Γεωδίφης
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΓΑΙΑ
  • ΚΩΙΑ
  • NEA
  • ΘΕΜΑΤΑ
  • ΦΛΥΑΡΙΕΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΚΩΙΑ

Ο μύθος της Φαίας και το ηφαίστειο στο Σουσάκι

8/7/2017

 
Ο Θησέας, μυθικός βασιλιάς της Αθήνας, έζησε τα παιδικά του χρόνια στην Τροιζήνα. Κάποια στιγμή αφήνει την Τροιζήνα για να συναντήσει τον θετό του πατέρα Αιγέα. Στον δρόμο προς την Αθήνα έρχεται αντιμέτωπος με ληστές και άγρια ζώα. Στο στενότερο σημείο του ισθμού της Κορίνθου θα σκοτώσει τον ισχυρότατο Σίνη, ενώ στην Κρομμυώνα κάτω από τα Γεράνεια Όρη- κοντά στη θέση που βρίσκεται η σημερινή κωμόπολη Άγιοι Θεοδώροι- θα εξολοθρεύσει τη Φαία, ένα αγριόχοιρο απόγονο των τεράτων Έχιδνας και Τυφώνα που κατέστρεφε τις καλλιέργειες και τρομοκρατούσε τους ντόπιους.
Στα αρχαία χρόνια, σύμφωνα με τον Ξενοφώντα, στην ίδια πεδιάδα υπήρχε ο παραθαλάσσιος οικισμός της Σίδουσας, ο οποίος ήταν ευρέως γνωστός για τις μηλιές του. Σύμφωνα με τον Παυσανία η αρχαία Κρομμυώνα πήρε το όνομα της από το γιο του Ποσειδώνα Κρόμο.
Η ευρύτερη περιοχή γύρω από τους Αγίους Θεοδώρους συνδέεται με ιστορίες και άθλους όχι μόνο του μυθικού ήρωα αλλά και του πραγματικού πατέρα του, του Ποσειδώνα ο οποίος εκτός από θεός της θάλασσας, ήταν συνδεδεμένος και με τη γη και τα φαινόμενα που σχετίζονται με αυτή, όπως δηλώνουν τα επίθετα και οι χαρακτηρισμοί Γαίης Κινητήρ, Γαιήοχος ( δηλαδή κάτοχος της γης), Σεισίχθων, Εννοσίγαιος, Ενοσίχθων (αυτός που κάνει τη γη να τρέμει, που προκαλεί σεισμούς ,κατακλυσμούς και φυσικές καταστροφές) κά.
Δεν είναι γνωστό αν ο μύθος της Φαίας προέρχεται από το χρώμα της στάχτης και έχει σχέση με την τοποθεσία που φιλοξενεί το πιο άγνωστο ηφαιστειογενές κέντρο στην χώρα μας. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι το γεωπεριβάλλον συνέβαλλε στην δημιουργία των πανέμορφων τοπικών μύθων καθώς ολόκληρη η περιοχή μεταξύ Κορινθίας και Κόλπου του Σαρωνικού είναι γεωδυναμικά πολύ ενεργή με συχνούς σεισμούς και έντονη γεωθερμική δραστηριότητα ιδίως στο Σουσάκι.
Το Σουσάκι απέχει μόλις 65 χλμ από την Αθήνα, αποτελεί το βορειοανατολικό άκρο του ενεργού ηφαιστειακού τόξου του Αιγαίου, το οποίο δημιουργείται λόγω της ανόδου του λιωμένου υλικού από την υποβυθιζόμενη Αφρικανική πλάκα κάτω από την Μικροπλάκα του Αιγαίου.
Οι αραιές εμφανίσεις πυριγενών πετρωμάτων [δακίτες που δημιουργούνται από διεισδύσεις λάβας πλούσιας κυρίως σε πλαγιόκλαστο άστριο,βιοτίτη, χορνμπλέντε και πυροξένιο] μαρτυρούν ότι είναι υπολείμματα αρχαίας ηφαιστειακής δραστηριότητας, όπως και οι ευρέως διαδεδομένες ατμιδικές αλλοιώσεις και οι θερμές πηγές (35-45°C).
Η αργή έξοδος παχύρρευστης λάβας είχε πιθανόν διαμορφώσει τον αρχικό ηφαιστειακό δόμο. Δόμοι λάβας είναι γνωστό ότι υπάρχουν στα περιθώρια των πλακών, καθώς και στα ενδιάμεσα τόξα, και στον βυθό της θάλασσας. Ο σχηματισμός του δακίτη παρέχει πολλές πληροφορίες σχετικά με τη σχέση μεταξύ ωκεάνιου φλοιού και ηπειρωτικής κρούστας. Λόγω της μέτριας περιεκτικότητας σε πυρίτιο, το δακίτικο μάγμα είναι αρκετά επιρρεπές σε έκρηξη. Ένα παράδειγμα αυτού είναι το Όρος Αγ.Ελένη, στο οποίο σχηματίστηκαν δόμοι από προηγούμενες εκρήξεις. Εάν ένα τμήμα ενός δόμου από δακίτη καταρρεύσει ενώ είναι ακόμη λιωμένο, μπορεί να παράγει και πυροκλαστικές ροές.
Το ηφαίστειο ήταν ενεργό στην περίοδο μεταξύ 4.0-2.3 εκατομμυρίων ετών, όμως σήμερα παραμένει αδρανές. Παρά τον συνεχή ύπνο του μέσα από τόσα χρόνια, εξακολουθεί να έχει μεταηφαιστειακή δράση. Το τοπίο του φαίνεται σχεδόν σεληνιακό, ο αέρας μυρίζει θείο, ενώ η τοποθεσία βρίθει από εντυπωσιακά αλλοιωμένα πετρώματα.
Το Σουσάκι βρίσκεται σε μια περιοχή με περίπου 2-4 πρώην εκρηκτικά ηφαιστειακά κέντρα. Είναι πιθανόν να είχαμε υδροθερμικές και φρεατικές εκρήξεις, περίπου 1-3 εκ.χρόνια πριν από σήμερα. Οι σεισμοί του 1997 της τάξης των 3-4R είχαν ως αποτέλεσμα να μετακινηθεί το μάγμα σε υψηλότερες περιοχές του φλοιού της γης. Έτσι, οι μελλοντικές δραστηριότητες είναι δυνατές, ακόμη και αν δεν έχουν αναφερθεί ιστορικές εκρήξεις. Η τελευταία δράση του λέγεται ότι ήταν μια πλάγια έκρηξη η οποία δημιούργησε νέα ξηρά στον κόλπο των Μεγάρων, όπου υπάρχουν οι λιμενικές εγκαταστάσεις της MOTO OIL.
Η παρουσία γεωθερμικού πεδίου χαμηλής ενθαλπίας, χαρακτηρίζεται από δύο διαπερατούς σχηματισμούς σε μικρό βάθος (<200 μέτρα) και έναν σε βαθύτερα επίπεδα (500-1100 μέτρα). Όλα τα γεωθερμικά νερά είναι τύπου Na-Cl και εμφανίζουν θερμοκρασίες στην περιοχή 50-80°C και αλατότητες στην περιοχή 39-49 g/l [Fytikas et al., 1995]. Σε διάφορα σημεία το έδαφος είναι θερμό, ενώ σε άλλα ακόμα και με το δάκτυλο να σκάψει κάποιος λίγα εκατοστά στο χώμα θα νιώσει τα θερμά αέρια να αναδύονται από τις πλαγιές του ηφαιστείου.
Η περιοχή γύρω από το Σουσάκι γειτονεύει με πολλά και σημαντικά ρήγματα που προκαλούν υψηλή σεισμική δραστηριότητα στα Γεράνεια Όρη και θερμές πηγές στο Λουτράκι οι οποίες πιθανότατα συνδέονται με το θάλαμο τροφοδοσίας του ηφαιστείου.
Σήμερα η τοποθεσία με την υψηλότερη υδροθερμική δραστηριότητα, συναντάται κατά μήκος μιας στενής κοιλάδας, έχει αρκετές μικρές σπηλιές όπου τον περασμένο αιώνα γινόταν εξόρυξη υδροθερμικών μεταλλικών ορυκτών (αλουνίτης, μαγνησίτης, θείο). Ορισμένα από αυτά τα σπήλαια εμφανίζουν επί του παρόντος υδροθερμική εκπομπή αερίων, τα οποία διασκορπίζονται στην ατμόσφαιρα. Τα αέρια αποτελούνται από περισσότερο από 90%  από CO2 και έχουν επίσης υψηλές συγκεντρώσεις H2S (1000-6000 ppm). Οι επικίνδυνες συγκεντρώσεις CO2 και H2S μέσα στις σπηλιές έχουν θανατώσει ζώα. Όμως, το H2S που διασκορπίζεται στην ατμόσφαιρα του περιβάλλοντος εμφανίζει συγκεντρώσεις μερικών ppm που παράγουν ενοχλητική μυρωδιά αλλά έχουν επίσης χρόνιο αντίκτυπο στην υγεία των πλασμάτων τα οποία ζουν κοντά.
Η δράση του ηφαιστείου ήταν σημαντική στο παρελθόν όμως η πρόσφατη προέρχεται από υδροθερμικές διαδικασίες. Μία σιδηροδρομική σήραγγα που διανοίχτηκε κοντά στους Αγίους Θεοδώρους, το διάστημα μεταξύ 2001-2003, προκάλεσε άνοδο της θερμοκρασίας και αύξηση των αερίων στη σήραγγα με αποτέλεσμα να προκληθούν προβλήματα στο ίδιο το τεχνικό έργο. Το γεγονός από μόνο του μαρτυρά ότι με την ηφαιστειότητα δεν τελειώνεις εύκολα. Οι ηφαιστειακές περιοχές είναι εχθρικές εκτός από τα ανθρώπινα έργα και στην ίδια την ζωή μας.

Γεωδίφης

Πηγές
1.volcanodiscovery.com
2.Βικιπαίδεια
3.Tunnelling and other engineering works In volcanic environments: Sousaki And Thessaly-Tsatsallifos c., KOlltogianni V. , and Stiros S       
4.Gas hazard: an often neglected natural risk in volcanic areas-Walter D’Alessandro
5.Σεισμοτεκτονικός χάρτης Ελλάδας-ΙΓΜΕ
6. arcadia.ceid.upatras.gr/Δρόμοι του Παυσανία

​

Comments are closed.

    Κώια

    ''Η ανθρώπινη ζωή είναι σύντομη, η επιστήμη ατέλειωτη, ο χρόνος λίγος, η πείρα λαθεμένη και η απόφαση γεμάτη ευθύνες'' Ιπποκράτης (460-370 π.Χ)

    Picture
    Σελίδα αφιερωμένη στον εραστή της κωακής φύσης, Ιάκωβο Ζαρράφτη
    (1853-23/4/1933)

    Αρχεία

    April 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    September 2012
    August 2012
    July 2012
    June 2012
    May 2012
    April 2012
    March 2012
    February 2012
    January 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    July 2011
    June 2011
    May 2011
    April 2011
    March 2011
    February 2011
    January 2011
    December 2010
    November 2010
    October 2010
    September 2010
    August 2010
    July 2010
    June 2010
    May 2010
    April 2010
    March 2010
    February 2010

    RSS Feed

Δυναμικός-Βιβλία-Γεωπανόραμα-Χάρτες-Άρθρα-Ορυκτά-Απολιθώματα-Γλωσσάριο-Γεωπαρατηρητήριο-Παλαιογεωγραφία
Youtube-Panoramio-Noaa-Usgs-Nasa-Geowhen 
Ορισμένα από τα θέματα που εκτίθενται, προέρχονται από θεωρητικά μοντέλα και επιστημονικές μελέτες ενώ άλλα αποτελούν προσωπικές σκέψεις & απόψεις, πάντοτε θα περιέχουν κάποια αβεβαιότητα και διαφορά γνώμης. Κάποιες από τις απόψεις και αναλύσεις που εκφράζονται στον ιστοχώρο δεν αντιπροσωπεύουν εκείνες του Γεωδίφη και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες. Η λειτουργία του ιστοχώρου στοχεύει αποκλειστικά και μόνο στην ενημέρωση & ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα θέματα γεωπεριβάλλοντος και τις δράσεις του, ενώ σε καμία περίπτωση δεν αποσκοπεί στην επίτευξη κέρδους. Οι εργασίες, ταινίες, κινούμενα σχέδια, έγγραφα, βιβλία και τόσα άλλα που δημοσιεύονται σε αυτό τον χώρο, χρησιμοποιούνται μόνο για εκπαίδευση. Οι κάτοχοι μπορούν να ζητήσουν την αφαίρεση του περιεχομένου. Οι προσωπικές εργασίες και φωτογραφίες δεν υπόκεινται σε δικαιώματα και άλλα μέτρα προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο ιστοχώρος αφιερώνεται στον αναγνώστη που αναζητά απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα που σχετίζονται με τον άγνωστο κόσμο που τον περιβάλλει
Picture

   Γεωδίφης,2009