Γεωδίφης
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΓΑΙΑ
  • ΚΩΙΑ
  • NEA
  • ΘΕΜΑΤΑ
  • ΦΛΥΑΡΙΕΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΚΩΙΑ

Ο «χορός των κατσικιών» και η γεωλογική καταγωγή του καφέ 

20/3/2016

 
Από παιδί, ο καφές ήταν πάντα γύρω μου. Οι γονείς μου, οι παππούδες μου, όλοι οι ενήλικες που ήξερα έπιναν καφέ. Υπέθεσα ότι πρέπει να υπήρχε μια εποχή πριν από τον καφέ.
Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, η πρώτη χρήση του καφέ αναφέρεται στον μύθο «των κατσικιών που χορεύουν», ή την ιστορία του Καλδή, έναν Αιθίοπα γιδοβοσκό του 9ου αιώνα, ο οποίος λέγεται ότι ανακάλυψε τον καφέ, όταν πρόσεξε τις κατσίκες του να χοροπηδάνε  καθώς έτρωγαν τους σπόρους από ένα φυτό. Σύμφωνα με το μύθο, οι πρόγονοι των σημερινών Ορόμο σε μια περιοχή του Καφφά στην Αιθιοπία ήταν οι πρώτοι που αναγνώρισαν την ενεργητική επίδραση του φυτού του καφέ, αν και καμία άμεση απόδειξη έχει βρεθεί .
Ο  Καλδή είδε ότι κάτι ασυνήθιστο συνέβαινε με τις κατσίκες του. Λίγο καιρό αργότερα, όταν ένας περαστικός μοναχός παρατήρησε τις κατσίκες να χορεύουν, ο  Καλδή του είπε για τους σπόρους, τότε ο μοναχός πίστευε ότι αυτό θα μπορούσε να είναι η απάντηση στις προσευχές του- κυριολεκτικά. Φαίνεται ότι ο μοναχός πάντα κοιμόταν στη μέση των προσευχών. Όταν όμως άρχισε να τρώει τα μούρα, έμενε ξύπνιος. Ο μοναχός χρησιμοποίησε την ιδέα της ξήρανσης και έβρασε τα μούρα για να κάνει ένα ρόφημα στους συναδέλφους τους μοναχούς κάτι το οποίο τους άρεσε πολύ γιατί τους ενθάρρυνε να προσευχηθούν - και έτσι λέγεται ότι άρχισε η χρήση του καφέ. Μετά την εμπειρία αυτή καθιέρωσε στους μοναχούς του να  το πίνουν κάθε βραδύ για να παραμένουν ξάγρυπνοι στις λειτουργίες.
Η κατανάλωση του νέου ροφήματος εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα έτσι ο καφές σε λίγο διάστημα έγινε γνωστός στην Αραβία, Αίγυπτο, Συρία, Βόρεια Ευρώπη, Ισπανία, Βόρεια Αφρική, Ινδία μέσω των Μουσουλμάνων.

Καφές και ηφαιστειακά εδάφη
​

Τα δέντρα του καφέ απαιτούν μια μεγάλη προσφορά θρεπτικών ουσιών. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά παρέχονται μέσω των εδαφών που τελικά σχηματίζονται από τους μηχανισμούς φθοράς των πετρωμάτων. Εκτός από το χώμα που συμβάλει στη μοναδική γεύση ενός καφέ ,ένας πολύπλοκος συνδυασμός παραγόντων τον επηρεάζει, ώστε ακόμη και από μία μόνο φυτεία να μπορούν να διαφοροποιηθούν οι σπόροι τόσο σε ποιότητα όσο και γεύση.
Εκτός από τις δροσερές θερμοκρασίες (20 βαθμούς Κελσίου) και μεγάλο υψόμετρο (1000-2000 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας), ο καφές απαιτεί μια μεγάλη ποικιλία από βασικά στοιχεία, προκειμένου να αναπτυχθεί και να μας δώσει αυτό που πίνουμε. Αυτά τα στοιχεία παρέχονται μέσω του προφίλ του εδάφους. Οι συνήθεις ύποπτοι όπως ο  φωσφόρος, το άζωτο, το κάλιο, το ασβέστιο, ο ψευδάργυρος και  το βόριο είναι όλοι πολύ σημαντικοί. Εκτός από τον τύπο και το περιεχόμενο του εδάφους, παράγοντες όπως η γωνία κλίσης (15% είναι βέλτιστη), η παροχή νερού και το υψόμετρο ασκούν ισχυρή επιρροή στην επιτυχία της καλλιέργειας του καφέ.
 
Ποια εδάφη είναι τα καλύτερα;

Καφές μπορεί να καλλιεργηθεί σε πολλά εδάφη, αλλά οι ιδανικοί τύποι είναι η εύφορη ηφαιστειακή κόκκινη γη ή τα βαθιά αμμοπηλώδη εδάφη. Για να αναπτυχθούν τα δέντρα καφέ είναι σημαντικό το έδαφος να έχει καλή αποστράγγιση κάτι το οποίο καθιστά τα εδάφη πλούσια σε άργιλο ή τα πολύ αμμώδη εδάφη να είναι ανεπαρκή. Μερικοί από τους πιο παλιούς και διάσημους καφέδες καλλιεργούνται σε πλαγιές ηφαιστείων ή σε ηφαιστειακό έδαφος, επίσης γνωστό ως «Andisols». Σύμφωνα με την ταξινόμηση εδάφους της USDA είναι εδάφη που σχηματίσθηκαν σε ηφαιστειακή τέφρα τα οποία περιέχουν υψηλές αναλογίες από γυαλί και άμορφα κολλοειδή υλικά, συμπεριλαμβανομένων του αλλοφανή, ιμογολίτη και του µη κρυσταλλικού οξυυδροξείδιου του σιδήρου που είναι ο φερυδρίτης.
Αλλά γιατί είναι τόσο γόνιμα; Αυτό οφείλεται στο πόσο νέα ή ανώριμα είναι ως εδάφη. Εξακολουθούν να διατηρούν πολλά από τα στοιχεία που ήταν παρόντα κατά τη διάρκεια του σχηματισμού του πετρώματος, δεν έχουν απογυμνωθεί από εκατοντάδες χρόνια γεωργίας, δεν έχουν υποστεί εκτεταμένη έκπλυση και είναι σχετικά μη αποσαθρωμένα. Αυτό σημαίνει ότι συχνά περιλαμβάνουν βασικά κατιόντα όπως μαγνήσιο, ασβέστιο ή κάλιο και συχνά διατηρούν μια υγιή παροχή ιχνοστοιχείων. Ενώ αυτά τα εδάφη είναι πολύ γόνιμα, ωστόσο καλύπτουν μόνο ένα μικρό τμήμα της γης. Συνήθως μπορεί να υποστηρίξουν την εντατική χρήση για την καλλιέργεια καφέ και άλλων μαζικών καλλιεργειών όπως το καλαμπόκι, το τσάι και τον καπνό. Παρά την υψηλή γονιμότητα των ηφαιστειακών εδαφών, ορισμένες φορές χρειάζονται πρόσθετα θρεπτικά στοιχεία  κατά τη διάρκεια του κύκλου ανάπτυξης που προέρχονται από φυσικό λίπασμα.
Ηφαιστειακά εδάφη έχουν επίσης μια καλή δομή και την κατάλληλη υφή για την ανάπτυξη του καφέ, καθώς συχνά περιέχουν κυστίδια, γεγονός που τα καθιστά πορώδη και ιδανικά για τη συγκράτηση του νερού. Ρηχά υπόγεια ύδατα είναι κακά για την καλλιέργεια του καφέ, καθώς μπορεί να σαπίσουν τις ρίζες και πρέπει να φτάνουν σε βάθος τουλάχιστον τα 3 μέτρα. Ρίζες του καφέ έχουν ανάγκη από ψηλές ποσότητες οξυγόνου, ενώ η καλή αποστράγγιση είναι απαραίτητη.

Πού μεγαλώνει ο καφές και γιατί;

Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι μερικές από τις πιο διάσημες και ιστορικές περιοχές  στην παραγωγή του καφέ βρίσκονται σε μέρη με αρχαία και τρέχουσα ηφαιστειακή δραστηριότητα, όπως η Κεντρική Αμερική, η Χαβάη και η Ινδονησία. Δέντρα καφέ παράγουν τους καλύτερους σπόρους τους, όταν καλλιεργούνται σε μεγάλο υψόμετρο με τροπικό κλίμα όπου υπάρχει πλούσιο χώμα. Τέτοιες συνθήκες παρατηρούνται σε όλο τον κόσμο σε θέσεις κατά μήκος της ζώνης του Ισημερινού.
Ο καφές καλλιεργείται σε περισσότερες από 50 χώρες σε όλο τον κόσμο. Στην Χαβάη καλλιεργείται σε ηφαιστειακό έδαφος ή απευθείας πάνω από χαλαρά εδάφη. Η τοποθεσία και το νησιωτικό κλίμα παρέχει καλές συνθήκες ανάπτυξης. Στην Ινδονησία η παραγωγή καφέ άρχισε με τους Ολλανδούς αποικιοκράτες και το οροπέδιο ορεινών περιοχών μεταξύ των ηφαιστείων της Batukaru και Agung είναι η κύρια αναπτυσσόμενη περιοχή καφέ. Τέφρα από αυτά τα ηφαίστεια έχει δημιουργήσει ιδιαίτερα γόνιμα andisols.
Στην Κολομβία πιστεύουν ότι Ιησουίτες έφεραν πρώτοι τους σπόρους του καφέ στη Νότια Αμερική. Σήμερα αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς στον κόσμο. Μεγάλο μέρος του καφέ καλλιεργείται στις cordilleras (οροσειρές).
Στην Αιθιοπία καλλιεργούνται σε υψηλές οροσειρές και σε δάση των κορυφογραμμών.
Στην Κεντρική Αμερική  τα πλούσια εδάφη κατά μήκος της ηφαιστειακής σειράς με ισημερινές θερμοκρασίες και οι ορεινές περιοχές αποτελούν την ατμομηχανή του καφέ στον κόσμο.

Καφές και Κλιματική Αλλαγή
​

Όπως πολλές καλλιέργειες και προϊόντα διατροφής, ο καλός καφές απαιτεί καλό κλίμα. Αυτό σημαίνει συνήθως εύκρατες περιοχές σε υψόμετρα από 1000-2000m. Αλλά το κλίμα αλλάζει και αυτό είναι πιθανό να έχει μεγάλο αντίκτυπο στην ανάπτυξη του καφέ, και την επιβίωση εκατομμυρίων τοπικών καλλιεργητών που εξαρτώνται από την παραγωγή του.
Με την έκθεση του 2013, η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC, ο μεγαλύτερος οργανισμός που αξιολογεί τις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος) επιβεβαίωσε για 5η φορά ότι οι κλιματικοί επιστήμονες σε όλο τον κόσμο ήδη γνωρίζουν: ότι το κλίμα μας θερμαίνεται, ως αποτέλεσμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Παγκόσμιες θερμοκρασίες έχουν ήδη αυξηθεί κατά σχεδόν 1 βαθμό Κελσίου από τα τέλη του 19ου αιώνα και θα συνεχίσουν να αυξάνονται με ακόμη ταχύτερους ρυθμούς κατά τον επόμενο αιώνα.
Υπάρχουν δύο τρόποι με τους οποίους η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει την ανάπτυξη και την παραγωγή του καφέ .Πρώτον, η αύξηση της θερμοκρασίας ή αλλαγές στις βροχοπτώσεις θα επηρεάσουν άμεσα τις κατάλληλες περιοχές για την ανάπτυξη του καφέ, με αποτέλεσμα να χαθούν σημαντικά περιβάλλοντα καλλιέργειας του καφέ. Δεύτερον, και ίσως σημαντικότερος, η αλλαγή του κλίματος και οι υψηλότερες θερμοκρασίες θα επηρεάσουν ένα μικρό έντομο που ονομάζεται Hypothenemus hampei. Το hampei είναι μικρό αλλά θανατηφόρο. Αυτό το σκαθάρι-είναι η πιο σημαντική απειλή για τις φυτείες καφέ σε όλο τον κόσμο. Στις πλαγιές του όρους Κιλιμάντζαρο στην Τανζανία, το hampei  έχει ανέβει 300 μέτρα σε 10 χρόνια . Μια περαιτέρω αύξηση κατά 1 βαθμό Κελσίου θα τον κάνει να εξαπλωθεί  πιο γρήγορα και να αποκτήσει νέα εδάφη. Στην Κολομβία, όπου  καφές αποτελεί το 17% της συνολικής αξίας της φυτικής παραγωγής, οι θερμοκρασίες στην περιοχή της ζώνης καφέ αναμένεται να αυξηθούν κατά 2,2 βαθμούς μέχρι το 2050. Αυτό θα μπορούσε να συντομεύσει την καλλιεργητική περίοδο καφέ και να το οδηγήσει σε υψόμετρα  πάνω από 1500 m. Έχει εκτιμηθεί ότι οι φυτείες της Κολομβίας θα πρέπει να μετακινηθούν προς τα επάνω κατά 167 m για κάθε βαθμό υπερθέρμανσης.Στην Ανατολική Αφρική, μελέτες προβλέπουν ότι ο καφές Arabica, σήμερα καλλιεργείται σε 1400-1600 m, θα κάνει τους παραγωγούς να στραφούν σε υψόμετρα από 1600-1800 m από το 2050, ως αποτέλεσμα της αύξησης των θερμοκρασιών.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής για τα χωροκατακτητικά είδη παρασίτων είναι κάτι που οι ερευνητές μελετούν σε όλο τον κόσμο. Μικρές αλλαγές στις μέσες θερμοκρασίες μπορεί να έχουν τεράστια επίδραση για το πού ζουν αυτά τα παράσιτα και με τι τρέφονται, και αυτό φαίνεται να είναι ήδη στην περίπτωση του σκώληκα του μούρων καφέ. Ας ελπίσουμε να μπορούμε να συνεχίσουμε να απολαμβάνουμε τον καφέ μας.
 
Γεωδίφης
Πηγές
  1. blogs.egu.eu/ Flo Bullough
  2. Βικιπαίδεια
  3. coffeecrossroads.com/

Comments are closed.

    Κώια

    ''Η ανθρώπινη ζωή είναι σύντομη, η επιστήμη ατέλειωτη, ο χρόνος λίγος, η πείρα λαθεμένη και η απόφαση γεμάτη ευθύνες'' Ιπποκράτης (460-370 π.Χ)

    Picture
    Σελίδα αφιερωμένη στον εραστή της κωακής φύσης, Ιάκωβο Ζαρράφτη
    (1853-23/4/1933)

    Αρχεία

    April 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    September 2012
    August 2012
    July 2012
    June 2012
    May 2012
    April 2012
    March 2012
    February 2012
    January 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    July 2011
    June 2011
    May 2011
    April 2011
    March 2011
    February 2011
    January 2011
    December 2010
    November 2010
    October 2010
    September 2010
    August 2010
    July 2010
    June 2010
    May 2010
    April 2010
    March 2010
    February 2010

    RSS Feed

Δυναμικός-Βιβλία-Γεωπανόραμα-Χάρτες-Άρθρα-Ορυκτά-Απολιθώματα-Γλωσσάριο-Γεωπαρατηρητήριο-Παλαιογεωγραφία
Youtube-Panoramio-Noaa-Usgs-Nasa-Geowhen 
Ορισμένα από τα θέματα που εκτίθενται, προέρχονται από θεωρητικά μοντέλα και επιστημονικές μελέτες ενώ άλλα αποτελούν προσωπικές σκέψεις & απόψεις, πάντοτε θα περιέχουν κάποια αβεβαιότητα και διαφορά γνώμης. Κάποιες από τις απόψεις και αναλύσεις που εκφράζονται στον ιστοχώρο δεν αντιπροσωπεύουν εκείνες του Γεωδίφη και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες. Η λειτουργία του ιστοχώρου στοχεύει αποκλειστικά και μόνο στην ενημέρωση & ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα θέματα γεωπεριβάλλοντος και τις δράσεις του, ενώ σε καμία περίπτωση δεν αποσκοπεί στην επίτευξη κέρδους. Οι εργασίες, ταινίες, κινούμενα σχέδια, έγγραφα, βιβλία και τόσα άλλα που δημοσιεύονται σε αυτό τον χώρο, χρησιμοποιούνται μόνο για εκπαίδευση. Οι κάτοχοι μπορούν να ζητήσουν την αφαίρεση του περιεχομένου. Οι προσωπικές εργασίες και φωτογραφίες δεν υπόκεινται σε δικαιώματα και άλλα μέτρα προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο ιστοχώρος αφιερώνεται στον αναγνώστη που αναζητά απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα που σχετίζονται με τον άγνωστο κόσμο που τον περιβάλλει
Picture

   Γεωδίφης,2009