Γεωδίφης
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΓΑΙΑ
  • ΚΩΙΑ
  • NEA
  • ΘΕΜΑΤΑ
  • ΦΛΥΑΡΙΕΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΚΩΙΑ

Ο ρόλος του Νείλου και τα σπάνια ορυκτά του όρους Λάθρα

28/7/2013

 
Ο Νείλος είναι ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός του κόσμου. Ήταν σημαντικός στην ανάπτυξη της αρχαίας Αιγύπτου, ο πολιτισμός της οποίας οφείλεται κυρίως σε αυτό το ποτάμι, ενώ ο ιστορικός Ηρόδοτος έγραψε ότι ''η Αίγυπτος ήταν το δώρο του Νείλου''. Ωστόσο, σύμφωνα με μελέτες ο Ποταμός Νείλος έπαιξε βασικό ρόλο και στην ανάπτυξη των σπάνιων ορυκτών της νοτιοδυτικής Κω, ιδίως του όρους Λάθρα.
Το όρος Λάθρα είναι το ψηλότερο βουνό- με ύψος 419 μέτρων(μέτρηση από το Google Earth)- του νοτιοδυτικού τμήματος του νησιού της Κω. Βρίσκεται νότια της Κεφάλου, κοντά στο δίδυμο γεωλογικό αδελφάκι του, τον Θυμιανό (λόφος με ύψος 285 μέτρα).
Σύμφωνα με τον Ιάκωβο Ζαρράφτη το βουνό έχει πάρει το όνομα του επειδή ''υψώνεται λάθρα της Κεφάλου''. Είναι ψηλότερο από το Ζηνί το οποίο έχει ύψος 344 μέτρα.
Το Λάθρα γεννήθηκε πριν από 2,5 περίπου εκατομμύρια χρόνια. Είναι ηλικιακά νεώτερο από το Καστέλλι και το Κρίκελλο(2,7 εκ.ετών) ενώ θεωρείται παλαιότερο από το Ζηνί(ηλικίας 550 χιλιάδων χρόνων). Πρόκειται για ένα κυκλικό δόμο με απότομες πλαγιές που σχηματίστηκε όταν ηφαιστειακές δυνάμεις παρήγαγαν παχύρρευστες λάβες οι οποίες ανήλθαν στην επιφάνεια της θάλασσας. Οι κολλώδεις λάβες δεν μετακινήθηκαν μακριά από τη φλέβα, στη συνέχεια ψύχθηκαν αργά in situ δημιουργώντας τον θόλο, τον οποίο βλέπουμε εμείς σήμερα.
Στο ύψωμα του Λάθρα διακρίνεται η κατά ζώνες τοποθέτηση των ηφαιστειακών πετρωμάτων. Η μεγαλύτερη σε έκταση κατώτερη ζώνη περιλαμβάνει εκχύσεις λάβας με τραχειανδεσίτες ,τραχειδακίτες και δακίτες. Προς τα πάνω ακολουθεί μία μεσαία ζώνη μικρού πάχους με τεμάχια οψιδιανού που συνδέονται μεταξύ τους με αργιλοτοφφικό υλικό. Στην ανώτερη ζώνη που καταλαμβάνει το ψηλότερο σημείο του υψώματος εμφανίζονται οι ρυολιθικές έως ρυοαδακίτικες λάβες με την χαρακτηριστική υφή των περλιτών.
Ο ηφαιστειακός δόμος του Λάθρα περιβάλλεται από θαλάσσιους ασβεστόλιθους (ηλικίας 11-5 εκ.ετών) γεγονός που μας δείχνει ότι τα ρεύματα λάβας βγήκαν από την θάλασσα κατά την ανέξοδο, τους διέσχισαν και κατά μεγάλο μέρος στερεοποιήθηκαν πάνω σ' αυτούς.
Η ηφαιστειότητα της ΝΔ Κω οφείλεται στην μερική τήξη, πέρα από ένα ορισμένο βάθος,της Αφρικανικής πλάκας που καταδύεται εδώ και εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια κάτω από την μικροπλάκα του Αιγαίου. Το μάγμα που προέκυψε από την σύγκρουση και την βύθιση των τεκτονικών πλακών τροφοδότησε τον πόρο από τον οποίο προήλθε το όρος Λάθρα.
Έρευνες έδειξαν ότι η ασυνήθιστη σύσταση του μάγματος που δημιούργησε τους δόμους των τελευταίων 2,5 εκ.ετών της Κεφάλου είναι το αποτέλεσμα της βύθισης ιζημάτων που προήλθαν από τον Νείλο Ποταμό.
Τα ηφαιστειακά πετρώματα της Κω διαφέρουν από τα άλλα των ηφαιστειακών κέντρων του τόξου του Νότιου Αιγαίου. Η γεωγραφική θέση του νησιού βοήθησε στο να επηρεαστεί η σύσταση των ηφαιστειακών πετρωμάτων του νησιού από την καταβύθιση των ιζημάτων του Νείλου. Μελέτη της λάσπης του Ποταμού Νείλου όσο και η παρουσία ασυνήθιστα χαμηλών ισοτόπων του στρόντιου(Sr 87/86) δείχνουν να επιβεβαιώνουν αυτή την επιστημονική προσέγγιση.
Ο ορεινός όγκος του Λάθρα θεωρείται ένα από τα πλουσιότερα μεταλλευτικά μέρη του νησιού.Τα ηφαιστειακά πετρώματα της ανώτερης ζώνης παρουσιάζουν εμπορεύσιμο περλίτη ο οποίος δύναται να χρησιμοποιηθεί σε πάρα πολλές εφαρμογές .Το άμορφο ηφαιστειακό γυαλί με σχετικά υψηλή περιεκτικότητα σε νερό το οποίο έχει την ασυνήθιστη ιδιότητα να διογκώνεται όταν βρεθεί σε αρκετά υψηλή θερμοκρασία, χρησιμοποιείται στην κηπουρική, σε οικοδομικά υλικά , σε ελαφροβαρή κονιάματα, μονωτικά υλικά, θερμο-ηχομονωτικές πλάκες οροφής ,ως βοηθητικό υλικό φίλτρων, και σε ποικίλες αγροτικές εφαρμογές . Είναι ιδανικό μέσο για υδροπονικές καλλιέργειες. Ο περλίτης χρησιμοποιείται επίσης σε χυτήρια και σε κρυογενικές μονώσεις,βοηθά στην πρόληψη της συμπύκνωσης του εδάφους , στην οινοποιία , βιομηχανία εκρηκτικών κά.
Εκτός από περλίτη το Λάθρα παρουσιάζει καολίνες που αποτελούν την πιο μελετημένη ίσως άργιλο .Πρόκειται για ορυκτά με μεγάλη οικονομική σημασία. Ο καολίνης χρησιμοποιείται ευρύτατα στη βιομηχανία παραγωγής κεραμικών, χαρτιού, ελαστικών, καλυντικών, φαρμάκων κ.ά. Ο καολίνης του Λάθρα είναι προϊόν υδροθερμικής εξαλλοίωσης της έντονα ρηγματωμένης ρυολιθικής ζώνης. Η καολινιτίωση πιστεύεται ότι συνδέεται με τα τελικά στάδια της ηφαιστειακής δραστηριότητας που εκδηλώθηκε στην Κω κατά την διάρκεια των τελευταίων 2,5 εκ.ετών. Ο καολίνης είναι χρώματος ερυθρού λόγω της παρουσίας οξειδίων του σιδήρου έως υπόλευκου. Εκτείνεται σε μία περιοχή περίπου 0,5 χιλιομέτρων .Η ένταση της εξαλλοίωσης μειώνεται δραστικά με την αύξηση της απόστασης από τη συμβολή των δύο κύριων ρηγμάτων.
Η ύπαρξη ενός ακόμη σπάνιου ορυκτού του ζουνυίτη στα πιο εξαλλοιωμένα πετρώματα είναι καθοριστική για τον προσδιορισμό των συνθηκών που επικρατούσαν κατά την υδροθερμική εξαλλοίωση, καθώς ο ζουνυίτης είναι χαρακτηριστικό ορυκτό υδροθερμικά εξαλλοιωμένων πετρωμάτων που δημιουργείται σε περιορισμένο εύρος συνθηκών .
Ο μοναζίτης είναι ένα ακόμη σπάνιο ορυκτό που συναντάται με τη μορφή εγκλεισμάτων στο βιοτίτη στους ρυόλιθους της Λάθρας . Πρόκειται για φωσφορικό ορυκτό που περιέχει ελαφρές σπάνιες γαίες όπως το λανθάνιο , δημήτριο και νεοδήμιο. Οι σπάνιες γαίες είναι ορυκτά γαιώδους μορφής και κλήθηκαν έτσι λόγω της εξαιρετικής σπανιότητάς τους. Τα κινητά τηλέφωνα, τα λέιζερ, οι οθόνες υγρών κρυστάλλων, οι μπαταρίες των υβριδικών αυτοκινήτων, τα φωτοβολταϊκά, οι λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης ή οι τουρμπίνες των ανεμογεννητριών κά που χρησιμοποιούμε καθημερινά περιέχουν σπάνιες γαίες.

Γεωδίφης

Πηγές
1.Βικιπαίδεια
2.Γεωλογικός χάρτης Κω-ΙΓΜΕ
3.Κώια- Ιάκωβος Ζαρράφτης
4.Ορυκτολογική μελέτη,καολιτινίωση&ιδιότητες καολίνων της ν.Κω- Δ.Παπούλης 
5.Εκθεση μελέτης περλιτών Κεφάλου-Ι.Κανάρη,Γ.Κοσιάρη
6.Magma evolution in the Pliocene-Pleistocene succession of Kos-G.PePiper. B.Moulton

Comments are closed.

    Κώια

    ''Η ανθρώπινη ζωή είναι σύντομη, η επιστήμη ατέλειωτη, ο χρόνος λίγος, η πείρα λαθεμένη και η απόφαση γεμάτη ευθύνες'' Ιπποκράτης (460-370 π.Χ)

    Picture
    Σελίδα αφιερωμένη στον εραστή της κωακής φύσης, Ιάκωβο Ζαρράφτη
    (1853-23/4/1933)

    Αρχεία

    April 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    September 2012
    August 2012
    July 2012
    June 2012
    May 2012
    April 2012
    March 2012
    February 2012
    January 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    July 2011
    June 2011
    May 2011
    April 2011
    March 2011
    February 2011
    January 2011
    December 2010
    November 2010
    October 2010
    September 2010
    August 2010
    July 2010
    June 2010
    May 2010
    April 2010
    March 2010
    February 2010

    RSS Feed

Powered by Create your own unique website with customizable templates.