριν συμβεί ένας μεγάλος σεισμός.

Γεωδίφης με πληροφορίες από το BBC